Ενδιαφέρουσες και οι έντεκα ταινίες μικρού μήκους του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος που είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε χθες βράδυ μεσ' στο κατάμεστο θέατρο Ριάλτο. Αμέσως μετά το τέλος των προβολών μεταφερθήκαμε σε διπλανή αίθουσα, όπου παίχτηκαν κάποια εκτός συναγωνισμού ταινιάκια με θέμα το ποδόσφαιρο. Είδα ένα απ' αυτά, συμπαραγωγής Βελγίου, Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων και Ιράκ, το οποίο βρήκα συγκλονιστικό. Ας ασχοληθώ εκτενώς όμως τώρα με το διαγωνιστικό πρόγραμμα της πέμπτης μέρας του φεστιβάλ:
Η καταραμένη μυθολογία του Edgar Allan Poe και της μαύρης γάτας του, έδωσε αφορμή στον Αμερικανό συγγραφέα Jonathan Rinzler να καταπιαστεί πρώτη φορά με την κινούμενη εικόνα και να καταθέσει ένα αριστουργηματικό μακάβριο animation, μπλέκοντας τεχνηέντως ήρωες από έργα του Poe, σαν τον ντετέκτιβ Dupin (Τα εγκλήματα της οδού Μοργκ) και τους εντοιχισμένους νεκρούς - επίσης προσφιλές θέμα του Poe. Ο δε συνδυασμός των σύγχρονων οπτικών μέσων με τα μουσικά θέματα του Chris Vibberts συνιστά ένα 9λεπτο διαμαντάκι που πολύ θα ήθελε ο Roger Corman για να προλόγιζε τις δικές του all time classic κινηματογραφικές μεταφορές του Poe!
Στη 12λεπτη κυπριακή ταινία Όμικρον θετικό, ο Μιχάλης Γεωργιάδης ασχολείται με την τουρκική εισβολή του 1974. Συγκεκριμένα, μας δείχνει το δράμα ενός μικρού κοριτσιού που πρέπει επειγόντως να κάνει μετάγγιση αίματος και που βλέπει όνειρα - οράματα, αργοπεθαίνοντας στον προσφυγικό καταυλισμό. Όταν ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών θα πάει από τον καταυλισμό με το φόρεμα που ζητούσε η μικρή, το μόνο που θα βρει θα είναι η κηδεία της. Έχω την αίσθηση πως ο Γεωργιάδης, παρά τις καλές προθέσεις του, το έχασε από την αντικινηματογραφική και τηλεοπτική του σκηνοθετική προσέγγιση. Σα να βλέπεις σήριαλ εποχής στο ΡΙΚ με όλο εξωτερικά γυρίσματα.
Στο 10λεπτο Loot από τη Νότιο Αφρική, ο σκηνοθέτης διαφημιστικών και βίντεο-κλιπ, Greg Rom, μετέφερε κάτι από την εμπειρία του στους χώρους αυτούς και στον κινηματογράφο, καταθέτοντας μία ευφυέστατη κωμωδία με στοιχεία παντομίμας. Το στόρυ γυρνάει γύρω από έναν επίδοξο ληστή τραπεζών που μια μέρα μπαίνει σε τράπεζα γεμάτη κόσμο και τρομοκρατεί τους πάντες χρησιμοποιώντας ένα πολύ απλό όπλο: τα χέρια του. Σύντομα τον ακολουθούν κι άλλοι και όλοι μαζί μας προτείνουν ένα νέο μοντέλο όπλων, αναίμακτων και σουρεαλιστικών, χωρίς να χάνουν ίχνος απ' την επικινδυνότητα τους.
Το 12λεπτο Short Message από την Αρμενία, του 29χρονου Vardan Danielyan είναι μια εξαιρετική ταινία για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Κάθε χρόνο, στις 24 του Απρίλη, οι άντρες του χωριού Udjan, στα σύνορα με την Τουρκία, κουβαλούν ασταμάτητα με καμιόνια λάστιχα φορτηγών, θέλοντας μ' αυτή τη συμβολική κίνηση να δείξουν στους γείτονες Τούρκους πως η γενοκτονία των προγόνων τους δε θα ξεχαστεί ποτέ. Κι ας κοντεύουν 100 χρόνια από τη θλιβερή επέτειο. Γενικά πλάνα, νεορεαλιστική διάθεση, αγγελοπουλικό κλίμα σε μία από τις καλύτερες επιλογές του φετινού διεθνούς φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους Κύπρου!
Με το 17λεπτο Ephemeral από την Ισπανία, ο Diego Modino Hok αποπειράται τη δημιουργία ενός παραμυθιού α λα Τιμ Μπάρτον, παρακολουθώντας τη δική του μικρή Alicia, η οποία ονειρεύεται να γίνει μπαλαρίνα, στη Χώρα των Θαυμάτων. Κι αν η Χώρα των Θαυμάτων είναι για το κοριτσάκι ο παλιός ανεμόμυλος που ζει μαζί με τη γιαγιά του, ο έξω κόσμος δεν είναι και τόσο αγγελικά πλασμένος μέχρι όμως να τον κατακτήσει κι αυτόν με την τέχνη του χορού της. Χιούμορ, καλές ερμηνείες και σουρεαλιστικές καταστάσεις σε μία γλυκιά ταινία για παιδιά και για μεγάλους.
Χειροποίητο animation το 6λεπτο From dad to son από τη Γερμανία, του Nils Knoblich, μπορεί να σάρωσε διεθνώς τα βραβεία (σε Κορέα, Αργεντινή, ΗΠΑ, Μεξικό και Γερμανία), εμένα όμως δεν με άγγιξε ιδιαιτέρως, καθώς το βρήκα ελαφρώς συντηρητικό, εφόσον πραγματεύεται το ζήτημα του αποχωρισμού μέσα στην οικογένεια και την απώλεια της ανθρώπινης επικοινωνίας - πάντα εντός οικογενειακού πλαισίου. Χαριτωμένες παρ' όλα αυτά οι σκηνές του μπάτσου δεσμοφύλακα με τον φυλακισμένο γιο.
Ένα 15λεπτο trip είναι η ολλανδική ταινία Sisters που γύρισε η Ισπανίδα Martha Abad Blay. Δυο αχώριστες δίδυμες αδερφές, η Ana και η Nilin, απολαμβάνουν το άραγμα σε μία μυστηριώδη έρημη ακτή, ώσπου η πρώτη χάνεται χωρίς καμιά λογική εξήγηση και η δεύτερη αρχίζει να την αναζητά σ' ένα στοιχειωμένο δάσος. Τα πάντα μπορούν να συμβούν όταν τον πρώτο λόγο παίρνει η Μητέρα Φύση κι έτσι η Nilin συναντά περίεργα ζώα, οπτασίες και τη Βασίλισσα Κουκουβάγια του δάσους. Αν οι Jefferson Airplane έγραψαν κάποτε το White Rabbit υπό την επήρρεια LSD, σε μία τέτοια κατάσταση θα βρισκόταν σίγουρα και η Martha Abad Blay όταν έφτιαχνε τούτη την παράδοξη και ελκυστική ταυτόχρονα ψυχεδελική μικρού μήκους ταινία!
Το 14λεπτο Not funny από την Ισπανία, του Carlos Violade, βραβευμένο ήδη σε Γερμανία, Πολωνία, Γαλλία και ΗΠΑ, είναι μία έξυπνη μαύρη κωμωδία: ο Manolo και η Maria συζούν και αγαπιούνται. Στο Manolo αρέσει να κάνει φάρσες κι έτσι μια μέρα θα αργήσει να πάρει το μαξιλάρι από το πρόσωπο της Maria. Τι να κάνει τώρα που τη σκότωσε από μαλακία; Να ειδοποιήσει το ασθενοφόρο; Ή να τυλίξει το πτώμα σε σακούλες; Στο τέλος, η Maria που δεν πέθανε κι είπε να κάνει κι αυτή μια φάρσα στον καλό της, τον πετυχαίνει που ήταν έτοιμος να την...τεμαχίσει! Η σεναριακή ανατροπή φέρνει απ' τη μια το happy end κι απ' την άλλη το ασυγκράτητο γέλιο του θεατή σαν καταλαβαίνει σε τι είδους πράξη θα προχωρούσε ο δειλός και τραγελαφικός Manolo!
Σε αντίθεση με την πρώτη κυπριακή ταινία που είδαμε χθες, η δεύτερη, το 8λεπτο Dancing Landscapes του Γιάννου Οικονόμου, ήταν ένα καθ' όλα ποιητικό φιλμάκι που μου άρεσε πολύ! Αν και θα χαρακτηριζόταν experimental, ευτυχώς δεν αποτελείται από πλάνα ριγμένα ακανόνιστα και μάλλον απερίσκεπτα, αλλά χρησιμοποιεί στοιχεία δάνεια από την ψυχολογία, την οικολογία και την πιο βαρυσήμαντη τρέχουσα ειδησεογραφία, θέλοντας να κάνει ένα εύστοχο πολιτικό σχόλιο για έναν ολόκληρο πλανήτη που οδεύει προς την καταστροφή με μαθηματική ακρίβεια. Ένα κλείσιμο του ματιού του σκηνοθέτη στη λεγόμενη παγκοσμιοποίηση με την αξία του ουμανισμού να βρίσκεται σε α΄ επίπεδο.
Μία καθηγήτρια σε σύνταξη γίνεται αναντικατάστατη στη Σχολή Καλών Τεχνών της Βουδαπέστης. Όχι βέβαια ως δασκάλα πια, αλλά ως ολόγυμνο μοντέλο για τους φοιτητές. Κι ο ηλικιωμένος σύζυγος της καθημερινά τη συνοδεύει στη σχολή και την περιμένει στο πάρκο, χωρίς να γνωρίζει ποια είναι τα καινούργια της καθήκοντα. Το 7λεπτο ουγγρικό Legenda του Marton Szirmai θα μπορούσε να είναι μία πετυχημένη ωδή στην αξιοπρέπεια και την αγάπη, αν τελικά δεν ολοκληρωνόταν ως μία αφελής και συντηρητική μικρού μήκους ιστορία.
Τελευταία ταινία για χθες το 14λεπτο experimental Montana en sombra του Lois Patino, για το οποίο όμως δεν κατάλαβα Χριστό απ' το τι ήθελε να πει ο ποιητής. Και μάλλον δεν ήμουν ο μόνος, αφού καθώς η ταινία έφτασε προς το τέλος της, πετάχτηκε κάποιος από την αίθουσα κι είπε την αλησμόνητη ατάκα του Χάρρυ Κλυνν: Πολύ νοοόημα...Υποτίθεται ωστόσο πως αποτελούσε στοχαστικό σχόλιο πάνω στα χιονισμένα βουνά και στο εφήμερο ή στην ασημαντότητα της ανθρώπινης ύπαρξης σε σχέση με το απέραντο και απλωμένο φυσικό τοπίο.