Όποιος σκέφτεται να μετακομίσει σε άλλη χώρα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κατανοήσει τη στάση της χώρας που πρόκειται να επιλέξει απέναντι στα εργασιακά δικαιώματα. Κατά πόσο δηλαδή, δίνει προτεραιότητα στην ισορροπία που πρέπει να υφίσταται μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι πολύ συχνά το κλειδί για τα πάντα, από τον υγιεινό τρόπο ζωής μέχρι την ψυχολογική ευεξία ενός ατόμου. Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι για όποιον σκέφτεται να μετακομίσει διεθνώς, είναι σημαντικό να κατανοήσει τη στάση μιας χώρας απέναντι στην εργασία.
Συγκεντρώνοντας στοιχεία από τον Παγκόσμιο Δείκτη Ισορροπίας Ζωής-Εργασίας 2023 της εταιρείας ανθρώπινου δυναμικού Remote σε συνδυασμό με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής ενός ατόμου, εντοπίστηκαν οι πέντε χώρες που έχουν την καλύτερη αρμονία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, λαμβάνοντας υπόψη τη νόμιμη ετήσια άδεια, το ελάχιστο νόμιμο ποσοστό αποδοχών ασθενείας, το ποσό της αμειβόμενης άδειας μητρότητας, πόσες ώρες εργάζονται οι εργαζόμενοι και πόσο χρόνο αφιερώνουν οι άνθρωποι στον ελεύθερο χρόνο και την προσωπική φροντίδα τους.
1) Νέα Ζηλανδία
Η Νέα Ζηλανδία ηγείται της κατάταξης του Remote, με 26 αμειβόμενες εβδομάδες άδειας μητρότητας, η οποία ενισχύεται από τον σχετικά υψηλό κατώτατο μισθό της, τις 32 ημέρες νόμιμης ετήσιας άδειας και το ελάχιστο ποσοστό νόμιμης αποζημίωσης ασθενείας να κυμαίνεται στο 80%. Αλλά περισσότερο από οποιαδήποτε συγκεκριμένη πολιτική, είναι η συνολική κουλτούρα που κάνει την εργασία μια πιο χαλαρή υπόθεση στη χώρα, σύμφωνα με την Πέρι, μια Καναδή που ζει στη Νέα Ζηλανδία και εργάζεται στον τομέα του μάρκετινγκ.
Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως η Νέα Ζηλανδία είναι τέλεια. Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι το 14% των εργαζομένων εργάζονται περισσότερες από 50 ώρες την εβδομάδα, περισσότερο δηλαδή από τον μέσο όρο του 10% των αδειών του ΟΟΣΑ. Και ξοδεύουν ελαφρώς λιγότερο χρόνο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, 14,9 ώρες την ημέρα, για προσωπική φροντίδα, όπως φαγητό και ύπνο και αναψυχή, συμπεριλαμβανομένων του χρόνου με την οικογένεια και τους φίλους, τα χόμπι και την παρακολούθηση τηλεόρασης.
Επίσης, ορισμένες από τις κρατικές ενισχύσεις που προσφέρουν άλλες πλούσιες χώρες, όπως η ασφάλιση των εργαζομένων σε περίπτωση ανεργίας δεν παρέχονται στη Νέα Ζηλανδία, ενώ το κόστος της παιδικής μέριμνας είναι υψηλό και αυξάνεται συνεχώς. Επιπλέον, η χαλαρή προσέγγιση της Νέας Ζηλανδίας στην εργασία μπορεί να έχει και μειονεκτήματα. «Οι κύριες προτεραιότητες των ανθρώπων είναι η οικογένειά τους, η ευεξία τους, η αναψυχή, τα ταξίδια. Πραγματικά θεωρούν τον χρόνο τους πολύ πολύτιμο ο και πιστεύουν ότι η εργασία είναι ένα μέσο για έναν σκοπό και όχι ολόκληρη η ζωή τους», καταλήγει η Πέρι.
2) Ισπανία
Η Ισπανία κατατάσσεται στη δεύτερη θέση της ιδανικής χώρας, χάρη σε παροχές όπως οι 26 ημέρες νόμιμης ετήσιας άδειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι εργαζόμενοι στην Ισπανία αφιερώνουν τις περισσότερες ώρες της ημέρας τους για αναψυχή και προσωπική φροντίδα και μόνο το 2,5% εργάζεται πολύ πολλές ώρες την ημέρα. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη για την Ιζαμπέλ, μία συγγραφέα που έχει ζήσει στη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία και από το 2010 ζει στη Βαρκελώνη.
«Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία πολλοί άνθρωποι περνούν όλο το χρόνο τους στη δουλειά και στη συνέχεια, όταν δεν εργάζονται, κοινωνικοποιούνται με τους συναδέλφους τους. Όχι όμως στην Ισπανία. Συναντάς ανθρώπους εδώ και δεν σε ρωτούν αμέσως τι κάνεις. Και δεν μιλάνε για τη δουλειά εκτός δουλειάς. Ίσως, αν συναντήσετε κάποιον για ένα ποτό κατευθείαν από τη δουλειά, μπορεί να πει: "Είχα τη χειρότερη μέρα". Και μετά, μέσα σε 10 λεπτά, μιλάς για κάτι άλλο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παρόλα αυτά, υποστηρίζει πως είναι σύνηθες να ακούει κανείς τους Ισπανούς να λένε ότι εργάζονται πολύ πολλές ώρες. Αυτό ίσως οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο έχουν αλλάξει τα ωράρια εργασίας. Παλαιότερα, η παραδοσιακή εργάσιμη ημέρα ήταν περίπου από τις 08:30 έως τις 13:30, με μια σιέστα μιας ή δύο ωρών, η οποία τελείωνε στις 19:00 ή 20:00 το απόγευμα. Αλλά η σιέστα έχει μειωθεί εδώ και χρόνια.
Ως αποτέλεσμα, ορισμένοι εργαζόμενοι δεν έκαναν πλέον αυτό το μεσημεριανό διάλειμμα και παρέμεναν στο γραφείο μέχρι αργά. Για να καταπολεμήσει αυτή την αλλαγή, το 2016 ο τότε πρωθυπουργός της Ισπανίας έγινε πρωτοσέλιδο ανακοινώνοντας ότι ήθελε να δει τις εργάσιμες ημέρες να τελειώνουν στις 18:00 το απόγευμα. Τα πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έδειξαν πως οι Ισπανοί εργάζονται κατά μέσο όρο 37,8 ώρες την εβδομάδα, μόνο περίπου 20 λεπτά περισσότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Για όσες εταιρείες εξακολουθούν να εφαρμόζουν μεγάλα διαλείμματα για μεσημεριανό γεύμα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, υπάρχει μια κοινή παράδοση της Παρασκευής που ονομάζεται «jornada intensiva», δηλαδή αντί για το μεσημεριανό διάλειμμα, οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να φεύγουν από το γραφείο στις 15:00 το μεσημέρι.
3) Δανία
Λίγοι άνθρωποι καταλαβαίνουν τα οφέλη της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής στη Δανία περισσότερο από την Χέλεν, μία συγγραφέα η οποία έχει ζήσει στη χώρα για περισσότερο από μια δεκαετία στη χώρα. «Εργάστηκα ως δημοσιογράφος στο Λονδίνο για 12 χρόνια. Δούλευα πολλές ώρες. Είχα πολλή δουλειά. Με τη μετακίνηση από το Λονδίνο, συχνά έμενε πολύ λίγο από τη "ζωή" στο κομμάτι της ισορροπίας μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής. Πίστευα ότι αυτό ήταν φυσιολογικό. Και τότε μετακομίσαμε εδώ», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τότε παρατήρησε πόσο αυστηρά είναι τα όρια μεταξύ εργασίας και ζωής στη Δανία. «Η εργάσιμη ημέρα ξεκινά στις 08:00 το πρωί και οι εργαζόμενοι συνήθως κλείνουν τους υπολογιστές τους στις 16:00», ανέφερε. Επειδή τα παιδιά συνήθως πρέπει να παραληφθούν από τον παιδικό σταθμό γύρω στις 16:00, ακόμη και όσοι δεν έχουν παιδιά, τελειώνουν τότε την εργάσιμη ημέρα τους. «Υπάρχει πραγματικά ένας ιερός οικογενειακός χρόνος μεταξύ, ας πούμε, 16:00 και 19:00 κάθε μέρα, όπου οι οικογένειες είναι μαζί. Ίσως απαντήσετε σε μερικά emails μόλις τα παιδιά πάνε για ύπνο, αλλά κατά τα άλλα, έχετε κατά κάποιο τρόπο τελειώσει. Και αυτό σημαίνει ότι και οι άνθρωποι χωρίς παιδιά έχουν τη δυνατότητα να θέτουν στην άκρη τον δικό τους ελεύθερο χρόνο και τα χόμπι τους με την ίδια προτεραιότητα που δίνουν οι γονείς στα παιδιά τους. Είναι απολύτως αποδεκτό να βάλεις στο ημερολόγιό σου: "Πρέπει να πάω στο γυμναστήριο" ή "Έχω λέσχη μπάντμιντον"», τόνισε μεταξύ άλλων.
Η ιεράρχηση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής στη Δανία, διαπιστώθηκε και από τις κατατάξεις του ΟΟΣΑ και του Remote. Μόλις το 1% των Δανών εργαζομένων εργάζεται περισσότερες από 50 ώρες την εβδομάδα, πολύ λιγότερο από χώρες όπως η Ιταλία (3%) ή από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (10%). Αφιερώνουν επίσης 15,7 ώρες την ημέρα σε προσωπικό και ελεύθερο χρόνο, περισσότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ και η ευέλικτη εργασία υποστηρίζεται εξίσου.
4) Γαλλία
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι άνθρωποι στη Γαλλία διαθέτουν 16,2 ώρες την ημέρα για προσωπικό και ελεύθερο χρόνο. Στη λίστα Remote για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η χώρα κατατάσσεται στην τρίτη θέση συνολικά, με έναν από τους υψηλότερους αριθμούς ημερών για νόμιμη ετήσια άδεια, συνολικά 36. Ακόμη και σε μια πολυσύχναστη πόλη όπως το Παρίσι, λέει η Σάρα, μια Καναδή επιχειρηματίας και ελεύθερος επαγγελματίας που μετακόμισε στην πρωτεύουσα το 2021, οι ντόπιοι δίνουν προτεραιότητα στον μη εργασιακό χρόνο.
«Η γαλλική κουλτούρα προωθεί την αίσθηση της χαλάρωσης και της ξεκούρασης. Η κουλτούρα των καφέ είναι ένα παράδειγμα: είναι σύνηθες να βλέπεις ανθρώπους να κάθονται και να χαλαρώνουν έξω οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, λέει, ιδιαίτερα όταν ο καιρός είναι καλός - και όχι μόνο με φίλους ή συναδέλφους, αλλά και να πίνουν έναν χαλαρό καφέ μόνοι τους. Βέβαια, εξαρτάται ακόμα από τον κλάδο και τον ρόλο», τονίζει χαρακτηριστικά.
Η Σάρα έκανε πρακτική στη βιομηχανία της μόδας, όπου το ωράριό της ήταν από τις 10:00 έως τις 19:00 και πολλοί άλλοι άνθρωποι έφευγαν για το σπίτι τους επίσης εκείνη την ώρα. Στην πραγματικότητα, το 8% των εργαζομένων στη Γαλλία εργάζονται περισσότερες από 50 ώρες την εβδομάδα, ποσοστό χαμηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ που είναι 10%, αλλά εξακολουθεί να είναι υψηλότερο από πολλές άλλες χώρες που βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης.
Σε γενικές γραμμές, όμως, η προσέγγιση είναι μια προσέγγιση ισορροπίας, λέει η Αάρα, με έμφαση στον πολιτισμό και με την προτεραιότητα που δίνει η Γαλλία στη χρηματοδότηση των τεχνών και του πολιτισμού να κάνει τη διαφορά. «Αυτό συμβάλλει επίσης στην παροχή ισορροπίας από την πολυάσχολη επαγγελματική σας ζωή», κατέληξε.
5) Ιταλία
Η δημοφιλής ιταλική φράση il dolce far niente (η γλυκύτητα του να μην κάνεις τίποτα) δεν είναι μόνο λόγια στην περίπτωση της Ιταλίας. «Νομίζω ότι οι Ιταλοί εφηύραν την έννοια της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Οι άνθρωποι δεν τρέχουν συνεχώς σαν ακέφαλα κοτόπουλα για "δουλειά, δουλειά, δουλειά», αναφέρει από τη μεριά του ο Αντρές, ένας δικηγόρος που εργάζεται τώρα στη Ρώμη αφού έζησε στην Κολομβία και στις ΗΠΑ.
Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ το επιβεβαιώνουν αυτό. Οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης ξοδεύουν το 69% της ημέρας τους, δηλαδή 16,5 ώρες για προσωπική φροντίδα και αναψυχή. Αυτό είναι 1,5 ώρα περισσότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, καθιστώντας τη χώρα ως αυτή όπου οι άνθρωποι έχουν τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Εν τω μεταξύ, ενώ το 10% των εργαζομένων στον ΟΟΣΑ εργάζεται πολύ πολλές ώρες (πάνω από 50 ώρες την εβδομάδα), στην Ιταλία μόνο το 3%."Ο κόσμος πιστεύει ότι οι Ιταλοί δεν εργάζονται. «Οι Ιταλοί εργάζονται πολύ, είναι απλά παραγωγικοί. Κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν και το κάνουν γρήγορα, ώστε να μπορούν να απολαμβάνουν τις μεγάλες παύσεις για καφέ», τόνισε μεταξύ άλλων.
Φυσικά, όμως υπάρχουν και τα μειονεκτήματα. Η χώρα έχει υψηλότερη ανεργία και χαμηλότερους μέσους μισθούς από πολλές άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, για παράδειγμα. Επίσης, η Ιταλία κατατάσσεται στην 22η θέση στη λίστα ισορροπίας μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής του Remote, η οποία λαμβάνει υπόψη πτυχές όπως ο συνολικός δείκτης ευτυχίας και η ενσωμάτωση LGBTQ+.
Με πληροφορίες από BBC