Τη συζήτηση για την κακοποίηση και τη θανάτωση ζώων στην Ελλάδα και στην πρωτεύουσα άνοιξε το περιστατικό της προηγούμενης Πέμπτης. Μια ακόμη μαζική δηλητηρίαση αδέσποτων έδειξε γι' άλλη μια φορά το χαμηλό πολιτιστικό μας επίπεδο. Ήταν 8 το πρωί όταν κλήθηκαν τα συνεργεία του δήμου, μια και οι χώροι γύρω από το Ζάππειο είχαν γεμίσει με νεκρά αδέσποτα ζώα. Σκύλοι, γάτες και περιστέρια ήταν τα θύματα αυτήν τη φορά. Τρία σκυλιά δεν άντεξαν, ένα τα κατάφερε και τα υπόλοιπα απομακρύνθηκαν προληπτικά, γιατί στην έρευνα βρέθηκαν και άλλα δηλητηριασμένα φαγώσιμα στον χώρο. Η φόλα είχε τοποθετηθεί μέσα σε σουβλάκια με πίτα και σε ποσότητες κιμά. Την επόμενη μέρα, Παρασκευή, ο στόχος ήταν στου Φιλοπάππου, αλλά η μπλε ουσία βρέθηκε προτού υπάρξουν άλλα θύματα.
Τριτοκοσμική χώρα
Το περιστατικό δεν είναι το μόνο που έχει συμβεί στην Αθήνα. Το πρώτο μεγάλο φονικό ήταν το 2004 στον Eθνικό Kήπο, που είχε ως αποτέλεσμα να αφανιστούν δεκάδες αδέσποτα. Πριν από δύο χρόνια είχε επιχειρηθεί μαζική δηλητηρίαση στην Κυψέλη, πριν από ένα στο Πεδίον του Άρεως και συχνά πυκνά παρατηρούνται μεμονωμένα περιστατικά, όπως αυτό με πολλά νεκρά γατιά στη Δάφνη (Μάιος, 2009). Αυτό δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτά που συμβαίνουν στην επαρχία. Πριν λίγες μέρες ένας βοσκός εκτέλεσε πέντε σκυλιά στη Ρόδο επειδή θεώρησε πως κάποιο από αυτά τρώει τα κατσίκια του. Βίντεο με λιντσαρίσματα, απαγχονισμούς, κρέμασμα, σεξουαλική κακοποίηση, ακρωτηριασμούς, κάψιμο με λάδι και άλλες μορφές κακοποίησης έχουν κάνει τον γύρο του κόσμου μέσω ίντερνετ, κατατάσσοντάς μας στις υψηλότερες θέσεις ανάμεσα στις χώρες που βασανίζουν ζώα. «Το χαρακτηριστικό μας είναι πως η κακοποίηση είναι συνώνυμη με τη θανάτωση», θα μας πει ο Δημήτρης Τόντης, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. «Το επίπεδό μας είναι τριτοκοσμικό και το μεγαλύτερό μας πρόβλημα αποτελούν οι μαζικές δηλητηριάσεις». Εξηγεί πως η κακοποίηση των ζώων είναι ένα φαινόμενο σε έξαρση γιατί «δεν αναδείχθηκε ποτέ, δεν έχουμε αυστηρές ποινές, δεν είχαμε ποτέ σοβαρές συλλήψεις και δεν υπάρχει παιδεία. Με την έντονη αστικοποίηση στις δεκαετίες του '80 και του '90 αυξήθηκε κατακόρυφα η απόκτηση μικρών ζώων, χωρίς να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη ζωοφιλική κουλτούρα». Η κυρία Μακρή, διοικητική υπεύθυνος του αρμόδιου τμήματος του Δήμου Αθηναίων, μας επισημαίνει πως δεν έχει γίνει ποτέ καμία σύλληψη για μαζική ή μεμονωμένη δηλητηρίαση.
Το προφίλ του δολοφόνου
Σε ημερίδα που διοργανώθηκε πρόσφατα στη ΓΑΔΑ σε συνεργασία με το Τμήμα Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με θέμα «Κακοποίηση και θανάτωση ζώων συντροφιάς» ο κτηνίατρος και Αστυνόμος Β', Απόστολος Περιστέρης, μίλησε σχετικά με το ψυχολογικό προφίλ του ανθρώπου που κακομεταχειρίζεται, δηλητηριάζει και θανατώνει ζώα. Υποστήριξε ότι, σύμφωνα με έρευνες στον τομέα Ψυχολογίας και Εγκληματολογίας, «υπάρχει στενή σχέση μεταξύ των κακοποιήσεων ζώων και της οικογενειακής βίας ή άλλων εγκλημάτων. Η κακοποίηση ζώων συχνά αποτελεί δείγμα μελλοντικής πιθανής βίας προς ανθρώπους». Επιπλέον, ο κ. Περιστέρης ανέφερε ότι «σε μια μελέτη, το 71% των γυναικών που κακοποιήθηκαν ανέφεραν ότι το ίδιο άτομο που τις κακοποίησε είχε κακοποιήσει κάποτε το κατοικίδιό τους ή απείλησε να κακοποιήσει ζώο! (Ascione, 1998). Σε άλλη μελέτη αναφέρεται ότι το 88% όσων κακοποιούν παιδιά είχε επίσης κακοποιήσει ζώα στο σπίτι του. Σε έρευνα του Johns Hopkins University από το 1994 ως το 2000, σε 11 πόλεις των ΗΠΑ, η κακοποίηση ζώων ήταν ένας από τους τέσσερις σημαντικότερους δείκτες που φανέρωναν πιθανούς μελλοντικούς κακοποιούς! Το 70% όσων είχαν κακοποιήσει ζώο βρέθηκε να έχει κάνει κι άλλα εγκλήματα, ενώ το 44% είχε πειράξει ανθρώπους (Arluke, A. & Luke, C. 1997). Το 61,5% από αυτούς που είχαν κακοποιήσει ζώο είχε επιτεθεί σε ανθρώπους (Clarke, J. P. 2002). Το 63,3% των κρατουμένων λόγω καταδίκης για βίαια εγκλήματα έχει παραδεχτεί πως έχει κακοποιήσει ζώα - εκτός από αυτούς που δεν το παραδέχονται (Schiff Louw Ascione, 1999)».
Συνειδητά και ασυνείδητα
Τα δηλητήρια βρίσκονται εύκολα. Εξάλλου, δεν είναι παράνομο να αγοράσει οποιοσδήποτε φυτοφάρμακα ή γεωργικά λιπάσματα. Κανείς δεν ελέγχει, άλλωστε, αν αυτός που αγοράζει κάποιο δηλητήριο είναι επαγγελματίας ή όχι. Η κ. Μακρή διαπιστώνει πως συχνά χρησιμοποιούνται οργανοφωσφορικά ή καρβαμιδικοί εστέρες. Πολλές φορές η δηλητηρίαση δεν είναι σκόπιμη αλλά προξενείται από την έντονη χρήση φυτοφαρμάκων. Από το είδος του δηλητηρίου εξαρτάται και η επίδραση που θα έχει στο ζώο. Το κυκλοφορικό και το νεφρικό σύστημα είναι συνήθως αυτά που βλάπτονται. Τα συμπτώματα είναι απάθεια, αφροί από το στόμα, αίμα στη μύτη και σπασμοί. Εφόσον παρατηρήσετε κάποιο από τα παραπάνω πρέπει επειγόντως να πάτε το ζώο σας στον κτηνίατρο. Εάν δεν είναι δικό σας το κατοικίδιο, επι- κοινωνήστε με την Αστυνομία ή με τη γραμμή εξυπηρέτησης του δήμου σας (210 5277576, 210 5277530, 1595 είναι τα τηλέφω- να του Δήμου Αθηναίων). Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η κακοποίηση ζώου διώκεται αυτεπάγγελτα.
Τι ζητούν οι φιλοζωικές και ποια είναι η νέα θέση της Αστυνομίας
Η προστασία των ζώων από αυτού του είδους την ανθρώπινη βαρβαρότητα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει όχι μόνο πολύ αυστηρότερες κυρώσεις αλλά παράλληλα και ευαισθητοποίηση, ενεργή κοινωνική συμμετοχή και κυρίως αλλαγή της αντίληψής μας πάνω σε αυτό το ζήτημα. Η αλήθεια είναι ότι το φιλοζωικό κίνημα έχει κάνει αρκετά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, προτείνοντας επιστημονικές και υλοποιήσιμες προτάσεις σχετικά με τα θέματα της κακοποίησης των ζώων. Ένα από τα πιο σημαντικά αιτήματα αφορά την αύξηση των ποινών έως και 5 έτη και των προστίμων έως 10.000 ευρώ. Ένα επίσης πολύ σημαντικό αίτημα είναι και η μετατροπή των αδικημάτων κατά των ζώων από πλημμέλημα σε κακούργημα για ορισμένες ιδιαίτερα ειδεχθείς περιπτώσεις κακοποίησης ζώων, ενώ δεν συμφωνεί με τυχόν αύξηση των χρηματικών προστίμων ώστε να μειωθούν οι ποινές. Ένα ακόμα ζήτημα που τίθεται είναι και η εισαγωγή κανονικού μαθήματος στα σχολεία για τη φύση, τα ζώα και το περιβάλλον. Σύμφωνα με την Αναστασία Μπομπολάκη, νομικό και εκπρόσωπο της Πανελλαδικής Συντονιστικής Επιτροπής 108 Ζωοφιλικών Σωματείων, «η δηλητηρίαση αποτελεί την υπ' αριθμόν ένα μορφή κακοποίησης με την ανεξέλεγκτη πώληση φυτοφαρμάκων», ενώ ενημερώνει ότι «η κακοποίηση ζώου είναι ένα έγκλημα που διώκεται αυτεπάγγελτα. Είναι καθήκον των Διωκτικών Αρχών να ασκούν δίωξη αυτοβούλως χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε άλλη προϋπόθεση». Πρέπει πάντως να παρατηρήσουμε ότι πλέον και στα δικαστήρια οι ποινές που επιβάλλονται είναι υψηλότερες σε σχέση με το παρελθόν, υπάρχουν δε και αποφάσεις που επιβάλλουν το μέγιστο της ισχύουσας σήμερα ποινής (π.χ. η απόφαση του Πρωτοδικείου Ρόδου). Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, τον τελευταίο καιρό έχουν αρχίσει να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο και τα περιστατικά κακοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνεται ο όγκος των καταγγελιών. Έτσι, σύμφωνα με τα νούμερα που υπάρχουν, οι υπηρεσίες της χειρίστηκαν υπερδιπλάσιο αριθμό καταγγελιών για κακοποίηση, βασανισμό ή θανάτωση ζώων (72 το 2009 και 161 το 2010), συνέλαβαν υπερδιπλάσιο αριθμό δραστών (9 το 2009 και 24 το 2010), σχημάτισαν υπερδιπλάσιο αριθμό δικογραφιών (73 το 2009 και 176 το 2010), ενώ άσκησαν αυτεπάγγελτα δίωξη σε σχεδόν διπλάσιο αριθμό περιπτώσεων(19 το 2009 και 32 το 2010). Στα τέλη Ιανουαρίου, από το Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. στάλθηκε προς όλες τις αστυνομικές διευθύνσεις της χώρας εγκύκλιος με τίτλο «Προστασία των ζώων». Στην εγκύκλιο ζητείται από όλες τις υπηρεσίες να υπάρξει δραστηριοποίηση και να εφαρμόζεται η ισχύουσα νομοθεσία «με στόχο την παντελή εξάλειψη περιστατικών κακοποίησης, βασανισμού ή άλλης βάναυσης συμπεριφοράς σε βάρος των ζώων». Στο ερώτημα, όμως, «ποιος τελικά είναι αυτός που σκοτώνει τα αδέσποτα;» δεν υπάρχει μια απάντηση. Όσοι μίλησαν μαζί μας κατέληξαν πως χρειάζονται υπερφυσικές ικανότητες για να μαντέψουν ποιοι είναι οι δολοφόνοι. Η ευαισθητοποίηση, η εκπαίδευση και η ανάπτυξη μιας φιλοζωικής κουλτούρας μπορεί να αποτρέψει στο μέλλον μερικά από τα αναρίθμητα κρούσματα μαζικών δηλητηριάσεων και βασανισμών. Τα σχολεία, τα ΜΜΕ, οι δήμοι και η κοινωνία οφείλουν να δείξουν μεγαλύτερη σοβαρότητα. Αλλιώς, είμαστε όλοι συνένοχοι σε ένα καθημερινό έγκλημα που συντελείται γύρω μας.
Οι αριθμοί του ρεπορτάζ
72 ήταν οι καταγγελίες για κακοποίηση, βασανισμό ή θανάτωση ζώων το 2009 και 161 το 2010. / 9 ήταν οι συλλήψεις το 2009 και 24 το 2010. / 19 περιπτώσεις στις οποίες ασκήθηκε αυτεπάγγελτα δίωξη το 2009 και 32 το 2010. / 73 δικογραφίες σχηματίστηκαν το 2009 και 176 το 2010. / 108 είναι τα ενεργά φιλοζωικά σωματεία. / 6 μήνες είναι η ποινή για κακοποίηση ζώων ή χρηματικό πρόστιμο από 300-1.500 ευρώ. Οι φιλοζωικές ζητάνε αύξηση της ποινής σε 5 χρόνια και πρόστιμο 5.000 ευρώ. Προτείνουν, επίσης, οι δήμοι που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις να τιμωρούνται με πρόστιμα από 50 έως 100.000, ανάλογα με τον πληθυσμό τους./ 4.000 αδέσποτα ζώα έχουν δεχθεί τη βοήθεια του Δήμου Αθηναίων και 900 από αυτά υιοθετήθηκαν από πολίτες.
σχόλια