ΤΑ ΤΡΙΑ ΚΡΥΦΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ («Πάνω σε μια χειμωνιάτικη ακτίνα», το «Επί σκηνής» και το «Θερινό ηλιοστάσι») εκδίδονται αρχικά από το τυπογραφείο του Γαλλικού Ινστιτούτου το 1966 και συμπίπτουν με την επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος στην Ελλάδα. Ουσιαστικά συνιστούν μια συνοπτική εκδοχή της ταυτότητας της σεφερικής ποίησης και ταυτόχρονα έναν απολογισμό του βίου του Σεφέρη μέσα από έναν άκρως συμβολικό, συμπυκνωμένο και ευσύνοπτο λόγο. Πρόκειται ουσιαστικά για την τελευταία ποιητική συλλογή που τυπώνει ο νομπελίστας ποιητής όσο βρίσκεται εν ζωή και για μια άκρως σκηνοθετημένη αποχαιρετιστήρια χειρονομία. Η μαντική προοπτική του ερμητικού λόγου είναι και εδώ παρούσα, όπως και τα πρωτεύοντα συμβολικά στοιχεία που διαπερνούν τη σεφερική ποίηση: ο «Θαλασσσινός Γέρος», ο ομηρικός «Γέρος της θάλασσας», τα κυρίαρχα κοσμογονικά στοιχεία των προσωκρατικών φιλοσόφων, τα ελιοτικά σύμβολα όπως τα εκατόφυλλα ρόδα, η πτήση και η πτώση, ο μοντερνισμός. Ο Δημήτρης Δημηρούλης έχει μιλήσει αναλυτικά για τη σημασία αυτής της συλλογής στο σεφερικό ποιητικό έργο, επιμένοντας ότι προσφέρεται ως δείγμα για τη βαθιά κατανόηση της ποίησης του Σεφέρη, καθώς ερευνά έννοιες όπως η ταυτότητα του ποιήματος, η μεσογειακότητα αλλά και η άμεση σχέση με το αρχαίο και δη το ιωνικό στοιχείο που ανέκαθεν χαρακτήριζε την ποίησή του. Ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία των Κρυφών Ποιημάτων για τη σεφερική ποίηση έχει δώσει, μεταξύ άλλων, και ο Νάσος Βαγενάς, κάνοντας λόγο για επιμελημένη αρχιτεκτονική και σύνθεση αλλά και για δυναμική μεταμόρφωση του ποιητικού γίγνεσθαι με έντονο τον χαρακτήρα του ιερού, καθώς το σύμβολο της τάξης ακολουθεί το χάος και τη δημιουργία του κόσμου.

 

— Τίνα Μανδηλαρά

 

Ο Γιώργος Σεφέρης, ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ και ένας ποιητής που παραμένει σημαντικός για όλο τον πολιτισμένο κόσμο και σε όσες γλώσσες μεταφράστηκε, πέθανε στις 20 Σεπτεμβρίου 1971, οπότε φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την απώλειά του.

 

Με αφορμή αυτήν τη σημαντική επέτειο το Μουσείο Μπενάκη προγραμμάτισε μια σειρά από εκδηλώσεις που σύντομα θα ανακοινωθούν οριστικά και πλαισιώνουν το κεντρικό σχετικό πολιτιστικό γεγονός που είναι η έκθεση έργων ζωγραφικής της Λήδας Κοντογιαννοπούλου με τίτλο «Το σπίτι της μνήμης» στην Πινακοθήκη Γκίκα.

 

Μεταξύ αυτών, η LiFO έχει τη χαρά να παρουσιάσει κατ’ αποκλειστικότητα μια σειρά από podcasts τα οποία ετοίμασε με μεγάλη επιμέλεια το Μουσείο Μπενάκη και είναι εξαιρετικής ποιότητας ηχογραφήσεις προσωπικοτήτων που απαγγέλλουν Σεφέρη.

 

Πρόκειται για τον επιστημονικό διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη κ. Γιώργο Μαγγίνη, τους διακεκριμένους στην τέχνη της ποίησης Μιχάλη Γκανά, Τζένη Μαστοράκη, Νίκο A. Παναγιωτόπουλο και Ερρίκο Σοφρά, τη Ζυράννα Ζατέλη, που απαγγέλλει εξαιρετικά τα κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη, καθώς επίσης και για απαγγελίες από τους Διονύση Καψάλη, Τζούλια Τσιακίρη, Σταύρο Ζουμπουλάκη, Άννα Κοκκίνου, Αλέκο Λεβίδη, Παύλο Καλλιγά, τους πανεπιστημιακούς Ιωάννη Κωνσταντάκο, Χρήστο Παπάζογλου, Μιχάλη Κοπιδάκη και τον ομότιμο καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών κ. Νίκο Αλιβιζάτο – που όλοι τους, με διάφορους τρόπους, συνδέονται με το σεφερικό περιβάλλον και, φυσικά, με το έργο του ποιητή.

 

Στο σημερινό podcast η Τζένη Μαστοράκη διαβάζει «Τα Τρία Κρυφά ποιήματα» του Γιώργου Σεφέρη.

 

Συντελεστές: 

Ηχοληψία: Λέανδρος Ντούνης

Μιξάζ: Κώστας Βαρυμποπιώτης

Οι αναγνώσεις των ποιημάτων του Γιώργου Σεφέρη γίνονται με την άδεια της κυρίας Άννας Λόντου και των Εκδόσεων Ίκαρος τους οποίους ευχαριστούμε θερμά.