Ο άγιος Παΐσιος, ο Παστίτσιος και η βλασφημία στην Ελλάδα

Ο άγιος Παΐσιος, ο Παστίτσιος και η βλασφημία στην Ελλάδα Facebook Twitter
4

Αφήνοντας για λίγο στην άκρη τις εκτενείς αναλύσεις για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, ο Economist επικεντρώνεται σήμερα σε μία άλλη κρίση, με θρησκευτικά και όχι μόνο χαρακτηριστικά. Αναφέρεται στην αγιοσύνη και τον στωικισμό, τη βλασφημία και τον νόμο στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην υπόθεση του Φίλιππου Λοΐζου, γνωστού και ως «Γέροντα Παστίτσιου».

Ο Economist επισημαίνει πως πριν από περίπου έναν χρόνο, η επιτροπή των ΗΠΑ για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία δημοσίευσε μία έκθεση που αναφερόταν στους τρόπους με τους οποίους η βλασφημία τιμωρείται σε διάφορες χώρες. Μαζί με κάποιες τραγικές περιπτώσεις φυλακίσεων στην Αίγυπτο και λιντσαρισμάτων στο Πακιστάν, υπήρχε και η περίπτωση μιας κυρίως χριστιανικής χώρας που επιβάλλει ποινές για το αδίκημα: δεκάμηνη φυλάκιση επιβλήθηκε σε έναν νεαρό στην Ελλάδα που ξεκίνησε μία σελίδα στο Facebook, όπου σατίριζε τη λατρεία ενός διάσημου μοναχού που πέθανε το 1994.

Όπως έχει εξηγήσει ο Φίλιππος Λοΐζος σε συνέντευξή του στο ΓΚΡΕΚΑ, «με συνέλαβαν με δύο κατηγορίες. Αυτή της βλασφημίας (πταίσμα) και της -κατ' εξακολούθηση- καθύβρισης θρησκεύματος (πλημμέλημα). Έπειτα αφαίρεσαν την πρώτη και κράτησαν τη δεύτερη που είναι και η πιο βαριά. Τελικά το δικαστήριο απεφάνθη πως δεν υφίσταται κατ' εξακολούθηση καθύβριση αλλά πρόθεση καθύβρισης διότι δεν διέγραφα «προσβλητικές» αναρτήσεις των επισκεπτών της σελίδας. Έφαγα 10 μήνες για τις «βλάσφημες προθέσεις» μου. Είναι να γελάς».

Το άρθρο, αφού εξηγεί... τι είναι το παστίτσιο, αναφέρεται στον γέροντα Παΐσιο, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι ένα από τα παράδοξα της ελληνικής ιστορίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες είναι ότι, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της χώρας δυτικοποιήθηκε και εκσυγχρονίστηκε, υπήρξε μια αναζωπύρωση προς τη θρησκεία, τη μοναστική ζωή και την ασκητική παράδοση, που έρχεται από παλιά.

Αναφέρει επίσης ότι οι ηγετικές φυσιογνωμίες στην ελληνική αναγέννηση δεν ήταν κάποιοι θαυμαστοί επίσκοποι ή έξυπνοι θεολόγοι, αλλά μια μικρή ομάδα μοναχών, που είχαν ταπεινή καταγωγή και ήταν σεβαστοί για τις συμβουλές που έδιναν σε όποιον τις ζητούσε. Πολλοί από αυτούς τους γέροντες πέθαναν στην αρχές της δεκαετίας του 1990 και δύο πρόσφατα ανακηρύχθηκαν άγιοι από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Ένας από αυτούς είναι ο γέροντας Παΐσιος. «Όπως συμβαίνει πάντα με τους αγίους, η μνήμη του τιμάται για ένα ιδιότυπο μείγμα καλών και κακών λόγων», σημειώνει το άρθρο.

Τα τελευταία χρόνια, καθώς η Ελλάδα έχει πληγεί από την οικονομική κρίση και οι άνθρωποι ολοένα και περισσότερο αναζητούν απαντήσεις, ο Παΐσιος έγινε περισσότερο γνωστός (ιδίως σε εθνικιστικούς και ακροδεξιούς κύκλους) για τις εσχατολογικές προφητείες που του αποδίδονται, αν και μερικοί αμφιβάλλουν για την αυθεντικότητα τους, επισημαίνει ο Economist. Κάποιες κάνουν λόγο για περίοδο τρομερής πείνας στην Ελλάδα και για ρωσο-τουρκικό πόλεμο, που δεν εμπλέκει την Ελλάδα αλλά λειτουργεί προς όφελός της.

Ο Φίλιππος Λοΐζος δεν σατίριζε τόσο τον Παΐσιο, σημειώνει το άρθρο, αλλά τις λατρευτικές εμμονές. «Για πολλούς, η χειρότερη πτυχή της σύλληψης του τον Σεπτέμβριο του 2012 ήταν ότι έγινε έπειτα από καταγγελίες από τη Χρυσή Αυγή, γεγονός που επιβεβαίωσε τη διείσδυσή της μέσα στην αστυνομία. Ο Λοΐζος είχε χλευάσει τους υπερεθνικιστές επινοώντας μια ιστορία που αναδημοσιεύτηκε από ακροδεξιά μέσα ενημέρωσης».

Ωστόσο, το άρθρο καταλήγει αναφέροντας την περίπτωση του πλέον αγίου Πορφύριου, ενός μοναχού που εργάστηκε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ως εφημέριος σε μια κλινική της Αθήνας. Όταν τον ρωτούσαν οι πιστοί τι πρέπει να κάνουν απέναντι σε έναν βλάσφημο, εκείνος φέρεται να απαντούσε πως πρέπει να δαγκώνουν τα χείλη τους και να μην κάνουν απολύτως τίποτα, αλλά να υπομένουν όπως έκανε και ο Χριστός.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Φίλιππου Λοΐζου στο ΓΚΡΕΚΑ εδώ.

4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Υπόθεση Πελικό: Το προφίλ των οκτώ βιαστών της Ζιζέλ που απολογούνται αυτή την εβδομάδα

Διεθνή / Υπόθεση Πελικό: Το προφίλ των οκτώ βιαστών της Ζιζέλ που απολογούνται αυτή την εβδομάδα

Ένας από τους οκτώ κατηγορούμενους βίασε τη Ζιζέλ στο διαμέρισμα της κόρης της τα Χριστούγεννα του 2019 - Βιαστής της Ζιζέλ και ένας οροθετικός, που αγνοούσε πως πρέπει να λάβει μέτρα προφύλαξης
ΕΥΑ ΠΑΥΛΑΤΟΥ
Basij: Ποια είναι η παραστρατιωτική ομάδα του Ιράν που έσκισε το χιτζάμπ και τα ρούχα της Ahoo Daryaei

Διεθνή / Basij: Ποια είναι η παραστρατιωτική ομάδα του Ιράν που έσκισε το χιτζάμπ και τα ρούχα της Ahoo Daryaei

Η δράση της Ahoo Daryaei, όπως και άλλων ακτιβιστών, απέναντι στη Basij έχει γίνει σύμβολο της αντίστασης ενάντια σε μία σκληρή θεοκρατική διακυβέρνηση
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Εκλογές ΗΠΑ: Οι διάσημες σιαμαίες  Άμπι και Μπρίτανι Χένσελ καλούν τους Αμερικανούς να ψηφίσουν

Διεθνή / Εκλογές ΗΠΑ: Οι διάσημες ενωμένες δίδυμες Άμπι και Μπρίτανι Χένσελ καλούν τους Αμερικανούς να ψηφίσουν

Με ανάρτησή τους στο TikTok παρακινούν τους Αμερικανούς ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες -  Η αρνητική κριτική που δέχθηκε η Άμπι μετά τον γάμο της το 2021
ΕΥΑ ΠΑΥΛΑΤΟΥ
Πλημμύρες στην Ισπανία: Γιατί δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τους αγνοούμενους

Διεθνή / Πλημμύρες στην Ισπανία: Γιατί δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τους αγνοούμενους

Από το Σάββατο, ο αριθμός των θυμάτων παραμένει αμετάβλητος, με την υπηρεσία έκτακτης ανάγκης της Generalitat να αναφέρει ότι το έργο της ανεύρεσης και ταυτοποίησης συνεχίζεται
LIFO NEWSROOM
Εκλογές ΗΠΑ: Κουίνσι Τζοούνς για Τραμπ: «Τον ήξερα, είναι τρελός, μεγαλομανής ναρκισσιστής»

Διεθνή / Εκλογές ΗΠΑ: Κουίνσι Τζοούνς για Τραμπ: «Τον ήξερα, είναι τρελός, μεγαλομανής ναρκισσιστής»

Σε συνέντευξή του, ο θρυλικός μουσικός είχε μιλήσει με πολύ «σκληρά» λόγια για τον ρεπουμπλικάνο υποψήφιο πρόεδρο, ενώ είχε αποκαλύψει και ότι είχε βγει ραντεβού με την κόρη του, Ιβάνκα Τραμπ
LIFO NEWSROOM
Αρμένιος πρέσβης στις Βρυξέλλες: Ο πρέσβης του Αζερμπαϊτζάν «απείλησε να με σκοτώσει»

Διεθνή / Αρμένιος πρέσβης στις Βρυξέλλες: Ο πρέσβης του Αζερμπαϊτζάν «απείλησε να με σκοτώσει»

Μια επιστολή λέει ότι ο Αρμένιος πρέσβης Τιγκράν Μπαλαγιάν «δέχθηκε φραστική επίθεση και εκφοβίστηκε» από τον πρέσβη του Αζερμπαϊτζάν Βακίφ Σαντίκοφ σε εκδήλωση της Τουρκίας
LIFO NEWSROOM

σχόλια

3 σχόλια
Το οτι στεκει νομικα η αποφαση φυσικα και δεν εχει να κανει με την ουσια του ζητηματος.Η ουσια του ζητηματος ειναι ποτε και γιατι ο νομος ειναι διατεθειμενος να εξαντλει τα ορια του.Αν ριξουμε μια ματια σε sites ακροδεξιου και νεοναζιστικου περιεχομενου θα βρουμε πληθωρα υβριστικων χαρακτηρισμων για διαφορετικες εθνοτητες και θρησκειες.Γιατι ο νομος δεν ειναι τοσο αυστηρος εκει?.Δυο μετρα και δυο σταθμα λοιπον...Γιατι να υπαρχει το αρθρο 13 στο Συνταγμα οταν στην επικεφαλίδα γίνεται επίκληση "εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος"?
Το να υβρίζονται ομάδες προσώπων, όποιος και αν είναι ο συνεκτικός τους δεσμός, έχει κριθεί παγίως ότι δεν διώκεται, όταν δεν προσδιορίζονται επαρκώς τα μέλη της, έστω και στα πλαίσια ενός πιο ευρύ κύκλου (π.χ. οι πολιτικοί είναι προδότες -δεν διώκεται, οι Νεοδημοκράτες είναι προδότες -δεν διώκεται, η κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ είναι προδότες -διώκεται γιατί μπορούμε να προσδιορίσουμε σε ποιους αναφέρεται και αυτοί μπορούν να υποβάλλουν έγκληση).Όσον αφορά τις καθυβρίσεις των υπολοίπων θρησκειών δεν έχεις άδικο. Εκεί λοιπόν πρέπει να βρεθεί κάποιος να κάνει την μήνυση. Στην περίπτωση του "Παστίτσιου" έγινε τελικά θέμα γιατί το έθεσε βουλευτής σαν ερώτηση στην Βουλή. Ξέρω, ξέρω της Χ.Α., αλλά δεν παύει να αποτελεί ερώτηση στην Βουλή -γι' αυτήν την καθύβριση ενδιαφερόταν αυτός, αυτή κατήγγειλε. Αν δεν είχε γίνει αυτό, δεν θα είχε γίνει τίποτε, όπως δεν γίνεται τίποτε για χιλιάδες καθημερινά αδικήματα μέσω διαδικτύου.Ανάλογα θα πρέπει να γίνει και ανάλογη μήνυση/θέμα και για κάποια καθύβριση κάποιας άλλης θρησκείας σαν αυτές που αναφέρεις. Από όσο ξέρω δεν έχει γίνει.Και φυσικά, το μεγαλύτερο θέμα είναι εάν θα πρέπει να συνεχίσουμε να έχουμε στην νομοθεσία μας το συγκεκριμένο αδίκημα ή αν πρέπει να μπορεί να βρίζει κάποιος ελεύθερα κάποια θρησκεία (χωρίς να υποκινεί μίσος ή παράνομες πράξεις, αφού εκεί πάμε στις διατάξεις του αντιρατσιστικού που υπάρχουν ήδη).
Εδώ για άλλη μια φορά (πολλοστή) θα πρέπει να διευκρινήσουμε με απλά λόγια κάτι νομικό, που είναι πιθανότατο ότι ο πολύς κόσμος δεν το γνωρίζει.Ένα έγκλημα μπορείς να το διαπράξεις με πράξη (π.χ. να βρίσεις κάποιον) όμως μπορείς να το διαπράξεις και με παράλειψη, όταν έχεις "ιδιαίτερη νομική υποχρέωση" να το αποτρέψεις και μπορείς να το κάνεις χωρίς να τίθεται θέμα δικής σου διακινδύνευσης.Ιδιαίτερη νομική υποχρέωση μπορεί να γεννηθεί απευθείας από τον νόμο (π.χ. ένας πυροσβέστης έχει υποχρέωση να βοηθάει όσους κινδυνεύουν από πυρκαγιά), μπορεί όμως να γεννηθεί και από προηγούμενες πράξεις σου ή καταστάσεις που έχεις δημιουργήσει ο ίδιος.Στην συγκεκριμένη υπόθεση του "Παστίτσιου" γνώριζα μόνο ότι έχει καταδικαστεί, αλλά δεν γνώριζα την αιτιολογία. Προσωπικά θεωρούσα άδικη την απόφαση επειδή το να αναφέρεσαι υποτιμητικά για κάποιο συγκεκριμένο πεθαμένο δεν συνιστά καθύβριση του θρησκεύματος, το πολύ να συνιστά περιύβριση νεκρού, οπότε θα έπρεπε να έχουν ασκήσει μήνυση οι συγγενείς του -αν έχει (αν ήταν ζωντανός, θα ήταν εξύβριση και θα μπορούσε να ασκήσει μήνυση ο ίδιος). Όπως δεν μπορείς να βρίζεις ζωντανούς, έτσι δεν μπορείς να βρίζεις και νεκρούς, αλλά αυτό δεν έχει σχέση με την θρησκεία. Όμως εδώ βλέπω ότι δεν καταδικάστηκε τελικά για τον ίδιο τον χαρακτηρισμό (Πασίτσιος) αλλά επειδή διατηρούσε, δηλαδή παρέλειπε να σβήσει, εκφράσεις άλλων (επισκεπτών της σελίδας) οι οποίες ήταν υβριστικές του θρησκεύματος.Όπως οποιοδήποτε blog έχει υποχρέωση να μην αναρτά ή έστω να σβήνει υβριστικές φράσεις για κάποιον, έτσι και η συγκεκριμένη σελίδα είχε υποχρέωση να σβήνει υβριστικές εκφράσεις εναντίον θρησκευμάτων (η καθύβριση θρησκεύματος είναι το αντίστοιχο της εξύβρισης προσώπου.... στην εξύβριση βρίζεις πρόσωπο, στην καθύβριση θρησκεύματος βρίζεις μια θρησκεία).Ουσιαστικά τέλεσε έγκλημα δια παραλείψεως (άρθρο 15 ΠΚ), στο οποίο το "Παστίτσιος" ήταν απλά η αφορμή, το τελεσθέν αδίκημα ήταν ότι παρέλειπε να σβήνει τα καθυβριστικά σχόλια, πράγμα που μπορούσε να κάνει χωρίς να τίθεται θέμα κάποιας βλάβης του ίδιου.Ξέρω ότι πολλοί δεν θα συμφωνήσουν στο θέμα ουσίας, αλλά νομικά η απόφαση (με βάση τα στοιχεία που δίνει ο ίδιος τουλάχιστον) φαίνεται ότι στέκει.(Να υπενθυμίσω ότι η καθύβριση θρησκεύματος τιμωρείται όχι μόνο όταν καθυβρίζεται η χριστιανική θρησκεία αλλά και οποιαδήποτε άλλη. Επίσης ότι η κριτική δεν θεωρείται εξύβριση/καθύβριση).