Το άγαλμα του Κώστα Σεφερλή ήταν όπως το βλέπουμε πάνω απ' το 1951 που δημιουργήθηκε. Λέγεται "Βόρεια Ήπειρος" και έδειχνε μία γυναίκα με δεμένα πισθάγκωνα τα χέρια.
Από χτες, όπως γράψαμε νωρίτερα, το άγαλμα άλλαξε μορφή...
Έγιναν κατευθείαν συγκρίσεις με τους Τζιχαντιστές που καταστρέφουν έργα τέχνης, αν και κατά τη γνώμη μου η σύγκριση είναι υπερβολική. (Οι Τζιχαντιστές δεν έχουν αφήσει τίποτα όρθιο, κι επίσης έχουν δολοφονήσει και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους!)
Είναι γεγονός πάντως ότι είναι δύσκολο να είσαι άγαλμα στην Αθήνα. Μ' ένα σπρέι τα βάφουν ή γράφουν συνθήματα πάνω τους, ενίοτε τα αποκεφαλίζουν κιόλας. Το συγκεκριμένο άγαλμα, η Βόρεια Ήπειρος, τοποθετήθηκε στον πεζόδρομο της Τοσίτσα το 1953, και είχε υποστεί διάφορες επεμβάσεις -πριν τον τωρινό του ακρωτηριασμό- με tags και γκραφιτι.
Κάποιοι πάντως -χωρίς απαραίτητα να επικροτούν το βανδαλισμό- διαφωνούν με την ίδια την ύπαρξη του αγάλματος στο κέντρο της Αθήνας. Ο συγγραφέας και μπλόγκερ Πάνος Ζέρβας φωτίζει μια άλλη πλευρά του ζητήματος.
Το άγαλμα πάντως είχε εμπνεύσει κι ένα ποίημα της Κικής Δημουλά.
«Σημείο Αναγνωρίσεως»
Ὅλοι σὲ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,
ἐγὼ σὲ προσφωνῶ γυναίκα κατευθείαν.
Στολίζεις κάποιο πάρκο.
Ἀπὸ μακριὰ ἐξαπατᾶς.
Θαρρεῖ κανεὶς πὼς ἔχεις ἐλαφρὰ ἀνακαθίσει να θυμηθεῖς ἕνα ὡραῖο ὄνειρο ποὺ εἶδες, πῶς παίρνεις φόρα νὰ τὸ ζήσεις.
Ἀπὸ κοντὰ ξεκαθαρίζει τὸ ὄνειρο:
δεμένα εἶναι πισθάγκωνα τὰ χέρια σου
μ᾿ ἕνα σκοινὶ μαρμάρινο
κι ἡ στάση σου εἶναι ἡ θέλησή σου
κάτι νὰ σὲ βοηθήσει νὰ ξεφύγεις
τὴν ἀγωνία τοῦ αἰχμαλώτου.
Ἔτσι σὲ παραγγείλανε στὸ γλύπτη:
αἰχμάλωτη.
Δὲν μπορεῖς οὔτε μία βροχὴ νὰ ζυγίσεις στὸ χέρι σου,
οὔτε μία ἐλαφριὰ μαργαρίτα.
Δεμένα εἶναι τὰ μάτια σου.
Καὶ δὲν εἶν᾿ τὸ μάρμαρο μόνο ὁ Ἄργος.
Ἂν κάτι πήγαινε ν᾿ ἀλλάξει
στὴν πορεία τῶν μαρμάρων,
ἂν ἄρχιζαν τ᾿ ἀγάλματα ἀγῶνες
γιὰ ἐλευθερίες καὶ ἰσότητες,
ὅπως οἱ δοῦλοι,
οἱ νεκροὶ
καὶ τὸ αἴσθημά μας,
ἐσὺ θὰ πορευόσουνα μὲς στὴν κοσμογονία τῶν μαρμάρων
μὲ δεμένα πάλι τὰ χέρια, αἰχμάλωτη.
Ὅλοι σὲ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,
ἐγὼ σὲ λέω γυναίκα ἀμέσως.
Ὄχι γιατὶ γυναίκα σὲ παρέδωσε στὸ μάρμαρο ὁ γλύπτης
κι ὑπόσχονται οἱ γοφοί σου
εὐγονία ἀγαλμάτων,
καλὴ σοδειὰ ἀκινησίας.
Γιατὶ τὰ δεμένα χέρια σου, ποὺ ἔχεις
ὅσους πολλοὺς αἰῶνες σὲ γνωρίζω,
σὲ λέω γυναίκα.
Σὲ λέω γυναίκα
γιατ᾿ εἶσ᾿ αἰχμάλωτη.
σχόλια