ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Χθες η Πορτογαλία ανακοίνωσε 10.000 κρούσματα. Έχοντας περίπου τον ίδιο πληθυσμό με την Ελλάδα, η Πορτογαλία προαναγγέλλει το άμεσο μέλλον της χώρας μας; Ασφαλώς όχι με βεβαιότητα, αλλά είναι πολύ πιθανό. Άλλωστε, έξαρση της πανδημίας παρατηρείται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, και πολλοί λοιμωξιολόγοι ήδη έχουν εκφράσει τον φόβο τους για τη χώρα μας στις αμέσως επόμενες βδομάδες.
Ενώ συμβαίνουν αυτά, στη χώρα μας ζήσαμε κωμικοτραγικές καταστάσεις στα Θεοφάνια. Σαν να ζούμε σε άλλον πλανήτη.
Χθες, η κυβέρνηση ηττήθηκε. Αυτή καθόρισε τους κανόνες, αυτή δεν μπόρεσε να τους επιβάλλει. Στερείται νοήματος η απάντησή της ότι δεν θέλησε να κρατήσει κλειστούς τους ναούς με τη χρήση βίας. Ας το σκεπτόταν νωρίτερα. Το μόνο που θα πίστωνα στην κυβέρνηση είναι ότι με τον μαξιμαλισμό της κατάφερε να αποφευχθούν χειρότεροι συνωστισμοί. Δεν είμαι σίγουρος, ωστόσο, ότι θα ήθελε να χρησιμοποιήσει αυτό το επιχείρημα.
Χθες, ηττήθηκε και η Εκκλησία. Από τεχνικής απόψεως νίκησε. Επέβαλε στην πράξη τη δική της άποψη, η οποία συγκεφαλαιώνεται σε ένα και μόνον ένα σημείο: η πολιτεία δεν μπορεί να αποφασίζει, αν προηγουμένως δεν συζητά (διαπραγματεύεται) μαζί μας.
Όμως, έχασε ουσιαστικά. Κανένας δεν της είπε «μπράβο» για τη στάση της. Όλη η χώρα γνωρίζει πόσοι μητροπολίτες έχασαν τη ζωή τους από την Covid-10, πόσοι ιερείς αρρώστησαν, σε πόσες περιπτώσεις οι εκκλησίες έγιναν εστίες μετάδοσης, και κυρίως ότι ο ίδιος ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος κόλλησε τον ιό και υποβλήθηκε σε θεραπεία. Δεν χρειάζεται σοφία για να καταλάβει κάποιος την ανευθυνότητά της.
Δεν ξέρω αν και πόσο το έχουν συνειδητοποιήσει στην κορυφή της Εκκλησίας, αλλά οι καιροί αλλάζουν. Ένα, αλλά όχι το μοναδικό, παράδειγμα είναι η Καθολική Εκκλησία της Πολωνίας — πολύ πιο ισχυρή από τη δική μας Ορθόδοξη — που είδε την επιρροή της να μειώνεται δραματικά μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μπορεί χθες οι εκκλησίες να ήταν ανοικτές, αλλά δεν θα έλεγε κανείς ότι η προσέλευση των πιστών ήταν εντυπωσιακή. Αν μη τι άλλο, αυτό θα πρέπει να προβληματίσει την ηγεσία της Εκκλησίας, και βεβαίως το πολιτικό σύστημα που φαίνεται ότι κινείται με πολλές στερεότυπες απόψεις όσον αφορά την ισχύ της Εκκλησίας και τις σχέσεις του με αυτή.
• • •
ΣΚΕΨΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ ΗΠΑ
Βρείτε την αντίφαση:
Ο Ντ. Τραμπ δεν μπορεί να κάνει αναρτήσεις στο Twitter, το Facebook και το Instagram.
Ο Ντ. Τραμπ έχει πρόσβαση στους κωδικούς των πυρηνικών όπλων.
(Andrew Ross Sorkin)
Ένα από τα μαθήματα που πρέπει να κρατήσουμε από τα χθεσινά γεγονότα είναι ότι δεν παίζουμε με την ακροδεξιά: αν πάρει την εξουσία, δεν πρόκειται να την παραδώσει με εκλογές.
(François Malaussena)
Ένα δεύτερο μάθημα είναι ότι η θέση των συντηρητικών «δεν υπάρχουν εχθροί στα δεξιά μας» ενισχύει φαινόμενα σαν τον τραμπισμό και την ανελευθερία. Τηρουμένων των αναλογιών, πρόκειται για την άποψη του Κερένσκι ότι «δεν υπάρχουν εχθροί στα αριστερά μας» που άνοιξε τον δρόμο στην κατάκτηση της εξουσίας από τον Λένιν και τον Στάλιν.
(Bill Kristol)
• • •
ΜΕΓΑΛΗ ΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
Οριστικά, στην Πολιτεία της Τζόρτζια εκλέγονται οι δύο Δημοκρατικοί υποψήφιοι, Ραφαέλ Γουόρνοκ και Τζον Όσοφ, για τη Γερουσία. Πέρα από τη μεγάλη σημασία της νίκης τους για τη διακυβέρνηση της χώρας, αξίζει να σημειωθεί ότι στην ιστορία της Πολιτείας ο Γουόρνοκ είναι ο πρώτος Αφροαμερικανός γερουσιαστής, και ο Όσοφ ο πρώτος Εβραίος γερουσιαστής.
Η Τζόρτζια, όπως όλος ο Αμερικανικός Νότος, διέπρεψε στον ρατσισμό και στην ισχύ της Κου Κλουξ Κλαν της. Χρειάστηκαν πολυετείς αγώνες για να επιτευχθεί αυτή η κατάκτηση, και άνθρωποι που έδωσαν ακόμη και τη ζωή τους.
Μια από τις πιο φρικιαστικές πράξεις ρατσιστικού μίσους ήταν η δολοφονία από μέλη της Κου Κλουξ Κλαν τριών νεαρών ακτιβιστών για τις πολιτικές ελευθερίες, στον Μισισιπή το 1964: των λευκών Μάικλ Σβέρνερ και Άντριου Γκούντμαν, και του Αφροαμερικανού Τζέιμς Τσένι.
Η ταινία του Άλαν Πάρκερ «Ο Μισισιπής καίγεται» (1988) και ο πίνακας του Νόρμαν Ρόκγουελ «Δικαιοσύνη του Νότου» (1965) αναφέρονται στη δολοφονία των τριών ακτιβιστών.
• • •
ΜΙΑ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ
Στις 7 Ιανουαρίου 1979, τα βιετναμέζικα στρατεύματα κατέλαβαν την πρωτεύουσα της Καμπότζης, Πνομ Πεν, καταλύοντας το φιλομαοϊκό καθεστώς των υπό τον Πολ Ποτ Κόκκινων Χμερ.
Από το 1975 που κατέλαβαν την εξουσία, οι Κόκκινοι Χμερ έθεσαν σε εφαρμογή ένα παρανοϊκό σχέδιο κοινωνικής μηχανοτεχνίας (social engineering), εξαναγκάζοντας εκατομμύρια πολίτες να εγκαταλείψουν τις πόλεις και να εργαστούν στην ύπαιθρο.
Περισσότεροι από 2.000.000 Καμποτζιανοί εκτελέστηκαν, πέθαναν από πείνα, ασθένειες και εξαντλητική εργασία. Με βάση την αναλογία του πληθυσμού, η καμποτζιανή γενοκτονία είναι από τις μεγαλύτερες της Ιστορίας.
Χρειάστηκαν 33 χρόνια για να ζητήσει δημοσίως συγγνώμη ο μαοϊκός φιλόσοφος Αλαίν Μπαντιού για την τυφλή υποστήριξή του στο καθεστώς του Πολ Ποτ. Δεκτή η συγγνώμη, αλλά 33 χρόνια είναι πάρα πολλά, ιδίως για έναν φιλόσοφο που θέλει να αλλάξει τον κόσμο. Όσοι διαβάζουν γαλλικά μπορούν να δουν το εξοργιστικό άρθρο του στη Monde (17.01.1979) με τίτλο «Kampuchea vaincra!».
• • •
JE SUIS CHARLIE
Έξι χρόνια μετά τη δολοφονική επίθεση ισλαμιστών τρομοκρατών στο Charlie Hebdo, είμαστε πάντοτε Charlie;
Ή τουλάχιστον το θυμόμαστε;