Δεν μπόρεσα ποτέ μου να δω τον κινηματογράφο ως Τέχνη. Παρά την αδιαμφισβήτητη συμβολή του στη διαμόρφωση της αισθητικής ολόκληρου του 20ου αιώνα, πάντοτε διατηρούσα μια αθώα ματιά απέναντί του. Σαν το παιδί που δέχεται το δώρο και μαγεμένο το ανοίγει για να αποκαλύψει τον κρυμμένο θησαυρό. Και πάντα με το ίδιο βλέμμα προσπαθώ να βλέπω κάθε νέα ταινία, να την αφήνω να με μαγεύει και να ξεπερνάω τα «πρέπει» και τα «είναι καλό ή κακό σινεμά».
Συχνά η κρίση μας για τα πράγματα μας κρατά δέσμιους σε αυτό που εμείς έχουμε προκαθορίσει ως «ωραίον» και χάνουμε το ταξίδι. Αυτό ήταν και το μοναδικό μου πρόβλημα όταν ξεκίνησα σπουδές Κινηματογράφου στο Λονδίνο. Το πόσο αναλύαμε τα πάντα σε μια εικόνα, σε μια σκηνή, θεματικά, αισθητικά, κοινωνικά, ηθικά. Και πώς κατηγοριοποιούσαμε τα όμορφα και τα άσχημα.
Όσο συναρπαστικό κι αν ήταν όλο αυτό κι εκείνη τη στιγμή ένιωθες ο απόλυτος κριτής των ισχυρών, το ότι η ίδια η σχολή σε προέτρεπε να αποθεώσεις συγκεκριμένα είδη και ορισμένους δημιουργούς, μόνο, με απωθούσε και με άφηνε αδιάφορο. Παρ’ όλα αυτά, προσπαθούσα να μη χάνω την απόλαυση. Ακόμα και όταν είχαμε προβολή 8 το πρωί σε μια παγωμένη αίθουσα, έκλεινα τα αφτιά μου από τις σειρήνες των προφεσόρων και απολάμβανα τη διαδρομή.
Αγαπημένες ταινίες πολλές και είναι ιδιαίτερα δύσκολο να επιλέξω τις 10 καλύτερές μου. Για αυτό θα αναφερθώ στις 10 που μου ήρθαν πρώτες στο μυαλό:
[Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Χάρη Αττώνη]
The Wizard Of Oz του Victor Fleming
Παραμύθι, μουσική, τραγούδι, χορός, μια υπέροχη Judy Garland και τα πρώτα βήματα της απενεχοποίησης, του συμβόλου της διαφορετικότητας.
“Somewhere over the rainbow”… κι όλες οι αποχρώσεις μας περιβάλλουν και τις περιβάλλουμε.
Ένα ταξίδι στα παιδικά μου χρόνια, για πάντα.
The Piano της Jane Campion
Η πρώτη εργασία που επέλεξα να γράψω για ταινία. Η μουσική, η εικόνα, η ιστορία, οι ερμηνείες. Μια Holly Hunter να τραγουδάει τη σιωπή της και μια Anna Paquin τραγανή σαν καραμέλα.
Η φυλακή που φτιάχνουμε, η προσωπική μας εξορία, η σχέση του καλού με το κακό, η επιλογή, η δοκιμασία. Η ζωή όπως συχνά δεν την ευχηθήκαμε. Και μας ήρθε στο κουτί.
Παραγγελία.
The 400 Blows του François Truffaut
Η πιο εμπορική και πετυχημένη ταινία του Truffaut, είναι ο ύμνος στον παιδικό παρορμητισμό, στην απόγνωση που νιώθει ένα παιδί όταν βρεθεί αντιμέτωπο με τη σκληρότητα του κόσμου που κατοικεί, με την προδοσία της ίδιας του της οικογένειας.
Η απόδραση από τη φυλακή των μεγάλων είναι ο ωκεανός, η λύτρωση είναι το βλέμμα στον ορίζοντα. Έννοιες απλές, πρωταρχικές που ο κόσμος των ενηλίκων υποτίμησε, εξορίζοντας τη φαντασία και πνίγοντάς την στο βυθό της ενοχής.
Ταινία γεμάτη αναφορές στην παιδική μου ηλικία, ευαίσθητη σαν τη ματιά του Antoine όταν κοιτάζει την κάμερα στην τελευταία σκηνή.
Dancer in the Dark του Lars von Trier
Μια από τις σπουδαιότερες καλλιτέχνιδες των καιρών μας, η Bjork, συνθέτει κι ερμηνεύει το πιο σύγχρονο μιούζικαλ που έχει γραφτεί κάτω από τη σκηνοθεσία του σπουδαίου Trier.
Η ταινία πάει κόντρα σε όλες της νόρμες του είδους και το επαναπροσδιορίζει καθολικά. Χρησιμοποιεί τη μουσική πρωταγωνιστικά και πάνω από όλα. Συνειδητοποιείς ότι το μιούζικαλ μπορεί να είναι πολλά περισσότερα από ένα γλυκερό και χαζοχαρούμενο πάρτι ποπ μελωδιών που οι ήρωες χορεύουν και τραγουδούν στον πλανήτη "χάπι". Η ταινία είναι η μόνη που μπορώ να ανακαλέσω πως είδα μόνος μου, στο υπέροχο Σινεάκ του Πειραιά.
Το κλάμα ήταν λυτρωτικό αν και τελικά προτιμώ να πηγαίνω σινεμά με παρέα…
Chaplin του Richard Attenborough
Τι τύχη να σου δοθεί η ευκαιρία να υποδυθείς των σπουδαίο Chaplin.
Πολλώ δε μάλλον όταν είσαι και ο ίδιος τόσο σπουδαίος ηθοποιός.
Μάθημα υποκριτικής για κάθε ηθοποιό. Μάθημα ζωής για κάθε άνθρωπο.
Wonderland του Michael Winterbottom
Το Βρετανικό socio-realism έπος - σχόλιο πάνω στους συμβιβασμούς της ζωής που συχνά σε οδηγούν στα άκρα, στην ανέχεια, στη μοναξιά.
Ωμές εικόνες επιβίωσης πάνω σε ένα υπέροχο soundtrack του Nyman. Λειτουργεί για μένα ως μια αναφορά στα φοιτητικά μου χρόνια στο Λονδίνο, τότε που το όνειρο και η φιλοδοξία έρχονταν αντιμέτωπα με τη σκληρότητα μιας πόλης που δεν εξαιρεί κανέναν
μα δε θεωρεί αυτονόητο ότι πρέπει να συμπεριλάβει και κανέναν.
Elizabeth του Shekhar Kapur
Blanchett η μεγαλειώδης!
Rear Window του Alfred Hitchcock
Αν και θα μπορούσα να γράψω τουλάχιστον 10 αγαπημένες μου ταινίες του Hitchcock, ενδεικτικά επιλέγω το Rear Window.
Σε μια κοινωνία που διεισδύει στις ζωές μας ανεξέλεγκτα κι ηδονικά, ποια θέση παίρνουμε εμείς απέναντί της, πώς διαχειριζόμαστε την ουσία της εικόνας ως παρατηρητές και πώς νιώθουμε όταν εμείς πέφτουμε θύματα ηδονοβλεψιών;
Συχνά οι σχέσεις των άλλων λειτουργούν σαν καθρέφτης στη δική μας ζωή.
James Stewart και Grace Kelly, σύμβολα του κλασικού Hollywood και ωδή στην εικόνα.
West Side Story των Jerome Robbins, Robert Wise
Στην Αγγλία πήγα να σπουδάσω musical. Και αυτό ακριβώς είχα στο μυαλό μου.
Χορογραφίες, μουσική και ερμηνείες που σέβονται τα μάτια και τα αφτιά μας και μια Rita Moreno σκέτο δυναμίτη.
Για μένα μιούζικαλ ίσον ταλέντο. Έμφυτο και καλλιεργημένο. Και το West Side Story είναι η επαλήθευση.
Ladri di Biciclette (Bicycle Thieves) του Vittorio De Sica
Εκτός από σπουδαία ταινία, είναι η πρώτη νομίζω που είδα ποτέ που με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχει και σινεμά μακριά από το αμερικάνικο και το… Ελληνικό.
Και τότε άρχισα να βυθίζομαι στο Σινεμά ο Παράδεισος του Ευρωπαϊκού κινηματογράφου - και όχι μόνο.
Και θα χρειαζόμουν πολλές δεκάδες ακόμα για να απλωθώ και σε άλλες ηπείρους.
Υ.Γ
Δεν αναφέρθηκα στον Almodovar, στον Burton, στον Chaplin, στον Polanski, στον Pasolini, στον Fassbinder, στον Disney γιατί θεωρώ ότι δεν μπορώ να επιλέξω μια αντιπροσωπευτική ταινία από το σύνολο του έργου τους. Το έργο τους το αγαπώ συνολικά, για διαφορετικούς λόγους, χαραγμένους στην καρδιά μου.
O Xάρης Αττώνης αυτή τη περίοδο πρωταγωνιστεί στο πολυβραβευμένο έργο του Doug Wright "I am my own wife" υποδυόμενος 40 ρόλους αφηγούμενος την ιστορία της Charlotte Von Mahlsdorf σε μια παράσταση που εξερευνά την έννοια της ατομικής ταυτότητας. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο υπόγειο του Bios μέχρι τις 3 Απριλίου. Σκηνοθεσία Ιωσήφ Βαρδάκης.
σχόλια