Είναι αστείο να βάζεις σε 18χρονους θέμα για ανάπτυξη την αποξένωση που προκαλούν τα μέιλ, τα σμάρτφον (!) και το ίντερνετ (με ελληνικές φυσικά λέξεις), τη στιγμή που γίνεται χαμός από γνωριμίες, συναντήσεις και οι περισσότερες συζητήσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το λιγότερο που δείχνει είναι ότι είσαι εντελώς άσχετος με αυτό που συμβαίνει και εκτός εποχής. Είναι σαν να μιλούν μεγαλοδημοσιογράφοι της τηλεόρασης που κινούνται μεταξύ στούντιο και βορείων προαστίων για την κατάσταση στο κέντρο και για το πόσο κινδυνεύεις στην Ομόνοια. Τέλος πάντων, το θέμα του άρθρου είναι οι γνωριμίες μέσω facebook και η κατάσταση που επικρατεί εκεί μέσα τους τελευταίους μήνες: ξαφνικά έχει μετατραπεί σε έναν απέραντο γαμιστρώνα. Κι έχει ευκαιρίες για όλους.
Εκεί που ήταν ένα –ας πούμε– επαγγελματικό εργαλείο και το ενδιαφέρον περιοριζόταν σε poke, like και share, πήρε φωτιά κι έγινε ένα συναρπαστικό κομμάτι της ζωής πολλών ανθρώπων. Εκατομμύρια χρήστες, χιλιάδες followers, εκατοντάδες συνομιλίες, δεκάδες γνωριμίες, πολλές και από κοντά. Και σεξ. Πολύ σεξ. Το facebook μετατράπηκε σταδιακά σε site γνωριμιών, μεταμεσονύκτιου φλερτ, ξεκαυλώματος, απενοχοποιημένων συζητήσεων και η ευκαιρία για τις γενιές που έχουν στερηθεί το σεξ να ζήσουν τη ζωή που δεν έζησαν. Και ok, το πρώτο «πονηρό» μήνυμα που λαβαίνεις μπορεί να σε ψαρώσει, αλλά στις τρεις το πρωί και στην ασφάλεια του σπιτιού σου γρήγορα ξεψαρώνεις και από το πουθενά μπορείς να αποκτήσεις fuck buddies, φίλους, συντρόφους, μεγάλους έρωτες που μπορεί να αφήσουν πίσω τους από ευχάριστες στιγμές μέχρι πληγωμένες καρδιές. Όλα είναι στο πρόγραμμα, το ρίσκο κάνει ακόμα πιο γοητευτική την αναζήτηση και, όπως λέει και το τραγούδι, σημασία έχει ότι καταλήγεις να έχεις διαθέσιμους ανθρώπους για παρέα ανά πάσα στιγμή: «θέλω εμένα να καλείς όταν μπορείς / εμείς οι 2 ανήκουμε στον όρο fuck buddies / θέλω να ξέρω πρώτα απ' όλους πότε ευκαιρείς / και πρώτο στην ατζέντα σου να με καταχωρείς / το ξέρεις σε χρειάζομαι για να ξεκαυλώνω / πατώντας μόνο πάνω σου σε νέα ύψη σκαρφαλώνω / το ελιξίριο της ζωής μπορώ κι εμφιαλώνω» κ.λπ. κ.λπ. Μια κουβέντα με φίλους που έχουν εμπειρίες μέσα από το facebook αποκαλύπτει αρκετά (καμία φίλη δεν δέχτηκε να μιλήσει).
«Είναι πολύ ενδιαφέρον να μιλήσεις με έναν άγνωστο και να τον συναντήσεις, έστω και μόνο για έναν καφέ και κουβέντα» λέει ο Λ. «Το να μιλήσεις στις 2 τη νύχτα με έναν άγνωστο στο facebook είναι πολύ πιο safe από το να μπεις σε ένα ειδικό site γνωριμιών, επειδή δεν έχεις επιλέξει συνειδητά τι θα πεις και τι θα κάνεις, ξεκινάς κουβέντα και όπου βγει. Ακόμα και για άσχετα πράγματα. Η διαδικασία μέσα από αυτό δεν είναι ξεκάθαρη, μπορεί να είναι απλώς ένα παιχνίδι που γίνεται για την πλάκα».
Πού οφείλεται όλο αυτό το ερωτικό μπαμ που συμβαίνει στο ελληνικό facebook τελευταία;
«Βασικά, το ίδιο το facebook έχει βελτιώσει πάρα πολύ το κομμάτι των ρυθμίσεων του λογαριασμού σου, προκειμένου να δεις ποιος βλέπει και τι βλέπει» εξηγεί ο Μ. «Το facebook ξέφυγε εντελώς από αυτό που ήταν πριν. Πολύς κόσμος δεν έχει πια το όνομά του για να μη συνδεθεί με την επαγγελματική του ιδιότητα. Και επίσης, έγινε ένα μεγάλο άλμα, την τελευταία τουλάχιστον χρονιά, με τα κινητά –τα smartphones– στην Ελλάδα. Οι πιο πολλές φίλες μου είχαν κάτι κινητά μπακατέλες και δεν ασχολούνταν καθόλου με τα social media και ξαφνικά, μέσα σε ένα εξάμηνο, πήραν όλες iΡhone. Άλλαξαν τα πάντα με τα smartphones. Πέρα από τους υπολογιστές, έχεις την ευχέρεια να έχεις πρόσβαση παντού. Μέρα-νύχτα, στο κρεβάτι σου, στον δρόμο, ακόμα και στην τουαλέτα. Δεν χρειάζεται πια να εκτεθείς στον υπολογιστή της δουλειάς ή του σπιτού, δεν δίνεις δικαιώματα στον εργοδότη και στον σύντροφό σου».
«Είναι και η οικονομική κατάσταση» προσθέτει ο Λ. «Δεν μπορώ να είμαι έξω όλες τις μέρες της εβδομάδας να πίνω ποτά κι έτσι χαζεύω στο facebook. Είναι σημείο των καιρών. Ένα chat και μια συνάντηση σε σπίτι δεν στοιχίζει τίποτα. Το ότι ζεις για το τώρα και δεν σε νοιάζει και πολύ για το αύριο επειδή έτσι σε ανάγκασαν να σκέφτεσαι έχει απενοχοποιήσει πολλά πράγματα. Είναι μια διέξοδος το σεξ και οι συναντήσεις. Στην Ελλάδα, άλλωστε, δεν είχε υπάρξει ουσιαστική απελευθέρωση. Και μιλάω ακόμα και για ανθρώπους που είναι ξεκάθαροι με τη σεξουαλικότητά τους, όχι για στρέιτ που ψάχνονται. Και, βεβαίως, βρίσκουν τεράστια διέξοδο μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα. Στο εξωτερικό δεν χρησιμοποιούν το facebook τόσο για σεξ, επειδή είναι διαφορετική η κοινωνία».
«Αυτή η έξαρση του φλερτ στο facebook είναι ελληνικό φαινόμενο, νομίζω, ή, τουλάχιστον, γίνεται κατά κόρον στο ελληνικό facebook» λέει ο Δ. «Έχει γίνει γιατί, κατά βάθος, είναι, μέσα σε όλα τ' άλλα, μια μεταμοντέρνα εκδοχή των παλαιών chatrooms, μόνο που εδώ μπορείς να δεις φωτογραφίες, καθημερινότητα, αντιμετώπιση διαφόρων πραγμάτων, να σχηματίσεις μια εικόνα πιο κοντά στην πραγματικότητα. Να μην ξεχνάμε όμως και τη μοναξιά που νιώθουν πολλοί άνθρωποι. Πάντως, διατηρεί τα ίδια επίπεδα επικινδυνότητας με γνωριμίες μέσω chat ή σ' ένα μπαρ, στον δρόμο, σε μια παρέα». «Έχω ένα με δύο "χτυπήματα" τη βδομάδα για σεξ» συνεχίζει. «Το εύρος των ηλικιών είναι μεγάλο, αληθινά μεγάλο: εκτείνεται από 18 έως 50+. Επειδή το προφίλ μου είναι σχεδόν στοχευμένο, η προσέγγιση βρίσκει σχεδόν αποκλειστικά αφορμή κάποια ανάρτησή μου. Αφού τελειώσουν τα διαδικτυακά προκαταρκτικά της γνωριμίας, αρχίζουν να ζητάνε βόλτες, συναυλίες και ποτά. Πού και πού, κατευθείαν σεξ, αλλά είναι η εξαίρεση».
«Νομίζω ότι ο κόσμος έχει απενοχοποιήσει το σεξ, ειδικά το one night stand» λέει ο Ι. «Το θεωρεί φυσιολογικότατο (όχι ότι δεν είναι). Απλώς παλαιότερα του βάζαμε ένα περιτύλιγμα, ίσως το μπερδεύαμε με τον έρωτα, για να αρέσει πιο πολύ. Τώρα, νομίζω, ο κόσμος είναι πιο ευθύς, λέει αμέσως αυτό που ψάχνει, που θέλει να κάνει. Βέβαια, υπάρχουν και οι κότες, όπως πάντα. Ίσως η κοινωνία έγινε πιο ανοιχτή;».
«Tα πράγματα είναι πολύ καλύτερα σήμερα όσον αφορά το σεξ» λέει ο Λ. «Και δεν είναι λιγότερο ρομαντικά. Και το γράμμα που ο παππούς μου έστελνε στη γιαγιά μου -δύο σελίδες Α4 πυκνογραμμένες μπρος-πίσω που δεν έλεγαν τίποτα ουσιαστικό: "είσαι η ζωή μου και όταν σε σκέφτομαι αισθάνομαι σφίξιμο"- δεν είχε περισσότερο ρομαντισμό από το μήνυμα που λαμβάνεις στις δύο το πρωί από κάποιον άγνωστο. Το καθένα είναι βαλμένο στο πλαίσιο της εποχής. Τι είναι καλύτερα, να μιλάς με ανθρώπους και να κάνετε συναντήσεις έστω και για καφέ και κουβέντα ή να βλέπεις έναν άνθρωπο να περνάει στο απέναντι πεζοδρόμιο και να είσαι ερωτευμένος μαζί του μάταια για τα επόμενα χρόνια της ζωής σου; Είναι περισσότερο φυσιολογικό αυτό; Τώρα γίνονται περισσότερες συναντήσεις από ποτέ, υπάρχει περισσότερη επικοινωνία, μιλάς, είναι φοβερό πράγμα αυτή η επικοινωνία. Υπάρχει μοναξιά, ναι, αλλά είναι σίγουρα λιγότερη από πριν. Είναι και το κομμάτι της επαρχίας, όπου οι άνθρωποι δεν έχουν τόσες δυνατότητες για επαφή. Είναι μεγάλη διέξοδος το facebook. Έχω συναντήσει αρκετούς, όταν έρχονται στην Αθήνα».
«Είναι ενδιαφέρον το ότι ξεκινάς μέσα από μία πιο απελευθερωτική διαδικασία» προσθέτει ο Γ. «Δηλαδή, μπορείς να μιλήσεις με τον άλλο και το δεύτερο-τρίτο βράδυ να πας στο σεξουαλικό, να κάνεις chat με βίντεο, οτιδήποτε θέλεις, και αυτό το πράγμα να εξελιχθεί σε μία επικοινωνία τελείως άλλου είδους κι επιπέδου και είναι πολύ ωραίο που όλο αυτό έχει γίνει, ενώ έχεις εκτεθεί. Είναι η πρώτη φορά που άγνωστοι ξέρουν τόσο πολλά πράγματα για σένα, σε γνωρίζουν εξωτερικά κι εσωτερικά. Οι γυναίκες μιλάνε μεταξύ τους για σεξ εύκολα, οι άντρες δεν μιλούσαν ποτέ. Γι' αυτό το βρίσκω ενδιαφέρον να μιλάει κάποιος μ' εσένα και να σου λέει για τη σεξουαλική του ζωή κι εσύ για τη δική σου. Ένας άσχετος. Σου λέει χύμα πράγματα και σου δείχνει αποκαλυπτικές φωτογραφίες, ακόμα κι αν δεν θέλετε να κάνετε κάτι. Είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που δεν γουστάρει να μιλήσει».
«Το σεξουαλικό κομμάτι στα κοινωνικά μέσα, άλλωστε, είναι το πιο αθώο», λέει ο Β., «επειδή γίνεται πραγματικά με πολύ καλή διάθεση, ενώ όλα τα άλλα γίνονται με κακία, ακόμα και μίσος. Γίνεται μάχη για το ποιος ξέρει πιο πολλά και ποιος θα επιβληθεί. Οτιδήποτε ερωτικό συμβαίνει είναι πιο όμορφο. Είναι λιγότερο υγιές να προσπαθείς να βρεις υποκατάστατο του σεξ μέσα από πολιτικές συζητήσεις και δηλητηριώδη σχόλια. Είναι πιο προβληματικό το να λες εξυπνάδες και να τις διαβάζει ο κάθε άσχετος».
«Ξεπερνάς την κατάθλιψη μέσα από αυτήν τη διαδικασία κι επίσης είναι μια τρελή επιβεβαίωση. Είναι πολύ ωραίο να αρέσεις έστω και για λίγες στιγμές σε κάποιον άγνωστο» εξηγεί ο Τ. «Και είναι πιο απελευθερωτικό για μεγαλύτερες ηλικίες, ειδικά παντρεμένους και παντρεμένες. Όσα δεν μπορούσαν να κάνουν για κοινωνικούς λόγους, έχουν την ευκαιρία να τα κάνουν πια μέσα από την οθόνη του σπιτιού τους, εύκολα και με εχεμύθεια. Δεν μιλάμε για τη γενιά των 20 και των 30, μιλάμε για 40άρηδες, 50άρηδες ακόμα και 60άρηδες. Υπάρχουν άνθρωποι που το facebook τούς άλλαξε τη ζωή».
«Σε σχέση με το twitter και τα sites γνωριμιών δεν γίνονται τρελά πράγματα στο facebook» συνεχίζει. «Δεν νομίζω ότι έχει καταστρέψει τον έρωτα όλο αυτό» λέει ο Ι. «Όχι, απλώς η σχέση πια δεν είναι προϋπόθεση για να κάνεις σεξ. Ο έρωτας, αν προκύψει, δεν παθαίνει τίποτα. Αλλά ο έρωτας, όχι η καύλα! Αν ο άλλος είναι ο έρωτάς σου, αν σου βγάλει τέτοια συναισθήματα, τότε είσαι πιστός όχι από επιλογή, έτσι σου βγαίνει. Τουλάχιστον σ' εμένα».
Και πού θα οδηγήσει όλο αυτό: «Υπήρξε περίοδος στην ιστορία μας χωρίς σεξ, κέρατο, μοιχεία (φανερά η κρυφά);» συνοψίζει ο Ι. «Πρέπει να οδηγήσει κάπου; Ίσως να μπορούσε να οδηγήσει στην αυτογνωσία, αλλά, αφού μπορούμε να κάνουμε άφθονο σεξ, γιατί να ζαλιζόμαστε με αναζητήσεις που δεν βγάζουν πουθενά;»...
Κλείνοντας το άρθρο, ακούγεται σχεδόν συνωμοτικά ένα τραγούδι της May Roosevelt με στίχους του Χριστιανόπουλου: «Σε πήρα για να με επισκευάσεις κι εσύ με ξαχαρβάλωσες!». Πιο ταιριαστοί, δεν γίνεται!
σχόλια