Η κλασική μουσική της Κυριακής

Σαν σήμερα… [by _erin]

…το 1653 βαπτίζεται ο

Georg Muffat  [Γκέοργκ Μούφατ]

Facebook Twitter

Μεζέβ, Σαβοΐα, (βαπτ.) 1 Ιουνίου 1653 – Πάσσαου, 23 Φεβρουαρίου 1704

Γερμανός μπαρόκ συνθέτης και οργανίστας γαλλικής καταγωγής, και πατέρας του επίσης σπουδαίου συνθέτη Gottlieb Muffat. Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του γερμανό αν και οι πρόγονοί του κατάγονταν από τη Σκωτία και η οικογένεια του εγκαταστάθηκε στη Σαβοΐα στις αρχές του 17^ου αιώνα.

Εξέχων συνθέτης ορχηστρικής μουσικής, έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στη διάδοση του γαλλικού και ιταλικού στυλ στη Γερμανία.

Georg Muffat, 12 Concerti Grossi

Σε ηλικία 10 ετών εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου πιθανολογείται ότι σπούδασε μουσική με δάσκαλο τον Jean Baptiste Lully. Επεκτείνοντας τις σπουδές του αλλά αναζητώντας ταυτόχρονα και εργασία, ταξίδεψε για πολλά χρόνια ανά την Ευρώπη, και συνάντησε πολλούς σπουδαίους δασκάλους και μουσικούς μεταξύ των οποίων και τον Arcangelo Corelli, ο οποίος επηρέασε (μαζί με τον Lully) βαθύτατα τη σκέψη και το έργο του Muffat.

Τελικά το 1690 διορίζεται Kapellmeister [chapelmaster] στην αυλή του Johann Philipp von Lamberg, αρχιεπισκόπου του Πάσσαου, και παραμένει στη θέση αυτή μέχρι το θάνατό του.

Ως κοσμοπολίτης συνθέτης ο Muffat έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στην ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στις διάφορες ευρωπαϊκές μουσικές παραδόσεις. Σχεδόν όλο του το έργο έχει διασωθεί από τις πρωτότυπες εκδόσεις, ενώ όλα του τα έργα φέρουν πολύγλωσσους προλόγους και επεξηγήσεις, γεγονός που αποδεικνύει ότι ακόμα και ο ίδιος ένοιωθε την πρωτοπόρο συμβολή του στην εισαγωγή του γαλλικού και ιταλικού στυλ (και κυρίως των πρακτικών που ακολουθούσαν οι Jean Baptiste Lully και Arcangelo Corelli) στις γερμανόφωνες χώρες. Οι πληροφορίες που περιέχονται στα συνοδευτικά κείμενα των συνθέσεών του είναι μοναδικές, και σκοπό είχαν να βοηθήσουν τους εκτελεστές που δεν ήταν εξοικειωμένοι με τα εξωγερμανικά μουσικά στυλ της εποχής. Τα κείμενα αυτά εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά πολύτιμα ακόμη και σήμερα.

Στον κατάλογο των συνθέσεών του θα βρει κανείς σονάτες για διάφορα μουσικά όργανα, ορχηστρικές σουίτες, 12 Concerti grossi, πολυάριθμα έργα για εκκλησιατικό όργανο και τσέμπαλο κ.α.

====

…το 1804 γεννιέται ο

Mikhail  Ivanovich Glinka [Μιχαήλ Ιβάνοβιτς Γκλίνκα]

Facebook Twitter

Νοβοσπάσκογιε, Σμολένσκ, 1 Ιουνίου 1804 – Βερολίνο, 15 Φεβρουαρίου 1857

Θεωρείται ο ιδρυτής της Ρωσικής Εθνικής Σχολής και ο πρώτος ρώσος συνθέτης που αναγνωρίστηκε κι έγινε ευρύτερα αποδεκτός εκτός Ρωσίας. Ως «πατέρας» της ρωσικής μουσικής του 19ου αιώνα επηρέασε πολλούς συμπατριώτες του μουσικούς μεταξύ των οποίων και την περίφημη ομάδα των Πέντε [The Mighty Handful: Mily Balakirev, César Cui, Modest Mussorgsky, Nikolai Rimsky-Korsakov, Alexander Borodin].

Mikhail Glinka: Selected Orchestral Works

Γεννήθηκε και μεγάλωσε μέσα στους κόλπους μιας ευγενούς και ευκατάστατης οικογένειας, και κατά συνέπεια δεν είχε την ανάγκη κάποιας απασχόλησης με σκοπό τον βιοπορισμό. Η ασθενική του κράση τον κατέστησε δια βίου εξαρτημένο από πληθώρα ιατρών, μεταξύ των οποίων και αρκετοί «κομπογιαννίτες» της εποχής που εκμεταλλεύονταν την κατάστασή του.

Η μουσική του παιδεία υπήρξε ιδιαίτερα ασταθής: ξεκίνησε στα 13 του με κάποια μαθήματα πιάνου και κάποια σποραδικά μαθήματα σύνθεσης στην Αγία Πετρούπολη. Μέχρι το 1830 ακολουθεί ένα μποέμ τρόπο ζωής ως ερασιτέχνης –σχεδόν αυτοδίδακτος– μουσικός που παράλληλα εργαζόταν ως δημόσιος υπάλληλος στο Υπουργείο Δημοσίων Συγκοινωνιών.

Από τον Απρίλιο του 1830 ταξιδεύει στην Ευρώπη για λόγους υγείας (Μιλάνο, Βιέννη, Βερολίνο…) και βρίσκει την ευκαιρία να επεκτείνει τις γνώσεις του παρακολουθώντας μαθήματα με διακεκριμένους δασκάλους της εποχής, να ακούσει πολλή δυτικο-ευρωπαϊκή μουσική, να κάνει σπουδαίες γνωριμίες όπως οι Mendelssohn και Berlioz, και τελικά να αποδειχθεί ικανότατος στην σύνθεση όπερας σε ιταλικό στυλ! Τότε αισθάνεται για πρώτη φορά ότι οφείλει να κάνει για τη ρωσική μουσική αυτό που ήδη έκαναν οι ιταλοί συνθέτες για τη δική τους: να δημιουργήσει το «ρωσικό ύφος», την σύντηξη δυτικο-ευρωπαϊκής μουσικής και ρωσικής παράδοσης.

Η είδηση του θανάτου του πατέρα του είναι η αφορμή της επιστροφής στη γενέτειρά του το 1834.

Με την επιστροφή του στην Αγία Πετρούπολη η επιταγή για δημιουργίας ενός «εθνικού μουσικού χαρακτήρα» τον οδηγεί στη διαδικασία σύνθεσης της πρώτης «ρωσικής όπερας». Έτσι το 1836 γίνεται με μεγάλη επιτυχία η πρεμιέρα της όπερας «A Life for the Tsar», μαζί με τα εγκαίνια του Μεγάλου Θεάτρου της Αγίας Πετρούπολης, παρουσία του Τσάρου Νικολάου του Ιου. 

Mikhail Glinka - A Life for the Tsar, "Overture"

Από πολλές απόψεις αυτή η όπερα σηματοδοτεί την έναρξη της ρωσικής εθνικής μουσικής:

- είναι η πρώτη ρωσική όπερα που υιοθετεί και αφομοιώνει το δυτικο-ευρωπαϊκό μουσικό ιδίωμα του 19^ου αιώνα,

- διαθέτει περιεχόμενο εθνικού και πατριωτικού χαρακτήρα,

- και κυρίως συνδυάζει επιδέξια το ιταλικό οπερατικό στυλ και το ρωσικό λαϊκό τραγούδι, δημιουργώντας πράγματι την αίσθηση ενός καινοφανούς ιδιώματος.

Η δεύτερη όπερα του ακολούθησε το 1842 με τίτλο «Ruslan and Lyudmila», αλλά αντιμετωπίστηκε με αδιαφορία από το κοινό. Η απογοήτευση που αισθάνθηκε, τον ώθησε να εγκαταλείψει τη Ρωσία κατευθυνόμενος αρχικά προς το Παρίσι, στη συνέχεια στην Ισπανία κι έπειτα στο Βερολίνο. Εμπνεόμενος από τα ταξίδια του συνθέτει ενώ ταυτόχρονα μελετά αναγεννησιακή και μπαρόκ μουσική. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του επιστρέφει στο «ρωσικό ιδίωμα» και μόλις ένα χρόνο πριν τον θάνατό του επανακτά τη φιλοδοξία του να διαμορφώσει μια «ρωσική εθνική μουσική».

14 pieces for piano by Michail Ivanovič Glinka

Οι επόμενες γενιές Ρώσων συνθετών καθιέρωσαν τον Glinka ως τον «πατέρα» της ρωσικής μουσικής και ανέδειξαν τα έργα του ως ανεξάντλητες πηγές νέων ιδεών.  

*Ο πλήρης κατάλογος των συνθέσεων του_Mikhail_Glinka

===

Και τέλος, σαν σήμερα

…το 1954

γίνεται στην Ιερουσαλήμ η πρώτη concert performance* της όπερας σε 5 πράξεις David, Op.320  του Darius Milhaud [Ντάριους Μιγιώ].

Facebook Twitter

Το libretto επιμελήθηκε ο Armand Lunel. Ένα χρόνο αργότερα στις 2 Φεβρουαρίου του 1955 ο David έκανε την κανονική του πρεμιέρα στη Scala του Milano.

Darius Milhaud - DAVID Op.320 (Part 1)

Darius Milhaud - DAVID Op.320 (Part 2)

Ο Γάλλος συνθέτης Darius Milhaud είναι ένας από τους πιο παραγωγικούς του 20ου αιώνα. Συνέδεσε το όνομά του με την avant-garde της δεκαετίας του 1920, ενώ ανήκε και στην Ομάδα των Έξι. Καταπιάστηκε με όλα τα είδη μουσικής σύνθεσης και υπήρξε πρωτοπόρος ως προς την χρήση των κρουστών, της πολυτονικότητας [η χρήση δύο ή περισσότερων τονικοτήτων ταυτόχρονα], των στοιχείων Jazz και των αλεατορικών τεχνικών [σύμφωνα με τις οποίες στοιχεία όπως ο ρυθμός, ο τόνος και το ύφος καθορίζονται από την προσωπική επιλογή του ερμηνευτή ή ακόμα και από την τύχη] στα έργα του. Παρόλο που οι πηγές της έμπνευσής του ήταν πολλές και ποικίλες, η μουσική του εμφανίζει μια συναρπαστική στυλιστική ομοιογένεια.

*Ο πλήρης κατάλογος των συνθέσεων του_Darius Milhaud

 **concert performance: η εκτέλεση έργων όπως όπερες, μπαλέτα, λειρτουργείες κλπ. σε αίθουσα συναυλιών χωρίς την σκηνική τους δράση.