UPDATE ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΩΡΑ 10:50/ Αθώος κρίθηκε ο Ηλίας σύμφωνα με την απόφαση που μόλις εκδόθηκε στο Β' Αυτόφωρο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών.
ΚΑΤΗΓΓΕΙΛΕ 6 ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ των ΜΑΤ για σεξιστικά και ομοφοβικά χλευαστικά σχόλια. Περνούσε από μπροστά τους, γωνία Χ. Τρικούπη και Βαλτετσίου, το απόγευμα της 23ης Αυγούστου (πρόκειται για τη γνωστή κλούβα έξω από τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ), κατευθυνόμενος προς το σπίτι του, και δεν φτάνει που τον αντιμετώπισαν περιπαικτικά και προσβλητικά δίχως καμία αφορμή, όπως επισημαίνει, αλλά τον συνέλαβαν και εις εξ αυτών τον μήνυσε για δήθεν εξύβριση και απειλή.
Φορτωμένος με εντελώς ανυπόστατες, όπως καταγγέλλει, κατηγορίες, κατέληξε στο κρατητήριο του Α.Τ. Εξαρχείων, όπου «διανυκτέρευσε». Την επομένη οδηγήθηκε στον εισαγγελέα και έπειτα στο δικαστήριο, όπου παρουσιάστηκε αποφασισμένος να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια και το δίκιο του. Στο δικαστήριο ο μηνυτής αστυνομικός δεν εμφανίστηκε καν, ενώ αρκετές δεκάδες φίλοι και αλληλέγγυοι κατέφθασαν για συμπαράσταση.
Παράλληλα, υπέβαλε με τη σειρά του, μέσω του δικηγόρου του Γιώργου Ζήση, μήνυση αφενός εναντίον του μηνυτή αστυνομικού για ψευδή καταμήνυση, αφετέρου κατά των έξι παριστάμενων αλλά και κατά παντός υπευθύνου για λόγω και έργω εξύβριση και κατάχρηση εξουσίας με βάση τον αντιρατσιστικό νόμο. Επιπλέον, αιτήθηκε Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) για το περιστατικό, το οποίο ευτυχώς έλαβε αρκετή δημοσιότητα, με επώνυμους, πολιτικά κόμματα και άλλες οργανώσεις να παρεμβαίνουν.
Ο λόγος για τον Ηλία Γκιώνη, έναν νέο άνθρωπο με καταγωγή από την επαρχία, που εδραιώθηκε σε μια πόλη στην οποία ήρθε, ουσιαστικά, «εξόριστος». Που τον νοιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι αδικημένοι και οι περιθωριοποιημένοι άνθρωποι. Στη διάρκεια της καραντίνας συνέστησαν με μια φίλη του εθελοντική ομάδα που μοίραζε τρόφιμα και φαγητά, φτάνοντας τις 160 μερίδες ημερησίως, καθώς και είδη πρώτης ανάγκης σε αστέγους, δράση που έχει ξανακάνει στο παρελθόν και από την οποία διδάχτηκε, λέει, πολλά. Είναι γνωστός στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα τόσο από την ακτιβιστική του δράση όσο και από την drag περσόνα του, την GingerΈλα, στην οποία τον «μύησε» ο φίλος και συγκάτοικός του Ζακ Κωστόπουλος. Έχει υποστεί, όπως ισχυρίζεται, και στο παρελθόν προσβολές και κακοποιητικές συμπεριφορές επειδή είναι εμφανής ο σεξουαλικός του προσανατολισμός.
Είναι, βέβαια, γεγονός ότι δεν ζούμε στην πλέον υποδειγματική κοινωνία. Το να προβαίνουν, όμως, σε τέτοιες ενέργειες όργανα της τάξης, δηλαδή άνθρωποι των οποίων αποστολή είναι να γνωρίζουν, να τηρούν, να εφαρμόζουν τους νόμους και να προστατεύουν τον πολίτη, είναι εντελώς απαράδεκτο.
Kουράστηκα να βλέπω κάθε φορά το ίδιο έργο, γυρνώντας απλώς αλλού το κεφάλι. Έως πότε θα κάνω έκπτωση στον αυτοσεβασμό και στην αξιοπρέπειά μου; Και δεν εννοώ μόνο τους εν λόγω αστυνομικούς αλλά τον κάθε σεξιστή, ομοφοβικό και ρατσιστή. Καμία τέτοια συμπεριφορά δεν πρέπει να μένει αναπάντητη και ατιμώρητη.
Η επόμενη δικάσιμος έχει οριστεί για την Παρασκευή 4/9/20, ώρα 9 π.μ., στο Β' Αυτόφωρο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, κτίριο 3, έξω από το οποίο υπάρχει νέο κάλεσμα συμπαράστασης από άτομα και συλλογικότητες.
— Ξανά στην Ευελπίδων, λοιπόν, την Παρασκευή.
Θα πάω όσες φορές χρειαστεί, ώσπου να εκδικαστεί η υπόθεση και να λάμψει η αλήθεια. Δεν έχω κάτι να φοβηθώ, επειδή γνωρίζω πως έχω δίκιο. Δεν το κάνω μόνο για μένα, αλλά κυρίως για όσους/-ες έχουν υποστεί αστυνομική βία και αυθαιρεσία και δεν δικαιώθηκαν, ούτε είχαν κάποιον να τους συμπαρασταθεί. Εάν δεν υπήρχε η άμεση κινητοποίηση του κόσμου, πιθανόν να ήμουν ήδη ένοχος και καταδικασμένος. Χαίρομαι που κινητοποιήθηκε τόσος κόσμος και τον ευχαριστώ, όμως θα ήθελα αυτό να συμβαίνει κάθε φορά που ένας άνθρωπος βρίσκεται στο εδώλιο άδικα, εξαιτίας της αστυνομικής αυθαιρεσίας, κάθε φορά που συμβαίνουν τέτοιες καταστάσεις στον δρόμο.
— Υπήρξε, πάντως, τουλάχιστον ένας αστυνομικός που ενδιαφέρθηκε για τις καταγγελίες σου, ο Μιχάλης Λώλης του Τμήματος Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας.
Ο Μιχάλης Λώλης, στο πλαίσιο των καθηκόντων του, τυχαίνει να είναι εκείνος που παρέλαβε τη μήνυσή μου κατά των εν λόγω αστυνομικών και προώθησε το αίτημά μου να διεξαχθεί ΕΔΕ. Οφείλω να αναγνωρίσω ότι εξ ορισμού τάχθηκε στο πλευρό μου. Είναι, όμως, ένας ανάμεσα σε χιλιάδες αστυνομικούς. Από τα αρμόδια όργανα πληροφορηθήκαμε, μάλιστα, ότι είναι από τις ελάχιστες φορές που κινήθηκε τόσο γρήγορα αυτή η διαδικασία.
— Είχες ποτέ στο παρελθόν μπλεξίματα με τον νόμο;
Ουδέποτε. Ούτε έχω ξανασυλληφθεί, ούτε προσαχθεί. Εντούτοις, έχω υπάρξει και παλιότερα θύμα λεκτικής βίας από ένστολους για την εμφάνιση και τη σεξουαλικότητά μου, και μάλιστα στο ίδιο σημείο, διασταύρωση Χ. Τρικούπη και Βαλτετσίου. Με είδαν από μακριά, έπεσε σήμα ότι έρχεται μια «αδερφή» και άρχισαν να χτυπάνε όλοι τα κλομπ τους στα τοιχώματα και τα τζάμια της κλούβας.
— Γιατί αυτήν τη φορά δεν προσπέρασες απλά;
Γιατί κουράστηκα να βλέπω κάθε φορά το ίδιο έργο, γυρνώντας απλώς αλλού το κεφάλι. Έως πότε θα κάνω έκπτωση στον αυτοσεβασμό και στην αξιοπρέπειά μου; Και δεν εννοώ μόνο τους εν λόγω αστυνομικούς αλλά τον κάθε σεξιστή, ομοφοβικό και ρατσιστή. Καμία τέτοια συμπεριφορά δεν πρέπει να μένει αναπάντητη και ατιμώρητη. Φρόντισα και έμαθα καλά τα νομικά μου δικαιώματα για να μη με πιάνουν αδιάβαστο και να δρω νομιμότατα!
— Έχεις καταγγείλει και στο παρελθόν ομοφοβικές επιθέσεις.
Πράγματι, έχω δεχτεί προσβολές και «κράξιμο» από περαστικούς, από αγνώστους, από ταξιτζήδες, από θαμώνες μπαρ, από τον ίδιο τον ιδιοκτήτη του κ.λπ. Και φαντάσου ότι τις περισσότερες φορές που συνέβη αυτό ούτε φόραγα έντονα ρούχα ούτε έκανα κάτι ασυνήθιστο. Η υποψία και μόνο ότι είμαι κάτι διαφορετικό αρκούσε. Βέβαια, αυτά δεν συμβαίνουν μόνο σ' εμένα, απλώς δεν είμαι από τους ανθρώπους που θα πουν κάθε φορά «δεν βαριέσαι» και θα συνεχίσουν τον δρόμο τους.
Έπειτα, δεν ξέρεις από πού θα σου έρθει. Προ ημερών ζήτησα ευγενικά από μαγαζάτορα να αφαιρέσει τραπεζοκάθισμα από διάβαση αναπήρων γιατί είναι παράνομο και εκείνος, αφού το έκανε, με ειρωνεύτηκε και με χτύπησε. Κάλεσα την αστυνομία και, μέχρι να έρθει, ο μαγαζάτορας μου έλεγε «θα σε θάψω, πούστη». Έπειτα έλεγε στα όργανα ότι εγώ τάχα τον προκάλεσα.
— Η συμπεριφορά των αστυνομικών όταν έφτασαν στο σημείο;
Κανένα πρόβλημα. Άλλωστε η καταγγελία μου ήταν απολύτως σύννομη. Άργησαν, όμως, αρκετά να εμφανιστούν και στο μεταξύ έπρεπε να υπομείνω τις απειλές του ανθρώπου αυτού.
— Είσαι ενταγμένος σε κάποια ακτιβιστική οργάνωση;
Όχι κάπου συγκεκριμένα, ενδιαφέρομαι όμως γενικότερα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα στηρίζω, είτε αυτά αφορούν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, είτε κακοποιημένες γυναίκες, είτε αστέγους, φυλακισμένους, πρόσφυγες κ.λπ. Δεν το παίζω ήρωας ούτε κάποιος σπουδαίος. Το κάνω καταρχάς για να νιώθω καλά εγώ με τον εαυτό μου και τη συνείδησή μου και θεωρώ ότι όλοι μας πρέπει να μαχόμαστε υπέρ των αδυνάμων. Δεν βλέπω ως επάγγελμα τον ακτιβισμό αλλά ως επιλογή και στάση ζωής.
Όταν ήρθα, ξέρεις, στην Αθήνα, αισιοδοξούσα ότι στις ΛΟΑΤΚΙ+ και τις άλλες δικαιωματικές οργανώσεις θα έβρισκα μια οικογένεια. Μάλιστα, είχα πολλή ενέργεια και ενθουσιασμό να βοηθήσω και να συνδράμω όπως μπορούσα. Δυστυχώς, τίποτα δεν είναι αυτονόητο, όπως έμαθα στην πορεία. Υπάρχουν σίγουρα αξιόλογα άτομα που βγαίνουν μπροστά και ομάδες με σοβαρή δράση, πολλές φορές όμως χρειάζεται να το διεκδικήσεις για να γίνεις ισότιμα αποδεκτός, ακόμα και σε οικείους χώρους. Στον ίδιο τον ΛΟΑΤΚΙ+ χώρο δεν λείπουν οι εσωτερικές συγκρούσεις και τα φαινόμενα αριβισμού.
Ούτε η δολοφονία του Ζακ μας ένωσε, όσο κι αν φάνηκε το αντίθετο. Αλλά και γενικότερα στο αριστερό-αντιεξουσιαστικό κίνημα συχνά βλέπεις να αναπαράγονται εξουσιαστικές σχέσεις, σεξισμός και machίλα. Είχα πάει π.χ. σε μια συνέλευση στην αίθουσα Γκίνη στο Πολυτεχνείο, όπου εξέφρασα μια άποψη. Ουδείς έδωσε σημασία αρχικά, όταν όμως την υιοθέτησε κάποιος στρέιτ «κινηματικός» με επιρροή, ξάφνου όλοι ενθουσιάστηκαν! Αλλά ακόμα και στα Εξάρχεια η καθημερινότητα δεν είναι πάντα εύκολη για ένα queer, θηλυπρεπές αγόρι.
— Ισχύει. Πάντως το πρώτο coming out το έκανες, νομίζω, στην Καλαμάτα, απ' όπου κατάγεσαι.
Πράγματι, ήταν πριν από περίπου έξι χρόνια, όταν έδωσα μια συνέντευξη σε τοπικό περιοδικό για το πώς μεγαλώνει ένα γκέι παιδί στην επαρχία. Όπως καταλαβαίνεις, έγινε χαμός! Βέβαια, είχα συνειδητοποιήσει τις πιθανές συνέπειες και ήμουν αποφασισμένος να το παλέψω. Ουσιαστικά, δεν έφυγα από την Καλαμάτα οικειοθελώς, εξαναγκάστηκα. Με έδιωξε από το σπίτι ο πατέρας μου. Ήμουν τότε 17 ετών. Μπούλινγκ άλλου τύπου ευτυχώς δεν είχα δεχτεί, μάλλον επειδή είχε προηγηθεί εκείνο το coming out, οπότε, ακόμα και όσοι με χλεύαζαν, ήταν συγκρατημένοι. Η ειλικρίνεια, βλέπεις, και το θάρρος συνήθως αφοπλίζουν – μαθαίνουν να σε σέβονται όταν είσαι ευθύς.
Έμεινα, που λες, έναν ακόμα χρόνο στην πόλη, όπου έβγαζα μεροκάματο δουλεύοντας σερβιτόρος σε καφέ, όταν, όμως, απολύθηκα λόγω περικοπών, δεν μπόρεσα να βρω αλλού δουλειά κι έτσι ανέβηκα Αθήνα, μόνο με μια μικρή βαλίτσα στο χέρι. Αρχικά με φιλοξενούσαν από δω και από κει. Στην ανεύρεση στέγης, μάλιστα, είχε συνδράμει η Colour Youth. Ένα εξάμηνο το έβγαλα στην κατάληψη της Ματρόζου στο Κουκάκι, προτού βεβαίως εκκενωθεί βίαια, ένα συμβάν που έλαβε μεγάλη δημοσιότητα λόγω της σύλληψης του σκηνοθέτη Δημήτρη Ινδαρέ, που διαμένει σε διπλανό κτίριο. Έπειτα συγκατοίκησα με τον Ζακ...
— Με τον Ζακ Κωστόπουλο πώς γνωρίστηκες;
Αρχικά τον έμαθα από τα σόσιαλ μίντια – μου άρεσε ο καυστικός και εύστοχος λόγος του. Γνωριστήκαμε από κοντά όταν ήρθα στην Αθήνα. Είχα πάει, θυμάμαι, σε ένα σόου του και μου είχε φανεί πολύ σνομπ, πολύ «ντίβα», με αντιχαιρέτισε με το ζόρι, που λέμε. Αυτό, όμως, ήταν στο πλαίσιο της παράστασής του, καμία σχέση με το πόσο σεμνός, απλός και χαμηλών τόνων ήταν στην καθημερινότητά του, όπως διαπίστωσα από την πρώτη φορά που τον επισκέφθηκα σπίτι του. Άλλος άνθρωπος! Γίναμε φίλοι και στην πορεία συγκάτοικοι. Δυστυχώς, η συγκατοίκησή μας δεν έμελλε να κλείσει ούτε χρόνο...
— Κοντεύουν κιόλας δύο χρόνια από τον τραγικό χαμό του κι ακόμα δεν έχει οριστεί δικάσιμος. Αισιοδοξείς ότι θα αποδοθεί εν τέλει δικαιοσύνη για το φριχτό αυτό έγκλημα;
Το ελπίζω και το εύχομαι, παρ' όλη την προσπάθεια συγκάλυψης. Όχι πως έτσι θα γυρίσει πίσω ο Ζακ, θα ήταν όμως αδιανόητο να μείνουν ατιμώρητοι ή να πέσουν τελικά στα μαλακά αυτοί που τον μακέλεψαν.
— Σε θυμάμαι στην καραντίνα να μοιράζετε με μια φίλη σου τρόφιμα και φαγητά σε αστέγους.
Ναι, το ξεκινήσαμε έτσι αυθόρμητα, έχοντας το προηγούμενο των γενεθλίων μου, οπότε ζήτησα από γνωστούς και φίλους να μη μου κάνουν δώρα αλλά να συνδράμουμε, αντ' αυτού, αστέγους και αναξιοπαθούντες. Σκεφτήκαμε ότι, ειδικά τώρα, εκείνοι είχαν τη μεγαλύτερη ανάγκη για βοήθεια. Φτιάξαμε, λοιπόν, μια ιστοσελίδα με ένα κάλεσμα για συμπαράσταση, καθώς επίσης κι έναν χάρτη με τα σημεία που ξέραμε ή μας έλεγαν ότι υπήρχαν άστεγοι. Σε μία εβδομάδα είχαμε χαρτογραφήσει και καλύψει όλο το κέντρο. Συνεχίσαμε τη δράση αυτή για ενάμιση μήνα, σχεδόν όσο κράτησε το lockdown ‒ περπατώντας όλα αυτά, διότι μέσο δεν είχαμε.
Εκτός από το μοίρασμα τροφίμων και φαγητών, που είτε ετοιμάζαμε οι ίδιοι είτε μας τα έφερναν, κάναμε και ενημέρωση, γιατί τις πρώτες μέρες ειδικά οι περισσότεροι δεν είχαν ιδέα τι συνέβη και γιατί είχε αδειάσει η πόλη ξαφνικά. Αστυνομία παντού, μόνο εμείς και άτομα από άλλες αλληλέγγυες ομάδες κυκλοφορούσαμε. Γνώρισα από κοντά ανθρώπους που δεν θα διανοούνταν πριν από κάποια χρόνια ότι θα κατέληγαν στον δρόμο και συνειδητοποίησα πόσο εύκολα μπορεί κανείς να βρεθεί στη θέση τους σε δύσκολες εποχές. Ανθρώπους με προβλήματα υγείας, σωματικά και ψυχικά, που ακόμα και στην κατάσταση αυτή ταλαιπωρούνται από τη γραφειοκρατία.
Οι ίδιοι οι άστεγοι δεν μας ταλαιπώρησαν καθόλου – περίμεναν υπομονετικά στη σειρά τους, εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους, κρατούσαν αποστάσεις, όπως τους συμβουλεύαμε, δεν ήταν πλεονέκτες –αν είχαν φάει ήδη, μας παρότρυναν να δώσουμε φαγητό σε κάποιον άλλο‒, έδειχναν συγκινητική αλληλεγγύη. Ήταν μια έντονη εμπειρία που με άλλαξε, νομίζω, και ως άνθρωπο, με έμαθε να εκτιμώ αλλιώς μερικά πράγματα.
— Τι θα ήθελες να κάνεις στη ζωή σου, Ηλία;
Καταρχάς, σκοπεύω να σπουδάσω. Έπειτα, θέλω να ασχοληθώ με τη μόδα και τον σχεδιασμό ρούχων, κυρίως κοστούμια θεάτρου, με εξειδικευμένες παραγγελίες, ει δυνατόν, και κάθε κομμάτι να είναι μοναδικό. Το drag με βοήθησε αρκετά σε αυτό. Φτιάχνω τα δικά μου ρούχα για τις παραστάσεις μου ως GingerΈλα, είτε από την αρχή είτε κάνοντας μετατροπές σε υπάρχοντα. Πρόκειται για «χειροποίητα» σόου από την αρχή μέχρι το τέλος, από το βάψιμο και το μακιγιάζ, την κίνηση και τη χορογραφία μέχρι τα κοστούμια. Υπόψη ότι κάθε σόου μπορεί να περιλαμβάνει μέχρι και τρία διαφορετικά κομμάτια, καθένα από τα οποία πρέπει να έχει τη δική του σύλληψη και σκηνοθεσία. Είναι μια τέχνη στην οποία μπορείς να εμβαθύνεις, να την εξελίξεις και να βρεις νέους εκφραστικούς δρόμους μέσα από αυτήν. Στο μεταξύ, προσπαθώ να επιβιώνω όπως μπορώ. Έχω κάνει άπειρες δουλειές και τον καιρό αυτό εργάζομαι ξανά ως σερβιτόρος.
— Συνεχίζει τις εμφανίσεις της η GingerΈλα;
Όχι, τις είχα σταματήσει ήδη προτού επιβληθεί η καραντίνα, για λόγους ασφαλείας, και δεν θα τις ξαναρχίσω αν δεν εκτονωθεί η κατάσταση με την πανδημία, ειδικά σε κλειστούς χώρους. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ρισκάρω ούτε εγώ ούτε οι άνθρωποι που θα έρθουν να με δουν.
— Πώς προέκυψε, όμως, αυτή η περσόνα;
Η αλήθεια είναι ότι πριν έρθω στην Αθήνα δεν είχα κάποια επαφή με το αντικείμενο. Ο Ζακ Κωστόπουλος μου έβαλε την ιδέα, όταν γνωριστήκαμε και είδα πόσο εντυπωσιακός ήταν πάνω στη σκηνή ως Zackie Oh. Εκείνος ήθελε μια «κόρη», εμένα με ενδιέφερε η μόδα. «Δεν γίνεσαι», μου είπε, «κι εσύ drag queen, να τα συνδυάσουμε;». Κάπως έτσι «γεννήθηκε» η GingerΈλα!
— Σου έλειψε η παρέλαση του Pride φέτος;
Σίγουρα, όπως σε όλη την κοινότητα. Παρότι ως θεσμός έχει «κανονικοποιηθεί» αρκετά, δεν παύει να είναι μια ημέρα μνήμης, διαδήλωσης και γιορτής. Αντιπροσωπεύει μια κληρονομιά διεκδικήσεων και αγώνων που πρέπει να διαφυλαχθεί. Προσφέρει επίσης μια ευκαιρία ορατότητας σε μαζική κλίμακα, η οποία λειτουργεί απελευθερωτικά.