Καλειδοσκόπιο Παράνοιας [Films vol.8]

Facebook Twitter
0

Nails του Andrey Iskanov, 2003, Ρωσία, 60’

Η 6η Δεκέμβρη 2008, όπως και να το πάρω, ήταν μια καταραμένη ημερομηνία. Δε χρειάζεται να αναφερθώ στα περιστατικά εκείνης της ημέρας, και αν χρειαστεί, πάει να πει ότι πρέπει ν’ αρχίσω να χάνω με πιο ραγδαίους ρυθμούς την πίστη μου στην ανθρωπότητα. Αυτή την ταινία πάντα τη θυμάμαι συνειρμικά, καθώς λίγες ώρες πριν είχα ροβολήσει στο Gagarin 205, που στέγαζε το Screaming Athens Horror Film Festival.

Δεν πολυήξερα τι επρόκειτο να δω. Ο θεσμός από μόνος του ήταν αρκετός ώστε να κουβαληθώ στη Λιοσίων. Μέχρι εκείνη την προβολή η επαφή μου με το ρωσικό κινηματογράφο περιοριζόταν στα κλασικά, θεμελιακά έργα του Eisenstein και του Pudovkin. Οι εικόνες που ακολούθησαν μου προκάλεσαν μια περίεργη μίξη συναισθημάτων, εκφραζόμουν είτε με νευρικά γέλια, είτε με ανασήκωμα του φρυδιού και ξύσιμο του πηγουνιού ή ακόμα και ένα ολοκληρωτικά ανέκφραστο πρόσωπο.

Το κυρίως πιάτο: ένας εκτελεστής βασανίζεται από το παρελθόν του, το οποίο δείχνει να έχει κάτσει για τα καλά στους ώμους του. Ψάχνει, όπως όλοι μας, να βρει λύτρωση από τα φαντάσματα του παρελθόντος του. Αλλά όταν είσαι εκτελεστής ο αριθμός των φαντασμάτων πληθαίνει αισθητά. Οι παραισθήσεις ξεκινούν, με τον πρωταγωνιστή να αρχίζει να ακούει τις φωνές των θυμάτων του κάνοντας την καθημερινότητά του αφόρητη. Για να αδειάσεις όμως ένα καλά κλεισμένο μπαλόνι απ’ τον αέρα πρέπει να το τρυπήσεις. Και έτσι ακριβώς βλέπει τον εγκέφαλό του ο πρωταγωνιστής. Οπότε ως «νάρκη του άλγους δοκιμή» βυθίζει καρφιά (ο τίτλος δεν είναι αφηρημένη έννοια) στο κρανίο του.

Παρανοϊκό, γκροτέσκο, βγαλμένο όχι από επιστημονική φαντασία, αλλά από την ψυχρή καθημερινότητα. Μια ελεύθερη κατάδυση στα άδυτα του νου και των σκέψεων που κάνουν κατηγορηματική κατάληψη σπάζοντας, ενίοτε και κανένα παράθυρο του για να τρομάζουν τους απ’ έξω. Ο Iskanov δεν μας προσκάλεσε σε ένα φεστιβάλ αναγούλας, αλλά στον αντικατοπτρισμό των δαιμόνων μας, ενισχυμένων και διαστρεβλωμένων. Πολλές από τις σκηνές μετά την εισχώρηση τον μεταλλικών καρφιών στη φαιά ουσία του εκτελεστή προκαλούν τα νεύρα μας και σφυροκοπάνε τη λογική μας. Ο σουρεαλισμός του δεν είναι ο αστείος και ευχάριστος, όπως μας είχε καλομάθει ο Buñuel στην «Διακριτική Γοητεία της Μπουρζουαζίας», αλλά εφιαλτικός. Δημιουργεί το στοιχειό που θα μας πιάσει από το λαιμό και θα μας κοιτάει χαιρέκακα τα βράδια, ενώ κοιμόμαστε.

Η κατά κόρον ασπρόμαυρη (στις αρχικές sequences τουλάχιστον) προοπτική της ταινίας, ενίοτε ενισχυμένη με θολά χρώματα, αταίριαστα στο πλαίσιο που χρησιμοποιούνται (πράσινο υγρό κυλάει από μια κονσέρβα με φρέσκα δάχτυλα), κατεβάζει τους βαθμούς κελσίου της άνεσης του ακροατή, ενώ ταυτόχρονα δίνει και μια αίσθηση κλασικής ταινίας, κάνοντας μας να φτάσουμε στον κολοφώνα της νευρικότητας, αν σκεφτούμε «αν ήταν έτσι οι κλασσικές ταινίες της ασπρόμαυρης εποχής, τότε τι θα γινόταν σήμερα?»

60 λεπτά δεν είναι πολλά, αν ήταν μεγαλύτερη η ταινία ίσως να μην επιβίωνε κανένας επίδοξος σινεφίλ που θα πήγαινε να εξερευνήσει τα άγνωστα γι’ αυτόν χώματά της. Η λογική του σφηνακιού (για μεγάλου μήκους ταινία είναι αρκετά σύντομη) δρα τέλεια στο μήνυμα, δεν παρατραβιέται, ούτε κουράζει. Μένει εκεί που πρέπει, στην κάθοδο στην παράνοια, εκεί που πολλοί πήγαν και λίγοι γύρισαν πίσω. Και εδώ μην περιμένετε να τη βρείτε σε κάποιο videoclub, σε ελληνική, τουλάχιστον, έκδοση.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ