Το 2024, τα Νόμπελ βράβευσαν εξαιρετικούς ανθρώπους από διαφορετικούς τομείς που συνέβαλαν ουσιαστικά στην πρόοδο της επιστήμης, της λογοτεχνίας και της ειρήνης. Ας δούμε τις ζωές και τα επιτεύγματά τους.
Το Βραβείο Νόμπελ είναι ένα σύνολο από ετήσια διεθνή βραβεία που απονέμονται σε μια σειρά από κατηγορίες σε αναγνώριση των πολιτισμικών και επιστημονικών επιτευγμάτων. Η διαθήκη του Σουηδού εφευρέτη Άλφρεντ Νόμπελ θεσμοθέτησε τα βραβεία το 1895.
Τα βραβεία στη Φυσική, στη Χημεία, στη Φυσιολογία ή Ιατρική, στη Λογοτεχνία και στην Ειρήνη για πρώτη φορά απονεμήθηκαν το 1901.
Το σχετικό Βραβείο στις Οικονομικές Επιστήμες της Τράπεζας της Σουηδίας στη Μνήμη του Άλφρεντ Νόμπελ δημιουργήθηκε το 1968. Μεταξύ 1901 και 2012, τα Βραβεία Νόμπελ και το Βραβείο Οικονομικών Επιστημών απονεμήθηκαν 555 φορές σε 856 άτομα και οργανισμούς. Με μερικούς να έχουν λάβει το Βραβείο Νόμπελ περισσότερες από μία φορά, αυτό κάνει ένα σύνολο 835 ατόμων και 21 οργανισμών.
Νόμπελ Ιατρικής 2024
Το βραβείο απονεμήθηκε στους Αμερικανούς επιστήμονες Victor Ambros και Gary Ruvkun για την ανακάλυψη των microRNAs, μικρών μορίων RNA που παίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Η έρευνά τους αποκάλυψε πώς αυτά τα μικρά μόρια καθορίζουν ποια γονίδια είναι ενεργά σε κάθε τύπο κυττάρου, γεγονός που είναι θεμελιώδες για την ανάπτυξη και λειτουργία πολυκύτταρων οργανισμών
Νόμπελ Φυσικής 2024
Οι John Hopfield και Geoffrey Hinton μοιράστηκαν το Νόμπελ Φυσικής για τις πρωτοποριακές τους ανακαλύψεις στη μηχανική μάθηση και τα νευρωνικά δίκτυα. Ο Hopfield, καθηγητής στο Princeton, εισήγαγε το ομώνυμο δίκτυο το οποίο επιτρέπει τη σύνδεση μεταξύ δεδομένων, όπως εικόνες, ώστε να αναγνωρίζονται μοτίβα. Ο Hinton, καθηγητής στο University of Toronto, ανέπτυξε το Boltzmann Machine, το οποίο χρησιμοποιεί τεχνικές από τη στατιστική φυσική για την αναγνώριση και ανάλυση μοτίβων. Η δουλειά τους έχει οδηγήσει σε τεχνολογικές καινοτομίες που βρίσκονται στη βάση της τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιούμε σήμερα
Νόμπελ Χημείας 2024
Στη χημεία, ο David Baker και οι Demis Hassabis και John Jumper μοιράστηκαν το βραβείο για τη δουλειά τους στην πρόβλεψη και τον σχεδιασμό πρωτεϊνών. Ο Baker, από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, κατάφερε να σχεδιάσει πρωτεΐνες από το μηδέν, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε φαρμακευτικές αγωγές και βιοϋλικά. Οι Hassabis και Jumper, μέσω της DeepMind, ανέπτυξαν το AlphaFold2, ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που έλυσε το πρόβλημα της πρόβλεψης της δομής των πρωτεϊνών, μια πρόκληση που βασάνιζε τους επιστήμονες για δεκαετίες. Η εργασία τους ανοίγει νέες προοπτικές για την κατανόηση ασθενειών και την ανάπτυξη φαρμάκων
Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024
Η Han Kang από τη Νότια Κορέα κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας για τη "δυναμική ποιητική πρόζα της που αντιμετωπίζει ιστορικά τραύματα και αποκαλύπτει την ευθραυστότητα της ανθρώπινης ζωής". Η Han είναι γνωστή για τα έργα της που εξερευνούν σκοτεινά θέματα, όπως η απώλεια και η βία. Το διάσημο μυθιστόρημά της "Η Χορτοφάγος", το οποίο εστιάζει στην απομόνωση και την επανάσταση του ατόμου απέναντι σε κοινωνικούς καταναγκασμούς, έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει προκαλέσει παγκόσμιο ενδιαφέρον
Νόμπελ Ειρήνης 2024
Το Νόμπελ Ειρήνης δόθηκε στη Nihon Hidankyo, την Ιαπωνική Συνομοσπονδία των επιζώντων από τις ατομικές βόμβες της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Αυτή η ομάδα, η οποία αποτελείται από επιζώντες των καταστροφικών βομβαρδισμών του 1945, έχει αγωνιστεί αδιάκοπα για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων παγκοσμίως. Η βράβευση τιμά την ακούραστη προσπάθειά τους να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο σχετικά με τις επιπτώσεις των πυρηνικών όπλων και να προωθήσουν την ειρήνη
Νόμπελ Οικονομικών 2024
Οι οικονομολόγοι Daron Acemoglu και Simon Johnson βραβεύτηκαν για τις μελέτες τους που εστιάζουν στη σχέση μεταξύ πολιτικών θεσμών και οικονομικής ανάπτυξης. Η δουλειά τους, ιδίως μέσω του βιβλίου τους Γιατί Αποτυγχάνουν τα Έθνη, εξετάζει πώς η κατανομή της πολιτικής εξουσίας επηρεάζει την ευημερία των εθνών. Οι δύο καθηγητές του MIT έχουν συνεισφέρει σημαντικά στη δημόσια συζήτηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι θεσμοί και η τεχνολογία μπορούν να οδηγήσουν σε οικονομική πρόοδο ή παρακμή
Οι φετινοί νικητές των Νόμπελ μάς θυμίζουν την ανεκτίμητη αξία της επιστημονικής έρευνας, της λογοτεχνικής δημιουργίας και των κοινωνικών αγώνων για ένα καλύτερο μέλλον.