Περιεχόμενο: παράπονα του Μυζήθρα για παράνομη επέκταση των κτημάτων του δρουγγάριου[3] Αντώνιου Σαλιβαρά έξω από τη Σμύρνη
Σχόλια: μεγάλο υβρεολόγιο – για τριτοετείς φοιτητές και πάνω
Έκδοση: Karl Furchklaub, Χαϊλδεβέργη 1926, με διορθώσεις πάνω στην παλαιότερη έκδοση του Karl Furchklaub (σύγχυση προσωπικότητας)
Μετάφραση από το πρωτότυπο
... η ταπεινότης μου, Αλέξιος Μυζήθρας, απευθύνεται εις την εκλαμπρότητά σας, ω Ανδρόνικε Κουβελτζηνέ, που τα θαυμαστά σας έργα ...
(παραλείπονται 3 σελίδες τιμητικής προσφώνησης προς το Λογοθέτη του Δρόμου Ανδρόνικο Κουβελτζηνό λόγω στενότητας χώρου – το πλήρες κείμενο στο διαδικτυακό τόπο www.sersemis.org)
... για ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζω σχετικά με την κτηματικήν μου περιουσίαν. Κατοικώ εις την πεδιάδαν του Μεμανιωμένου, έξω από την Σμύρνην, όπου ευρίσκεται το κτήμα μου, αρχόμενον από τον ποταμόν Ποδαρίωνα και καταλήγον εις το όρος Κασιδιάρης. Έχω όμως την ατυχίαν να συνορεύει η περιουσία μου με το κτήμα του δρουγγάριου Αντώνιου Σαλιβαρά.
Συγκεκριμένα, ο παμμίαρος αυτός απαίτησε να μεταφέρω τον φράκτην 5 μίλια νοτιότερα, γιατί, λέγει, του ανήκει το αγροτεμάχιον εδώ και 100 χρόνια. Διά την μακροβιότητά του Σαλιβαρά ίσως να έχετε ακούσει πολλές φήμες, ω θαυμαστέ αυθέντα! Ο κόσμος εδώ λέγει ότι γεννήθηκε πριν εκατόν πενήντα έτη εις την Πελοπόννησον και τον βύζαξε μία ελαφίνα, αλλά εγώ θεωρώ ότι πρόκειται για ανοησίες – νομίζω ότι πάτησε δεν πάτησε τα εξήκοντα και τον βύζαξε ασβός.
Αγνοώντας τις απαιτήσεις τούτου του κρετίνου (ήμαρτον Κύριε!), ενήστεψα διά 40 ημέρας κι έβαλα εργάτες να ενισχύσουν τον φράκτην και να προσευχηθούν διά την μακροημέρευσίν του (του φράκτη, όχι του κρετίνου – ήμαρτον Κύριε!). Λίγες ημέρες κατόπιν ο Σαλιβαράς μου κατέστρεψε την περίφραξην παρουσία Σελτζούκων μπράβων από το εμιράτον της Χρυσής Ορδής (κάθε συνεννόησις μαζί τους είναι αδύνατη, διότι η κουκούλα τούς περιορίζει την ακοήν).
Λογάριαζε όμως ο δυσσεβέστατος χωρίς τον πανδοχέα, θεοφιλέστατε αυθέντα! Είχα φροντίσει νωρίτερα να καταγράψω κρυφά το παραπάνω περιστατικόν με κάθε λεπτομέρειαν εις πάπυρον ασφαλείας – επεδίωξα να κρατήσω και αντίγραφον για εσάς, ω εντιμοϋπέρτατε, αλλά μου έχει χαραμίσει όλους τους παπύρους η σύζυγός μου Στυλιανή χρησιμοποιώντας τους ως πατάκια μετά το σφουγγάρισμα. Εις την συνέχειαν, αφού κατέφυγα διά ικεσίαν εις τον Άγιον Μάμαντα, ενήστεψα μιαν εβδομάδα και έστειλα εις τον ποντικομούρην (ήμαρτον Κύριε, ο ποταπός) εξώδικον παρουσία προσωπικού μου Χρυσορδίτη μπράβου – είχαμε καλέσει και ειδικόν σε αυτά τα ζητήματα σεκρετάριον[4], αλλά ο Χρυσορδίτης του έκοψε κατά λάθος το αυτί.
Τούτη την στιγμήν που σας γράφω, μεγαλοδοξότατε αυθέντα, η υπόθεσις αναμένεται να εκδικαστεί από τον δικαιοφύλακα[5] της Σμύρνης. Μας είπαν ότι θα αργήσει κάπως η δίκη, λόγω περικοπών προσωπικού από τις χατζάρες των Χρυσορδιτών μισθοφόρων – κάποιος υπάλληλος εφταρνίσθη ενώπιόν τους και τρόμαξαν. Δόξα τω Θεώ, ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος ο Μονομάχος (πολλά τα έτη του φιλοχρίστου Βασιλέα μας) εξέδωσε Νεαράν[6] που υποχρεώνει τους δικαστές να σπεύδουν τις δίκες. Πρόσφατα μάλιστα επληροφορήθην ότι η υπόθεσίς μας θα κριθεί περίπου τέτοια εποχήν, μέσα Μαϊου, σε τρείς ινδικτιώνες[7].
Έχουμε βάλει από χθες τις δωροδοκίες μας (την δικήν μου και του Σαλιβαρά) εις πλειστηριασμόν και ο δικαιοφύλαξ επέλεξε ως πιο συμφέρουσα εκείνη του κοπρώνυμου Σαλιβαρά – 100 νομίσματα, ένα εισιτήριον διαρκείας διά τον ιππόδρομον και μία εξάδα δισκοπότηρα. Θα σας παρακαλούσα, λοιπόν, πανυπέρτιμε αυθέντα, να μεσολαβήσετε ώστε να γίνει δεκτή η δική μου δωροδοκία από τον δικαστήν και να κριθώ δίκαια οριστικοποιώντας την κατοχήν μου επί των διεκδικούμενων εκτάσεων.
Αν είναι δυνατόν, επίσης, να επιτρέψετε εις τους Χρυσορδίτες μου να μου μαζέψουν μερικούς χωρικούς για δούλους, γιατί, ξεύρετε, έχει ανεβεί πολύ το κόστος παραγωγής και οι Βενετοί έμποροι δεν αστειεύονται – πρόσφατα κατέβασαν την τιμήν της λίτρας σιταριού εις τους δέκα φόλλεις[8]. (Κύριος οίδε πόσο ματζίρηδες είναι!)
Εκτός αυτού, ως ευσεβής χριστιανός που είμαι, θα παρακαλούσα, εφαρμόζοντας τον λόγον του Κυρίου, να μην επιβληθεί σκληρά ποινή εις τον Σαλιβαρά, διότι παρόλες τις κακουχίες μου νιώθω απέραντην αγάπην διά τον φαρμακομύτην. Ας εφαρμοστούν, αν είναι δυνατόν, σεβαστοϋπέρτατε δέσποτα, αι διατάξεις της νέας νομοθεσίας επί το φιλανθρωπότερον και να του κοπούν μόνο τέσσερα δάχτυλα κι οτιδήποτε άλλο εξέχει υπό της γαστρός[9].
Ως ανάξιος δούλος, άνευ υστεροβουλίας, εδεήθην προς σε, ω πανυπερπρωτοπανσεβαστοϋπέρτατε!
Υ.Γ. Εσωκλείω εις την επιστολήν μου 80 νομίσματα και ένα ζευγάρι ξώφτερνα διά την σύζυγόν σας. Εξωκλείω επιπλέον την ταπεινότητά μου που σας μεταφέρει την παρούσαν επιστολήν πεζός, διότι ο υιός μου εδανείσθη την άμαξάν μου προ μηνών και «ελησμόνησε» να μου την επιστρέψει.
[1] βυζαντινός τιμητικός τίτλος
[2] βυζαντινός υπουργός Επικρατείας
[3] κατώτερος στρατιωτικός αξιωματικός
[4] γραμματέας – καθήκοντα πρωτοσεκρετάριου αναλάμβαναν όσοι είχαν κυρτό πέος
[5] κατώτερος δικαστικός
[6] νομοθετική διάταξη
[7] 45 χρόνια
[8] χάλκινα νομίσματα
[9] Ο Γάλλος Ch. Colanterie υποστήριξε ότι πρόκειται για κρεατοελιές, πράγμα που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις μεταξύ των βυζαντινολόγων στο συνέδριο της Λειψίας, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί ο μπουφές – αντικαταστάθηκε άμεσα με επίδειξη τάπερ.
σχόλια