The World is Transparent, You Will Never Leave [Films vol.35]

Facebook Twitter
0

Dementia του John Parker, 1955, ΗΠΑ, 55’

Αν θέλαμε να χαρτογραφήσουμε τη δράση του ανθρώπινου εγκεφάλου,  το δίχως άλλο θα ήταν μια διαδικασία δύσκολη έως ακατόρθωτη. Η ακριβής απεικόνιση μιας στοιχειώδους ροής των σκέψεων θα ήταν, αναντίλεκτα, ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα, ειδικά αν λάβουμε υπ΄όψιν το συνειρμικό τρόπο σκέψης, που αφυπνίζει πολλές ταυτόχρονες αναμνήσεις μέσω ενός ερεθίσματος, κάτι που καθιστά οποιαδήποτε απόπειρα σχεδόν μάταιη. Αν θέλουμε, ταυτόχρονα, να ρίξουμε μια ματιά σε έναν εγκέφαλο, στου οποίου τα αυλάκια κρύβεται μια πάθηση διανοητικής φύσης προκειμένου να αναζητήσουμε τη ρίζα του «κακού», πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την αντιμετώπιση τερατουργημάτων που ίσως κανένας ανθρώπινος νους δεν έχει καταφέρει να εξωτερικεύσει.

Το 1955 έγινε ένα μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση στον χώρο της Τέχνης. Όταν ο James Dean επαναστατούσε χωρίς αιτία και ο Robert Mitchum κυνήγαγε αθώες δεσποσύνες προς σφετερισμό των υπαρχόντων τους, στο μεγάλο πανί έκανε και την εμφάνιση της μια ταινία μάλλον μικρής διάρκειας, που όσα της έλειπαν σε διαλόγους τα αναπληρούσε σε ατμόσφαιρα. Το μόνο δημιούργημα του John Parker εξερευνούσε τον κόσμο της νόησης μέσα από την οπτική ενός πάσχοντος διανοητικά ατόμου.

Η ταινία ξεκινάει με μια κοπέλα να κοιμάται σε ένα ξενοδοχείο και να βλέπει πως την καταπίνουν τα κύματα. Ξυπνάει, ανάβει τσιγάρο και βγαίνει στους νυχτερινούς δρόμους. Εκεί συναντιέται με διάφορους λούμπεν χαρακτήρες του νυχτερινού υποκόσμου, ανάμεσα στους οποίους έναν μπεκρή, έναν προαγωγό και, κυρίως, έναν άντρα (η ταυτότητα και ο ρόλος του δεν καθορίζονται ποτέ) ο οποίος την παίρνει μαζί του στο ξενοδοχείο του. Βασανιζόμενη από διάφορες αναμνήσεις, κυρίως από την παιδική της ηλικία και την αντιμετώπιση του σκληρού προσώπου των γονιών της θα δολοφονήσει τον εύπορο άντρα και θα αναζητήσει καταφύγιο από το έγκλημά της στους ίδιους δρόμους της ακολασίας, ενώ πραγματικότητα και φαντασία αρχίζουν να συγκλίνουν τρομακτικά.

Εδώ πρέπει να τονιστεί το εξής: όλα αυτά ακούγονται σαν ένα τυπικό φιλμ-νουάρ με χιτσκοκικές ψυχολογικές προεκτάσεις και ολίγον τι από μελόδραμα. Αλλά όχι, το Dementia στέκεται υπερήφανα, καθώς όχι μόνο δεν πέφτει στα τερτίπια της αντιγραφής, αλλά γονιμοποιείται και συνεχίζει μόνο του, εγκυμονώντας τα στοιχεία των επιρροών του. Το κύριο θέμα μας, εδώ, δεν είναι η εγκληματική πράξη της νεαρής και η προσπάθειά της για διαφυγή από τις συνέπειες του εγκλήματος, αλλά οι ταραγμένες παραστάσεις των εγκεφαλικών νεύρων της. Εκεί που μπορεί να κρύβεται όλη η αρρώστια του κόσμου. Ο Hitchcock έδωσε τα πρωτεία με τους ταραγμένους ψυχολογικά χαρακτήρες του και τα γκανγκστερικά φιλμ νουάρ το σκοτάδι της Νύχτας, όπως αυτή απλώνεται στην Πόλη και μπορεί να είναι καταφύγιο, αλλά και μεγάλος προδότης. Ακόμα και τα εφέ που χρησιμοποιεί ο Parker μπορούν να δείξουν σημάδια γερμανικού εξπρεσιονισμού (τα κύματα που κατάπίνουν την ηρωίδα και η ίδια η ηρωίδα είναι δύο διαφορετικά καρέ αναμεμειγμένα μέσω της τεχνικής της αποσύνθεσης μιας εικόνας για να δώσουν αναπαράσταση του πνιγμού).

Σωστή παρακολούθηση της ταινίας δεν θα είναι αυτή που κάποιος θα πρέπει να ανακαλύψει το ποιόν του κάθε χαρακτήρα, αλλά να την βλέπει ως έχει. Μόνο έτσι θα μπορέσει να την καταλάβει πλήρως και να έρθει σε επαφή με το ταραγμένο μυαλό της πρωταγωνίστριας. Ο ευτραφής πλούσιος γόης επί παραδείγματι δεν ξέρουμε αν είναι ο σύζυγος της κοπέλας, ο μαστροπός της ή απλά ένας εύπορος που ότι θέλει το λαμβάνει αντί χρηματικού αντιτίμου. Αν δεν προσπαθήσουμε να τον κατατάξουμε σε μια κατηγορία θα είναι πιο εύκολο να τον θεωρήσουμε ως το ψυχολογικό Τοτέμ του Άντρα, ως κυρίαρχου φύλου, παντοδύναμου και εκμεταλλευτή του αδυνάτου φύλου, το οποίο αποκαθηλώνεται με τη δολοφονία του από την ηρωίδα. Αν και αυτή είναι μια εξήγηση περίπλοκη, μια παρακολούθηση της ταινίας θα σας διαφωτίσει πολύ περισσότερο απ’ όσο νομίζετε.

Για το τέλος, να σταθώ στην προβολή της στο φεστιβάλ Etrange της Γαλλίας στο οποίο ο μέγας προβοκάτορας της ηλεκτρονικής μουσικής, Boyd Rice, με τον Dwid Hellion των Integrity έπαιξαν ένα αποκλειστικό soundtrack που συνόδευε την ταινία, εντείνοντας την παράνοια και την αρρώστια της. Αλλά είτε με τη συνάντηση των δύο αυτών μουσικών, είτε χωρίς την μουσική τους επένδυση, η ταινία αυτή αποτελεί αξεπέραστο δείγμα γραφής, και σε κινηματογραφικά και σε ψυχολογικά επίπεδα. Επενδύστε το χρόνο σας άφοβα.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ