Ο Κωνσταντίνος Μαραβέλιας είναι 31 ετών, πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης. Κατάγεται από την Καλαμάτα και από τη Ρόδο. Λατρεύει τη Λένα Πλάτωνος και όνειρό του είναι να του γράψει μουσική κάποτε σε μία επόμενη δουλειά του.
Τριβή με τις τέχνες από μικρή ηλικία, ροπή προς το θέατρο με διέξοδο στις ερασιτεχνικές ομάδες μέχρι μία σημαντική συνεργασία με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου και σήμερα την πρώτη του θεατρική σκηνοθεσία: Στο θέατρο Σταθμός με το έργο «Ο θρίαμβος του έρωτα» του Μαριβώ.
Είχα την ευκαιρία να το παρακολουθήσω και εντυπωσιάστηκα με την ευρηματική σκηνοθεσία του και με κάποια στοιχεία από τη διδασκαλία του στους ηθοποιούς, τα οποία έχουν να κάνουν με την τέχνη του χορού. Στην παράσταση έχουν πρόσβαση τα ΑΜΕΑ άτομα, εφόσον μπορούν να την παρακολουθήσουν άνθρωποι με κινητικά προβλήματα, κώφωση και τύφλωση.
Όταν ρώτησα για ποιο λόγο αυτό, μου απάντησαν: «Μα και ο σκηνοθέτης είναι ΑΜΕΑ». Κοινή πρόθεσή μας δεν είναι να δημοσιοποιηθεί μία συνέντευξη με έναν «καρκινοπαθή σκηνοθέτη». Όπως είπα και του ιδίου, αν δεν υπήρχε όλη αυτή η ευαισθησία για τους ΑΜΕΑ συνανθρώπους μας, θα κάναμε μάλλον μία άλλη συζήτηση.
Από γραφής, το έργο έχει έναν queer χαρακτήρα, πολύ κεκαλυμμένο. Όταν ανέβηκε για πρώτη φορά το 1732 κατέβηκε μετά από έξι παραστάσεις. Πιθανώς κάποιους να έθιξε λόγω τολμηρότητας. Ωστόσο εγώ, επειδή ακριβώς υπάρχει το queer στοιχείο, δεν ήθελα να το τονίσω περισσότερο. Το νόημα του έργου, ευδιάκριτο στον οποιοδήποτε, είναι ο έρωτας που στέκεται υπεράνω φύλων.
Συνάντησα λοιπόν τον νέο σκηνοθέτη και σας παραθέτω αυτό το «story of his life», καθώς έχει σημασία, τόσο για άλλους ανθρώπους που έφτασαν στον θάνατο, κατάφεραν να τον νικήσουν και να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα, όσο και για όλους όσοι χαίρονται να παρακολουθούν θέατρο φτιαγμένο κυριολεκτικά με «ιδρώτα και αίμα»:
• Οι γονείς μου δεν έχουν άμεση σχέση με τα καλλιτεχνικά. Ο πατέρας μου από το 1974 είναι στη χορωδία της Εμπορικής Τραπέζης κι έτσι κι εγώ φοίτησα σε Μουσικό Γυμνάσιο. Είχαμε έναν εξαίρετο καθηγητή, απ' τις πρώτες γενιές θεατρολόγων στην Ελλάδα, ο οποίος μας έδειχνε εκπομπές του «Παρασκηνίου», την «Ηλέκτρα» του Μαυρίκιου και την «Ηλέκτρα» του Μαρμαρινού, τέτοια πράγματα. Σε μία ηλικία που δεν πολυκαταλάβαινα τι έβλεπα, άρχισα να έχω αναφορές.
• Η πρώτη μου επαγγελματική εμπειρία ήταν το 2009 - 2010 στην παράσταση «Πουθενά» του Δημήτρη Παπαϊωάννου στο Εθνικό Θέατρο. Χρειαζόταν τριάντα άτομα και είχε ανακοινώσει οντισιόν σε τρεις σχολές χορού, την Κρατική, τη «Μάνου» και την «Κονταξάκη». Συμπτωματικά, ένας συμφοιτητής μου είχε βάλει την ανακοίνωση και στη σχολή της Νέλλης Καρρά, όπου ήμουν εγώ.
Η εμπειρία με τον Παπαϊωάννου ήταν πάρα πολύ ωραία. Οτιδήποτε αρνητικό θα ήταν αποκλειστικά λόγω της δικής μου απειρίας στο χώρο. Είδα στην πράξη το πώς οργανώνεται ένα μεγάλο σύνολο ανθρώπων. Ο καθένας μπορεί να προσάψει το οτιδήποτε στον Παπαϊωάννου, εγώ έχω να πω όμως ότι ήταν ο πρώτος που έφτανε, ο τελευταίος που έφευγε και κάθε φορά ερχόταν στην πρόβα με κάτι πολύ συγκεκριμένο.
• Μου είπες ότι η δουλειά μου φέρει στοιχεία από την τέχνη του χορού. Σίγουρα υπάρχουν επιρροές, αν και στο «Πουθενά» εργάστηκα ως ηθοποιός και όχι ως χορευτής. Στην Καλαμάτα που ήμουν, επίσης, παρακολουθούσα το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού. Μαζεύονται όλα αυτά μέσα σου.
• Το 2010 και το '12 σκηνοθέτησα τους «Άφαντους» με την ομάδα του Πανεπιστημίου. Το καλοκαίρι του '10 δούλεψα με τον Κακλέα στη «Λυσιστράτη» για το Φεστιβάλ Αθηνών και το '13 συνεργάστηκα με τον Μαστοράκη στην «Ιωάννα των Σφαγείων». Το '13 ήταν που έκανα ακόμα μία απόπειρα δικής μου σκηνοθεσίας, αλλά διακόπηκε για λόγους υγείας. Την τελευταία πενταετία είμαι σε μία διαδικασία ανάρρωσης.
• Το διάστημα της αρρώστιας κατάλαβα αυτό που λένε για όλους τους δημιουργούς: Αν υπάρχει έμπνευση, πηγάζει μόνο από τον εαυτό τους. Το πιο σημαντικό είναι η υγεία πάνω απ' όλα, στα πάντα. Όλα τα άλλα έρχονται μετά, δεύτερα.
• Δεν είχα ποτέ ιδιαίτερη επαφή με το σινάφι για να πω ότι κατά τη διάρκεια της δύσκολης πενταετίας είχα απώλειες σημαντικών φίλων. Η ασθένεια με έβαλε σε έναν τρόπο σκέψης τού αν χρειάζεται ή όχι να κάνεις τέχνη. Η τωρινή παράσταση γεννήθηκε απ' την επιθυμία μου να δημιουργήσω κάτι, ούτε για να γίνω διάσημος, ούτε για να βγάλω λεφτά. Όντας ηθοποιός κι εγώ, προσπάθησα να έχουν αμοιβή όλοι οι συνεργάτες μου και να κάνουν καλά τη δουλειά τους.
• Συνεργάστηκα με τη νεοσύστατη εταιρεία «Liminal», η οποία ιδρύθηκε για την προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ στο θέατρο. Λόγω της ιδιαιτερότητας της παράστασης, καταφέραμε να βρούμε κάποιες χορηγίες, εφόσον ούτε εγώ ήμουν γνωστός, ούτε και η πλειοψηφία των ηθοποιών μου, ώστε να μας εμπιστευόταν κάποιος χορηγός. Στοχεύσαμε στο ανθρωπιστικό προφίλ ορισμένων εταιρειών.
• Η παράσταση είναι καθολικά προσβάσιμη στο ΑΜΕΑ κοινό με διερμηνεία στη νοηματική, ελληνικούς υπέρτιτλους για κωφούς και βαρήκοους θεατές, ακουστική περιγραφή για τυφλούς και μερικώς βλέποντες θεατές, καθώς και αγγλικούς υπέρτιτλους για αγγλόφωνους θεατές.
• Ψάχνοντας διάφορα έργα, το πρώτο πράγμα που μου άρεσε στον «Θρίαμβο του έρωτα» ήταν η ιστορία του. Έπεσε πετσόκομμα γιατί το έργο είναι εξαιρετικά ογκώδες. Έκανα σύμπτυξη σκηνών στη δεύτερη πράξη για λόγους δραματουργίας και χρόνου.
• Από γραφής, το έργο έχει έναν queer χαρακτήρα, πολύ κεκαλυμμένο. Όταν ανέβηκε για πρώτη φορά το 1732 κατέβηκε μετά από έξι παραστάσεις. Πιθανώς κάποιους να έθιξε λόγω τολμηρότητας. Ωστόσο εγώ, επειδή ακριβώς υπάρχει το queer στοιχείο, δεν ήθελα να το τονίσω περισσότερο. Το νόημα του έργου, ευδιάκριτο στον οποιοδήποτε, είναι ο έρωτας που στέκεται υπεράνω φύλων.
• Άρχισα να το δουλεύω απ' το περασμένο καλοκαίρι. Πρόβες κάναμε μόνο δύο μήνες, καθώς είπα να το δοκιμάσουμε για τώρα και αν πήγαιναν όλα καλά, να ανέβαινε του χρόνου. Καλώς ή κακώς είναι η πρώτη μου επαγγελματική δουλειά, άρα λάθη θα υπάρχουν, κυρίως από δική μου άγνοια.
• Τα πρώτα δύο χρόνια της ασθένειας, ασχολιόμουν μόνο με την υγεία μου και δεν είχα τη δυνατότητα να κάνω κάτι άλλο. Νοσοκομεία, θεραπείες, τα γνωστά. Μετά πήγα στην Καλαμάτα να ζήσω με τους γονείς μου σε ένα πιο προστατευμένο περιβάλλον. Μην έχοντας τη δυνατότητα αυτοεξυπηρέτησης, μου μαγείρευε η μητέρα μου πολύ συγκεκριμένα πράγματα και όλα ήταν πιο κοντά και καλύτερης ποιότητας. Σε τέσσερα τετράγωνα είχα δίπλα μου το φυσιοθεραπευτήριο, τον ψυχολόγο και τη διατροφολόγο μου.
• Στην Καλαμάτα έκατσα άλλα δυόμισι χρόνια, ουσιαστικά μέχρι φέτος, τον Γενάρη του 2018. Στέκομαι στα πόδια μου, αλλά ακόμη όχι τελείως. Ίσως έπρεπε να μείνω ακόμη έναν χρόνο στην Καλαμάτα, βλέποντας τώρα τις δυνάμεις μου με αφορμή την παράσταση. Για να καταλάβεις, αν τώρα εμείς οι δύο περπατήσουμε είκοσι μέτρα, εγώ θα κουραστώ 15 και 20 φορές παραπάνω από σένα.
Μου ήταν δύσκολο να γυρίζω στο σπίτι μετά από πρόβα, να πλένω τα πιάτα ή να βάζω πλυντήριο, αλλά έπρεπε να γίνει. Είχα κι εδώ μεγάλη βοήθεια, αλλά και πάλι κουραζόμουν.
Βρίσκομαι στο στάδιο των τσεκ και όλα δείχνουν ok. Μάλιστα, από κάθε δίμηνο έγιναν τώρα ανά εξάμηνο και θα γίνονται ανά έτος. Δεν έχω κανένα θέμα να μιλάω γι' αυτό, απλά δεν θα ήθελα να χαρακτηριστεί «η εξομολόγηση ενός καρκινοπαθούς». Δεν θα το βάλω αυτό μπροστά για να πω «παιδιά, λυπηθείτε με», όχι! Χαίρομαι μάλιστα που εσύ προσωπικά είδες τη δουλειά μου πρώτα και μου ζήτησες μετά να μιλήσουμε, χωρίς να με γνωρίζεις.
Το τρέιλερ της παράστασης «Ο θρίαμβος του έρωτα»
• Είχα όγκο στο κεφάλι. Σπάνια περίπτωση, μυελοβλάστωμα ενηλίκων, καθώς συνήθως πρόκειται για παιδικό καρκίνο. Νομίζω τρεις περιπτώσεις σαν τη δική μου υπάρχουν στην Ελλάδα. Χειρουργήθηκα στη Γερμανία, αφού ο όγκος είχε προσβάλει το σημείο «σκώληκα» του εγκεφάλου και είχε πάρει το ίδιο χρώμα μ' αυτό. Έπρεπε να γίνει η εγχείρηση με live μαγνητικό τομογράφο για να μην πειραχτούν άλλα σημεία του εγκεφάλου κι αυτό ήταν εφικτό μόνο σ' ένα συγκεκριμένο νοσοκομείο της Γερμανίας.
Μου άφησε κάποιες παρενέργειες η επέμβαση. Τα έβλεπα όλα διπλά στην αρχή, αν και με τον χρόνο βελτιώθηκε κατά πολύ η όραση μου. Μου άφησε επίσης μία μυική ατροφία. Κάνω γυμναστική και ειδική διατροφή, αλλά το σώμα μου είναι ακόμα με την επίδραση της κορτιζόνης. Όταν τη σταμάτησα, έχοντας συνηθίσει να μην τρώω αλάτι, το έκοψα τελείως μετά. Όπως και τη ζάχαρη, που θρέφει τα καρκινικά κύτταρα.
Δεν θα μπορούσα να τα παρακάμψω αυτά σε μία συνέντευξη, αφού αποτελούν σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. Το πιο έντονο «κουσούρι» που μου άφησε η ασθένεια είναι η ανισορροπία. Πήγαινα βάρκα – γιαλό! Να, εδώ στη Σόλωνος, δεν θα μπορούσα να περπατήσω αν δεν με κράταγε κάποιος ή αν δεν πήγαινα πάρα πολύ αργά. Ακόμα έχω τρομερές ζαλάδες και γι' αυτό δεν μπορώ να στρίψω το κεφάλι μου.
• Ήμουν 27 ετών όταν με χτύπησε ο καρκίνος και πήγαινα καλά με τη δουλειά μου και με τα όνειρά μου. Υπήρχε μια βάναυση αποκοπή, αλλά πλέον με την απόσταση του χρόνου, το βλέπω θετικά. Θυμάμαι να με πηγαίνουν για μια ακτινοβολία οι γονείς μου και να σκέφτομαι: «Θες να αξιωθείς να κάνεις μία παράσταση – ε, και τι έγινε;».
Είναι όμορφο να κάνεις καλές δουλειές, συνεργασίες, αλλά το πιο σημαντικό, και δεν το λέω μελό τώρα, είναι να 'χεις την υγειά σου. Συνήθως η καρκινική μετάσταση πηγαίνει από κάτω προς τα πάνω και άρα εγώ που το είχα στο κεφάλι, θεωρητικά δεν κινδυνεύω, εκτός κι αν ξαναβγεί στο ίδιο σημείο. Δεν με πειράζουν οι συνεχείς εξετάσεις, ίσα-ίσα που είναι καλό να ξέρεις τι συμβαίνει στον οργανισμό σου.
• Έχασα τα μαλλιά μου απ' τις ακτινοβολίες που είναι χειρότερες απ' τις χημειοθεραπείες. Σίγουρα κάπου μ' ενοχλεί που δεν τα 'χω πια όπως τα είχα, αλλά δεν θα ασχοληθώ τώρα μ' αυτό. Είναι συνταρακτικό να βλέπεις την αλλοίωση του εαυτού σου.
• Από τη δική μου εμπειρία, δύο πράγματα παίζουν μεγάλο ρόλο: Η ψυχολογία και η διατροφή. Δεν «είμαστε ό,τι τρώμε», όπως λένε, αλλά «ό,τι χωνεύουμε». Πιστεύω πολύ και στις εναλλακτικές μορφές θεραπείας: ομοιοπαθητική, βοτανοθεραπεία, ρέικι, διαλογισμό, βελονισμό, ρεφλεξολογία. Δεν έχεις να χάσεις κάτι άπαξ και κάποιος σου βάζει ένα τέλος. Δεν θα πάθω δηλαδή κάτι κακό αν κόψω την ντομάτα και την αντικαταστήσω με πιπεριά, όπως μου σύστησε διατροφολόγος.
Είπα να κόψω και το κρέας, αλλά δεν μου το επέτρεψαν, λόγω των χημειοθεραπειών, του πεσμένου αιματοκρίτη. Τον καρκίνο ή θα τον παλέψεις ή θα παραιτηθείς. Δεν κατηγορώ κανέναν για καμία αντίδραση. Τότε είχα πραγματική άγνοια του κινδύνου. Νομίζω πως αν με έβρισκε σήμερα ο καρκίνος, θα έμπαινα σε πολύ μεγαλύτερη διαδικασία πανικού.
Info
Η παράσταση «Ο θρίαμβος του έρωτα» του Πιέρ Ντε Μαριβώ σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαραβέλια παίζεται στο θέατρο Σταθμός (Βίκτωρος Ουγκώ 55, Μεταξουργείο), κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:00, μέχρι τις 26 Απριλίου με καθολική προσβασιμότητα για άτομα ΑΜΕΑ.
Μόλις ανακοινώθηκε παράταση των παραστάσεων από τις 2 έως τις 6 Μαΐου (Τετάρτη με Κυριακή).