Καθώς όλο και περισσότερο συζητιέται απ' την πλευρά του ΔΝΤ ένα Τέταρτο Μνημόνιο και διαπιστώνουμε την κατάρα του κάθε Κυβερνήτη (πριν ανέβει στην εξουσία λέει πως "Λεφτά Υπάρχουν", φτιάχνει "Ζάππεια" και "Σκίζει τα Μνημόνια", αλλά μετά δεν βρίσκει άλλη λύση), ξαναθυμήθηκα το πρώτο.
Πόσα λίγα ξέραμε τότε...
Λίγο πριν το Μνημόνιο - Πρώτο πακέτο μέτρων
Στα τέλη του Ιανουαρίου του 2010, ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου βρισκόταν στο Νταβός της Ελβετίας για το ετήσιο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Στη διάρκεια του δέχτηκε έντονες πιέσεις από ξένους ηγέτες για άμεση λήψη μέτρων. Στις 9 Φεβρουαρίου η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα για τον δημόσιο τομέα που περιλάμβαναν πάγωμα μισθών, περικοπές επιδομάτων 10%, περικοπές υπερωριών και οδοιπορικών. Η ανακοίνωση προκάλεσε αντιδράσεις και μία πανελλαδική απεργία της ΑΔΕΔΥ στις 10 Φεβρουαρίου, διαβάζω στη Βικιπαίδεια.
Δεύτερο πακέτο μέτρων λιτότητας
Στο επόμενο διάστημα άρχισε να αναφέρεται έντονα το ενδεχόμενο της στάσης πληρωμών. Για την αποφυγή του ενδεχομένου η κυβέρνηση έλαβε στις 3 Μαρτίου νέα σκληρά μέτρα.
Τα οικονομικά μέτρα που λήφθηκαν ήταν:
Μείωση 30% στα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα, αδείας
Μείωση 12% σε όλα τα επιδόματα του Δημοσίου
Μείωση 7% στις αποδοχές υπαλλήλων ΔΕΚΟ, ΟΤΑ, ΝΠΙΔ
Αύξηση ΦΠΑ από 4,5 στο 5%, από 9 στο 10%, από 19 στο 21%
Αύξηση 15% στον φόρο της βενζίνης
Επιβολή επιπλέον 10% έως 30% στους (ήδη υπάρχοντες) φόρους εισαγωγής επί της αξίας των περισσότερων εισαγόμενων αυτοκινήτων.
Επαναφορά τεκμηρίων διαβίωσης σε όλα ανεξαιρέτως τα αυτοκίνητα (είχαν καταργηθεί τον Σεπτέμβριο του 2003), ακόμα και στα μικρότερου κυβισμού.
Επέκταση των τεκμηρίων διαβίωσης σε όλα ανεξαιρέτως τα ακίνητα, ακόμα και στα μικρότερα.
Τα μέτρα αυτά προκάλεσαν αντιδράσεις και έγιναν μεγάλες απεργίες και πορείες στις 5 και 11 Μαρτίου.
Ο αντιπερισπασμός «Τζούλια»
Τότε ήταν που η Τζούλια Αλεξανδράτου έβγαλε το πορνό DVD της.
Οι συνωμοσιολόγοι υποψιάστηκαν ότι ήταν παρακρατικό κόλπο της κυβέρνησης για να μας κάνει να ξεχάσουμε τα νέα μέτρα ώστε να περάσουν αυτά πιο εύκολα.
Η ίδια η Αλεξανδράτου συντήρησε διάφορες φήμες για μέρες. Στην αρχή δήλωσε πως της υπέκλεψαν προσωπική ταινία, μετά από μέρες συζητήσεων όμως παραδέχτηκε στην εκπομπή της Τατιάνας Στεφανίδου πως στ' αλήθεια γύρισε η ίδια πορνό, ακούγοντας και τις συμβουλές του μάνατζέρ της Μένιου Φουρθιώτη.
Αυτό που, τελικά, έμεινε πιο πολύ απ' την ταινία της ήταν η πιο αντικαβλωτική φράση όλων των εποχών, το «Πονάει η μήτρα μου!» που αναφώνησε σε στιγμή έξαψης.
Πρώτο Μνημόνιο και Καστελόριζο
Η Ελλάδα δεν κατάφερε να βελτιώσει την θέση της στις διεθνείς αγορές παρά την λήψη των μέτρων, με αποτέλεσμα ενάμιση μήνα μετά να προσφύγει στην βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που συγκρότησαν από κοινού μηχανισμό βοήθειας για την Ελλάδα.
Η ανακοίνωση της προσφυγής στον μηχανισμό στήριξης έγινε στις 23 Απριλίου από τον πρωθυπουργό ο οποίος βρισκόταν εκείνη την ημέρα στο Καστελόριζο. Η Ελλάδα προχώρησε σε υπογραφή μνημονίου με το ΔΝΤ και την ΕΕ, για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, προκειμένου να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός στήριξης.
Τα μέτρα του πρώτου Μνημονίου
Τα μέτρα ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό την Κυριακή 2 Μαΐου 2010 και προέβλεπαν:
Αντικατάσταση του 13ου και 14ου μισθού των δημοσίων υπαλλήλων με επίδομα 500 Ευρώ σε όλους όσους έχουν αποδοχές μέχρι 3.000 Ευρώ και πλήρης κατάργησή των δύο μισθών για μεγαλύτερες αποδοχές
Αντικατάσταση 13ης και 14ης σύνταξης με επίδομα 800 Ευρώ για συντάξεις ως 2500 Ευρώ.
Περαιτέρω περικοπή επιδομάτων 8% στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων και 3% στους υπαλλήλους των ΔΕΚΟ όπου δεν υπάρχουν επιδόματα.
Αύξηση του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ από 21% σε 23%, του μεσαίου από 10% σε 11% (από 1η Ιουλίου 2010) και από 11% σε 13% (από 1η Ιανουαρίου 2011) και αντίστοιχα του χαμηλού στο 6,5% (από 1η Ιανουαρίου 2011).
Αύξηση στον ειδικό φόρο κατανάλωσης σε καύσιμα, τσιγάρα και ποτά κατά 10%
Αύξηση στις αντικειμενικές τιμές ακινήτων
Πρόσθεση ενός επιπλέον 10% στους φόρους εισαγωγής επί της αξίας των περισσότερων εισαγόμενων αυτοκινήτων.
Επίσης, το νομοσχέδιο προέβλεπε αλλαγές στα εργασιακά με αύξηση του ορίου απολύσεων και μείωση του κατώτατου μισθού. Επιπλέον, στο ασφαλιστικό προέβλεπε αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών στον δημόσιο τομέα στα 65 χρόνια έως το τέλος του 2013 με έναρξη το 2011.
Η διαδήλωση και η Μαρφίν
Την ανακοίνωση των μέτρων αυτών ακολούθησε πανελλαδική απεργία και ογκωδέστατη διαδήλωση στις 5 Μαΐου, στην οποία υπήρξε άγρια καταστολή από τις δυνάμεις τάξης και σημειώθηκαν σοβαρότατα επεισόδια.
Η μεγάλη διαδήλωση επισκιάστηκε από τον θάνατο τριών ανθρώπων (ανάμεσά τους μία έγκυος εργαζόμενη) από πυρκαγιά που ξέσπασε στην τράπεζα Μαρφίν επί της Σταδίου.
Έξι χρόνια μετά, δεν έχει καταδικαστεί κάποιος απ' τους εμπρηστές.
Ποιοι ψήφισαν το πρώτο Μνημόνιο
Το μνημόνιο υπερψηφίστηκε επί της αρχής από τη βουλή την επόμενη μέρα, στις 6 Μαΐου.
Υπέρ ψήφισαν 172 βουλευτές, από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ, αλλά και η Ντόρα Μπακογιάννη από τον χώρο της ΝΔ (η οποία όμως καταψήφισε τα μέτρα που αφορούσαν περικοπές και μειώσεις στην ψηφοφορία κατ' άρθρο και υπερψήφισε το πακέτο επί της αρχής και επί των διαρθρωτικών αλλαγών).
Ποιοι καταψήφισαν
ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισαν αλλά στην συνέχεια θα έκαναν στροφή 180 μοιρών σε όσα έλεγαν, φέρνοντας τα Μνημόνιο 2 και 3 αντίστοιχα. Μόνο το ΚΚΕ απ' όσους καταψήφισαν, δεν υπερψήφισε κάποιο Μνημόνιο στη συνέχεια.
Από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, διαφοροποιήθηκαν και δεν τα υπερψήφισαν τρεις βουλευτές (Γιάννης Δημαράς, Σοφία Σακοράφα και Βασίλης Οικονόμου) οι οποίοι αμέσως διεγράφησαν αμέσως από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, που απέμεινε πλέον με 157 βουλευτές.
Οι αντάρτες σκορπίζονται
Και οι τρεις του ΠΑΣΟΚ θα είχαν τελείως διαφορετική πορεία:
Ο Γιάννης Δημαράς θα έφτιαχνε το δικό του κόμμα (Άρμα Πολιτών) αλλά τελικά θα προσδενόταν στο άρμα του Πάνου Καμμένου και των ΑΝΕΛ για να καταφέρει να εκλεγεί.
Η Σοφία Σακοράφα θα πήγαινε στον ΣΥΡΙΖΑ με τον οποίο έγινε Ευρωβουλευτής (έκτοτε έφυγε απ' το κόμμα αλλά παρέμεινε στην Ευρωβουλή).
Ο Βασίλης Οικονόμου πήγε στη ΔΗΜΑΡ και πρόσφατα μετακόμισε στην ΝΔ...
Η δε Ντόρα Μπακογιάννη έφτιαξε το δικό της κόμμα, την Δημοκρατική Συμμαχία, αλλά δεν έπιασε το όριο του 3% και μετά από κάποιο καιρό επέστρεψε στην ΝΔ.
Κάτι ενδιαφέρον από την περίοδο είναι πως η εφημερίδα Αυγή ήταν μεν αυστηρή αλλά διατηρούσε ακόμα χαμηλούς τόνους και κάποιου είδους σύνεση.
Πόσα άλλαξαν στην Ελλάδα από το 2010 - αλλά κυρίως, πόσα έμειναν ίδια...
