Το όνομα της αναφέρεται στα περισσότερα τραγούδια στην ιστορία της μουσικής (όπως γράφει το εξαιρετικό, ελληνικό μουσικό σάιτ Apotis4stis5 που έφτιαξε τη λίστα τραγουδιών - εγώ πρόσθεσα απλώς το Vogue) και αυτή είναι η ιστορία της, όπως καταγράφηκε στη Βικιπαίδεια.
Η Γκρέτα Γκάρμπο γεννήθηκε ως Γκρέτα Λοβίσα Γκούσταφσον στη Στοκχόλμη της Σουηδίας και ήταν το μικρότερο από τα τρία παιδιά του Καρλ Άλφρεντ Γκούσταφσον (1871-1920) και της Άννα Λουίζα Γιόχανσον (1872-1944).
Όταν ήταν 14 ετών, έχασε τον πατέρα της, με τον οποίο ήταν ιδιαίτερα κοντά. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο και να πάει να δουλέψει. Η πρώτη της δουλειά ήταν σε ένα κουρείο, όπου ήταν υπεύθυνη να ετοιμάζει τον αφρό για το ξύρισμα. Στο βιβλίο της Η Γκάρμπο για τη Γκάρμπο υποστηρίζει πως η σχέση της με τη μητέρα της ήταν πολύ καλή σε αντίθεση με τις φήμες που κυκλοφορούσαν τότε.
BETTE DAVIS EYES-Kim Carnes
(She's precocious, and she knows just what it takes to make a pro blush
She got Greta Garbo's standoff sighs...)
Αργότερα έγινε υπάλληλος στο πολυκατάστημα PUB στη Στοκχόλμη, όπου εργάστηκε ως μοντέλο στις διαφημίσεις του πολυκαταστήματος που προορίζονταν για τις εφημερίδες. Οι πρώτες της εμφανίσεις στον κινηματογράφο ήρθαν όταν έπαιξε σε δυο διαφημίσεις (οι πρώτες του πολυκαταστήματος όπου δούλευε). Τελικά την είδε ο κωμικός σκηνοθέτης Έρικ Άρθουρ Πέτσλερ και της έδωσε ένα ρόλο στην ταινία που γύριζε εκείνη την εποχή Peter the Tramp (Πήτερ ο Αλήτης, 1922).
JUST LIKE GRETA (I Want To Be Alone) - Van Morrison
Από το 1922 μέχρι το 1924, η Γκούσταφσον φοίτησε στο περίφημο Βασιλικό Δραματικό Θέατρο της Στοκχόλμης. Όσο ήταν εκεί, συνάντησε το σκηνοθέτη Μορίτζ Στίλερ. Την εκπαίδευσε στις κινηματογραφικές τεχνικές υποκριτικής, της έδωσε το καλλιτεχνικό της όνομα 'Γκρέτα Γκάρμπο' και της έδωσε έναν μείζονα ρόλο στη βωβή ταινία Gösta Berlings saga (Η Ιστορία του Γκέστα Μπέρλιν), το 1924, μια μεταφορά του μυθιστορήματος της Σέλμα Λάγκερλεφ η οποία είχε κερδίσει και το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Ο Λούις Μπ. Μάγερ έφερε τον Στίλερ και τη Γκάρμπο στη Metro-Goldwyn-Mayer, όταν Η Ιστορία του Γκέστα Μπερλίν τράβηξε την προσοχή του. Όταν είδε την ταινία σε μια επίσκεψή του στο Βερολίνο, ο Μάγερ εντυπωσιάστηκε από τη σκηνοθεσία του Στίλερ αλλά τον συνεπήρε πολύ περισσότερο η ηθοποιία και η σκηνική παρουσία της Γκάρμπο. Σύμφωνα με την κόρη του Μάγερ με την οποία παρακολούθησε την ταινία, ήταν τα ήπια αισθήματα και οι εκφράσεις που εξέπεμπαν τα μάτια της που εξέπληξαν τόσο τον πατέρα της.
GRETA-Mylene Farmer
Η σχέση της με το Στίλερ τελείωσε αφού η φήμη της μεγάλωνε ενώ εκείνος πάλευε με το σύστημα. Απολύθηκε από την MGM και επέστρεψε στη Σουηδία το 1927 όπου και πέθανε ένα χρόνο αργότερα. Η Γκάρμπο ήταν επίσης στενή φίλη με τον Σουηδό ηθοποιό Άιναρ Χάνσον που σκοτώθηκε σε ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα το 1927, μετά από ένα δείπνο με την Γκάρμπο και τον Στίλερ. Η αδερφή της Γκάρμπο, Άλβα, πέθανε από καρκίνο το 1926, σε ηλικία 23 ετών, αφού εμφανίστηκε σε μια κινηματογραφική ταινία στη Σουηδία, πράγμα που αύξησε τη μελαγχολία που ένιωθε η Γκάρμπο στο Χόλιγουντ. Η MGM αρνήθηκε να επιτρέψει στη Γκάρμπο να παρακολουθήσει την κηδεία της αδερφής της στη Σουηδία. Κατάφερε να επιστρέψει μόνο το 1928 για μια επίσκεψη.
RIGHT BEFORE YOUR EYES - America
(And then just like Greta Garbo / You stare like there's no tomorrow
And you'll know what I'm thinking of / Right before your eyes I fall in love with you)
Η Ζωή στο Χόλυγουντ
Οι καλύτερες σιωπηλές ταινίες της Γκάρμπο ήταν Η Σάρκα και ο Διάβολος (1927), Αγάπη (1927) και Η Μυστηριώδης Κυρία (1928). Έχοντας συναντήσει τεράστια επιτυχία ως ηθοποιός βωβών ταινιών, ήταν μία από τους λίγους ηθοποιούς που έκανε τη μετάβαση στις ομιλούσες ταινίες, παρόλο που το καθυστέρησε όσο μπορούσε. Η ταινία της Το Φιλί (1929) ήταν η τελευταία ταινία της MGM χωρίς διαλόγους (είχε μόνο μουσική υπόκρουση και ηχητικά εφέ).
Madame Garbo - Mouloudji
Η φωνή της ακούστηκε για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη στην ταινία Άννα Κρίστι(1930), η οποία διαφημίστηκε με το σλόγκαν "Η Γκάρμπο μιλάει". Η ταινία αποτέλεσε τεράστια επιτυχία. Το 1931 η Γκάρμπο γύρισε μια γερμανική εκδοχή της ταινίας. Κατόπιν υποδύθηκε την κατάσκοπο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, Μάτα Χάρι (1931). Την ίδια χρονιά συμπρωταγωνίστησε με τον Κλαρκ Γκέιμπλ στην ταινία Σούζαν Λένοξ (1931). Ένα χρόνο αργότερα έγινε μέλος, μαζί με πολλά άλλα αστέρια της εποχής, της ταινίας Γκραντ Οτέλ παίζοντας μια Ρωσίδα μπαλαρίνα.
MY NAME IS JACK-Manfred Mann
(My name is Jack / And I live in the back of the Greta Garbo home)
Λίγο αργότερα είχε μια διένεξη με την MGM όσον αφορά το συμβόλαιό της και τελικά υπέγραψε καινούργιο με την εταιρία το 1932, φεύγοντας για τη Σουηδία λίγο αργότερα τον ίδιο μήνα. Άσκησε τον έλεγχο που της είχε μόλις δοθεί αντικαθιστώντας τον συμπρωταγωνιστή της στη Βασίλισσα Χριστίνα Λόρενς Ολίβιε, με τον Γκίλμπερτ.
Ο ρόλος της ως καταδικασμένη εταίρα στο Η κυρία με τις καμέλιες (Camille, 1936), σε σκηνοθεσία του Τζορτζ Κιούκορ, θεωρήθηκε ο καλύτερος ρόλος της. Μετά πρωταγωνίστησε με τον Μέλβιν Ντάγκλας στη Νινότσκα (Ninotchka, 1939), σε σκηνοθεσία Ερνστ Λούμπιτς.
Quicksand - David Bowie
(I'm the twisted name
on Garbo's eyes...)
Προτάθηκε για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για τους ρόλους της στην Άννα Κρίστι (1930), το Ρομάντζο (1930), την Κυρία με τις Καμέλιες (1937), και τη Νινότσκα (1939).
GARBO - Falco
Το Τέλος της Καριέρας της
Η Νινότσκα ήταν μια επιτυχημένη προσπάθεια να "ελαφρύνει" η εικόνα της Γκάρμπο και να φανεί λιγότερο εξωτική. Αυτή η κωμωδία, η πρώτη της Γκάρμπο, διαφημίστηκε με τη φράση ""Η Γκάρμπο γελάει!". Η επόμενη ταινία της, Διπρόσωπη Γυναίκα (1941) ήταν ρομαντική κομεντί με την Γκάρμπο να παίζει διπλό ρόλο για τις ανάγκες του οποίου χόρεψε κιόλας. Η εταιρία προσπάθησε με το φιλμ να τη μετατρέψει σε ένα "κανονικό κορίτσι". Η ταινία, η τελευταία της Γκάρμπο, σκηνοθετήθηκε από τον Τζορτζ Κιούκορ και παρ' όλη την εμπορική του επιτυχία, πήρε πολύ κακές κριτικές.
Halloween Parade - Lou Reed
(There's a Greta Garbo and an Alfred Hitchcock
and some black Jamaican stud
There's five Cinderellas and some leather drags
I almost fell into my mug)
Αναφέρεται συχνά ότι η Γκάρμπο αποφάσισε να αποσυρθεί από τον κινηματογράφο μετά την 'αποτυχία' της ταινίας αλλά ήδη από το 1935 είχε γίνει πολύ επιλεκτική με τους ρόλους της και τελικά περνούσε πολύς καιρός μέχρι να συμφωνήσει να κάνει την επόμενη ταινία της. Η ίδια η Γκάρμπο παραδέχτηκε ότι ένιωθε πως μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ο κόσμος άλλαξε, ίσως για πάντα.
BRIGHTON BEACH-Rod Stewart
(You were Greta Garbo and I was Cadillac
And we played so hard and we loved so hard)
Το 1949, η Γκάρμπο κινηματογράφησε κάποια δοκιμαστικά καθώς σκόπευε να ξαναμπεί στην κινηματογραφική βιομηχανία για να γυρίσει το La Duchesse de Langeais σε σκηνοθεσία Ουόλτερ Ουάνγκερ, κατά τα άλλα, όμως, δεν βρέθηκε ποτέ ξανά μπροστά σε κάμερα. Τα σχέδια για την ταινία κατέρρευσαν όταν οι χρηματοδότες απέτυχαν στην υλοποίηση της ταινίας και τα δοκιμαστικά είχαν χαθεί για 40 χρόνια πριν ξαναβγούν στην επιφάνεια από το γκαράζ κάποιου. Υπήρχαν φήμες ότι μπορεί να εμφανιζόταν ως "Δούκισσα de Guermantes" στην κινηματογραφική μεταφορά του έργου του Μαρσέλ Προυστ Η Ομοιότητα των Περασμένων αλλά ποτέ δεν καρποφόρησε.
Celluloid Heroes - The Kinks
(Don't step on Greta Garbo as you walk down the Boulevard
She looks so weak and fragile that's why she tried to be so hard
But they turned her into a princess
And they sat her on a throne
But she turned her back on stardom
Because she wanted to be alone)
Η τελευταία της συνέντευξη, μάλλον, δόθηκε στο διάσημο αρθρογράφο για θέματα ψυχαγωγίας της Daily Mail του Λονδίνου, Πολ Κάλαν κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Συναντήθηκαν στο Hotel du Cap Eden Roc, ο Κάλαν ξεκίνησε "Αναρωτιέμαι..." αλλά η Γκάρμπο τον έκοψε λέγοντας του "Γιατί αναρωτιέσαι;" και έφυγε περήφανα, κάνοντας αυτή τη συνέντευξη μια από τις συντομότερες που δημοσιεύτηκαν ποτέ.
Σταδιακά αποσυρόταν από τον κόσμο της ψυχαγωγίας και κινήθηκε σε μια απομονωμένη ζωή στη Νέα Υόρκη, αρνούμενη να κάνει οποιαδήποτε δημόσια εμφάνιση. Μέχρι το θάνατό της, οι φωτογραφίες της Γκάρμπο είχαν γίνει ένα είδος σπορ για τους παπαράτσι. Το 1974, ο παραγωγός ταινιών ερωτικού περιεχομένου, Πήτερ ντε Ρομ, παρακολούθησε την Γκάρμπο στη Νέα Υόρκη και γύρισε κάποια πλάνα με εκείνη χωρίς την άδειά της για να τα συμπεριλάβει στην ερωτική ταινία του Adam & Yves.
Παρ´όλες τις προσπάθειές της να ξεφύγει από τη δημοσιότητα, ψηφίστηκε «καλύτερη ηθοποιός του βωβού κινηματογράφου του αιώνα» (με τη συμπατριώτισσα της Ίνγκριντ Μπέργκμαν να αναδεικνύεται «καλύτερη ηθοποιός του ομιλούντος κινηματογράφου») το 1950 και ανακηρύχθηκε η ομορφότερη γυναίκα που έζησε ποτέ από το Βιβλίο Γκίνες.
These Foolish Things -- Billie Holiday
(These foolish things remind me of you
The smile of Garbo and the scent of roses)
Προσωπική ζωή
Μετά την απογείωση της καριέρας της, η Γκάρμπο έγινε γνωστή ως μονόχνωτο άτομο. Σε όλη της τη ζωή δεν έδινε συνεντεύξεις, δεν υπέγραφε αυτόγραφα, δεν παρακολουθούσε κοινωνικές εκδηλώσεις και δεν απαντούσε στην αλληλογραφία των θαυμαστών της. Σήμερα το όνομά της έχει σχετιστεί με την περίφημη ατάκα της από το Γκραντ Οτέλ: "Θέλω να είμαι μόνη" (I want to be alone), που το είχε πει με πολύ βαριά προφορά αντικαθιστώντας το w (ου) με έναν ήχο v (β), όπως είναι στα Σουηδικά.
Παρόλ' αυτά η Γκάρμπο αργότερα σχολίασε, "Δεν εννοούσα ποτέ, "Θέλω να είμαι μόνη", αλλά πως "Θέλω να με αφήσουν ήσυχη" (I want to be let alone). Αυτή είναι όλη η διαφορά"
Η Γκάρμπο υπέφερε από περιόδους έντονης κατάθλιψης και έχει περιγραφεί σε διάφορα προσωπικά γράμματα ως ναρκισίστρια, κτητική και υποτίθεται πως ντρεπόταν για τον πατέρα της, έναν καθαριστή αποχωρητηρίων.
Πιθανολογείται πως η Γκάρμπο ήταν αμφιφυλόφιλη, έχοντας απολαύσει σχέσεις με άντρες αλλά και γυναίκες, συμπεριλαμβανομένου και του ηθοποιού Τζον Γκίλμπερτ. Πρωταγωνίστησαν μαζί για πρώτη φορά στην κλασική ταινία Σαρξ και Διάβολος (Flesh and the Devil) to 1926. H "ερωτική ένταση" τους στην οθόνη γρήγορα μεταφράστηκε σε ειδύλλιο εκτός οθόνης και μέχρι το τέλος της παραγωγής η Γκάρμπο είχε εγκατασταθεί στο σπίτι του Γκίλμπερτ. Φέρεται πως ο Γκίλμπερτ της έκανε πρόταση γάμου τρεις φορές πριν δεχτεί τελικά. Όταν, επιτέλους, ο γάμος κανονίστηκε το 1926, εκείνη δεν εμφανίστηκε στην τελετή. Αφού η σχέση είχε τελειώσει και η καριέρα του Γκίλμπερτ είχε καταρρεύσει, η Γκάρμπο του έδειξε μεγάλη αφοσίωση και επέμενε να παίξει μαζί της στη Βασίλισσα Χριστίνα το 1933, παρ´όλες τις αντιρρήσεις του επικεφαλής του στούντιο της MGM, Λούις Μπ. Μάγερ.
GARBO - Stevie Nicks
Το 1931, η Γκάρμπο έγινε φίλη με τη συγγραφέα και κοσμική κυρία Μερσέντες ντε Ακόστα, που της τη σύστησε η συγγραφέας και ηθοποιός Σάλκα Φίερτελ. Εν τέλει το ζευγάρι ξεκίνησε μια σποραδική και άστατη σχέση που διακοπτόταν από μακριές περιόδους κατά τις οποίες η Γκάρμπο την αγνοούσε και περιφρονούσε τα πολλά ερωτικά γράμματά της. Μέχρι το 1960 ο δεσμός είχε τελειώσει, μετά την έκθεση, από την de Acosta, των προσωπικών τους συναντήσεων, συμπεριλαμβανομένης και μιας γυμνόστηθης φωτογραφίας της Γκάρμπο, στην επίμαχη αυτοβιογραφία της Εδώ Βρίσκεται η Καρδιά.
Η Γκάρμπο είχε έναν σύντομο ερωτικό δεσμό με τη χορεύτρια, μοντέλο και ηθοποιό του βωβού κινηματογράφου Λουΐζ Μπρουκς, όπως ισχυρίζεται η τελευταία στα απομνημονεύματά της. Περιέγραψε τη Γκάρμπο ως αρρενωπή αλλά "γοητευτική και τρυφερή ερωμένη".
THE BALLAD OF MICHAEL VALENTINE-The Killers
(And I will not lie when I say I ain't cold no more
But I've got the buzz
Like Greta Garbo walking forwards in the sun)
Αποχώρηση και απομόνωση
Η Γκάρμπο ένιωθε ότι οι ταινίες της είχαν την κατάλληλη θέση στην ιστορία και θα κέρδιζαν σε αξία. (Το 1954 βραβεύτηκε με το ειδικό βραβείο Όσκαρ.)
Στις 9 Φεβουαρίου 1951, έγινε επίσημα πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών και δύο χρόνια αργότερα αγόρασε ένα διαμέρισμα με εφτά δωμάτια στη Νέα Υόρκη, στην 52η Οδό, όπου έζησε για το υπόλοιπο της ζωής της.
Κατά καιρούς θα βρισκόταν με τις πιο διάσημες προσωπικότητες της παγκόσμιας υψηλής κοινωνίας όπως ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο φωτογράφος Σεσίλ Μπητόν αλλά, γενικά, επέλεξε να ζήσει απομονωμένη ζωή. Ήταν γνωστή για τους μεγάλους περιπάτους της στους δρόμους της Νέας Υόρκης ντυμένη απλά και φορώντας τεράστια γυαλιά ηλίου, αποφεύγοντας πάντα τα αδιάκριτα βλέμματα, τους παπαράτσι και την προσοχή των μίντια. Εντούτοις, η Γκάρμπο έλαβε ένα τελευταίο ξέσπασμα δημοσιότητας όταν γυμνές φωτογραφίες της, που τραβήχτηκαν με φακούς μεγάλης εμβέλειας, δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό People το 1976. Περιποιημένη και χαλαρή, απολάμβανε ένα μπάνιο.
BALLADE DE Mr BROWNING-Edith Piaf
(We saw on the major newspapers,
Just right next to Greta Garbo.
Browning, Browning.)
Η Γκάρμπο έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής της σε απόλυτη απομόνωση. Ήταν γνωστή για την ολιγάρκειά της και ήταν ιδιαίτερα εύπορη.
Πέθανε στο Νοσοκομείο της Νέας Υόρκης στις 15 Απριλίου 1990, σε ηλικία 84 ετών, ως συνέπεια πνευμονίας και νεφρικής ανεπάρκειας. Προηγουμένως είχε υποβληθεί σε επιτυχή θεραπεία για καρκίνο του μαστού. Αποτεφρώθηκε και, μετά από μακρά δικαστική μάχη, οι στάχτες της ενταφιάστηκαν στο νεκροταφείο Skogskykogárden στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Στοκχόλμη. Άφησε όλη την περιουσία της, που υπολογίζεται στα 20.000.000 δολάρια, στην ανιψιά της, Γκρέι Ράισφηλντ στο Νιου Τζέρσεϊ.
*Μόλις δύο εβδομάδες πριν το θάνατο της Γκάρμπο, στις 27 Μαρτίου του 1990, η Μαντόνα είχε κυκλοφορήσει το καινούργιο της κομμάτι, στου οποίου το ραπ σημείο η τραγουδίστρια αναφέρει τις προσωπικότητες του παλιού Χόλιγουντ που τη σημάδεψαν.
Πρώτη πρώτη ήταν, φυσικά, η Γκρέτα Γκάρμπο.
Greta Garbo, and Monroe
Deitrich and DiMaggio
Marlon Brando, Jimmy Dean
On the cover of a magazine
Grace Kelly; Harlow, Jean
Picture of a beauty queen
Gene Kelly, Fred Astaire
Ginger Rodgers, dance on air
They had style, they had grace
Rita Hayworth gave good face
Lauren, Katherine, Lana too
Bette Davis, we love you
Ladies with an attitude
Fellows that were in the mood
Don't just stand there, let's get to it
Strike a pose, there's nothing to it
σχόλια