__________________
1.
Αγαπητή Αμπά,
να ξέρεις ότι σε εκτιμώ πολύ. Απλώς ήθελα να σε ρωτήσω γιατί κάθε φορά που απαντάς σε ερωτήσεις συναισθηματικού περιεχομένου πάντα καταλήγεις να λες "προστάτεψε τον εαυτό σου, μην δίνεις αξία κτλπ." όχι ότι διαφωνώ σε αυτό, απλώς δεν πιστεύεις ότι μερικές φορές και να είσαι δυστυχισμένος σε μια σχέση you are happier together than apart? όποτε η ερώτηση είναι: και δυστυχισμένος να είναι κάποιος, αν αγαπάει και δεν μπορεί χωρίς τον άλλον γιατί να χωρίσει? μακάρι τα πράγματα να ήταν τόσο εύκολα αλλά δεν είναι όλοι οι άνθρωποι τυχεροί -κικικι
Ποια είμαι εγώ που θα εμποδίσω οποιονδήποτε να είναι δυστυχισμένος σε μια σχέση; Ή και εκτός σχέσης; Αν προτιμάς να είσαι δυστυχής από το να προσπαθήσεις να αλλάξεις για να βελτιώσεις τις συνθήκες ζωής σου, ιδού. Αν θέλεις δικαιολογείς την απραξία σου με το επιχείρημα της αγάπης, γιατί όχι. Βέβαια αυτό δεν απαντά στην ερώτηση «και γιατί να μην αγαπήσεις κάποιον με τον οποίον θα είσαι και ευτυχισμένος/η», αλλά και πάλι – γιατί να επιχειρηματολογήσω για να πείσω τον οποιονδήποτε που προτιμά να είναι δυστυχής ότι υπάρχει κι άλλος τρόπος; Η δυστυχία έχει, πώς να το κάνουμε, λιγότερο ρίσκο.
Μόνο που απαντάω σε ανθρώπους που είναι δυστυχείς και καταλήγουν στην ερώτηση «τι να κάνω». Κάποιος που είναι δυστυχής σε μια σχέση αλλά δεν σκοπεύει να χωρίσει, δεν κάνει ερωτήσεις. Δεν μπαίνω στα σπίτια των ανθρώπων με το ζόρι για να τους πω τη γνώμη μου.
Θα ήθελα να επικεντρωθούμε όμως στην τελευταία πρόταση. Συχνά διαφωνώ με την τοποθέτηση κάποιου, αλλά με σένα τερματίστηκε το κοντέρ. «Μακάρι να ήταν τα πράγματα τόσο εύκολα» και «δεν είναι όλοι οι άνθρωποι τυχεροί». Δεν ξέρω από πού να το πιάσω. Κάνεις ένα ανέμελο σχόλιο, μάλλον χωρίς να το σκεφτείς, αλλά δείχνει πολλά για τον τρόπο που σκέφτεσαι. Ποιος είπε ότι η διεκδίκηση της ευτυχίας είναι κάτι εύκολο; Ποιος είπε ποτέ, οποτεδήποτε, ότι η ζωή είναι εύκολη; Κοίτα γύρω σου. Είναι ολοφάνερο ότι τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Αντιθέτως, είναι πάρα, μα πάρα πολύ δύσκολα. Αν είναι δύσκολο να κάθεσαι σε μια αποτυχημένη σχέση, το να βρεις τη δύναμη να βγεις από αυτή, να αποτοξινωθείς, να συγχωρήσεις τον εαυτό σου και τον άλλον, να ξαναβρείς το κέφι σου, να περιποιηθείς τον εαυτό σου σωματικά και ψυχικά, και να αρχίσεις να ελπίζεις πάλι, είναι απείρως πιο δύσκολο. Δεν το προτείνουμε επειδή είναι εύκολο. Το προτείνουμε επειδή όλος αυτός ο κόπος αξίζει. Αξίζει γιατί έχουμε την απίστευτη τύχη να ζούμε - πόσο απίθανο λαχείο αυτό, να βρεθείς από την ανυπαρξία πάνω στη γη – και μας δίνεται μόνο μια ευκαιρία, με πολύ περιορισμένο χρόνο. Αν θέλεις να μιλάς με όρους τύχης, γιατί δεν αναλογίζεσαι αυτή την τύχη, που έχεις για δεδομένη;
Οι άνθρωποι που κάνουν ισότιμες σχέσεις δεν είναι τυχεροί. Έχουν παλέψει χρόνια, σε έναν αγώνα με τον εαυτό τους, που είναι ο πιο δύσκολος από όλους. Αν τεμπελιάζεις, αν δεν θέλεις να τον κάνεις, είναι ΟΚ για την υπόλοιπη ανθρωπότητα. Κάνε ό,τι θέλεις με τη ζωή σου. Αλλά μην υποβιβάζεις την προσπάθεια σε «τύχη».
__________________
2.
Α μπα μου γεια σου! Σε διαβάζω πολύ καιρό αλλά δεν σου έχω ξαναστείλει. Η ερώτησή μου έχει να κάνει με τη σχέση μου με τη μητέρα μου, και πιο συγκεκριμένα με το εξής: μου είναι δύσκολο και να το γράψω, αλλά τελικά συνειδητοποιώ πως έχει ένα πρόβλημα αντίληψης, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μη μπορούμε να συνεννοηθούμε, να με ρωτάει το ίδιο πράγμα πολλές φορές ή να χρειάζεται ιδιαίτερη επεξήγηση για να καταλάβει κάτι απλό. Εγώ δεν το χειρίζομαι σωστά και κάνω το λάθος να εκνευρίζομαι και να της φωνάζω μερικές φορές. Μετά στεναχωριέται και στεναχωριέμαι κι εγώ. Κατά τα άλλα, σε γενικές γραμμές, τα πάμε καλά. Είμαι 23 και είναι 58. Πιστεύω πως ένας λόγος είναι πως μου είναι πολύ δύσκολο να αποδεχτώ ότι (ίσως λόγω ηλικίας) έχει αυτό το ελάττωμα, αν και είναι εγωιστικό από μέρους μου. Εσύ τι λες και τι θα προτείνες για να χαλαρώσουμε λίγο και οι δύο; .Σε ευχαριστώ πολύ!
-Κ.δ.
Προτείνω, καλού κακού, να κάνετε μια επίσκεψη σε έναν νευρολόγο. Μετά μπορείς να εκνευρίζεσαι όσο θες.
__________________
3.
Αγαπητή α μπα, μου αρέσουν πολύ οι προτάσεις σου σε βιβλία/σειρές/μαγειρικές! Μπορείς να μας προτείνεις καμιά ταινία (και παραπάνω αν έχεις να προτείνεις ακόμα καλύτερα) που είδες πρόσφατα και σου άρεσε?- Κατερίνα
Με ταινίες δεν τα πάω καλά, έχω πολλές ελλείψεις. Γι' αυτό και δεν προτείνω. Τις βλέπω πολύ καθυστερημένα, και πολύ λίγες. Για να μη μείνει όμως εντελώς αναπάντητη η ερώτηση, θα προτείνω βιβλίο/σειρά/μαγειρική. Βιβλίο, το «Πόλη στις φλόγες» του Γκαρθ Ρισκ Χάλμπεργκ. Τολμώ να πω ότι πλησιάζει – εντάξει, θυμίζει – το βάθος του Ντίκενς στην ανάλυση χαρακτήρων αλλά κυρίως της πόλης, της Νέας Υόρκης. Διαβάστε το πριν γίνει ταινία, γιατί είναι βέβαιο ότι θα γίνει.
Για σειρά δείτε οπωσδήποτε τον δεύτερο κύκλο του Transparent. Αν δεν έχετε δει ακόμα τον πρώτο, ήρθε η ώρα. Ο δεύτερος είναι ακόμη καλύτερος. Αυτή η σειρά έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια της τηλεόρασης, τα όρια της οθόνης, γενικά. Τη βλέπεις, αλλά αισθάνεσαι σα να βυθίζεσαι σε ένα τέλειο βιβλίο (καλύτερο από την «Πόλη στις φλόγες», που είναι ένα πάρα πολύ καλό βιβλίο). Θα κάνετε χάρη στον εαυτό σας αν δείτε το Transparent.
Και για μαγειρική, προτείνω το Cooking των New York Times, που έχει άπειρες, πολύ καλές συνταγές. Είναι θησαυρός. Μην παραβλέπετε το learn to cook που έχει πολύ ωραία βίντεο με σύντομα μαθήματα μαγειρικής.
__________________
4.
Πόσο ισχυρο εμπόδιο είναι στο να κάνει ένας άντρας μια σχέση, το να νιώθει γενικά αποτυχημένος επαγγελματικά; Και να είναι πολύ δύσκολα οικονομικά; χρέη, δάνεια κλπ; Δεν θα έπρεπε να έχει σημασία η αγάπη;.. και όλα τα άλλα φτιάχνουν μετά;- Tara
Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το κακό που κάνει η πατριαρχία στους άντρες. Το στραπάτσο που παθαίνει ένας άντρας όταν νιώθει αποτυχημένος επαγγελματικά μπορεί να τον κάνει να κλατάρει πάρα πολύ άσχημα και να μην έχει όρεξη να σηκωθεί για να κάνει μπάνιο, πόσο μάλλον για να επενδύσει ενέργεια σε μια συναισθηματική σχέση. Όσο έχουν μάθει οι γυναίκες ότι η αγάπη (η σχέση, ο γάμος, ο γάμος και τα παιδιά) είναι ο πρώτος στόχος και το πιο σημαντικό πράγμα της ζωής, και όλα τα άλλα βρίσκονται, έτσι ακριβώς, με τον ίδιο διεστραμμένο τρόπο, οι άντρες έχουν μάθει ότι η πρώτη τους αποστολή, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ο ανδρισμός τους, είναι να βρίσκονται σε θέση να συντηρήσουν, ιδανικά, πάνω από μια γυναίκα, καθώς και τα παιδιά που θα προκύψουν από αυτές τις σχέσεις. Αυτό είναι το πρώτο, και όλα τα άλλα βρίσκονται.
Οι γυναίκες βγήκαν στην αγορά εργασίας μέσα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν σκεφτείς ότι αυτό έγινε μετά από κάτι χιλιετίες που ήταν στο έλεος των αντρών, είναι γύρω στο ένα δευτερόλεπτο. Η πληροφορία δεν έχει φτάσει ακόμα στο υποσυνείδητο (ούτε των αντρών, ούτε των γυναικών), και εξακολουθούμε να έχουμε αυθόρμητες αντιδράσεις ανθρώπων των σπηλαίων. Πράγματι, τι σημασία έχουν τα χρέη; Και από τη φυλακή μπορεί να παντρευτεί κανείς, και από το φεγγάρι μπορεί να αγαπάει. Πες το αυτό στο Σύστημα.
__________________
5.
Γεια σου α μπα μου θα ήθελα την βοήθεια σου για το εξης πρόβλημα. Η παιδικη μου φιλη έχει μια χρόνια σχέση και το βλέπουν σοβαρά. καλό παιδι μεγαλυτερος οποίος θέλει να παντρευτούν και αυριο,. Η φιλη μου όμως δεν θέλει ακόμα θέλει να συνεχισει τις σπουδες της. Τον τελευταιο καιρό τημ πιέζει πολύ την καταπιέζει και το κερασάκι ηταν όταν είδε κάτι μηνύματα απο εναν τπτ τι κανείς και τέτοια . για να μην χωρίσουν επιδιώκε να την αφήσει έγκυος. Παντα χρησιμοποιούσαν προφυλακτικά αλλά την μια φορά που έτυχε επίτηδες το έκανε. Με αποτέλεσμα να την αφήσει να τρεχούμενα σε γιατρούς και όλα αυτά, εγώ δεν θέλω να πω την γνώμη μου η οποία είναι να τον χωρίσει αφού δεν υπάρχει σεβασμός απο την μεριά του κάτι που θεωρώ αυτονόητο για μια επιτυχημένη σχέση. Όμως δε θέλω να την επηρέασω στην απόφαση της διότι εγώ θα τον είχα χώρισει χρονια τώρα. Προφανώς για να μένει μαζί του έχει κάποιο λογο. Εγώ λοιπον πως μπορω να βοηθήσω?- προβληματισμένη
Να βοηθήσεις ώστε τι; Να δει η φίλη σου τα πράγματα με τον τρόπο που τα βλέπεις εσύ; Δεν κατάλαβα να σου έχει ζητήσει βοήθεια για κάτι. Αν δεν θέλεις να την επηρεάσεις, πώς εννοείς την «βοήθεια»; Να την βοηθήσεις, χωρίς να καταλάβει ότι θέλεις να την επηρεάσεις; Με άλλα λόγια, πώς θα γίνει να κάνει αυτό που θα έκανες εσύ στη θέση της, χωρίς να είναι εμφανής η παρέμβασή σου;
Μην βιάζεσαι τόσο να δηλώσεις τι θα έκανες στη θέση κάποιου. Ακούγεται αυτάρεσκο, και είναι. Δεν είσαι στη θέση αυτού του κάποιου, τα βλέπεις από έξω τα πράγματα, και ξέρεις τι λένε για όσους είναι έξω από το χορό. Μην ξεκινάς αυτή την κουβέντα, αν δεν είσαι έτοιμη να ακούσεις τι θα έκαναν άλλοι στη δική σου θέση (υπονοώντας ότι τα έκανες λάθος, και αυτοί θα τα έκαναν πιο σωστά). Πόσο διαφέρει αυτό, παρόλες τις καλές σου προθέσεις, από τις κουβέντες στα καφενεία, που ο καθένας δηλώνει τι θα έκανε αν ήταν υπουργός οικονομικών;
Αν σε απασχολεί πραγματικά πώς να βοηθήσεις, και όχι το πώς να κάνεις κάποιον άλλον να δει τα πράγματα μέσα από τη δική σου σκοπιά, πρώτα πρέπει να δεχτείς ότι όλοι έχουν δικαίωμα στο δικό τους λάθος. Αν πνίγεσαι, ξεκίνα μια κουβέντα μαζί της, για το αν ΑΥΤΗ βλέπει κάποιο πρόβλημα στη σχέση της. Να είσαι ο ακροατής, όχι ο λέκτορας. Οι φίλοι φαίνονται στα δύσκολα, και αυτό που περιγράφεις ακούγεται δύσκολο. Βοηθάς όταν δείχνεις ότι είσαι εκεί – και φαίνεται ότι είσαι εκεί, αφού συμμετείχες στην αναζήτηση γιατρών και στις ανησυχίες της. Βοηθάς όταν δείχνεις ότι νοιάζεσαι – και πιστεύω ότι νοιάζεσαι. Δεν χρειάζεται, και δυστυχώς, δεν μπορείς να κάνεις κάτι άλλο.
__________________
6.
Αγαπημένη μου Α μπα,
είμαι 29 χρονών και είμαι με ένα παιδί 38 χρονών εδώ και ένα χρόνο. Η σχέση είναι από απόσταση γιατί μένω στο εξωτερικό, όμως επειδή έχω χαλαρό πρόγραμμα πηγαινοέρχομαι πολύ συχνά και γενικά τα πάμε πολύ καλά. Σε ένα χρόνο θα επιστρέψω και εκείνος μου πρότεινε να μείνω σπίτι του, να συζήσουμε δηλαδή. Το θέμα είναι ότι οι γονείς μου δεν τον συμπαθούν και ότι επίσης εγώ Ελλάδα έμενα πάντα με τους γονείς μου που μάλιστα είναι αρκετά αυστηροί (πχ ενοχλούνται αν ένα βράδυ δεν γυρίσω σπίτι) αλλά ταυτόχρονα είμαστε πολύ δεμένοι ως οικογένεια (δεν μου είναι κάτι απλό δηλαδή να τα βροντήξω όλα και να φύγω). Εγώ θέλω πολύ να μείνω μαζί του, αλλά θα προτιμούσα όταν γυρίσω να μείνω για κανα χρόνο μόνη μου και μετά να συγκατοικήσουμε. Και αυτό το θέλω αφενός επειδή θα ήθελα να μείνω λίγο μόνη μου και στην Ελλάδα πριν κάνω το επόμενο βήμα και αφετέρου επειδή θεωρώ ότι θα έρθει πιο σταδιακά στους γονείς μου έτσι. Θα μου πεις, δεν πρέπει να αφήνουμε τους γονείς μας να καθορίζουν τη ζωή μας, όμως αν πρόκειται για κάτι τέτοιο και με αντάλλαγμα να έρθουν όλα πιο ήρεμα, δεν θα με πείραζε να το κάνω έτσι. Ακόμα δεν το έχουμε συζητήσει σοβαρά με το φίλο μου γιατί είναι νωρίς, αλλά πειράχτηκε λίγο όταν του είπα ότι θέλω αρχικά να μείνω λίγο μόνη μου. Πιστεύεις ότι το χειρίζομαι σωστά; Ακούω για ζευγάρια που μένουν από τον πρώτο χρόνο μαζί και σκέφτομαι ότι όμορφο είναι και αυτό και ότι ίσως αυτό να ήθελε ο φίλος μου δεδομένης και της ηλικίας του και στεναχωριέμαι που δεν μπορώ να του το προσφέρω. Είναι τόσο τρομερό;
Δεν θα ήταν καθόλου τρομερό αν το έκανες επειδή είναι αυτό που θέλεις. Θα ήταν μια χαρά, και θα έπρεπε να το σεβαστεί. Μόνο που το κάνεις επειδή δεν θέλεις να «στενοχωρήσεις» τους γονείς σου, οι οποίοι εξακολουθούν να ταράζονται που η 29χρονη κόρη τους, η οποία ζει έτσι κι αλλιώς μόνη της στο εξωτερικό, κάνει σεξ. Το φαντάζονται, αλλά δεν θέλουν και να τους το θυμίζεις.
Τώρα αν εσύ αυτό το λες «δεμένη» οικογένεια και όχι κάπως αλλιώς, ναι, να τους κάνεις το χατίρι, και να εκνευρίσεις τον φίλο σου, γιατί όχι. Εγώ βλέπω πώς ιεραρχείς τα πρόσωπα στη ζωή σου και πόσο αποφασισμένη είσαι να χαράξεις την δική σου πορεία, να είσαι σίγουρη ότι θα το δει κι αυτός. Όταν ζήσεις τις συνέπειες, θα το δεις κι εσύ, και ίσως τότε θα καταλάβεις ποιον σε συμφέρει να ξεβολεύεις κάθε φορά που πρέπει να πάρεις μια απόφαση.
Αν ταρακουνηθείς μέχρι να έρθει εκείνη τη στιγμή ως εκ θαύματος και έρθεις στα σύγκαλά σου, ίσως καταφέρεις να σκεφτείς σοβαρά τι θέλεις από τη ζωή σου και αποφασίσεις αν τελικά ΕΣΥ θέλεις να συγκατοικήσεις με αυτόν που τα έχεις. Θα ήταν μεγάλο κέρδος, θα έλεγε κανείς.
__________________
7.
κάθε μέρα, ότ,ι και να συμβαίνει υπάρχει κάτι μέσα μου πρέπει να το νοιώθουν και άλλοι και να του έχουν δώσει όνοματα περιγραφικά όπως (μια φωνή μέσα μου, πυξίδα, καμπάνες, διαίσθηση κα). τι είναι αυτό; έχει πάντα δίκιο σε όλα ή εμένα έτσι μου φαίνεται. τι είναι αυτό και γιατί δυσκολεύομαι κάποιες φόρες να το ακούσω και κυρίως γτ πολλές φορές ενώ το νοιώθω επιλέγω να το αγνοήσω σίγουρη πως έχει άδικο ενώ ξέρω πως ποτέ δεν έχει άδικο και είναι θέμα χρόνου να αποδειχθεί ξανά το δίκιο του; Ακόμα και τώρα το αμφισβητώ που σου γράφω. Μήπως όντως δεν πρέπει να το ακούω πάντα;- με την ελπίδα πως αν το κατανοήσω θα μπορέσω να το εμπιστευτώ.
Για το ένστικτο μιλάς;
Θα σου απαντήσω με τα λόγια του ψυχολόγου Gerd Gigerenzer, που έχει κάνει αποστολή της ζωής του να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα. «Το ένστικτο είναι εργαλείο για έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητες. Δεν είναι κάποια ιδιαιτερότητα. Δεν είναι έκτη αίσθηση ή η φωνή του Θεού. Είναι βασισμένο σε εμπειρία, που είναι μια υποσυνείδητη μορφή ευφυίας».
Είμαστε εξοπλισμένοι με αυτή την ικανότητα: να βγάζουμε συμπεράσματα και με υποσυνείδητο τρόπο, και να εμφανίζονται μέσα μας με τη «φωνή», με μια αίσθηση, παρά με λογική σκέψη. Είναι μια μέθοδος που έχουν οι οργανισμοί για να αποφεύγουν κακοτοπιές. Χωρίς να το καταλαβαίνουν, το μυαλό τους συνδέει παρελθοντικές εμπειρίες και βγάζει μια απόφαση για αυτό που βρίσκεται μπροστά τους. Συνήθως πρόκειται για προειδοποιήσεις.
Ας μην του δίνουμε όμως μυθικές διαστάσεις. Είναι κάτι που και πάλι, από το δικό σου μυαλό προκύπτει. Όπως λέει και ο Gerd, είναι βασισμένο στην εμπειρία, και η εμπειρία σου κάλλιστα μπορεί να σε έχει διδάξει λάθος. Είναι απολύτως βέβαιο ότι το ένστικτό σου δεν είναι αλάνθαστο. Είναι περισσότερο κάτι σαν το Συμβούλιο της Επικρατείας: στις δύσκολες αποφάσεις, καλού κακού λέει πάντα «όχι», γιατί έτσι παίρνει το λιγότερο ρίσκο (κι έτσι φαίνεται ότι έχει πάντα δίκιο. Μόνο που ποτέ δεν θα μάθουμε τι θα γινόταν αν έλεγε «ναι».)
Οπότε, όταν το νιώθεις, προσπάθησε να καταλάβεις τι έχεις συνδέσει με τι, από πού προκύπτει αυτή η αίσθηση προειδοποίησης. Είναι χρήσιμο εργαλείο, οπωσδήποτε, αλλά είναι μια ένδειξη, δεν είναι πυξίδα. Αν δεν πιστεύεις εμένα, δες τι λέει η επιστήμη. Είμαστε μυωπικοί, δεν κατανοούμε τις πιθανότητες, και γενικά τα πάμε χάλια στη λήψη αποφάσεων.
Αν σε ενδιαφέρει να διαβάσεις για έναν προτεινόμενο μηχανισμό λήψης αποφάσεων, υπάρχει το How to make Good Decisions.
σχόλια