Ο Άγγελος Μπράτης αποτελεί ένα από εκείνα τα φωτεινά παραδείγματα Ελλήνων που ζουν, εργάζονται και θριαμβεύουν εκτός Ελλάδας, σε δύσκολες επαγγελματικές πιάτσες και αρένες, βγάζοντάς μας ασπροπρόσωπους στο εξωτερικό. Τελευταίως, πολλοί θεωρούσαν ότι δεν είχαμε πια ανάγκη την «επιβεβαίωση» αυτή και ότι ως λαός και κοινωνία είχαμε επαγγελματικά εξομοιωθεί σε μια σειρά από δραστηριότητες με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Αυτό είτε αποδείχτηκε αυταπάτη είτε ήταν αλήθεια και το άξιζαν ελάχιστοι. Ο Άγγελος ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Σχεδιαστής ρούχων υψηλών προδιαγραφών, ζει εδώ και τρία χρόνια στην Ιταλία, όπου προ διετίας πέτυχε κάτι που πολύ λίγοι συνάδελφοί του διεθνώς έχουν την τύχη και το χάρισμα να κατακτήσουν. Συμμετείχε και κέρδισε την πρώτη θέση στον ετήσιο διαγωνισμό νέων σχεδιαστών της ιταλικής «Vogue», «Who is on next?». Πρόκειται για έναν διαγωνισμό του οποίου η επιτροπή απαρτίζεται από σπουδαίες προσωπικότητες της μόδας και στόχο έχει να αναδειχθούν τα νέα ταλέντα που θα αναζωογονήσουν τον κλάδο τόσο στην Ιταλία όσο και στις διεθνείς πασαρέλες. Μετά από δύο χρόνια μεγάλης και ουσιαστικής προβολής του μέσα από τις σελίδες του διάσημου περιοδικού, αυτήν τη στιγμή ετοιμάζεται για το σημαντικότερο ίσως άλμα στη μέχρι τώρα καριέρα του. Στις 21 Σεπτεμβρίου θα παρουσιάσει τη νέα του κολεξιόν στο επίσημο Fashion Week στο Μιλάνο, στην περίφημη Sala delle Cariatidi του Palazzo Reale, μια μπαρόκ αίθουσα χορού του 1500 με Καρυάτιδες για κολόνες, όπου κάποτε ο Πικάσο πρωτοπαρουσίασε την «Γκερνίκα» του.
Ίσως το γεγονός ότι χρειάστηκε να μιλήσω μαζί του μέσω Skype, ενώ βρισκόμουν σε ένα κυκλαδίτικο νησί, ήταν μια καλή συγκυρία. Η κολεξιόν αυτή περιέχει πάρα πολύ ελληνικό φως, ελληνικό καλοκαίρι, ελληνικές γραμμές. «Είναι ρούχα που δείχνουν πώς θα έπρεπε να ντύνονται τα κορίτσια στα ελληνικά νησιά. Ένας έρωτας το καλοκαίρι που τελειώνει με τα δάκρυα του Σεπτέμβρη. Η κολεξιόν θα παρουσιαστεί υπό τους ήχους του Κωνσταντίνου Βήτα και τη φωνή της Πόπης Αστεριάδη» λέει και συγχρόνως μου δηλώνει πόσο του λείπει αυτό που βλέπει μέσα από την κάμερα: το ελληνικό φως. «Κι εδώ έχει ήλιο, αλλά το ελληνικό φως είναι κάτι μοναδικό». Του υπενθυμίζω ότι βρίσκεται στο κέντρο της παγκόσμιας μόδας, όπου έχει έναν στόχο, και ότι η Ελλάδα θα τον περιμένει. Άλλωστε, κι όσο ζούσε εδώ οι δουλειές του τον ταξίδευαν σε ολόκληρο τον πλανήτη. Δεν νοείται καταξίωση στη μόδα, αν δεν έχεις διεθνή παρουσία.
Ο τριαντατριάχρονος Άγγελος Μπράτης, μετά τις σπουδές του στη Σχολή Βελουδάκη στην Αθήνα, συνέχισε στο ιδιαιτέρως πρωτοποριακό Fashion Institute Arnhem στο Άμστερνταμ, όπου τα μαθήματα γινόντουσαν οπουδήποτε αλλού εκτός από κανονικές αίθουσες διδασκαλίας. Μέσα από εκεί κατάφερε να κάνει το πρώτο του ντεφιλέ στο Παρίσι σε ηλικία 23 ετών και αμέσως μετά να εργαστεί στη Ρώμη. Κι ενώ από το 2005 διατηρούσε οίκο ραπτικής στην Ελλάδα, η κρίση και η ανάγκη να εκφραστεί σε ένα περισσότερο ειδικευμένο περιβάλλον τον έφεραν πίσω στην Ιταλία. «Γιατί είναι σημαντική αυτή σου η συμμετοχή στην Εβδομάδα Μόδας στο Μιλάνο;» τον ρωτάω για να κατανοήσω πλήρως τι θα προσθέσει στη μέχρι τώρα εξέλιξή του το επικείμενο event. «Είναι σημαντικό γιατί συμμετέχω στο επίσημο calendar, όπου μπαίνουν σχεδιαστές που έχουν μια παρουσία ετών, με διεθνή πελατεία και αφού έχουν εγκριθεί από την Camera Nazionale della Moda – δεν μπορεί να είναι η πρώτη σου κολεξιόν. Θα είμαι πριν από τον Roberto Cavalli και μετά την Jil Sander». «Άρα, όλο αυτό από μόνο του είναι μια επιτυχία» σχολιάζω, και ο ίδιος με προσγειώνει στην πραγματικότητα: «Αν είναι επιτυχία, θα φανεί την επόμενη ημέρα, από το πόσο καλές θα είναι οι κριτικές. Αλλά γι' αυτό γίνεται και όλη αυτή η προσπάθεια. Έτσι κι αλλιώς, πάντα είσαι τόσο καλός όσο και η τελευταία σου κολεξιόν. Όλα είναι ένα ρίσκο». Φαντάζομαι ότι μετά από τόσα χρόνια στην Ιταλία θα είναι πολύ πιθανό να έχει επιχειρηματίες που επενδύουν στη δουλειά του. «Όχι, δεν μπορεί να συμβεί αυτό, γιατί η Ιταλία βρίσκεται επίσης σε κρίση και κανείς δεν τολμάει να επενδύσει σε νέα ονόματα. Μια κολεξιόν κοστίζει πάρα πολλά χρήματα και για την ώρα επενδυτής του εαυτού μου είμαι εγώ ο ίδιος. Δουλεύοντας ως freelancer και συμβουλευτικά για άλλους σχεδιαστές, όπως πρόσφατα στον οίκο Vionnet, καταφέρνω να έχω την οικονομική δυνατότητα να χρηματοδοτώ τη δική μου εταιρεία. Τώρα είναι καλή η συγκυρία, καθώς το Μιλάνο χρειάζεται μια ανανέωση. Κατάλαβαν ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουν να επαναπαύονται στον Gucci, στην Prada και στον Armani» μου εξηγεί και θαυμάζω την τόλμη του να κονταροχτυπηθεί με τους κολοσσούς του χώρου του. Του κάνω την αφελή ερώτηση αν έχει αλλάξει κάτι από την εποχή που δημιουργούσε στην Αθήνα, ενδεχομένως προσαρμόζοντας το στυλ του στην ιταλική αγορά. Μου απαντάει: «Αν αλλάξω το στυλ μου, θα είναι σαν να αλλάζω το όνομά μου. Προσπαθώ να είναι το στυλ μου αναγνωρίσιμο. Φυσικά, υπάρχει εξέλιξη, όπως σε κάθε σχεδιαστή, καθώς προτείνω καινούργια πράγματα. Αλλά και όσο βρισκόμουν στην Αθήνα, οι κολεξιόν μου είχαν πάντα διεθνή χαρακτήρα, γιατί είχα πελάτες στο εξωτερικό και ταξίδευα πολύ». «Τι χαρακτηρίζει τα ρούχα σου;» τον ρωτάω, καθώς οι γνώσεις μου γύρω από τη μόδα είναι μηδαμινές. «Τα ρούχα μου είναι ελαφριά κι έχουν πολύ να κάνουν με την κίνηση, τη σκιά και το φως. Απ' ό,τι μου λένε οι πελάτες μου, είναι πολύ ελληνικά. Δεν μοιάζουν με άλλα, δεν προϋπήρχαν ως στυλ. Περιέχουν πολλή γεωμετρία και μαθηματικά. Είναι φτιαγμένα πολύ fluid, σαν να ακολουθούν την κίνηση της πασαρέλας. Τα ρούχα μου παίρνουν τη φόρμα της γυναίκας που τα φοράει και όχι το αντίστροφο, όπως συνήθως συμβαίνει στη μόδα». «Λες ότι οι πελάτες σου τα χαρακτηρίζουν "ελληνικά". Τι κάνει ένα ρούχο ελληνικό;» τον ρωτάω, ελπίζοντας ότι δεν θα με παραπέμψει σε αρχαιοελληνικά και παραδοσιακά μοτίβα. «Νομίζω ότι είναι περισσότερο ένα συναίσθημα και λιγότερο αναφορές που δεν κάνω. Στα ρούχα της Σοφίας Κοκοσαλάκη, ας πούμε, είναι πιο ευκρινείς οι αναφορές στην αρχαία Κρήτη, αλλά στα δικά μου, το μόνο που μπορείς να πεις, είναι ότι δεν έχω τίποτα το περιττό. Τα ρούχα μου είναι καθαρά, συνήθως μονόχρωμα, δεν έχουν καθόλου κεντήματα και άλλα στολίδια, μπορεί να έχουν μία μόνο ραφή. Αυτά για πολλούς είναι πολύ ελληνικά».
Μόλις τον περασμένο Ιούλιο ο Άγγελος συμμετείχε στην Alta Roma, το Fashion Week της Ρώμης, όπου στις σάλες του Palazzo Firenze έδειξε μια κολεξιόν εμπνευσμένη από τα φώτα neon. «Ήταν ρούχα με έντονα χρώματα και καθένα είχε μια μονοκοντυλιά, σαν μια γραμμή από neon». «Τι άλλο σε ενδιαφέρει σε σχέση με τη μόδα; Ποια άλλη εφαρμογή της;» τον ρωτάω. «Η αρχιτεκτονική!» μου απαντάει και εξηγεί: «Σχεδιάζω αντικείμενα με φως, αξεσουάρ ξενοδοχείων, φωτιστικά neon – φαίνεται αυτό και στα ρούχα μου». «Αυτό δεν παραπέμπει στο βιομηχανικό σχέδιο;» του λέω. «Και τα ρούχα βιομηχανικό σχέδιο είναι. Φαίνεται στον κόσμο ότι είναι φτιαγμένα στο χέρι, αλλά στην πραγματικότητα όλα είναι παραγωγή. Δεν μπορείς να μεταφράσεις το ρούχο σε κάτι τεχνικό, αν δεν μπορεί να παραχθεί».
Ο Άγγελος Μπράτης, που επιμένει να διορθώνει τους Ιταλούς που τον φωνάζουν «Angelo», επιβάλλοντας την ελληνική προφορά του ονόματός του, αυτήν τη στιγμή, σε συνεργασία με τη L' Οréal Paris και με αφορμή το Φεστιβάλ Βενετίας, έχει κυκλοφορήσει και καλλυντικά με το όνομά του. Θεωρεί ότι οι νέοι Έλληνες δεν πρέπει να αποθαρρύνονται από την κρίση και ότι πρέπει να εκμεταλλευτούν ό,τι τους προσφέρει η εποχή. «Είναι προτιμότερο να δημιουργείς από το να καταστρέφεις. Υπάρχουν πάρα πολλοί δημιουργικοί άνθρωποι στην Ελλάδα και τώρα, με τις δυνατότητες που σου παρέχει το Ιnternet, δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για να περιορίζεσαι εντός των συνόρων σου. Μπορείς να ζεις στα Εξάρχεια και να δημιουργείς για κάποιους στην άλλη άκρη της Ευρώπης». «Τι κρατάς από την Ελλάδα;» ρωτάω. «Το φως! Είναι ό,τι πιο σημαντικό έχουμε» μου απαντάει.
σχόλια