Αποσπάσματα από το βιβλίο του γιατρού Επαμεινώνδα Σακελλαρίου «…Διαθέσαμε τη ζωή μας…»
«Μια μέρα ήρθε ένας νεαρός αντάρτης με κοιλιακό τραύμα. Ήρεμος, με ένα κομμάτι έντερο έξω, 4-5 εκατοστά, με θρόμβο αίματος. Δεν παραπονιόταν, δεν είχε αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασής του. Τι να του κάνω; Πώς να τον βοηθήσω; Τίποτε δεν μπορούσα να του προσφέρω, εκτός από μια πρωτόγονη αλλαγή. Φύλαγα στην τσέπη μου ένα μικρό μπουκαλάκι από πενικιλίνη με ιώδιο. Δεν το είχα χρησιμοποιήσει άλλη φορά. Το έβγαλα, έβρεξα ένα πανί με ιώδιο. Τύλιξα το έντερο και τον άφησα όπως ήτανε, χωρίς να καθαρίσω το τραύμα. Με κοιτούσε ο τραυματίας κατάματα, σαν κάτι να μου ζητούσε.
Αυτή τη δραματική ματιά θα την έχω πάντα μπροστά μου. Τον προώθησα αμέσως στην Αλβανία. Αν είχαμε χειρουργό, θα επενέβαινε. Δεν είχα πάλι, ένα κομμάτι χαρτί να γράψω τ’ όνομά του! Τι να έγινε άραγε;
Μάλλον θα χάθηκε, όπως και τόσοι άλλοι…».
«Ο νεοφερμένος αντάρτης αιμορραγεί πολύ. Βαστά τη μύτη του μ’ ένα καταματωμένο κουρέλι. Κάτωχρος, αδύναμος, φοβισμένος, μας κοιτά παρακαλεστικά. «Χάνω πολύ αίμα, φοβάμαι πως το αίμα μου στράγγιξε». Του φράζω τα ρουθούνια σφιχτά με γάζα. Για λίγο σταματά. Φυλλομετρώ με νευρικότητα το μοναδικό απαρχαιωμένο βιβλίο μου της άμεσης χειρουργικής βοήθειας. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ακατάσχετης ρινορραγίας, αναφέρει, επιβάλλεται η οπίσθια επιπωμάτωση και περιγράφει τα σχετικά εργαλεία. Ένα σκίτσο δείχνει πως ακριβώς εκτελείται. Η αιμορραγία απ’ τη μύτη συνεχίζεται ασταμάτητα. Ο ασθενής κάνει εμετό. Χωρίς υπερβολή, μια λεκάνη αίμα σκούρο με χοντρά πήγματα. Εργαλεία δεν υπάρχουν. Μ’ ένα κομμάτι λαστιχένιο σωλήνα απ’ τα ακουστικά μου, ένα κομμάτι σπάγγο και μια λαβίδα έγινε μ’ επιτυχία η οπίσθια επιπωμάτωση. Η αιμορραγία σταμάτησε αμέσως. Λευκός σαν πανί, κάθιδρος, με φανερά σημάδια φοβερής κατάπτωσης, αποκοιμιέται με τη λέξη «διψώ».
Η νοσοκόμα Κουτμάνη ολονυκτής στο προσκέφαλό του δεν παύει να του δίνει νερό κάθε λίγο… Είμαι περήφανη,……. μου λέει δακρυσμένη. Το πρωί στάλθηκε με επειγουσα αποστολή στην Αλβανία. Η σφιχτοδεμένη γάζα δεν μπορούσε να μείνη περισσότερο από 24 ώρες. Υπέθεσα ότι πιθανώς να έπασχε από κάποια νόσο του αίματος».
Ποιος ήταν ο γιατρός Επαμεινώνδας Σακελλαρίου
Απόσπασμα από την ομιλία του Κώστα Χορομίδη, στην εκδήλωση «Γράμμος, Αντάρτικο Νοσοκομείο, Νώντας Σακελλαρίου, Αρχίατρος Δ.Σ.Ε» που έγινε το Σάββατο 21 Αυγούστου 2010 στη βιβλιοθήκη Π.Κ.Δ Νεστορίου. Ολόκληρη εδώ
Ο Νώντας Σακελλαρίου γεννήθηκε στα Κανάλια Καρδίτσας το 1901. Ως νέος γιατρός διορίσθηκε το 1927, στο Σανατόριο Ασβεστοχωρίου. Γρήγορα αναγνωρίσθηκε η επιστημονική του ικανότητα και επιβλήθηκε ως ειδικός φυματιολόγος.
Ο Νώντας Σακελλαρίου, για την περιοχή του Ασβεστοχωρίου-Χορτιάτη, Αγίου Βασιλείου, την προπολεμική εποχή, που η φυματίωση θέριζε κυριολεκτικά, ήταν μύθος για τους φτωχούς. Τη δεκαετία του 1990-2000 και στα βαθειά τους γηρατειά, όσους ηλικιωμένους της περιοχής συνάντησα, που τον γνώριζαν, είχαν να πουν μόνο τον καλό τους λόγο για την ανθρωπιά του. Υπήρξε ο φιλεύσπλαχνος γιατρός των φτωχών της περιοχής. Είχε άριστη την έξωθεν μαρτυρία, ως γιατρός-άνθρωπος.
Το 1940 εξαιρέθηκε της επιστράτευσης, για να υπηρετήσει ως Διοικητικός Διευθυντής του Σανατορίου.
Ο Νώντας Σακελλαρίου, γνωστός πια ως «Νώντας», συνεπής στρατιώτης των ιδεών του, δρασκέλισε τα βήματα της μακρόχρονης ζωής του, με συνεχή προσφορά, που όσοι είχαν την αγαθή τύχη να τον ζήσουν, να τον γνωρίσουν, χωρίς δισταγμό, αφειδώλευτη του παρέχουν την αναγνώριση, ότι υπήρξε ένας αγωνιστής των ιδεών του, πρότυπο επιστήμονα και ανθρώπου.
Το 1943 προσχώρησε στην Εθνική Αντίσταση, υπηρέτησε ως ο Αρχίατρος της 10ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και μετά της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας.
Στον Εμφύλιο πόλεμο, υπήρξε ο Διευθυντής της Υγιειονομικής Υπηρεσίας του Δημοκρατικού Στρατού, δηλ. αντίστοιχα Γενικός Αρχίατρος του Ελληνικού Στρατού.
Το 1949 με την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού, τον πήγαν στην Τασκένδη, όπου εργάσθηκε ως γιατρός και επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη τον Μάιο του 1975.
Τον γνώρισα το 1945, όταν νοσηλευόμουνα στο Σανατόριο Ασβεστοχωρίου. Το 1945-1946 κινδυνεύοντας η ζωή του από τους παρακρατικούς, τέσσερις φορές μεσάνυκτα έκαναν έρευνα στο σπίτι του, έφυγε για το δεύτερο αντάρτικο το Σεπτέμβρη του 1946. Αλληλογραφήσαμε όταν μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού ήταν στην Τασκένδη.
Συναντηθήκαμε αμέσως με τον επαναπατρισμό του. Δραστηριοποιήθηκε για την αναγκαία περισυλλογή και επιβίωση, την ανάκτηση της περιουσίας του και τη σύνταξή του.
Χαιρόμουνα που είχα την τύχη να βρισκόμαστε τακτικά και να τον ακούω, να μου διηγείται την ενδιαφέρουσα ζωή του, τη δραματική εμπειρία και τα συμπεράσματά του από τον εμφύλιο πόλεμο, φιλοσοφημένα, με απλότητα, ηρεμία και πειστικότητα. Τον άκουγα με θαυμασμό. Ήταν ωραίος άνθρωπος.
Ένα σχόλιο
Είχε πέσει τυχαία το βιβλίο του στα χέρια μου από την σειρά «Εμφύλιος σε Α΄Ενικό» που είχε επιμεληθεί ο Παντελής Βούλγαρης πριν μερικά χρόνια για το «Βήμα». Φυσικά δεν γνώριζα το όνομα του αντάρτη γιατρού και την ιστορία του. Ποιο σχολείο να σου μιλήσει για αυτά;
Ο άνθρωπος αυτός δεν είχε ανάγκη τίτλου και ταμπέλας. Δεν βροντοφώναζε τις πράξεις του. Έκανε το καθήκον του και η ιστορία τον κατέγραψε ως «αφανή ήρωα»(σ.σ Έχω αρχίσει και πιστεύω με αυτά και με αυτά ότι όσους δεν γνωρίζουμε είναι αυτοί που κάνουν τα περισσότερα). Αυτή την Εποχή, την Εποχή των δηλώσεων και της ταμπέλας, των ψεύτικων ηρωισμών και της τσάμπα μαγκιάς, ας στρέψουμε για λίγο το βλέμμα μας σε αυτούς που λειτούργησαν χωρίς ιδιοτέλεια όταν το απαιτούσαν οι περιστάσεις. Το έχουμε ανάγκη.
σχόλια