Μεγάληεντύπωση μου προκαλεί στην Ελλάδα οτρόπος μέσα από τον οποίο εκφράζονταιοι πολύ νέοι καλλιτέχνες και κυρίωςόταν συμμετέχουν σε εκθέσεις πουβρίσκονται υπό την αιγίδα ή στους χώρουςεπίσημων φορέων. Σε μιαχαοτική πόλη σαν την Αθήνα, ένα δύσκολοπεριβάλλον καθημερινής διαβίωσης μεναλλά την ίδια ώρα έναν αστείρευτο πόλοέμπνευσης για καλλιτεχνική έκφρασηλόγω των χιλιάδων αντιφάσεων καισυγκρούσεων που αποτελούν τον ιστό του,οι «επίσημοι νέοι»-νεότατοιεικαστικοί και οι περί αυτών αποφασίζουνσύσσωμοι να υιοθετήσουν την πεπατημένη.
Δοκιμασμέναμοτίβα έκφρασης και επιρροές από τηνεγγύτερη εικαστική οικογένεια (σε σημείοπου να μην αντιλαμβάνεσαι ποιοςυπογράφει), συντηρητικές συνθέσεις καισυμβατικά αντικείμενα, κυριολεκτικά αντικείμενα, αποτελούν την έκθεσηαποφοίτων στο εργοστάσιο της ΑΚΣΤ(Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών). Ακόμηκαι εάν θα ήταν άδικη η απαίτηση τωνθεατών να δουν ολοκληρωμένες προτάσειςή κατασταλαγμένα έργα σε μια τέτοιουτύπου έκθεση -στην οποία εύλογα οι νέοιεικαστικοί πειραματίζονται ακόμη-, εδώβρισκόμαστε ακριβώς στην αντίθετηπλευρά. Σε ένα νοσηρό περιβάλλον τοπείραμα απουσιάζει εντελώς και τη θέσητου έχουν πάρει δουλειές που προσπαθούννα μιμηθούν εικαστικά ερεθίσματα. Ηκυρία γενική εντύπωση στην πρώτη βόλταμέσα στον τόσο εκπληκτικό χώρο τουεργοστασίου μοιάζει με μια βόλτα ανάμεσασε κακοφτιαγμένες μαϊμούδες τωνκαλλιτεχνών KaraWalker,KatharinaFritch,Ρόρρη, ή Σωκράτη Σωκράτους για να ονομάσωορισμένους, γεγονός που σε κάνει νααναρωτιέσαι αν είναι οι καθηγητές ή οιυπεύθυνοι που ωθούν σε αυτή την τόσοαρρωστημένη κατεύθυνση υπερ-εξοικείωσηςγνωστών πρακτικών -μέσα πιθανόν απόυλικό που παρουσιάζουν- ή εάν αυτοίευθύνονται που δεν αποτρέπουν επιτακτικάκάτι τέτοιο! Τη στιγμή που «στο δρόμο»(με την ευρύτερη έννοια της λέξης) τηςΑθήνας (στο χώρο της εναλλακτικήςμουσικής, του εναλλακτικού κινηματογράφουκαι των βίντεο, των κόμικς, των γκραφίτικαι ενίοτε των γκαλερί) βλέπουμε αυτήντη στιγμή όλο και πιο ενδιαφέρουσεςπροτάσεις από νέους δημιουργούς, τισυμβαίνει μέσα σε αυτήν τη σχολή; Ήκαλύτερα, σε αυτή την έκθεση;
Ένασύνολο wannabeκαριεριστών καλλιτεχνών, χωρίς τόλμη,χωρίς φαντασία, χωρίς ενδιαφέροντα,χωρίς γνώση, παρά μόνο με τη φιλοδοξίαμιας θέσης μέσα στον επίσημο κύκλο, μετη χειρότερη καθοδήγηση από τουςεπιστάμενούς τους (διότι ούτε ο τρόποςπου το κάνουν δεν είναι ο κατάλληλος)θα ήταν το χειρότερο σενάριο! Μια γενιάνεότερων ανθρώπων που έχουν μάθει νατα βρίσκουν όλα έτοιμα και να φτάνουνστο στόχο χωρίς κανέναν κόπο, που τοκαλύτερό τους μέλλον ίσον το κοντινόπαρελθόν, είναι ίσως μια καλύτερη συνθήκηδιότι υπάρχει ελπίδα! Ίσως εάν όλοι μαζίξυπνήσουν και καταλάβουν πως η τέχνημάλλον δεν είναι μια υπαλληλική ενασχόλησημε συγκεκριμένο ωράριο (και μετά, στηχειρότερη... μπουζούκια) προκειμένου νααποκτηθεί το ζητούμενο κύρος τουκαλλιτέχνη, και δουν παραπέρα, ναανακαλύψουν δρόμους που φαντάστηκανμόνο φευγαλέα όταν κάτι τους τράβηξεπρος την τέχνη! Η όλη κατάσταση πάντωςείναι σίγουρα ένα έντονα ελληνικόφαινόμενο (και επίσης ένα χαρακτηριστικόαυτής της σχολής) από το οποίο σύντομαθα πρέπει να ξεκολλήσουμε. Διότι τότεμαζί με τα εικαστικά μοτίβα του κοντινούπαρελθόντος θα επαναληφθούν και τα λάθητου: Η κλειστή δεκαετία του ‘80 μεκαλλιτέχνες (βλαχοδήμαρχους) πουδιέπρεπαν στην Ελλάδα με δανεισμένεςπαρελθοντικές φόρμες και σε πλήρηαναχρονιστικό διάλογο με την εικαστικήσκηνή του υπόλοιπου κόσμου. Φυσικάυπάρχουν και συγκρατημένες εξαιρέσεις,δυο τρεις καλλιτέχνες που έχουν ήδηαπορροφηθεί από το εντόπιο καλλιτεχνικόσύστημα και αν μη τι άλλο έχουν υιοθετήσειτο προσωπικό τους ύφος, συναφές με τηνγκαλερί που τους αντιπροσωπεύει (ανάμεσάτους Τζανής και Μπαλτατζή, πουπαρεμπιπτόντως εκτίθενται όλοι δίπλα)όπως και οι δουλειές του Νικόλαου Γαβαλλά- μια ζωγραφική εγκατάσταση που απεικονίζειέναν ξυλουργό σε ώρα εργασίας καιεπιτυγχάνει μια μαγικά αδειανή ατμόσφαιρα,παρόμοια με την ταινία Ο Γιος των αδελφώνΝταρντίν. Και ίσως λιγότερο το έργο τηςΑικατερίνης Παπαζήση, ένας σωρός απόπροσωπικά αντικείμενα με αναφορά σεένα εγκαταλελειμμένο διαμέρισμα καισε αναμνήσεις, έργο το οποίο με κάποιοντρόπο φέρει διάθεση πειραματισμού.Μακράν καλύτερη όλης της έκθεσης η«μοντερνιστική» παρέμβαση ανώνυμουσε παλιό κτίριο (χάλασμα) της σχολής,την οποία πιάνει το μάτι μου φεύγοντας...Στο ταξί αναρωτιέμαι για μια τεράστιαπροχειρογραμμένη επιγραφή σε έναν απότους εξωτερικούς άσπρους τοίχους τηςσχολής... Άγνωστοι καλλιτέχνες ψάχνουνcuratorsμε προσόντα και ένα τηλέφωνο!Να τους κάνουντι, κάτω από αυτές τις συνθήκες, με έργαδανεικά; Θα τους πρότεινα λοιπόν ναπροσηλωθούν στο έργο τους, να βρουν τονεαυτό τους μέσα από αυτό και τότε ναείναι σίγουροι πως οι curatorsμε προσόντα θα τους ψάχνουν αυτοί καιόχι το αντίστροφο.
σχόλια