Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα;

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Ζήτησα από τον Τάκη Σπετσιώτη, που υπογράφει ως Τάκης ΣΠ., να θυμηθεί το διήγημά του στην «Καμπύλη» – μια ιστορία σχεδόν 40 χρόνια παλιά.
0

 

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Η ζωή της «Καμπύλης» ήταν βραχεία. Ένα τεύχος και τέρμα.

Μπορεί η Καμπύλη να εμφανίστηκε στο ένα και μοναδικό τεύχος της, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του ’78, ως μια «έκδοση τέχνης», ήταν όμως ένα περιοδικό με ξεκάθαρη γκέι θεματολογία. Στο περιοδικό συμμετείχε μια ομάδα ανθρώπων, γνωστοί οι περισσότεροι (και τότε, αλλά ιδίως σήμερα) για τις πολλές και ποικίλες δραστηριότητές τους. Αυτοί ήταν…

 

Κατ’ αρχάς ο εκδότης και σκηνοθέτης Νίκος Φατούρος, έπειτα ο ποιητής, συγγραφέας, μεταφραστής και στιχουργός του ελληνικού ροκ (Λήδα-Σπύρος, Βλάσσης Μπονάτσος κ.λπ.) Ανδρέας Αγγελάκης (1940-1991) που υπογράφει ως Α.Α., ο ποιητής, μεταφραστής και άλλα πολλά Λουκάς Θεοδωρακόπουλος (1925-2013), ο Νίκος Παναγιωτόπουλος (ουδεμία σχέση με τον προσφάτως εκλιπόντα σκηνοθέτη ή τον ποιητή του «Σύσσημον ή Τα κεφάλαια»), ο Νίκος Μουρατίδης (με σπουδές σκηνοθεσίας τότε, και αργότερα πρόσωπο της δισκογραφίας, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης, εκδότης κ.λπ.) και ο Τάκης ΣΠ., δηλαδή ο Τάκης Σπετσιώτης, γνωστός επίσης σκηνοθέτης («Μετέωρο και Σκιά»), συγγραφέας και δοκιμιογράφος.

Το περιοδικό ήταν ασπρόμαυρο, μικρού μεγέθους, 32 σελίδων και περιείχε ποιήματα και διηγήματα. Δεν είχε δηλαδή «απόψεις» ή γενικότερα κείμενα «προβληματισμού».

Το περιοδικό τυπωνόταν κατά βάση από μια παρέα, που είχε προέλθει από τη Σχολή Κινηματογράφου του Λυκούργου Σταυράκου, καθώς σπουδαστές της Σχολής ήταν οι Φατούρος, Παναγιωτόπουλος, Μουρατίδης και βεβαίως ο Σπετσιώτης. 

Περαιτέρω, οι Σπετσιώτης και Μουρατίδης είχαν συνεργαστεί (ως σκηνοθέτης ο πρώτος και ως ηθοποιός ο δεύτερος) σε δύο από τις πιο παλαιές avant queer ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, τις «Η Λίζα και η άλλη» (1976) και «Καλλονή» (1977) –η queer τριάδα της εποχής συμπληρώνεται με την «Όπερα» (1976) του Ανδρέα Βελισσαρόπουλου–, ενώ οι Θεοδωρακόπουλος και Αγγελάκης ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του ΑΚΟΕ.

Το περιοδικό ήταν ασπρόμαυρο, μικρού μεγέθους, 32 σελίδων και περιείχε ποιήματα και διηγήματα. Δεν είχε δηλαδή «απόψεις» ή γενικότερα κείμενα «προβληματισμού».

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Το μισό σχεδόν τεύχος της «Καμπύλης» καταλαμβάνεται από το διήγημα του Τάκη Σπετσιώτη «Μια φιλία».

Ένα από τα ποιήματα του Ανδρέα Αγγελάκη αντιγράφω στη συνέχεια. Είναι το πρώτο από τα ΔΥΟ ΟΝΕΙΡΑ…

 

1.

Όνειρο φριχτό. Στην Αγγλία ίσως,

εγώ κι ένας άλλος (ποιος;) σε κτίριο καινούργιο

σκηνές αποτρόπαιες. Συμπλέγματα γεμάτα

μίσος, μορφές που ανεβοκατέβαιναν

τις σκάλες κι έμπαιναν

σε καμαράκια κρυφογελώντας, κρυφογνέφοντας.

Ένα είδος φίδι ιππόκαμπο σιχαμένο

στη γυαλάδα του έδινε ο ένας στον άλλο

φτύνοντας στο στόμα.

Πέντε είχαν μαζευτεί πίσω απόνα κουρτινάκι

κι έκαναν έρωτα δίχως να κοιτάζονται.

Όλα δίχως διόλου θόρυβο, με κινήσεις

μαθηματικές, σταθερές, επαναλαμβανόμενες.

Ξύπνησα με ανακούφιση,

ψιλοροχάλιζα όπως όταν πιω πολύ.

Είπα να ξορκίσω το κακό με τη σκέψη

πως δεν είμαι μόνος. Πως θα με σκέφτεσαι.

Στύση μαρτυρική. Δεν μπορώ ν’ αυνανιστώ.

Καλόμαθα στον έρωτα. Πώς θα ξεσυνηθίσω;

 

Κι ένα ποίημα του Λουκά Θεοδωρακόπουλου…

ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ

 

Θα καταργήσω τον άνεμο και θα γίνω δέντρο.

Δεν θα φοβάμαι τίποτα πια.

Ούτε κι εσύ.

Θ’ ανθίζουμε και θα καρπίζουμε, ακίνητοι, ωραία φρούτα.

Ίσως λιγάκι άνοστα, μα τι πειράζει;

 

Το μισό σχεδόν τεύχος της «Καμπύλης» καταλαμβάνεται από το διήγημα του Τάκη Σπετσιώτη «Μια φιλία». Πρόκειται για μια ωραία αρθρωμένη εφηβική ιστορία, μια ερωτική γνωριμία δύο αγοριών, μαθητών, κάπου στην επαρχία, που καταλήγει σε μιαν άνιση, εκατέρωθεν, διαχείριση. Ο ένας, ο μεγαλύτερος, κάνει βούκινο την περιπέτειά του, εκθέτοντας το φίλο του στους συμμαθητές του, ενώ ο άλλος, ο μικρότερος, την ίδια στιγμή νοιώθει σαν ν’ ανοίγει η γη και να τον καταπίνει…  

Ζήτησα από τον Τάκη Σπετσιώτη, που υπογράφει ως Τάκης ΣΠ., να θυμηθεί το διήγημά του στην «Καμπύλη» – μια ιστορία σχεδόν 40 χρόνια παλιά. Να τι μου είπε:

«Το “Μια φιλία” ήταν το πρώτο διήγημά μου, που δημοσιεύτηκε στην Καμπύλη το 1978. Ήμουν ναύτης ακόμη, είχε προηγηθεί το σκάνδαλο της μικρού μήκους ταινίας μου Καλλονή το ’77 –κόπηκε και απαγορεύτηκε η προβολή της από την επιτροπή λογοκρισίας– κι έπρεπε να είμαι πολύ προσεκτικός με τη νέα μου δημοσίευση, γι’ αυτό και υπογράφω ως Τάκης ΣΠ. και όχι με το πλήρες ονοματεπώνυμό μου.

 

Πολύ σημαντικό για μένα κείμενο, αφού πάνω του στηρίχτηκε το πρώτο μέρος τού σεναρίου μου Πύρινες Χαρές (Fiery Joys) χρηματοδοτημένο από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Σεναρίου. Μάλιστα, είχα προσθέσει κι ένα δεύτερο μέρος στο σπονδυλωτό σενάριο. Παρότι οι ξένοι το γούσταραν πολύ, το έκοψαν οι εδώ κρατούντες τού Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου το 1995. Για να μη μείνει τελικά στο συρτάρι, το μετέτρεψα στο μυθιστόρημα Δελτίον Ταυτότητος, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγρα το 2003, προσθέτοντας και τρίτο μέρος. Από το ’78… για βάλε πόσα χρόνια μέχρι το 2003… Είκοσι πέντε χρόνων ιστορία».

Η ζωή της «Καμπύλης» ήταν βραχεία. Ένα τεύχος και τέρμα. Λουκάς Θεοδωρακόπουλος, Ανδρέας Αγγελάκης και Ανδρέας Βελισσαρόπουλος ετοιμάζουν την ίδια εποχή το ΑΜΦΙ, που κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του, με κεφαλίδα «Για την Απελευθέρωση των Ομοφυλόφιλων», την άνοιξη του 1978.

Αν υποθέσει κανείς πως οι Θεοδωρακόπουλος και Αγγελάκης έστρεψαν την προσοχή τους στο νέο, πιο μεγάλο σε διαστάσεις και πιο «γεμάτο» (με φωτογραφίες και με περισσότερες σελίδες) έντυπο, που αποτελούσε και έκφραση του ΑΚΟΕ, και πως η λογοτεχνική/ ποιητική ύλη της Καμπύλης πέρασε κατά μίαν έννοια στις σελίδες του ΑΜΦΙ, τότε μάλλον συνάγεται το συμπέρασμα πως η Καμπύλη (που δεν είχε πλέον λόγο να κυκλοφορεί) υπήρξε κάτι σαν προάγγελος του ΑΜΦΙ και όσων άλλων ανάλογων εντύπων επακολούθησαν. 

Lgbtqi+
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ελένη Ρίζου: «Η δυαδική αντίληψη του φύλου ισχύει μόνο όταν μιλάμε με καθαρά γενετικούς όρους»

Lgbtqi+ / Η πολιτική των «δύο μόνο φύλων» και η αντιπαράθεση με τη Βιολογία

Μια χρήσιμη συζήτηση με την εργαστηριακή γενετίστρια και αντιπρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων, Ελένη Ρίζου, για την επιστημονική διάσταση του φύλου και τις πολυπλοκότητες του, από τον βιολογικό του καθορισμό έως τις σύγχρονες κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Τα φύλα δεν είναι δύο ήδη από την αρχαιότητα»

Lgbtqi+ / «Τα φύλα δεν είναι δύο ήδη από την αρχαιότητα»

Η συγγραφέας, ηθοποιός, αρθρογράφος και σύμβουλος σεξουαλικής υγείας στο Athens Checkpoint, Ερωφίλη Κόκκαλη, σχολιάζει την «αντι-τρανς υστερία» που είναι σε εξέλιξη στις ΗΠΑ και όχι μόνο, σε σχέση και με την ελληνική πραγματικότητα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Ναι, δεν υπάρχουν μόνο δύο φύλα»

Οπτική Γωνία / «Όχι, δεν υπάρχουν μόνο δύο φύλα»

Το επικοινωνιολόγ@ Jay Ραΐσης και η κλινική ψυχολόγος, συνιδρύτρια του Orlando LGBT+, Νάνσυ Παπαθανασίου εξηγούν γιατί το κοινωνικό φύλο είναι ένα κατασκεύασμα και πώς η ρητορική μίσους κανονικοποιεί και ενδυναμώνει την άσκηση κάθε είδους βίας στην καθημερινότητα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Queer Χόλιγουντ: Κάρι Γκραντ και Ράντολφ Σκοτ, ένας μεγάλος έρωτας;

Lgbtqi+ / Κάρι Γκραντ και Ράντολφ Σκοτ: Ένας μεγάλος έρωτας ή μόνο φίλοι;

Σε μια εποχή που το Χόλιγουντ απαγόρευε κάθε αναφορά σε οτιδήποτε queer και οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις διώκονταν ως κακούργημα στις ΗΠΑ, δύο αχώριστοι κινηματογραφικοί σταρ ζούσαν τη ζωή τους σαν να μη νοιάζονταν για τα σχόλια που γίνονταν γι’ αυτούς.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
ΗΠΑ: Δύο Δημοκρατικοί ψηφίζουν υπέρ της απαγόρευση να αγωνίζονται οι τρανς αθλητές

Διεθνή / ΗΠΑ: Δύο Δημοκρατικοί ψηφίζουν να απαγορευθεί στις τρανς γυναίκες να αγωνίζονται σε γυναικεία αθλήματα

Δημοκρατικοί από το Τέξας συντάσσονται με τους Ρεπουμπλικάνους για να περάσει νόμος που απαγορεύει στις τρανς γυναίκες να αγωνίζονται σε γυναικεία αθλήματα
LIFO NEWSROOM
Βρετανία: Διαδηλώσεις ακτιβιστών για την κράτηση τρανς φυλακισμένης αστυνομικού σε ανδρικές φυλακές

Διεθνή / Βρετανία: Διαδηλώσεις ακτιβιστών για την κράτηση τρανς φυλακισμένης αστυνομικού σε ανδρικές φυλακές

Υποστηρικτές της τρανς φυλακισμένης Zoe Watts συγκεντρώθηκαν έξω από το δικαστήριο ζητώντας να μεταφερθεί σε γυναικεία πτέρυγα φυλακών για την ασφάλειά της
LIFO NEWSROOM