«Αν τον σκοτώσεις, θα σε κλείσουν για κάμποσα χρόνια φυλακή. Αντίθετα, αν σκοτωθείς, ουδείς θα σε ενοχλήσει». Κάθε πρόταση που άρχεται με «αν» λένε ότι πρέπει να τη σκεπτόμαστε με δύο μυαλά. Με το ένα για τον «αν» θα γίνει έτσι, με το άλλο για το «αν» δεν θα γίνει έτσι. Πουθενά όμως δεν γίνεται λόγος για την ίδια τη ζωή του υποκειμένου. Μπορείς να σπουδάσεις ή να μη σπουδάσεις, να εργασθείς η να μην εργασθείς, να αναχωρήσεις ή να μην αναχωρήσεις από τη χώρα, ωστόσο το εσύ υπονοείται σε όλες τις περιπτώσεις. Διασώζεται από εκδοχή σε εκδοχή, ανανεώνει το χρόνο του, εξασφαλίζει την πανταχού παρουσία του. Κατ' ουσίαν παραμένει αλώβητο σε κάθε αλλαγή, είναι απόλυτο δεδομένο άνευ του οποίου η οιαδήποτε υπόθεση -έστω και η βέλτιστη- χάνει το νόημά της. Αν πει κανείς ότι «είμαι πνιγμένος στα χρέη, αλλά αν κρεμαστώ, κανείς πια δεν θα με απειλεί!», η δήλωση δεν είναι απλώς οξύμωρη, αλλά συγχέει τα πεδία της πραγματικότητας. Το «πνίγομαι στα χρέη» σημαίνει ότι υπάρχω και υφίσταμαι τις συνέπειες των πράξεών μου· το απαγχονίζομαι, όμως, ουδεμία σχέση έχει με τη σκέψη ότι «κανείς πια δεν θα με απειλεί». Αν θυμηθούμε τη φράση του Τζόυς: «πάντα υπάρχει ο μαλακισμένος Καραγκιόζης που για μια μαλακισμένη αιτία διαπράττει ένα μαλακισμένο φόνο», η σκέψη μπορεί να ανήκει στον οιονδήποτε εκτός από το θύμα.
σχόλια