That summer
Απο τον Θανάση Γιαννόπουλο, σεναριογράφο –υπεύθυνο δημοσιογραφικής επιμέλειας του ντοκυμαντέρ «Εδώ δεν υπάρχει Άσυλο».
Τέλος καλοκαιριού του ’79 κι έχω αποκτήσει (μετά από τρεις μήνες δουλειάς σε εστιατόριο) τα χρήματα για να αγοράσω στερεοφωνικό. Κακοπληρωμένη δουλειά το γκαρσόνι, άρα, αγοράζω μια ιδιοκατασκευή από συνοικιακό μαγαζί –έναν ματρακά δηλαδή, του οποίου τα ηχεία έχουν κάκιστες σχέσεις με τα πρίμα –όμως έχω στερεοφωνικό και δε με νοιάζει τίποτα –είμαι και 14 χρονών, δεν ψάχνω για πολυτέλειες.
Μένω κοντά στην Αμερικάνικη Βάση του Ελληνικού (τότε ακόμα λειτουργούσε) –υπάρχει εκεί ένα δισκάδικο που αγοράζει μεταχειρισμένους δίσκους από τη Βάση αλλά δεν τους πουλάει. Διότι ο τύπος προτιμάει να γράφει κασέτες –βγάζει περισσότερα έτσι.
Οι δίσκοι που έχω σπίτι μου είναι κάτι απομεινάρια από έναν θείο μου που έφυγε για το Αμέρικα –Grand Funk Railroad, Beatles, Eric Clapton, ο Κώστας Χατζής που τραγουδάει Χατζιδάκι κι ο Γιάννης Πουλόπουλος που τραγουδάει Λόρκα… Τους έχω λιώσει βεβαίως σε ένα παλιό φορητό πικάπ και τους έχω βαρεθεί ανελέητα.
Πάω λοιπόν στο δισκάδικο με τις πειρατικές κασέτες, χαζεύω τα βινύλια –έχω κάτι ακούσει οτι έξω γίνεται της κόφας μ΄ένα πράγμα που το λένε πανκ, νιού γουέιβ… Ξέρω μόνο τους Sex Pistols και τους Clash.
«Δεν έχουμε», λέει ο δισκάς. «Από την Αμερικάνικη Βάση αγοράζω, όχι από το Πικαντίλι!»
Δεν ξέρω καν τι είναι αυτό το Πικαντίλι αλλά έχει αστείο όνομα –το έχω ξανακούσει στο σπίτι ενός φίλου, σε κάποιο δίσκο των Jethro Tull.
Σαν άσχετος που είμαι προτιμώ να ψάξω στις «συλλογές» -να ακούσω πολλούς, να βγάλω άκρη. Πέφτω πάνω σ΄ένα δίσκο με χαζό εξώφυλλο και τίτλο «That summer». Το παίζω έμπειρος, βγάζω το βινύλιο από τη θήκη και καλά για να το ελέγξω και μένω με το σαγόνι στο πάτωμα καθότι το βινύλιο είναι κίτρινο!
«Αυτόν θέλω –πόσο κάνει;» ρωτάω.
«Δεν πουλιέται –να στον γράψω σε κασέτα»;
Και πώς θα φαίνεται το κίτρινο βινύλιο στην κασέτα; αναρωτιέμαι, αλλά όχι φωναχτά.
«Κασέτα –έστω κασέτα, γράψτον!» παραγγέλνω.
Σκοτώνω την ώρα μου στα πέριξ, τρώω μια τυρόπιτα, βρίσκω κάτι φίλους, κανονίζουμε να παίξουμε κάνα μπασκετάκι αργότερα –η κασέτα ετοιμάζεται, την τσεπώνω και τρέχω σπίτι να την ακούσω. Καινούργιο στερεοφωνικό, καινούργια κασέτα, καινούργια μουσική…
Πρώτο τραγούδι, «Sex and drugs and rock’n’roll», Ian Dury and the Blockheads. Ενθουσιάζομαι –αυτή η καινούργια μουσική είναι πολύ χαρούμενη και τα λέει όμορφα! Βέβαια από σεξ δεν κατέχω, από ναρκωτικά γνωρίζω μόνο την τριμμένη ασπιρίνη στο τσιγάρο η οποία προκαλεί εμετό (στην καλύτερη περίπτωση) και από ροκ εν ρολ ξέρω τον Έλβις, τον Τζέρι Λη, τον Τζιν και τον Έντι –τους οποίους και υπολήπτομαι βαθύτατα.
Δεύτερο τραγούδι, «Spanish Stroll», Mink DeVille.
Τι ‘ναι τούτο ρε συ; Ο άνθρωπος παίζει κάτι λάτιν (κι εγώ σιχαίνομαι τα λάτιν) συν ροκ εν ρολ, συν καπνιά και καταχνιά και κάνει και καζούρα από πάνω! Στήνω αυτί μπας και βγάλω άκρη με τους στίχους: «Brother Johnny, he caught a plane and he got on it/Now he’s a razor in the wind/ And he got a pistol in his pocket/ They say the man is crazy on the West Coast/ Lord there ain’t no doubt about it!/ Well allright». Απίστευτα πράγματα!
Τρίτο τραγούδι, «(I don’t want to go to) Chelsea», Elvis Costello.
Αργότερα έμαθα οτι εκείνη την εποχή ήταν γραμμένο στους τοίχους του Λονδίνου «Elvis is the king» και κανενός δεν πήγαινε το μυαλό στον Πρίσλεϊ! Είχαν δίκιο. Τη μέρα εκείνη που οι κιθάρες ξεχείλισαν από τα ηχεία του ελεεινού στερεοφωνικού μου, όταν το μπάσο ταρακούναγε τα εικονίσματα της μάνας μου κι ο Κοστέλο τραγούδαγε σαν ερωτευμένος που κυνηγάει το λεωφορείο της καλής του (γνωρίζοντας οτι εκείνη δεν είναι καν μέσα) –εκείνη τη μέρα ένιωσα οτι η μουσική είχε αλλάξει κι εγώ έπρεπε να γίνω μέρος της αλλαγής.
Τέταρτο τραγούδι, «She’s so modern»,Boomtown Rats
Τους λάτρεψα από το πρώτο «λαλα –λαλαλαλά» του Bob Geldof. Έγιναν το αγαπημένο μου συγκρότημα αυτομάτως, αγόραζα τους δίσκους τους πριν βγουν στα δισκάδικα, τους είδα στο Σπόρτινγκ κι ακόμα τους θυμάμαι με χαμόγελο.
Πέμπτο τραγούδι, «New life», Zones.
Ωραίο. Κεφάτο. Χορευτικό. Το είχα στα υπόψιν για να το κουβαλάω στα πάρτυ των καρεκλάδων και να τους τη σπάμε χορεύοντας σαν κανίβαλοι.
Έκτο τραγούδι, «Another girl, another planet», The Only Ones
Το άκουσα την πρώτη φορά. Πήγα μέχρι την πόρτα, σιγουρεύτηκα οτι δεν είναι κάπου κοντά οι γονείς μου ή ο αδερφός μου και το ξανάβαλα. Σπάραξα στο κλάμα.
Έβδομο τραγούδι, «Whole wide world», Wreckless Eric
Σαχλαμάρα. Αλλά καλό. Καλή σαχλαμάρα.
Όγδοο τραγούδι, «Because the night», Patti Smith
Μελούρα μού είχε φανεί. Ωραίος ο κιθαρίστας αλλά πολύ λαβ στόρι αδερφέ μου! Δεν…
Ένατο τραγούδι, «Kicks» Boomtown Rats
Να μην τα ξαναλέμε –το αγαπημένο συγκρότημα από εκείνη τη μέρα και για πολύ καιρό.
Δέκατο τραγούδι, «Rock away beach», Ramones
Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή με τους Ramones και ατύχησαν να πέσουν πάνω σε τρομερές μπάντες! Δεν με ενθουσίασαν κι από τότε, ποτέ δεν τους πήρα στα σοβαρά.
Ενδέκατο τραγούδι, «Teenage kicks», Undertones
Ύμνος! Ποιοι ήταν αυτοί οι αλητάμπουρες που λέγανε με φιδιασμένο υφάκι: «a teenage dream’s so hard to beat»; Και τι ήταν αυτό το πράγμα που παίζανε; Χρόνια αργότερα –μεγάλος πλέον και οικογενειάρχης –όταν η κόρη μου έγινε 13 χρονών, της το έβαλα να το ακούσει. Το ερωτεύτηκε αμέσως. Ύμνος!
Δωδέκατο τραγούδι, «Do anything you wanna do» Eddie and the Hot Rods
Μαλακία. Status quo κατάσταση.
Δέκατο τρίτο τραγούδι, «What a waste», Ian Dury and the Blockheads.
Πόσο κουλ αυτός ο Ίαν! Τι τυπάκλα! Θυμάμαι το σοκ που είχα πάθει όταν έμαθα οτι έπασχε από πολιομυελίτιδα –σοκ ανακατεμένο με θαυμασμό. Αν αυτός μπορεί να είναι τόσο μάγκας με τόσα που του έτυχαν τότε εμείς οι υπόλοιποι δεν έχουμε την παραμικρή δικαιολογία να κωλώνουμε.
Δέκατο τέταρτο τραγούδι, «I love the sound of the broken glass», Nick Lowe
Πάντα συμπαθούσα αυτό το παλικάρι χωρίς ποτέ να με συνεπάρει. Η συμπάθειά μου άρχισε από αυτό το τραγούδι, εκείνη τη μέρα που τον άκουσα να λέει «I love the sound of the broken glass, especially when I am lonely». Κι εγώ μόνος είμαι ρε Νικ, αλλά ποιος την ακούει τη μάνα μου αν της σπάσω καμιά πιατέλα, σκεφτόμουν όσο έπαιζε το κομμάτι.
Δέκατο πέμπτο τραγούδι, «Blank Generation», Richard Hell and the Voidoids
Πρόσεξε κάτι –ήμουνα πιτσιρικάς και είχα μόλις ακούσει μια δισκάρα (έστω και αντιγραμμένη σε κασέτα). Είχα δει την καινούργια μουσική να σαρώνει όλα μου τα προηγούμενα ροκ ακούσματα, είχα ανακαλύψει οτι εκεί έξω, κάπου μακριά, υπάρχουν κάποιοι περίεργοι τύποι που μιλάνε για μένα. Λέγανε ιστορίες που με ενδιέφεραν, είχαν τις ίδιες αγωνίες –δεν τραγουδούσαν για δράκους με 7 φτερά και πεταλούδες με πατερίτσες. Κι ενώ προσπαθούσα να χωνέψω το οτι δεν ήμουν πια μόνος, ήρθε αυτό το τραγούδι. «Ι was sayin’ let me out of here before I was/ even born--it's such a gamble when you get a face/ It's fascinatin’ to observe what the mirror does/ but when I dine it's for the wall that I set a place» . Πέρασε από πάνω μου σαν τρένο –όταν τελείωσε ένιωθα ποδοπατημένος κι ανάλαφρος ταυτόχρονα. Η κασέτα είχε τελειώσει, το κασετόφωνο του στερεοφωνικού έκανε ένα μεγαλειώδες «κλακ» τινάζοντας το κουμπί του play –αλλά δε με ένοιαζε. Ήμουν όρθιος, αγριεμένος –«ναι ρε γαμημένοι, I belong to the….. generation» γκάριξα στον άδειο αέρα του δωματίου.
«Τι έπαθες παιδάκι μου;» ακούστηκε η φωνή της μάνας μου από την κουζίνα.
Δεν της απάντησα –είχα καταλάβει από τότε οτι δεν χρωστούσα απαντήσεις σε κανέναν. Από τότε και για πάντα…
Την ταινία της οποίας το σάουντρακ μού καθόρισε τον τρόπο που άκουγα μουσική δεν την είδα ποτέ. Δεν παίχτηκε ποτέ στην Ελλάδα και ποτέ δεν επεδίωξα να τη βρω ή να την «κατεβάσω». Δεν ήθελα. Άλλωστε τι περισσότερο θα μπορούσε να μου δώσει η ταινία όταν η μουσική της μου είχε δώσει τα πάντα;
* Το «Εδώ δεν υπάρχει Άσυλο» παρουσιάζει την ανεξάρτητη μουσική σκηνή της Αθήνας της δεκαετίας του ΄80 (punk, post punk, new wave) μέσα από συνεντεύξεις μελών συγκροτημάτων της εποχής και διαμέσου μυθοπλασίας που αποσκοπεί στην απεικόνιση των συναισθημάτων που κυριαρχούσαν τότε αλλά παραμένουν επίκαιρα και σήμερα. Το ντοκιμαντέρ βρίσκεται στο στάδιο των γυρισμάτων.
Η σελίδα του ντοκιμαντέρ είναι εδώ
Η σελίδα στο facebook
Στις 14 Μαρτίου γίνεται στο Gagarin 205 συναυλία συγκροτημάτων του ΄80 για την οικονομική ενίσχυση της ταινίας.
Συμμετέχουν οι Ανυπόφοροι, οι Not 2 without 3, οι Χωρίς Περιδέραιο, οι CptNeφος, τα Αρνάκια, οι (not) Metro Decay, οι AsylumOverdrive και οι Asylum Nursery (τα δυο τελευταία σχήματα απαρτίζονται από μουσικούς συγκροτημάτων όπως οι Stress, MetroDecay, Villa 21, Magic de Spell, Παρθενογένεσις, Not 2 without 3).
Η σελίδα της συναυλίας στο facebook
σχόλια