Νίκος Σκαλκώτας
Πληροφορίες: Βικιπαιδεια
Γέννηση: Χαλκίδα. 8 Μαρτίου 1904
Το πραγματικό του επίθετο είναι Σκαλκώτος. Το άλλαξε ο πατέρας του χάριν ευφωνίας.
1910: Η οικογένεια του μετακομίζει στην Αθήνα
1918:Γράφτηκε στο Ωδείο Αθηνών
Αποφοίτηση: Αποφοίτησε με «Χρυσό Μετάλλιο» για την ερμηνεία του στο «Κονσέρτο για βιολί» του Μπετόβεν
1921: Υποτροφία από το ίδρυμα Αβέρωφ για ανώτερες σπουδές βιολιού στο Βερολίνο
Βερολίνο: Έγραψε περισσότερα από 70 έργα τα περισσότερα από τα οποία χάθηκαν
1931: Χωρίζει από την σύντροφό του βιολινίστρια Ματίλντε Τεμκο. Με την οποία είχε αποκτήσει δυο παιδιά. Την Άρτεμη και ένα βρέφος που χάθηκε στη γέννα
1933: Επιστροφή στην Ελλάδα. Από την πρώτη στιγμή που πάτησε το πόδι του στην πατρίδα αντιμετώπισε τον φθόνο και την καχυποψία του μουσικού κυκλώματος παρότι ήταν γνωστή η αξία του. Συναντά παντού κλειστές πόρτες. Στη μουσική του δίνεται ο χαρακτηρισμός «ακαταλαβίστικη». Στα μουσικά πράγματα της χώρας κυριαρχούσαν άνθρωποι συντηρητικών αντιλήψεων, που σχετίζονταν με τη λεγόμενη «Εθνική Σχολή» και δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να κατανοήσουν τις νέες μουσικές προτάσεις του Σκαλκώτα.Ο βιογράφος του Γ.Γ Παπαιώαννου αποκαλεί την συμπεριφορά τους απέναντι στον Σκαλκώτα «μεγάλη συμπαιγνία».
1935-1945: Συνθέτει πυρετωδώς πάνω από 100 έργα. Δημιουργεί ένα δικό του προσωπικό ύφος αποκομμένος από τις ευρωπαϊκές τάσεις της εποχής
1946: Παντρεύεται την Μαρία Πάγκαλη
1947: Γεννιέται ο γιός του Αλέκος. Διακρίθηκε ως ζωγράφος
1949: Πεθαίνει στις 20 Σεπτεμβρίου από επιπλοκές που προκάλεσε η αμελημένη περισφιγμένη κήλη του. Ήταν μόνο 45 ετών.
Δυο μέρες αργότερα γεννιέται ο γιός του Νίκος. Είναι γνωστός πρωταθλητής στο σκάκι
Αναγνωρίστηκε η αξία του μετά τον θάνατο του: Ο Σκαλκώτας ανακαλύφθηκε ως συνθέτης μετά τον θάνατό του, χάρη στην πρωτοβουλία φίλων και θαυμαστών του (Γ.Γ. Παπαϊωάννου, Γιώργος Χατζηνίκος κ.ά.), που ίδρυσαν την «Εταιρεία Φίλων Σκαλκώτα» για να διαφυλάξουν και να διαδώσουν το έργο του, που περιλαμβάνει πάνω από 170 έργα (κοντσέρτα, συμφωνικές σουίτες, μουσική δωματίου, χορούς και τραγούδια).
H Εισαγωγή για ορχήστρα που έφτιαξε το 1942, "Η Επστροφή του Οδυσσέα". Από εκείνο το έργο πήρε και το όνομα του το ομώνυμο ντοκιμαντέρ για το συνθέτη:
Το ντοκιμαντέρ "Η Επστροφή του Οδυσσέα" για την ζωή του συνθέτη:
Νίκος Σκαλκώτας-Κλέφτικος χορός. Μέσα σε δυο λεπτά ξεδιπλώνεται το ταλέντο του:
"The sea" απο την Ορχήστρα των Χρωμάτων:
Ακούστε περισσότερο Νίκο Σκαλκώτα εδώ
Η εκπομπή "Παρασκήνιο" της ΕΤ1 αφιερωμένη στον μεγάλο συνθέτη:
O Σκαλκώτας και η Αθήνα
Απόσπασμα απο κείμενο του metaxourgeio.wordpress
Θερμοπυλών 35, Ιάσονος 33α, Καλλιδρομίου 45: Για τους περισσότερους τρείς διευθύνσεις σε δύο παλιές αθηναϊκές γειτονιές, το Μεταξουργείο και τα Εξάρχεια. Κι όμως ήταν κάτι περισσότερο από τρείς διευθύνσεις γιατί σε αυτά τα τρία σπίτια στεγάστηκαν τα όνειρα και οι αγωνίες, η ελπίδα και η απελπισία, η ζωή, η ζυμωμένη με παλιά παραμύθια και μουσική, ενός από τους σημαντικότερους έλληνες και συνάμα ευρωπαίους συνθέτες: Η ζωή του Νίκου Σκαλκώτα.
Η επιστροφή του Νίκου Σκαλκώτα στην Αθήνα στάθηκε μοιραία γι’ αυτόν γιατί ο 29χρονος συνθέτης είχε πρώτα απ’ όλα την ελπίδα ότι θα διαδραμάτιζε κάποιο ρόλο στην μουσική ζωή του τόπου. Ολοι οι Ελληνες φίλοι του στο Βερολίνο που είχαν ήδη καταλάβει θέσεις στον διοικητικό «μηχανισμό» της μουσικής ζωής στην Αθήνα γνώριζαν πάρα πολύ καλά τις δυνατότητες του Νίκου Σκαλκώτα, δυνατότητες οι οποίες όμως αποτελούσαν γι’ αυτούς «κίνδυνο».
Ο Νίκος Σκαλκώτας βρήκε κλειστές όλες τις πόρτες με την επιστροφή του και το μόνο που του προσφέρθηκε ήταν μια από τις τελευταίες (!) θέσεις στην ορχήστρα, την μετέπειτα Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, ενώ αργότερα του προσφέρθηκαν ανάλογες θέσεις στην ορχήστρα της Λυρικής και της Ραδιοφωνίας. Ισως σε αυτό το σημείο χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι ο Νίκος Σκαλκώτας είχε τελειώσει βιολί βραβευμένος με την ανώτατη τιμητική διάκριση του Ωδείου Αθηνών
Ένα δίχτυ σιωπής, απλώθηκε γύρω από τον Νϊκο Σκαλκώτα, ένα άσχημο παιχνίδι παίχθηκε εις βάρος του στο οποίο έλαβαν μέρος όλα τα μεγάλα ονόματα της «μουσικής σκηνής» της Ελλάδας με πρωταγωνιστή – αλίμονο – τον Μανώλη Καλομοίρη ο οποίος είχε φθάσει στο σημείο να μην τον χαιρετά κάν….
Ο Νίκος Σκαλκώτας δεν πολεμήθηκε μόνο γιατί κάποιοι φοβόντουσαν ότι θα τους εκτοπίσει, στο πρόσωπό του πολεμήθηκε και ο νεωτερισμός, το πρωτοποριακό στην μουσική, που ήταν «ανάθεμα» και «κατάρα» στα μάτια των συντηρητικών.
Μια τρίτη πλευρά του πολέμου αυτού ήταν επίσης ο φόβος ότι ενδεχόμενη μεταθανάτια φήμη του Νίκου Σκαλκώτα θα τους επεσκίαζε.
Το τραγικότερο και συνάμα γελοιότερο ήταν η διάδοση της «φήμης» ότι «ο Σκαλκώτας για να γράφει τέτοια μουσική είναι τρελλός», ένα «επιχείρημα» που έπιασε.
Ο Σκαλκώτας και η δημοτική μουσική
Στην ελληνική δημοτική μουσική βρήκε μια παρηγοριά, καθώς ο βίος του ήταν αβίωτος και λόγω των διλημμάτων και λόγω της οικονομικής δυσπραγίας.
Υπάρχει ολόκληρη μελέτη για το πώς ασχολήθηκε ο Νίκος Σκαλκώτας με την δημοτική μουσική. Θα προσπαθήσουμε να το περιγράψουμε όσο πιο απλά γίνεται: Ο Σκαλκώτας έπαιρνε τα θέματα από το δημοτικό τραγούδι σαν αφορμή. Άλλοτε τα χρησιμοποιούσε αυτούσια και άλλοτε τα «άλλαζε». Τα άλλαζε πως; Είτε μεγαλώνοντας το θέμα, προσθέτοντας δηλαδή και άλλα στοιχεία που δεν υπήρχαν στην γνωστή μουσική, είτε αλλάζοντας τον χαρακτήρα, κρατώντας αυστηρά την μελωδία.. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο «Μαζωχτός» από τους 36 Ελληνικούς Χορούς.
Στις 30 Ιανουαρίου 1933 η λεωφόρος Ουντερ ντεν Λίντεν (Υπο τας Φιλύρας) φωταγωγήθηκε από τις αναμμένες δάδες των ναζί που «τραγουδούσαν» το «Χόρστ Βέσσελ». Για τα επόμενα 12 χρόνια η φαιά πανούκλα θα σκέπαζε την Ευρώπη. Τον Μάϊο του 1933 ο Νίκος Σκαλκώτας αποφάσισε να γυρίσει στην Αθήνα με μια βαλίτσα ρούχα και τα στοιχειώδη χρειώδη.
Κάτω από τον Αττικό ουρανό ένιωσε για μια στιγμή περιχαρής, μόνο που αυτό κράτησε λίγο και μάλιστα τον οδήγησε να «πέσει στο κρεβάτι» με μεγάλη μελαγχολία. Ο πατέρας του προσπαθούσε να τον εμψυχώσει παροτρύνοντάς τον να γράψει ελληνικούς χορούς για ορχήστρα, χωρίς να ξέρει ότι ο γιός του, ήδη από το Βερολίνο είχε ξεκινήσει κάτι ανάλογο. Τελικά οι παροτρύνσεις του πατέρα του έπιασαν τόπο και στο τέλος του 1933, αλλά κυρίως το 1934-1935 ο Νίκος Σκαλκώτας έγραψε τους 36 Ελληνικούς Χορούς για ορχήστρα, που βέβαια δεν πρόκειται για «ενορχήστρωση» γνωστών δημοτικών σκοπών αλλά για ριζική ανάπλαση τους, πρόκειται για δημιουργία.
Τσάμικος:
Σιφνέικος:
Οι 36 χοροί εδώ
Διαβάστε ακόμα: Σπουδαία ανακάλυψη μέσω ίντερνετ: Δυο χαμένα έργα του Νίκου Σκαλκώτα
σχόλια