Τα τελευταία χρόνια, σχεδόν κάθε μήνα, κάπου, κάποιος διοργανώνει ένα φεστιβάλ αυτό-εκδόσεων κόμικς. Συνήθως νέα παιδιά, αλλά και μερικοί παλιοί, με ευλάβεια, ταγμένοι στον χώρο του underground, βγαίνουν στη γύρα να πουλήσουν τα λίγα αντίτυπα της ιστορίας που χώρεσε όλο το ταλέντο και τις ανησυχίες τους και που ελπίζουν ότι θα γίνει το διαβατήριό τους για τη μυθική χώρα όπου οι καλλιτέχνες ζουν από τη δουλειά τους.
Οι περισσότεροι αναλώνονται στο να φτιάξουν έναν σούπερμαν πιο σούπερ απ' τον Σούπερμαν ή ένα σύμπαν σαν αυτό των βιντεοπαιχνιδιών που τους έχει ολοκληρωτικά απορροφήσει από τα παιδικά τους χρόνια.
Λίγοι είναι αυτοί που δοκιμάζουν κάτι διαφορετικό, που προσπαθούν μέσα από τα κόμικς τους να πλησιάσουν τον εαυτό τους και να εξερευνήσουν τις αποκλειστικά δικές τους λέξεις, φόρμες και χρώματα. Κι ακόμα λιγότεροι είναι αυτοί που τολμούν να δηλώσουν, μέσα από αυτά, τη διαφορετικότητά τους.
Μεγάλωσα την εποχή του unisex. Τη δεκαετία του '70 οι ήρωές μου, μουσικοί, ζωγράφοι, διανοούμενοι, φορούσαν συχνά ρούχα του αντίθετου φύλου. Αρκετοί από αυτούς δήλωναν ανοιχτά την ομοφυλοφιλία τους και άλλοι απλά, στο πλαίσιο της σεξουαλικής απελευθέρωσης, δοκίμαζαν ανερυθρίαστα τους τότε απαγορευμένους καρπούς.
Τρανς, γκέι και λεσβίες συμμετέχουν ενεργά στη σκηνή, χωρίς κανείς να τους κοιτάει με μισό μάτι. Τολμούν και εκτίθενται, δημοσιεύοντας στιγμές από την προσωπική τους ζωή, και φέρουν στο στήθος ως παράσημο τη διαφορετικότητά τους.
Γι' αυτό και όταν, στα τέλη της δεκαετίας, πήγαμε με τον Ανταίο τον Χρυσοστομίδη ως συντάκτες του «Θούριου» να πάρουμε συνέντευξη από την ομάδα που μόλις ξεκινούσε να εκδίδει το «Αμφί» δεν περίμενα να συναντήσω «σωσίες» του Σταύρου Παράβα και του Χρόνη Εξαρχάκου. Η διαφορετική σεξουαλικότητα ήταν μέρος της διαφορετικότητας, ένας ακόμα σταθμός στο μόνο της ζωής της γενιάς του '60 ταξίδι, το ταξίδι της αυτοεξερεύνησης.
Σχεδόν μισό αιώνα μετά, για την ελληνική κοινωνία είναι σαν να μην πέρασε μια μέρα. Οι άνθρωποι που αρνούνται το φύλο με το οποίο γεννήθηκαν δεν γίνονται αποδεκτοί στην καθημερινότητά μας, όσο κι αν προσπαθεί ο νομοθέτης να τους εντάξει σ' αυτήν.
Δίνουμε το πρώτο βραβείο στη φαντασμαγορία του αναδυόμενου φοίνικα της Κοντσίτα, αλλά παράλληλα οδηγούμε, με μεγάλες δόσεις χλευασμού, στη μιζέρια του περιθωρίου το Τζέισον-Αντιγόνη.
Κάποιοι προσθέτουν μια πινελιά αλητείας στο δημόσιο πορτρέτο τους, δηλώνοντας ότι έχουν συνευρεθεί σεξουαλικά με άτομα του ίδιου φύλου κι άλλοι δεν αφήνουν να φανεί η σεξουαλική τους ταυτότητα παρά μόνο μετά τον θάνατό τους.
Ευτυχώς, στον μικρόκοσμο των ελληνικών κόμικς η κατάσταση είναι διαφορετική. Τρανς, γκέι και λεσβίες συμμετέχουν ενεργά στη σκηνή, χωρίς κανείς να τους κοιτάει με μισό μάτι.
Τολμούν να εκτίθενται, δημοσιεύοντας στιγμές από την προσωπική τους ζωή, και φέρουν στο στήθος ως παράσημο τη διαφορετικότητά τους. Θα τα βρείτε δύσκολα, γιατί ακόμα δεν έχουν αποκτήσει τη θέση τους στα κομιξάδικα και στα βιβλιοπωλεία της χώρας, όμως αξίζει να τα ψάξετε.
Μαλάκα Λεσβίες!
Η Σμαράγδα, γνωστή στον χώρο ως Σμαρ, περπάταγε μια μέρα με την κοπέλα της στον δρόμο, όταν εκείνη γύρισε και τη φίλησε. Ένας πιτσιρικάς που τις είδε φώναξε «μαλάκα, λεσβίες!». Αυτή η κουβέντα χάρισε τίτλο και υπόσταση σε αυτό που χρόνια πολλά τριβέλιζε το μυαλό της. Κάθισε κι έφτιαξε μια σειρά από γελοιογραφίες με τραγελαφικά επεισόδια που είχε ζήσει, ούσα λεσβία, στην Ελλάδα.
Η Σμαράγδα ζωγράφιζε κόμικς από την εποχή του σχολείου. Είχε μια παρέα κοριτσιών που έφτιαχναν εναλλάξ ιστορίες με τους εαυτούς τους και τις αντάλλαζαν για να γελάνε. Με μια άλλη κοριτσοπαρέα αργότερα είχε εκδώσει ένα φανζίν με ταξιδιωτικά κόμικς.
Το «Μαλάκα Λεσβίες!» ήταν η ευκαιρία της να απαντήσει με χιούμορ και αυτοσαρκασμό σε όλα αυτά τα ανεκδιήγητα ομοφοβικά και σεξιστικά σχόλια που εκτόξευαν άγνωστοι και φίλοι περιχαρακωμένοι πίσω από τη στερεοτυπική αντίληψη της κοινωνίας. Το πρώτο τεύχος πήγε καλά, αγκαλιάστηκε εξίσου από γκέι και στρέιτ, και τώρα η Σμαρ έχει ήδη έτοιμο το πέμπτο.
Τα τέρατα στη ντουλάπα
Όταν ο Στηβ Στιβακτής ήταν ακόμα κορίτσι, πολύ μικρό, στα γόνατα της γιαγιάς του, εκείνη του έμαθε να ζωγραφίζει μαργαρίτες. Δεν σταμάτησε ποτέ να ζωγραφίζει και, όταν ήρθε η ώρα των Πανελλαδικών, διάλεξε να σπουδάσει κόμικ, εικονογράφηση και δημιουργική γραφή.
Εδώ και δέκα χρόνια ασχολείται επαγγελματικά με την εικονογράφηση βιβλίων για παιδιά και εκπαιδευτικούς, όμως αυτό που του δίνει περισσότερη χαρά είναι να αυτοεκδίδει και να ταξιδεύει από φεστιβάλ σε φεστιβάλ.
Τα πρώτα queer κόμικς του δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Antivirus». Από τότε έχει εκδώσει πολλά με τίτλους ευρηματικούς («Ιδιοτρόπιο», «Σκιτσούχτρα», «Σαχλοπαίγνια», «Λάθος στο Πρακτορείο Νάνων») και μεγάλες δόσεις καυστικού χιούμορ. Προσωπικά, το αγαπημένο μου είναι το πολιτικά ανορθόδοξο «Τα τέρατα στη ντουλάπα».
Ο Ποέας
Ο Δημήτρης από την Αμοργό έπαιζε φανατικά παιχνίδια στο κομπιούτερ του και είχε διαλέξει για το άβατάρ του το όνομα Φιλοκτήτης. Ψάχνοντας την ιστορία του Φιλοκτήτη ανακάλυψε τον πατέρα του, τον Ποίαντα ‒στα αγγλικά Poeas‒, και υιοθέτησε το εύηχο όνομα με τις πολλές ερμηνείες για να υπογράφει τις αυτοεκδόσεις του.
Γράφτηκε σε μια σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών, αλλά την παράτησε μετά το πρώτο εξάμηνο γιατί του έκαιγε τον ελεύθερο χρόνο του. Ετών 20, πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησε το πρώτο του κόμικ και το πρώτο του sketchbook.
Το δεύτερο είναι γεμάτο σχέδια γυμνών ανδρών και γκέι ζευγαριών. Από τα μοντέλα, άλλοι είναι φίλοι του κι άλλους τους ανακάλυψε ψαρεύοντας εικόνες στο Διαδίκτυο. Τίτλος του άλμπουμ: «Πλήττω».
Γιορτή αίματος
Η Έλενα Γώγου από την Πάτρα, μηχανολόγος στο επάγγελμα, αρέσκεται να φτιάχνει ιστορίες με νεκροζώντανους και βαμπίρ. Μέχρι στιγμής έχει εκδώσει δύο κόμικς με πολύ αίμα και περιπέτεια. Και τα δύο έχουν τη γεύση κλασικών παραμυθιών με happy end, μόνο που στο τέλος ο πρίγκιπας βρίσκει τον πρίγκιπα των ονείρων του και η δέσποινα, τη δέσποινά της.
Στο πρώτο, το «Undead», οι δύο πρωταγωνίστριες κλείνουν την ιστορία με ένα παθιασμένο φιλί γεμάτο υποσχέσεις και στο δεύτερο, το «Bloodfest: Bad Blood», που χρηματοδοτήθηκε μέσω καμπάνιας στο Διαδίκτυο, οι δύο αρσενικοί ήρωές της, ένας κυνηγός βαμπίρ κι ένα βαμπίρ που δεν φοβάται το φως, καταλήγουν στο κρεβάτι.
Ο αυτοδημιούργητος κύριος Σάξον
Ο κύριος Σάξον ήταν κάποτε η Έλλη Μόκα. Εικονογραφούσε παιδικά βιβλία και συμμετείχε ενεργά στο site και τις εκδηλώσεις της ομάδας Comicdom που οργανώνει κάθε χρόνο το γνωστό φεστιβάλ στην Ελληνοαμερικανική Ένωση.
Σήμερα δηλώνει τρανς σκιτσογράφος από τον Πειραιά που πνίγει τον πόνο του σε αγγλικές παμπ. Έχει φτιάξει αρκετά κόμικς στο παρελθόν, αλλά τον τελευταίο καιρό ασχολείται κυρίως με το χρωματισμό κόμικς σελίδων και με τη δημιουργία διαφημιστικού υλικού για ΛΟΑΤΚΙ ομάδες.