Με το µυαλό και τα µάτια ανοιχτά ετοιµαστείτε να υποδεχτείτε τη δεκαήµερη γιορτή του ανεξάρτητου κινηµατογράφου που φέρνει στο κατώφλι µας ιστορίες από κάθε γωνιά της γης. Ταινίες απ' όλο τον κόσµο, κινηµατογραφικές εκπλήξεις, σηµαντικοί προσκεκληµένοι, αφιερώµατα και παράλληλες εκδηλώσεις µε άξονα πάντα την Έβδοµη Τέχνη, θα µας στείλουν στις σκοτεινές αίθουσες, µε οδηγό αυτόν τον τηλεγραφικό µπούσουλα για να µη χαθείτε στις αίθουσες. Φώτα, κάµερες πάµε! Aπό το parallaximag
1. Πρώτα απ΄όλα είναι ∆ιεθνές: Ξεκίνησε το 1960 ως η Εβδοµάδα του Ελληνικού Κινηµατογράφου. Έξι χρόνια αργότερα µετονοµάστηκε σε Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηµατογράφου και στα 33α του γενέθλια, βαφτίστηκε ∆ιεθνές υπό τη διεύθυνση του Μισέλ ∆ηµόπουλου. Πρώτες και δεύτερες ταινίες νέων σκηνοθετών και το µεγάλο "ρίσκο" των επιλογών του φεστιβάλ. Εδώ και µερικά χρόνια στη λίστα των 15 συνολικά ταινιών του ∆ιεθνούς ∆ιαγωνιστικού βρίσκονται και δυο ελληνικές. Φέτος θα κονταροχτυπηθούν "Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού" του Έκτορα Λυγίζου και η "Χαρά" του Ηλία Γιαννακάκη.
2. Άνοιξε τα µάτια: Η ιστορία των Ανοιχτών Οριζόντων ξεκινά το 1992 παράλληλα µε τη διεθνοποίηση του Φεστιβάλ, αρχικά κάτω από τον τίτλο "Νέοι Ορίζοντες". Το πιο σηµαντικό Τµήµα του Φεστιβάλ και το αγαπηµένο του φεστιβαλικού κοινού διαλέγει από την αφρόκρεµα της παγκόσµιας ανεξάρτητης σκηνής και στον κύριο κορµό του περιλαµβάνει πάνω από 20 ταινίες. Θα χαθείτε το ξέρω, αλλά προσπαθήστε να µη χάσετε το συγκλονιστικό καναδέζικο "War Witch" του Κιµ Νουέν για µια 14χρονη Αφρικάνα που ζώντας τα τελευταία χρόνια την εµπόλεµη κατάσταση της χώρας της διηγείται στο αγέννητο παιδί της την ιστορία της, το "The Deep" του διάσηµου Ισλανδού Μπαλτάσαρ Κορµακούρ για την αληθινή ιστορία επιβίωσης ενός ψαρά στον παγωµένο ωκεανό και το "Νο" του Πάµπλο Λορέν από τη Χιλή µε τον αγαπηµένο Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ να οργανώνει µια καµπάνια εναντίον του Πινοσέτ στο δηµοψήφισµα του 1988.
3. ∆ιάσηµες και "Ειδικές": Το µόνο σίγουρο είναι ότι θα "τσαλαπατηθείτε" προσπαθώντας να βρείτε µια θέση. Οι πρεµιέρες των καινούριων ταινιών διασήµων ονοµάτων του ανεξάρτητου σινεµά "µαγνητίζουν" παρόλο που σχεδόν όλες βρίσκουν διανοµή στις αίθουσες. Αν βέβαια εσείς σκάτε να είστε οι πρώτοι που θα τις δείτε, το τµήµα "Ειδικές προβολές" διαθέτει Αµπάς Κιαροστάµι, Κώστα Γαβρά, Ούλριχ Ζάιντλ και Σεργκέι Λοζνίτσα. Οι πιο mainstream κατευθυνθείτε προς το "Capital" του Γαβρά και οι πιο extreme "καρφί" στα δυο µέρη της τριλογίας του Αυστριακού Ζάιντλ "Paradise Lost". Οι υπόλοιποι µείνετε κάπου ανάµεσα βάζοντας στη λίστα σας τις ταινίες Έναρξης ("Holly Motors" του Λεό Καράξ) και Λήξης ("Στην Χώρα των Άλλων" του Χονγκ Σανγκ-σου).
4. Εδώ είναι Βαλκάνια: Στο τµήµα Ματιές στα Βαλκάνια περιλαµβάνονται κινηµατογραφικά διαµάντια και όσοι το σνοµπάρετε κατευθυνόµενοι προς πιο µακρινές και εξωτικές γωνιές του κινηµατογραφικού χωριού, αναθεωρείστε. Στα Βαλκάνια ακούγονται οι πιο δυνατοί χτύποι της καρδιάς του παγκόσµιου σινεµά. Θα σας δώσω ένα σίγουρο χαρτί µε το καινούριο αριστούργηµα του Σέρβου και αγαπηµένου Γκόραν Πασκάλιεβιτς, "When Day Breaks", ένα συγκινητικό δράµα µε ήρωα έναν ηλικιωµένο καθηγητή µουσικής. Αρκεί να σας πω ότι αν έχετε σκοπό να πάτε µια φορά στο Φεστιβάλ, να πάτε εκεί, µπορεί να µην έχετε άλλη ευκαιρία να το παρακολουθήσετε.
5. Η "απαγορευµένη" ζώνη: Η νέα ενότητα του Φεστιβάλ µε τίτλο "Νυχτερινές Εικόνες" µας προκαλεί σε underground εξρευνήσεις. Αν δεν είστε µυηµένοι σκληροπυρηνικοί θεατές µην το επιχειρήσετε. Αν και είναι µια εµπειρία που ίσως αξίζει να ρισκάρετε. Αιρετικές ταινίες, ανατρεπτική αισθητική και µυθοπλασία, avant garde σκηνή, video art επιρροές... αυτά δηλαδή που ανήκουν δικαιωµατικά σε ένα ρηξικέλευθο φεστιβάλ. Μην περιµένετε να σας προτείνω, το ρίσκο είναι δικό σας. Κλείστε τα µάτια και τολµήστε να τα ανοίξετε στη σκοτεινή αίθουσα µετά τα µεσάνυχτα, την "ώρα των τρελών" (από τους οποίους, βέβαια, όπως λέει ο σοφός λαός, συχνά µαθαίνεις την αλήθεια).
6. Κριστιάν Μουγκίου: Κριτικοί, κοινό και σύσσωµη η Επιτροπή των Καννών του 2007 προσκύνησαν στο αριστούργηµά του "4 µήνες, 3 εβδοµάδες και 2 ηµέρες". Το έργο του Ρουµάνου σκηνοθέτη που ξεπέρασ τα σύνορα της χώρας του, αξίζει ένα πλήρες αφιέρωµα: 4 ταινίες µεγάλου και 6 µικρού µήκους συµπεριλαµβανοµένης της τελευταίας του, "Beyond the Hills", που βασιζεται στην αληθινή ιστορία ενός εξορκισµού σε ένα µοναστήρι έξω απ' το Βουκουρέστι και τις τραγικές συνέπειές του. Ρεαλισµός, µινιµαλιστική απλότητα στην κινηµατογράφηση, καθηλωτικές εικόνες, ιδιαίτερη αίσθηση του χιούµορ και αβίαστος ευφυής ρυθµός είναι µερικά από τα χαρακτηριστικά του έργου του που σχολιάζει τις κοινωνικές και πολιτικές δοµές, τις προκαταλήψεις και την προσπάθεια απαγκίστρωσης από το παρελθόν της Ρουµανίας.
7. Αντρέα Ντρέζεν: Ελάχιστα γνωστός στο πλατύ κοινό, ο Αντρέα Ντρέζεν φιλοξενήθηκε ξανά στο φεστιβάλ, το 2009 µε το "Ουίσκι µε βότκα". Θέατρο, όπερα, τηλεόραση, κινηµατογράφος και σενάρια είναι µερικά από όσα απασχολούν τον 49χρονο γερµανό σκηνοθέτης που έχει καταφέρει να αφήσει το στίγµα του στο ανθρωποκεντρικό ανεξάρτητο σινεµά. Καιρός να µάθουµε περισσότερα γι΄αυτόν µε ένα αντιπροσωπευτικό δείγµα του έργου του στο αφιέρωµα των "Ανοιχτών Οριζόντων". Ο Ντρέζεν δεν στέκεται θεατής στο ανθρώπινο δράµα. Με ευαισθησία και κριτική διάθεση αραδιάζει µικρές ιστορίες παρατηρώντας τους ήρωές του µε συµπάθεια. ∆είτε το "Cloud 9" για µια γυναίκα κάποιας ηλικίας που διχάζεται ανάµεσα στον προβλέψιµο γάµο της κι ένα νέο έρωτα και κατεβείτε από το συννεφάκι των χολιγουντιανών εύκολων µελό που έχετε καταναλώσει στο παρελθόν.
8. Άκι Καουρισµάκι: Ο σκηνοθέτης µε το παράξενο όνοµα είναι γνωστός και αγαπητός σχεδόν από την αρχή της καριέρας του στο φεστιβάλ αλλά και στο ελληνικό κοινό, που κάνει ουρές µπροστά στα ταµεία των σινεφίλ κινηµατογράφων, µε τελευταίο παράδειγµα το "Λιµάνι της Χάβρης". Γέννηµα θρέµµα της Φινλανδίας (και ως γνωστόν η Φινλανδία διαφοροποιείται έντονα από την υπόλοιπη Σκανδιναβία), χτίζει τις ιστορίες του σε σχεδόν "βαλκανικούς" ρυθµούς µε µινιµαλισµό, ιδιόρρυθµο χιούµορ και χωρίς καµιά επιτήδευση. Βαθιά ουµανιστής, µε την έννοια του Θείου, της ελπίδας και της πίστης στις αιώνιες ανθρώπινες αξίες, πάντα παρούσα στις ιστορίες του, παρά την ειρωνεία και τον κυνισµό που τον διακρίνει σε πόλλές στιγµες του έργου του, ο Καουρισµάκι καταφέρνει να ισορροπεί µεταξύ κωµωδίας και δράµατος, αγκαλιάζοντας πάντα την εργατική τάξη και τους καταδικασµένους του ήρωες µε βαθιά ανθρωπιά. ∆είτε τα όλα ή µερικά ή ένα από όλα. Κάτι θα κερδίσετε σε κάθε περίπτωση.
9. Μπαχµάν Γκοµπαντί: ∆εν είχε ανάγκη να µπει το όνοµα της Μόνικα Μπελούτσι στο καστ της τελευταίας του ταινίας ("Rhino's Season") για να τραβήξει τα βλέµµατα του παγκόσµιου χωριού στο ηµιντοκιµαντερίστικο σινεµά του. Από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του σύγχρονου ιρανικού σινεµά, αυτοεξόριστος από το 2009 στο Παρίσι, ο Μπαχµάν Γκοµπαντί θίγει µε το έργο του ζητήµατα ιστορίας, κουλτούρας, κοινωνικής διαστρωµάτωσης, πολιτικών πεποιθήσεων, χαρίζοντάς µας αριστουργήµατα. "Μεθυσµένα άλογα", "Οι χελώνες µπορούν να πετάνε" και "Κανείς δεν γνωρίζει τις περσικές γάτες": Κινηµατογράφος φτιαγµένος από τα σκληρά υλικά της Ανατολής, σε εξαιρετικά αντίξοες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, που ανοίγει έναν φεγγίτη στο τείχος της κλειστής ιρανικής κοινωνίας.
10. Ο μεγάλος Απών: Η ξαφνική αναχώρηση του Θόδωρου Αγγελόπουλου, φέτος, άφησε ένα µεγάλο κενό στο ελληνικό σινεµά και µια τριλογία ηµιτελή. Το φεστιβάλ τον τιµά µε µια συναυλία, την προβολή τριών ταινιών - σταθµών στο έργο του ("Ο θίασος" (1974), "Ταξίδι στα Κύθηρα" (1984) και "Τοπίο στην οµίχλη" (1988)) και µια ηµερίδα, όπόυ βασικοί συνεργάτες του θα παρουσιάσουν µια εκ των έσω οπτική του έργου του. Στη µνήµη του καθιερώνεται το ∆ιεθνές Βραβείο "Θόδωρος Αγγελόπουλος", το οποίο θα απονέµεται κάθε Νοέµβριο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κινηµατογράφου Θεσσαλονίκης.
11. Ελληνικές ταινίες: Με το φεστιβάλ να κρατά µόνο το διεθνή του χαρακτήρα, τα Κρατικά βραβεία του Ελληνικού Πανοράµατος απόντα και αρκετούς σκηνοθέτες να απέχουν, λίγες είναι πλέον οι συµµετοχές στο τµήµα. Συνολικά 14 ελληνικές ταινίες θα πραγµατοποιήσουν πρεµιέρα στη Θεσσαλονίκη, συµµετέχοντας στις επιµέρους ενότητες του 53ου Φεστιβάλ Κινηµατογράφου Θεσσαλονίκης - ∆ιεθνές ∆ιαγωνιστικό, Ελληνικές Ταινίες 2012, Ελληνικές Συµπαραγωγές και Ειδικές Προβολές. Εκτός από αυτές τις 14 πρεµιέρες, στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αγοράς του ΦΚΘ θα ενταχθούν 19 ελληνικές ταινίες, δίνοντας την ευκαιρία στους δηµιουργούς τους να προωθήσουν το έργο τους και να έρθουν σε επαφή µε επαγγελµατίες του κινηµατογραφικού χώρου. Η νέα ταινία του Νίκου Κούνδουρου µε τίτλο "Το πλοίο για την Παλαιστίνη", το "The Capsule" της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη και το "L" του Μπάµπη Μακρίδη (στο τµήµα Αγορά) βγήκαν νικητές στη λίστα του προσωπικού µου wanna see.
12. Βγες από την αίθουσα: Εκθέσεις, πάρτυ και συναυλίες συνοδεύουν ως είθισται το κινηµατογραφικό φεστιβάλ, αρκετά φτωχά και λιγοστά φέτος για τους γνωστούς λόγους: Πάρτυ έναρξης & λήξης στην Αποθήκη Γ (2&8/11). Μεγάλη συναυλία "Μουσική και τραγούδια για τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου" (9/11, 21.00, Μέγαρο Μουσικής), µε την ΚΟΘ υπό τη διεύθυνση του Αλέξανδρου Μυράτ, που θα ταξιδέψει το κοινό στις αγαπηµένες µουσικές της Ελένης Καραΐνδρου (που "έντυσαν" τις ταινίες του) µε τη φωνή της ∆ήµητρας Γαλάνη και τη συµµετοχή του τζαζ τρίο "Human Touch" των David Lynch, Σταύρου Λάντσια και Γιώτη Κιουρτσόγλου. Η έκθεση της Αντουανέττας Αγγελίδη "Ράβοντας χωρίς κλωστή" / "Stitches Without Thread", µια πρωτότυπη εικαστική σύνθεση πολλαπλών προβολών της κινηµατογραφίστριας και εικαστικού, πάνω στο χρόνο και την πράξη της δηµιουργίας (χΩρος18, Χρυσ. Σµύρνης 18). Η έκθεση "Ράνια Ράγκου: Noble lies – Tracey Snelling: Nothing". Μικρές αφηγήσεις µε ζωγραφική, κολάζ, επεξεργασµένες φωτογραφίες και βίντεο (Γκαλερί TinT, Χρυσ. Σµύρνης 13). Και φυσικά µικρές συναθροίσεις και αυθόρµητα πάρτυ θα βρίσκονται σε εξέλιξη κυρίως γύρω από το Λιµάνι όπου θα χτυπά και η καρδιά του φεστιβάλ για 10 µέρες.
σχόλια