Εργαστήριο Ποιώ: Η κυψέλη των makers στο Σεράφειο - Το πρώτο δημόσιο τεχνολογικό εργαστήρι της Αθήνας

Η κοινότητα των makers, όλων εκείνων που «παντρεύουν» την  τεχνολογία με τη σύγχρονη δημιουργία, έχουν πλέον στη διάθεσή τους το πρώτο δημόσιο τεχνολογικό εργαστήρι στην Αθήνα.

Ο Δήμος Αθηναίων προσφέρει ένα ανοιχτό makerspace, κάνοντας την τεχνολογία προσβάσιμη, προσιτή και αξιοποιήσιμη από όλους τους Αθηναίους. Το Εργαστήριο Ποιώ στο Σεράφειο, είναι ένας λειτουργικός χώρος γεμάτος πάγκους εργασίας, μηχανήματα και εργαλεία, ψηφιακά αλλά και χειρός, που υποστηρίζει τη δημιουργικότητα και την εξερεύνηση. Είναι ενταγμένος στο παγκόσμιο ρεύμα του makerculture, το οποίο αγκαλιάζει την τεχνολογία ως ένα μέσο ενδυνάμωσης, συμπερίληψης, δημιουργικής έκφρασης και κοινωνικής καινοτομίας.

Το Εργαστήριο λειτουργεί με την επιστημονική επιμέλεια του Εργαστηρίου TUC TIE Lab του Πολυτεχνείου Κρήτης, την υποστήριξη της ΔΑΕΜ Α.Ε του Δήμου Αθηναίων και αποτελεί εμβληματικό κομμάτι της πολιτικής του Κ. Μπακογιάννη για δωρεάν ψηφιακή και τεχνολογική επιμόρφωση των Αθηναίων στα πλαίσια των δομών και προγραμμάτων του Δήμου.

Οι εγκαταστάσεις του Εργαστηρίου Ποιώ εκτείνονται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους 290τ.μ. μέσα στο Σεράφειο του Δήμου Αθηναίων, ενώ έχει άμεση πρόσβαση σε μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων 600τ.μ. για τη διοργάνωση δράσεων όπως workshops, hackathons, φεστιβάλ, σεμινάρια, εκθέσεις, κ.ά..

Ο Δήμος Αθηναίων προσφέρει ένα ανοιχτό makerspace, κάνοντας την τεχνολογία προσβάσιμη, προσιτή και αξιοποιήσιμη από όλους τους Αθηναίους

 

Μέσα στο εργαστήριο, στη γωνιά του 3d printing θα βρει κανείς επτά διαφορετικούς τρισδιάστατους εκτυπωτές καθώς και εκθεσιακά αντικείμενα που χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα με ιδιαίτερο φινίρισμα ή σχεδιασμό. Ένας 3d printer μπορεί να δημιουργήσει οποιοδήποτε αντικείμενο με βάση το ψηφιακό του αρχείο. Χρησιμοποιεί κυρίως ένα πλαστικό υλικό, τύπου PLA ή ακόμα και βιοδιασπώμενο, το οποίο το θερμαίνει και μετά εναποθέτει τη μια στρώση λιωμένου υλικού πάνω στην άλλη μέχρι να ολοκληρωθεί το αντικείμενο. Σαν εργαλεία έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμα στις περιπτώσεις που χρειάζεται να αντικατασταθεί ένα μόνο κομμάτι από ένα λειτουργικό σύνολο, είτε αυτό είναι καπάκι, είτε τμήμα ενός ανθρώπινου κρανίου.

Οι lasercutters στο παρελθόν έβρισκαν εφαρμογή μόνο στη βιομηχανία προσφέροντας υψηλή ακρίβεια, εξαιρετική ποιότητα και  ταχύτητα στην κοπή. Τα πλεονεκτήματα αυτά οφείλονται στη δέσμη laser που κατευθύνεται μέσα από το ψηφιακό αρχείο του υπολογιστή ώστε να κόψει, να τρυπήσει ή να χαράξει επιφάνειες από ξύλο, χαρτόνι και plexiglass. Στο Εργαστήριο Ποιώ υπάρχει διαθέσιμη μια πληθώρα από παραδείγματα, με διαφορετικές τεχνοτροπίες κοπής αλλά και συναρμογής που έχουν δοκιμαστεί.

Υπάρχει επίσης ένα μηχάνημα CNC router, με ωφέλιμη επιφάνεια κοπής 2,75 τ.μ., με το οποίο γίνονται κατασκευές από ξύλο μεγαλύτερες σε κλίμακα. Είναι άλλη μια μηχανή αριθμητικού ελέγχου από υπολογιστή, γνωστή και ως φρέζα, η οποία κινείται σε τρεις άξονες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για απλή κοπή, είτε για ξυλογλυπτική.

Στη γωνιά ρομποτικής θα βρει κανείς custom-made βραχίονες, μικρο-ηλεκτρονικά (πλακέτες, αισθητήρες, ενεργοποιητές κ.ά) καθώς και εξοπλισμό για την κατασκευή διαδραστικών projects. Τη λίστα του εξοπλισμού συμπληρώνουν ένας vinylcutter, ξυλουργικά εργαλεία καθώς και μια σειρά από εργαλεία χειρός.

Όσα υλικά περισσεύουν π.χ. ρετάλια από ξύλα και κομμένα χαρτόνια, στέλνονται σε νηπιαγωγεία για δημιουργική απασχόληση, αφού πρώτα διασφαλιστεί ότι είναι σε καλή κατάσταση. Ακόμα και τα τρίμματα ξύλου που συλλέγονται από το CNC router στέλνονται στην πυροσβεστική ή στον Δήμο για να τα χρησιμοποιήσουν στους δρόμους σε έκτακτες ανάγκες (π.χ. λάδια στο οδόστρωμα).

Στο Εργαστήριο Ποιώ μπορεί κάποιος να κατασκευάσει-με βάση τη μέχρι σήμερα εμπειρία μας- σχεδόν τα πάντα: διοράματα για μοντέλα τρένων, διαδραστικά υφάσματα, μικροέπιπλα για το σπίτι, αυτοσχέδια μουσικά όργανα, κοσμήματα, επιτραπέζια παιχνίδια, kit αισθητήρων για τη μέτρηση του θορύβου στον δρόμο, μακέτες για σκηνικά. Φυσικά, υπάρχει δυνατότητα για πάρα πολλά ακόμη, μια ανεξάντλητη λίστα τόσο σε φαντασία όσο και σε εφαρμογή. Μάλιστα, οι δράσεις και οι καλές πρακτικές του Εργαστηρίου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, τόσο στην κατηγορία Design όσο και στην κατηγορία Βέλτιστη Μαθησιακή Εμπειρία, έχουν βραβευτεί τέσσερις φορές!

Σταθμός στη λειτουργία του εργαστηρίου είναι η συνεργασία του με το Πρόγραμμα Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα του Δήμου Αθηναίων, μέσα από το οποίο περισσότεροι από 700 εκπαιδευτικοί έχουν συμμετάσχει σε επιμορφωτικές βιωματικές δράσεις σχεδιασμού και κατασκευής εκπαιδευτικού εξοπλισμού, που πλέον βρίσκεται στα σχολεία τους και χρησιμοποιείται από τους μαθητές τους. Επιπρόσθετα, πάνω από 10.000 μαθητές έχουν πάρει μέρος σε βιωματικά εργαστήρια STEM και ανοιχτές μέρες επιστήμης και τεχνολογίας, δράσεις που έχουν στο επίκεντρο την ανάδειξη της προηγμένης τεχνολογικής υποδομής του μοναδικού αυτού χώρου μάθησης και δημιουργίας. Εξαιρετικό  παράδειγμα αποτελεί ο σχεδιασμός και η κατασκευή 33 μονάδων ειδικού εκπαιδευτικού εξοπλισμού STEM Kit, από την ερευνητική ομάδα του TUC TIE Lab, που μοιράζονται αυτό το διάστημα σε ισάριθμα σχολικά συγκροτήματα του Δήμου Αθηναίων για να ενταχθούν οργανικά και να εμπλουτίσουν την καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία των μαθητών

Οι βασικοί στόχοι και άξονες λειτουργίας του Εργαστηρίου Ποιώ

Η λειτουργία του Εργαστηρίου έχει στόχο:

- να προωθήσει τον τεχνολογικό αλφαβητισμό συνδυαστικά με τη δημιουργική, σχεδιαστική σκέψη (designthinking) σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και επαγγελματικές κατευθύνσεις

- να προσφέρει ευκαιρίες ανάπτυξης λειτουργικών πρωτοτύπων σε νέους επαγγελματίες και νεοφυείς επιχειρήσεις

- να υποστηρίξει όλες τις ενεργές ομάδες από δημιουργούς, ερασιτέχνες και χομπίστες, μεταβαίνοντας από το Do-It-Yourself στο Do-It-Together

- να αποτελέσει ένα δυναμικό κόμβο πειραματισμού γύρω από την εκπαιδευτική προσέγγιση STEM για όλες τις σχολικές κοινότητες της πόλης

- να μειώσει το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των ειδικών στο χώρο από τη μία  και του κοινού από την άλλη και να υποστηρίξει δυναμικά τη συμμετοχή γυναικών σε δράσεις τεχνολογίας

- να αναβαθμίσει το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στην ενδυνάμωση και στην διεύρυνση των δεξιοτήτων της ευρύτερης κοινότητας

- να καλλιεργήσει και να υποστηρίξει σχέσεις οικειότητας και αλληλοβοήθειας μεταξύ ετερόκλιτων μελών της ευρύτερης κοινότητας

Ποιος και πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει τις εγκαταστάσεις και τα μηχανήματα

Το Εργαστήριο Ποιώ λειτουργεί καθημερινά 08:00-20:00.

Δεν υπάρχει κανένα προαπαιτούμενο σε ψηφιακές δεξιότητες και καμία απαίτηση σχετικού υπόβαθρου για να χρησιμοποιήσει κάποιος  τις εγκαταστάσεις του. Ο επισκέπτης χρειάζεται απλά να κλείσει ένα ραντεβού. Στη συνέχεια, μαζί με το προσωπικό του εργαστηρίου (αρχιτέκτονες και μηχανικοί κατά κύριο λόγο) θα χαρτογραφήσει τη διαδικασία γύρω από το project που ενδιαφέρεται να υλοποιήσει και θα προμηθευτεί τα κατάλληλα υλικά. Σταδιακά με τη χρήση του εξοπλισμού η εμπειρία του εργαστηρίου θα γίνεται όλο και πιο αυτόνομη.

Από το 2017 που το εργαστήριο Ποιώ άνοιξε τις πόρτες του στο Σεράφειο, με δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, έχουν επισκεφθεί τους χώρους του για ενημέρωση και συνεργασία περισσότερα από 12.000 άτομα και 226 φορείς.

Επικοινωνία: [email protected] | 210 3472766

Σεράφειο Δήμου Αθηναίων

Πειραιώς 160 και Πέτρου Ράλλη, 11854