Από σήμερα, χιλιάδες από τους φτωχότερους πολίτες της Κροατίας θα επωφεληθούν από το κυβερνητικό σχέδιο «νέο ξεκίνημα» και τα χρέη τους θα διαγραφούν. Το πρόγραμμα αυτό αναμένεται να βοηθήσει μερικούς από τους συνολικά 317.000 κατοίκους, των οποίων οι τραπεζικοί λογαριασμοί έχουν μπλοκαριστεί εξαιτίας των χρεών τους.
Αν και η Κροατία είναι μια σχετικά μικρή χώρα, με συνολικό πληθυσμό 4,4 εκατομμύρια κατοίκους, ο αριθμός των υπερχρεωμένων πολιτών είναι σημαντικός και αποτελεί μεγάλο οικονομικό βάρος. Μετά από έξι χρόνια ύφεσης, οι προβλέψεις για την ανάπτυξη της οικονομίας της Κροατίας παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα για το τρέχον έτος.
«Εκτιμούμε ότι το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί για περίπου 60.000 πολίτες», έχει δηλώσει ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Milanka Opacic, προσθέτοντας ότι «έτσι, θα δοθεί η ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα χωρίς την επιβάρυνση του χρέους».
Προκειμένου να ενταχθούν στο πρόγραμμα, οι Κροάτες πρέπει να πληρούν τα εξής κριτήρια: το χρέος τους πρέπει να είναι μικρότερο από 35.000 κούνα (4548 ευρώ), καθώς και το μηνιαίο εισόδημά τους δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 1.250 κούνα (162 ευρώ). Όσοι υποβάλλουν αίτηση για το πρόγραμμα δεν πρέπει να κατέχουν οποιοδήποτε ακίνητο ή να έχουν αποταμιεύσεις.
Οι οικονομολόγοι χαρακτηρίζουν το πρόγραμμα ως άνευ προηγουμένου και εξαιρετικό. «Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα συγκρίσιμο», αναφέρει στη Washington Post ο Dean Baker από το Κέντρο Οικονομικής και Πολιτικής Έρευνας στην Ουάσιγκτον.
Αν και το πρόγραμμα αναμένεται να κοστίσει μέχρι και 210 εκατομμύρια κούνα, σύμφωνα με το αυστριακό πρακτορείο ειδήσεων ΑΡΑ, η κυβέρνηση της Κροατίας αναμένει οικονομικά μακροπρόθεσμα οφέλη που θα αντισταθμίσουν τις βραχυπρόθεσμες επενδύσεις. Ο πρωθυπουργός Ζόραν Μιλάνοβιτς έχει πείσει πολλές πόλεις, δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, τους κύριους παρόχους τηλεπικοινωνιών της χώρας, καθώς και εννέα τράπεζες να διαγράψουν κάποιο από το χρέος των πολιτών. Η κυβέρνηση δεν θα καλύψει τις απώλειες των εταιριών.
Συνολικά, το χρέος όλων των Κροατών ανέρχεται σε περίπου 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ και το χρέος που πρόκειται να εξαλειφθεί αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 1%. Ωστόσο, το πρόγραμμα θα βοηθήσει σημαντικά εκείνους που θα συμμετέχουν σε αυτό, επιτρέποντάς τους να αποκτήσουν πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Με τη μείωση του χρέους κατά λιγότερο από 1%, η Κροατία απελευθερώνει σχεδόν το 20% των οφειλετών της από τις υποχρεώσεις τους.
Ορισμένοι οικονομολόγοι πάντως, μεταξύ των οποίων και ο Baker, είναι επιφυλακτικοί σχετικά με το κατά πόσο το σχέδιο αυτό θα πετύχει: «Δεν είμαι σίγουρος ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσεις άτομα με χαμηλό εισόδημα. Εάν οι δανειστές πιστέψουν ότι αυτό μπορεί να συμβεί ξανά, θα χρεώνουν πολύ υψηλά επιτόκια στους δανειολήπτες με χαμηλό εισόδημα».
σχόλια