Πώς προέκυψε η λέξη heavy metal;
Σαν ημέρα κοσμογονίας του Metal θεωρούμε την 13η Φεβρουαρίου του 1970, όταν βγήκε το πρώτο άλμπουμ των Black Sabbath. Τους Led Zeppelin μπορείς να τους πεις heavy metal, αλλά οι Black Sabbath είναι η αρχή. Όταν βγήκαν, όλοι έλεγαν ότι παίζουν σκληρό blues. Ο όρος heavy metal πρωτοχρησιμοποιήθηκε σε ένα βιβλίο του Willian Burroughs, περιγράφοντας έναν σούπερ ήρωα. Στη μουσική υπάρχει σ' ένα στίχο στο Born To Be Wild των Steppenwolf, που λέει «heavy metal thunder», προσπαθώντας να κάνει μια λεκτική αναπαραγωγή του ήχου της μηχανής. Οι Black Sabbath, Deep Purple, Ufo, Thin Lizzy, ήταν η πρώτη μεγάλη έκρηξη στα 70s. Μια τεράστια γενιά συγκροτημάτων θα βασίσουν αυστηρά τη μουσική τους πάνω σε αυτόν τον ήχο. Υπάρχει και ένα μεγάλο μπαμ στα 80s με τους Iron Maiden, τους Metallica, τους Slayer.
Γιατί κόλλησες με το Metal;
Γιατί τότε, στα 80s, δεν είχα και τίποτα καλύτερο ν' ακούσω. Ήταν κι όλη αυτή η μυθολογία που το συνοδεύει πολύ πιο έντονη, ήταν κάτι πολύ συναρπαστικό για έναν πιτσιρικά. Οι εικόνες, η ένταση της μουσικής, ένα μυστήριο που επικρατούσε, σε συνδυασμό πάντα με τη δύναμή της. Μην ξεχνάς ότι τότε δεν υπήρχαν περιοδικά, δεν υπήρχαν βίντεο, εκπομπές. Όλα αυτά βοηθούσαν πολύ περισσότερο να φτιάξεις μύθους μέσα στο κεφάλι σου. Πιστεύω ότι αν πεθάνει ο μύθος, θα χαθεί και το ενδιαφέρον μου για τη μουσική.
Σήμερα το Metal έχει γίνει πάρα πολύ πλούσιο. Ο οπαδός έχει πολύ περισσότερες επιλογές και μπορεί να βρει μουσική η οποία θα τον καλύψει όποιο κι αν είναι το ζητούμενο: είτε συναισθηματικά, είτε ηχητικά. Κάποτε ήταν ένας κόσμος που περιοριζόταν μέσα στο φανταστικό με λίγα πολιτικά και κοινωνικά θέματα στους στίχους του, αλλά πλέον βρίσκεις τα πάντα σ' αυτό. Οποιοσδήποτε άνθρωπος, ανεξαρτήτως γούστου και προσανατολισμού, ιδεών κ.λπ. αν ασχοληθεί με αυτή τη μουσική λίγο εμπεριστατωμένα, θα βρει κάτι που θα τον καλύψει.
Υπάρχει μέλλον στο heavy metal; Υπάρχει μια γενική αίσθηση ότι είναι το μόνο είδος που αντιστέκεται στο downloading.
Η αλήθεια είναι πως σήμερα το Metal είναι στην πιο εμπορική του εποχή. Η κατάσταση έχει ξεφύγει, πουλάει πάρα πολύ. Υπάρχουν δισκογραφικές που λένε «ευτυχώς που υπάρχει το Μetal και συντηρούμαστε». Το μέλλον του heavy metal το βλέπω πιο αισιόδοξο από ποτέ. Όλα τα συγκροτήματα από τη δεκαετία του '80 περνάνε μια δεύτερη νεότητα (οι Iron Maiden είναι πιο δυνατοί απ' ό,τι ήταν τότε, το ίδιο κι οι Judas Priest). Οι παλιοί οπαδοί κρατιούνται εξαιτίας του comeback των παλιών συγκροτημάτων και η νέα γενιά οπαδών απλά προστίθεται στο κοινό. Δεν υπάρχουν διαρροές όπως στα άλλα είδη. Είναι και το μόνο είδος που δεν πλήττει η πειρατεία. Σκέψου ότι υπάρχουν πέντε εξειδικευμένα δισκάδικα στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο στα Εξάρχεια και συντηρούνται αποκλειστικά για heavy metal.
Πού οφείλεται αυτή η πίστη των χεβιμεταλάδων στο είδος;
Αν μπεις σε ένα δισκάδικο καταλαβαίνεις ότι είναι το πιο ωραίο πράγμα που υπάρχει στον κόσμο. Τα τραγούδια δεν είναι τόσο αναλώσιμα όσο είναι σε άλλες μουσικές. Η καλή heavy metal μουσική και οι καλοί δίσκοι δεν ξεχνιούνται ποτέ. Θα πουλάνε για πάντα. Οι νέοι οπαδοί αγοράζουν δίσκους που κυκλοφόρησαν πριν από 25-30 χρόνια, κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλα είδη τόσο έντονα. Παρέχει στον ακροατή του μεγάλη συναισθηματική κάλυψη, αυτό ειδικά δύσκολα το αλλάζεις. Ιδιαίτερα σε μια εποχή που οι μοντέρνες ασθένειες που σχετίζονται με το στρες κάνουν θραύση.
Παρέχει και πνευματική κάλυψη εκτός από συναισθηματική; Θα μπορούσες να το παρομοιάσεις με θρησκεία;
Όχι, σε καμία περίπτωση. Μπορώ να ακούσω πολύ διαφορετικά συγκροτήματα και να τη βρω με τη μουσική τους, η οποία εκπροσωπεί πολύ διαφορετικά δόγματα, είτε θρησκευτικά, είτε πολιτικά. Η θρησκεία παίζει μέσα στο heavy metal, κι είναι ένα θέμα που αφορά τον κόσμο, αλλά δεν ταυτίζεσαι με το metal.
Η εικονογραφία και τα σύμβολα όμως, τα εξώφυλλα, τα ζόμπι, η μετά θάνατον ζωή, ο σατανάς, οι νεκροκεφαλές δεν προβάλλονται στα εξώφυλλα περισσότερο από κάθε άλλο είδος μουσικής;
Αυτό είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό της γενικότερης ενασχόλησης του heavy metal. Είναι το 5% αυτό που βγαίνει προς τα έξω. Στους Metallica, για παράδειγμα, που είναι το νούμερο ένα όνομα παγκοσμίως δεν θα βρεις ούτε μία αναφορά στη λέξη devil ή evil. Δεν είναι τυχαίο αυτό. Όποιος θέλει να βρει πάτημα για να στραφεί ενάντια στο heavy metal κρατιέται από αυτό το μικρό ποσοστό που ασχολείται με τέτοια πράγματα. Το heavy metal δεν είναι μουσική που κάνει διδασκαλία. Είναι στη φύση του εφήβου να εναντιωθεί στην οικογένεια, στη θρησκεία, το heavy metal του δίνει μια αφορμή να ελευθερώσει το μυαλό του.
Για κάποιον που ακούει heavy metal είναι πολύ δύσκολο να στραφεί σε άλλο είδος στη συνέχεια. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Γιατί καλύπτεται συναισθηματικά. Η μουσική αυτή διαιωνίζεται και κληρονομείται. Πάει ολόκληρη η οικογένεια στα live. Έχω δει στο εξωτερικό όλη την οικογένεια βαμμένη Kiss. Και στους Scorpions προχτές ήταν ένα ζευγάρι που παρακολουθούσε τα παιδιά του με ικανοποίηση να χορεύουν μπροστά τους.
Γιατί υπάρχει τέτοια τεράστια απήχηση του είδους στην Ελλάδα;
Δεν γίνεται μόνο εδώ όλο αυτό. Γίνεται και στην Αγγλία και στη Γερμανία και στις Σκανδιναβικές χώρες. Ιδιαίτερα στη Φιλανδία. Στην σκυλοκρατούμενη Ελλάδα το heavy metal είναι το μόνο που ξεφεύγει λίγο από όλο αυτό που προβάλλεται από τα media. Ξέρεις όμως ότι πολλοί heavy metal μουσικοί καταλήγουν στα σκυλάδικα για να βγάλουν μεροκάματο; Δεν μπορούν να βρουν αλλού δουλειά.
Το heavy metal έχει κοινό που το συντηρεί. Το Metal Hammer είναι το νούμερο ένα περιοδικό σε πωλήσεις σήμερα. Έχει τιράζ 22.000 τεύχη και πουλάει 15.000. Υπάρχει η εκπομπή μας στο Mad που είναι από τις μακροβιότερες στο είδος της στον κόσμο [8 χρόνια]. Οι συναυλίες πουλάνε. Φαίνεται ότι ο οπαδός είναι διατεθειμένος να δώσει λεφτά για να δει το συγκρότημά του κι ας είναι απαράδεκτα πανάκριβα τα εισιτήρια. Το παιδί στρέφεται στο heavy metal στα 14 του. Μια ολόκληρη γενιά ανθρώπων έχει μεταδώσει στα παιδιά τους αυτή την αγάπη. Ο οπαδός δεν χάνεται.
Θα μπορούσες να πεις ότι το Metal είναι τρόπος ζωής;
Είναι τρόπος ζωής. Από την άποψη ότι αφιερώνουν πάρα πολλές ώρες την ημέρα σ' αυτό. Είτε ακούγοντας μουσική, είτε προσπαθώντας να ενημερωθούν απ' το internet και από περιοδικά για τις δραστηριότητες των αγαπημένων τους μουσικών, ή τι γίνεται γενικότερα στον heavy metal πλανήτη. Απ' την άλλη αφιερώνουν κι ένα μεγάλο μέρος του μηνιάτικού τους για να αγοράσουν δίσκους, να πάνε σε συναυλίες. Είναι καθαρά ένας μουσικοκεντρικός τρόπος ζωής. Η γυναίκα μου πηγαίνει το πρωί στην τράπεζα με ταγιέρ, το απόγευμα που έρχεται στο σπίτι ακούει Metallica και Iron Maiden. Ο τρόπος ζωής της δεν είναι διαφορετικός. Δεν πίνει, δεν καπνίζει, δεν ξενυχτάει.
Το straight edgeσυγκαταλέγεται στη φάση heavy metal;
Αν δεχτείς ότι το hardcore που ακούν όσοι ακολουθούν αυτόν τον τρόπο ζωής έχει δεχτεί πάρα πολύ μεγάλη επιρροή από το heavy metal, τότε μπορείς να πεις ότι κατά κάποιον τρόπο, ναι. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν απασχολεί το μεγάλο μέρος των οπαδών.
Δεν κάνουν δηλαδή χρήση απαγορευμένων ουσιών οι μεταλάδες;
Ο τελευταίος μεταλάς που ξέρω ότι πέθανε από ναρκωτικά ήταν το 86! Δεν θυμάμαι κανέναν άλλο. Αυτό που έχω ακούσει είναι ότι η αστυνομία βρίσκει ναρκωτικά σε club και rave party, όχι σε heavy metal club και συναυλίες. Το ξέσπασμά σου είναι μέσω της μουσικής. Αποκλειστικά. Μπορεί να ξεδώσεις στη διάρκεια της συναυλίας, να εκτονωθείς, αλλά δεν διαφέρεις σε τίποτα απ' τον υπόλοιπο κόσμο.
Θα έλεγες ότι είναι παρεξηγημένο;
Ζούμε σε μια συντηρητική χώρα. Κατεβαίνουν ένα εκατομμύριο άνθρωποι στους δρόμους για τις ταυτότητες. Η εκπομπή μου έχει δεχτεί πολλά εξώδικα από γονείς που θεωρούν ότι η αισθητική κάποιου βιντεοκλίπ αντιτίθεται στη δική τους, πως ενδέχεται να οδηγήσει το παιδί τους στον κακό δρόμο. Εδώ αποκαθηλώνονται έργα τέχνης... Αν μπεις σε ένα δισκάδικο και ψάξεις τον κόσμο που ψωνίζει Metal μουσική, δύσκολα μπορείς να τον εντοπίσεις. Μόνο ένας στους 10 είναι πια μακρυμάλλης, φοράει μεταλάδικο μπλουζάκι ή φοράει καρφιά. Τους υπόλοιπους αν τους συναντούσες στο δρόμο δεν θα τους έλεγες μεταλάδες. Και στις μέταλ συναυλίες το ίδιο συμβαίνει. Αν εξαιρέσεις τις 3-4 πρώτες σειρές, το υπόλοιπο κοινό δεν είναι άνθρωποι που μπορείς να τους προσδιορίσεις στιλιστικά. Αυτοί συντηρούν τις συναυλίες και τη δισκογραφία. Κάποιες κακές συνήθειες των 80s, όπως ο χουλιγκανισμός και τα ναρκωτικά λανθασμένα αποδόθηκαν στους μεταλάδες.
Μέχρι πού μπορεί να φτάσει αυτή η μουσική πιστεύεις;
Έκανα πρόσφατα μια συνέντευξη με τον πολύ μεγάλο κιθαρίστα τον Steve Vai, ο οποίος θεωρείται μετρ των μετρ στην ηλεκτρική κιθάρα. Τον ρώτησα αυτό ακριβώς -μέχρι πού μπορεί να πάει η ηλεκτρική κιθάρα. Δηλαδή έχει 6 χορδές και 35 κάστα, αυτό το πράγμα δεν θα εξαντληθεί ως ιδέα, ως έμπνευση; Μου απάντησε ότι η ηλεκτρική κιθάρα δεν είναι ένα μουσικό όργανο, είναι ένα όργανο που αφουγκράζεται τη γενιά της. Αφουγκράζεται την εποχή, τα προβλήματα, τον κόσμο και το πώς αυτός ζει. Όσο ο κόσμος ζει διαφορετικά και έχει ιδέες, τόσο η ηλεκτρική κιθάρα θα υπάρχει σαν όργανο για να εκφράζει αυτές τις ιδέες. Ποτέ δεν πρόκειται να περιοριστεί. Μπορεί να αλλάζουν τα είδη σαν trend, το Metal όμως πάντα θα υπάρχει.
Πες μου μερικά πράγματα για το ελληνικό Metal. Υπάρχουν κάποια ονόματα που ξεχωρίζεις;
Στην Ελλάδα υπάρχουν πολύ καλοί μουσικοί. Υπάρχουν παιδιά που αγοράζουν ένα όργανο και κάθονται στο σπίτι τους από τα 13 ως τα 19 τους και κάνουν πρόβες 15 ώρες την ημέρα. Υπάρχει ένας δίσκος που έχει Έλληνες κιθαρίστες κάτω από 23 ετών που είναι νούμερο 2 στα γενικά κιθαριστικά charts όλου του κόσμου! To Suspension Of Disbelief, υπό την επίβλεψη του διεθνώς αναγνωρισμένου κιθαρίστα Ιωάννη Αναστασάκη. Υπάρχουν συγκροτήματα που κάνουν καριέρα στο εξωτερικό. Κι όταν λέμε καριέρα, εννοούμε ότι ζουν από τη μουσική τους, πουλάνε σεβαστό αριθμό δίσκων, περιοδεύουν στο εξωτερικό κι έχουν επιτυχία. Οι Rotting Christ κάνουν το λιγότερο 200 συναυλίες το χρόνο π.χ. στη Λατινική και Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη, στην Ασία. Το ίδιο και οι νεότεροι Firewind. Στους τελευταίους ηγείται ένας πιτσιρικάς κιθαρίστας, ο Gus G, που αυτή τη στιγμή διαφημίζει τηλέφωνα στην Ιαπωνία και ο κολοσσός ESP [από τις μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτρικής κιθάρας] έχει βγάλει κιθάρα με το όνομά του! Εδώ κανείς δεν ασχολείται μαζί του. Γίνονται πρώτο θέμα οι σκυλάδες που προσπαθούν να κάνουν καριέρα στο εξωτερικό. Άλλα ελληνικά ονόματα που αξίζει να προσέξει κανείς είναι οι Firewind, Web, Infidel, Memorain, Horizon's End, Sarissa, Pottergeist...
Γιατί πιστεύεις ότι είναι τόσο απαξιωτική η στάση των ελληνικών media απέναντι σε ένα τόσο δημοφιλές είδος;
Ο μουσικός Τύπος ειδικά έχει μια πολύ απαξιωτική στάση. Δεν καταλάβαμε ποτέ γιατί. Ίσως γιατί βλέπουν ανταγωνιστικά αυτή τη μουσική, ενώ δεν θα έπρεπε.
Σε ακούω να λες συνέχεια τη λέξη heavy metal και ποτέ ροκ...
Το heavy metal είναι πιο σκληρό. Ξέρεις τι μου φέρνει στο μυαλό η λέξη ροκάς; Έναν ρέμπελο παρατημένο 45άρη, που στο 90% των περιπτώσεων όταν σου πει ότι ακούει ροκ, εννοεί Rock FM στο αυτοκίνητο. Τίποτα άλλο. Ο μεταλάς, ξέρεις, αγοράζει τα CD του, το περιοδικό του, ξέρει πού παίζει αυτή τη στιγμή ο Bruce Dickinson...Υπάρχει μία σχεδόν επιστημονική επαφή με το ιδίωμα.
Μπορείς να μου πεις ένα λόγο που ξαναπήγες στους Scorpions;
Επειδή είναι το συγκρότημα που με έβαλε σ' αυτή τη μουσική. Είχε 25.000 ανθρώπους.
Λύσε μου την απορία, γιατί υπάρχει αυτή η εμμονή με τα μαύρα;
Κατηγόρησε τους Black Sabbath γι' αυτό.
Μου κάνει επίσης εντύπωση η μουσική υπόκρουση στις σκηνές με τους serial killers στις ταινίες, που είναι σχεδόν αποκλειστικά κάτι Metal. Είναι τυχαίο αυτό;
Δεν ξέρω. Ίσως επειδή συνδυάζονται με τον Charles Manson και τα 60s...
Πώς συνδυάζεται επίσης αυτή η προτίμηση των Ελλήνων και των Σκανδιναβών με το είδος, μήπως έχει σχέση με την ιδιαίτερη σχέση που έχουμε σαν λαοί με τη θρησκεία; Ορθοδοξία, προτεσταντισμός...
Δεν ισχύει αυτό, γιατί σ' αυτές τις χώρες η θρησκεία είναι κάτι διαφορετικό από την πολιτεία. Εδώ η εκκλησία προσπαθεί να έχει και πολιτικό λόγο. Προσπαθεί να επιβάλλει νομοθεσίες ή να απαγορεύσει συναυλίες. Είναι δυνατόν; Ο συντηρητισμός στην Ελλάδα συνδέεται πάρα πολύ με το θρησκόληπτο.
Τα σύμβολα και τα ονόματα στα Metal γκρουπ δεν αναφέρονται στη θρησκεία, όμως;
Υπάρχει το black metal που ασχολείται έτσι κι αλλιώς με θρησκευτικά θέματα. Από εκεί προέρχονται και οι Rotting Christ. Η μουσική αυτή είναι κόντρα στο κατεστημένο, και η θρησκεία, αν θέλεις, είναι ένα κατεστημένο ενάντια σε κάθε πολιτικό και θρησκευτικό στερεότυπο. Ναι, υπάρχει μια μαυρίλα και σατανίλα στο heavy metal, αλλά δεν είναι αυτό που ορίζει το είδος. Η αντίδραση σε πάει στο άλλο άκρο. Αντιδρούν σε αυτή την ηλικία οι έφηβοι έτσι κι αλλιώς. Επίσης, ο σατανάς πουλάει...
σχόλια