ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ

Αμέτρητοι Έλληνες πήραν τον δρόμο της ξενιτιάς τα τελευταία χρόνια, αυτό είναι γνωστό. Πολλοί από αυτούς πήγαν σε εστιατόρια στη Γερμανία σε Έλληνες για να εργαστούν κυρίως στην κουζίνα. Αυτή είναι μια τελευταία διέξοδος για όσους δεν έχουν κανέναν σε χώρα του εξωτερικού για να τους σταθεί τον πρώτο καιρό και δεν γνωρίζουν ξένη γλώσσα. Όσο πιο πιεσμένος νιώθει κανείς και όσο πιο επείγουσες οικονομικές υποχρεώσεις έχει, τόσο πιο πιθανό είναι να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. Το βασικό κίνητρο είναι πως τους προσφέρεται στέγη από τους εργοδότες και πως δεν χρειάζεται παρά να μιλούν ελληνικά. Έτσι δανείζονται τα χρήματα από γνωστούς και φίλους για ένα αεροπορικό εισιτήριο και φεύγουν ελπίζοντας στο καλύτερο. Έχω ακούσει πολλούς Έλληνες να λένε πως φταίνε μόνοι τους, και αναρωτιούνται πως μπορεί κανείς να κάνει αυτό το βήμα προς το άγνωστο χωρίς καμία εγγύηση. Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως όσοι τα λένε αυτά δεν έχει χρειαστεί να κολυμπήσουν στα βαθιά και μιλάνε εκ του ασφαλούς. Κανένας άνθρωπος δεν κάνει ένα τέτοιο βήμα αν μπορεί να το αποφύγει. Το κάνει γιατί δεν έχει εναλλακτική. Το κάνουν άντρες οι οποίοι έχουν να θρέψουν οικογένεια με μικρά παιδιά και στα χρόνια της κρίσης δεν βρίσκουν άλλο τρόπο. Το κάνουν για τον ίδιο λόγο ζευγάρια αφήνοντας τα παιδιά στους γονείς στο χωριό, πιστεύω να είναι κατανοητό γιατί δεν μπορούν να τα πάρουν μαζί τους. Και υπάρχουν και γυναίκες μόνες, σε μικρότερο ποσοστό, οι οποίες πολλές φορές έχουν παιδιά στην Ελλάδα που σπουδάζουν, ή ένα σπίτι που κινδυνεύουν να το χάσουν. Ή και τα δυο μαζί.Στην Γερμανία παίζουν οι ίδιες σκηνές σε αυτά τα εστιατόρια κάθε μέρα, οι εργοδότες δεν πρωτοτυπούν. Μπορεί να ακούσετε την ίδια ιστορία χίλιες φορές. Χίλιες φορές αλήθεια είναι. Θα παρακαλούσα τέτοιου είδους ιστορίες να μην αμφισβητούνται. Ίσως διαβάζει το ίδιο το θύμα, και αν υπάρχει κάτι χειρότερο από αυτό που ζουν αυτοί οι άνθρωποι, είναι αυτό ακριβώς: να μην τους πιστεύουν.Επίσης θέλω να παρακαλέσω, αν θέλετε να βοηθήσετε έστω και με μια συμβουλή, να μπαίνετε στο πετσί του ανθρώπου. Αν ας πούμε τον προτρέπετε να κάνει καταγγελία, να υπάρχει αμέσως μετά και μια πρόταση πολύ συγκεκριμένη για το που θα μείνει στη συνέχεια. Για το πως θα φτάσει μέχρι εκεί. Για το τι θα τρώει και πως θα είναι η ημέρα του "μετά".Αόριστες οδηγίες δεν ωφελούν. Προσπαθήστε να μπείτε στο πετσί του. Είσαστε ΕΣΕΙΣ που η ζωή σας εξελίσσεται ανάμεσα σε ένα υπόγειο και μια κουζίνα, είσαστε ΕΣΕΙΣ που εργάζεστε 16 ώρες την ημέρα και είσαστε ΕΣΕΙΣ οι ίδιοι που μέσα σε όλα αυτά έχετε την έγνοια των ανθρώπων που αφήσατε πίσω. Είσαστε εσείς που σας φέρνονται σαν να είσαστε σκουπίδια. Είσαστε εσείς που ο εργοδότης ακολουθεί πολύ συγκεκριμένη τακτική σχετικά με την πληρωμή για να σας έχει πάντα στο χέρι. Είσαστε πιθανότατα για πρώτη φορά στη ζωή σας σε μια ξένη χώρα και πιθανότατα δεν μιλάτε την γλώσσα. Και πιθανότατα δεν έχετε βγει ούτε βήμα έξω από το χώρο που εργάζεστε για να δείτε τι υπάρχει γύρω σας, γιατί συνέχεια δουλεύετε και ακόμη και αν είχατε τον χρόνο, θα προτιμούσατε χωρίς δεύτερη σκέψη να τον περάσετε στο κρεβάτι σας. Εξασκείται λεκτική βία, καμιά φορά και σωματική. Άλλες φορές οι εργοδότες φοράνε το καλό τους πρόσωπο έως την στιγμή που θα πατήσει πόδι ο εργαζόμενος και θα ζητήσει τα λεφτά του ή την απόδειξη πως είναι ασφαλισμένος. Οι άνθρωποι που εργάζονται στην κουζίνα είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία ανασφάλιστοι. Επίσημα δεν υπάρχουν πουθενά σε αυτή τη χώρα. Δεν μπορούν να αποδείξουν τίποτε. Πηγαίνετε σε όποια οργάνωση και υπηρεσία θέλετε στην Γερμανία και ρωτήστε, το πως μπορεί να αποδείξει κάποιος πως εργαζόταν κάπου χωρίς να έχει στα χέρια του την παραμικρή έγγραφη απόδειξη και χωρίς μάρτυρες, και όταν ο τόπος εργασίας είναι κλειστός. Θα δείτε τι θα σας πουν, και άλλωστε είναι κάτι που μπορεί να καταλάβει κανείς με την απλή λογική. Θα βοηθούσε να γίνει συλλογική καταγγελία; Βεβαίως. Αλλά από την θεωρία στην πράξη μεσολαβούνε τρία τέρμινα και κάτι. Και μην υποτιμάτε τον φόβο που καλλιεργείται σε αυτούς τους ανθρώπους. Απειλές που λέγονται μεταξύ αστείου και σοβαρού, και άλλες που λέγονται ξεκάθαρα όταν τα πράγματα σφίξουν.Πρόσφατα σε κάποιο εστιατόριο βγάλανε έναν εργάτη κυριολεκτικά στον δρόμο επειδή εκείνος ζήτησε τα λεφτά του. Μέσα στη νύχτα με θερμοκρασίες κάτω του μηδενός. Αυτός ο άνθρωπος μπορούσε να καλέσει την αστυνομία, η οποία θα ανάγκαζε τον ιδιοκτήτη του διαμερίσματος (το οποίο μοιραζόταν με άλλους πέντε και βρισκόταν στη συγκεκριμένη περίπτωση 500 μέτρα από το εστιατόριο), να τον αφήσει να μπει μέσα γιατί απαγορεύεται από την μια στιγμή στην άλλη να βγάλεις κάποιον στον δρόμο. Προσπερνάω την δυσκολία που θα προέκυπτε αν ο ιδιοκτήτης-ενοικιαστής (και ταυτόχρονα εργοδότης) ισχυριζόταν πως πρώτη φορά βλέπει αυτόν τον άνθρωπο. Ας πούμε πως η αστυνομία ήρθε, δεν θα μείνει όμως εκεί, θα φύγει. Εσείς θα το κάνατε αυτό; Πιστεύετε πως οι άλλοι εργάτες θα σας υποστήριζαν από την στιγμή που ζούνε σε συνθήκες απόλυτης εξάρτησης από τον εργοδότη; Και τι πιστεύετε πως θα γινόταν στη συνέχεια; Θα μπορούσατε να κάνετε ταυτόχρονα καταγγελία στην ανάλογη υπηρεσία για εργασιακή εκμετάλλευση, ενημερώνοντας την αστυνομία για αυτή σας την πρόθεση ώστε να σας καθοδηγήσουν. Και μετά να πάτε να μείνετε πάλι στο διαμέρισμα που ανήκει στον πλέον πρώην εργοδότη.Δεν μου ακούγεται καλή ιδέα.Δεν μπορείς να κάνεις καταγγελία ανώνυμα, εκτός κι αν θέλεις να καταγγείλεις μαύρη εργασία. Ούτε και αυτό μου ακούγεται έξυπνο όμως αν δεν έχεις εξασφαλίσει αλλού κατάλυμα. Έχω ακούσει να αναρωτιούνται ορισμένοι γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν πάνε να εισπράξουν χρήματα από την πρόνοια. Γιατί δεν το δικαιούνται είναι η απάντηση. Δεν μπορείς να εμφανιστείς και να ζητήσεις από το πουθενά οικονομική στήριξη. Πρέπει να υπάρχει κάποιο εργασιακό παρελθόν το οποίο στην προκειμένη και αν υπάρχει, δεν μπορεί να αποδειχτεί.Και μια λέξη για τα φιλοδωρήματα. Οι Γερμανοί, ειδικά στα εστιατόρια, αφήνουν μεγάλο φιλοδώρημα αν είναι ευχαριστημένοι από την εξυπηρέτηση και συμπαθούν τον σερβιτόρο. Μιλάμε για φιλοδωρήματα που ξεπερνάνε κατά πολύ τον μισθό που παίρνει κανείς. Αυτός είναι και ο λόγος γιατί οι εργοδότες τα κλέβουν από το προσωπικό. Από αυτά τα φιλοδωρήματα πληρώνουν τους μισθούς και βγάζουν και κέρδος. Βεβαίως και παρανομούν, υπάρχει σχετικός νόμος.Θέλω να πω σε όσους ζούνε και εργάζονται κάτω από αυτές τις συνθήκες, να βγάζουν φωτογραφίες με το κινητό τους. Από τον χώρο της κουζίνας που να φαίνονται και οι ίδιοι εν ώρα εργασίας. Βγάζετε αρκετές φωτογραφίες παιδιά, και μην φωτογραφείτε άλλους ανερώτητα εκτός και αν έχετε συνεννοηθεί γιατί αλλιώς θα αποδειχτούν ενδεχομένως άχρηστες. Βγάζετε φωτογραφίες από τον χώρο που κοιμάστε, μέσα κι έξω. Κρατάτε ένα ημερολόγιο με τις ώρες που δουλεύετε και τι εργασίες κάνετε. Κρατήστε όσο μπορείτε επαφή με συναδέρφους αν φύγετε και αλλάξετε δουλειά, πάτε σε άλλο εστιατόριο ή επιστρέψετε στην Ελλάδα.Και, χρειαζόμαστε καταγγελίες. Απευθύνομαι κυρίως σε όσους επιστρέφουν στην Ελλάδα. Σας παρακαλώ πολύ περάστε αν μπορείτε από κάποιο αστυνομικό τμήμα αν έχετε δεχτεί απειλές και κάντε καταγγελία. Η αστυνομία ΔΕΝ είναι αρμόδια για ζητήματα μαύρης εργασίας. Οποιαδήποτε μορφή κακοποίησης όμως και αν έχετε δεχτεί, ενημερώστε την αστυνομία πριν φύγετε, έστω να υπάρχει ΚΑΤΙ κάπου καταγεγραμμένο. Αν φεύγετε όλοι έτσι δεν θα βγάλουμε άκρη ποτέ. Αν δεν θέλετε να το κάνετε για τον εαυτό σας, κάντε το για εκείνους που θα ακολουθήσουν. Επίσης στείλτε και ενημερώστε διάφορες σελίδες στο διαδίκτυο, ορισμένοι το έχουν κάνει και άρχισε να γίνεται γνωστή η κατάσταση. Πάρτε τηλέφωνο σε εκπομπές, ενημερώστε για αυτό που ζήσατε κάποια εφημερίδα. Ξέρω πως φεύγετε και ρίχνετε μαύρη πέτρα και δεν θέλετε ούτε να τα θυμάστε, το ξέρω. Αλλά δεν λύνετε τίποτε αντιδρώντας έτσι και το γνωρίζετε. Και μια τελευταία συμβουλή για όσους ήρθαν τώρα: μην αφήνετε ποτέ μα ποτέ αυτούς τους ανθρώπους να καταλάβουν σε τι ανάγκη βρίσκεστε, μη λέτε τίποτε που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον σας. Για κανέναν λόγο.Να προσέχετε όσο μπορείτε, καλή δύναμη σε όλους.