10 ΜΑΡΤΙΟΥ ΤΡΙΤΗ ΓΥΡΩ ΣΤΙΣ 6. Εκεί σταμάτησε η καθημερινότητα έτσι όπως την ήξερα τουλάχιστον. Θυμάμαι είχε κάπως συννεφιά εκείνη τη μέρα και ενώ είχα κλείσει 6ωρο στη σχολή, πήρα τη μητέρα μου να της πω ότι δεν θα καθόμουν στο τελευταίο 3ωρο μάθημα και ότι θα γύριζα σπίτι. Ήδη μια μέρα πριν συζητιόταν ο κορονοϊός στα αμφιθέατρα και στις αίθουσες της σχολής, ήδη είχε εισβάλει στις συζητήσεις μας κορονοϊός, πριν ακόμα εισβάλει στη ζωή μας και την μεταβάλλει τόσο ξαφνικά και πρωτόγνωρα. Θυμάμαι το πρωί της ίδιας μέρας να συζητάμε σε πηγαδάκι στο θόλο της σχολής με τις φίλες μου για το ενδεχόμενο κλείσιμο της σχολής για το τότε προσεχές Σαββατοκύριακο με σκοπό την απολύμανση των πανεπιστημιακών χώρων για τον κορονοϊό και μάλιστα χαριτολογώντας λέγαμε δεν πιάνει και τη Δευτέρα να κάτσουμε μια μέρα παραπάνω – που να ξέραμε τότε ότι η ημέρα παραπάνω θα γινόταν περίπου δυόμιση μήνες και χωρίς προοπτική να ανοίξουμε ξανά για μαθήματα μέχρι το τέλος του εξαμήνου –. Και πραγματικά ούτε στην πιο τρελή μας φαντασία δεν περιμέναμε τι θα επακολουθούσε, όπως και κανείς άλλος μη ειδικός υποθέτω.
Την ίδια μέρα, και επιστρέφοντας στο σπίτι μου και έχοντας ακόμα άγνοια για τη συνέχεια αυτής της σχεδόν επιστημονικής φαντασίας κατάσταση που βιώσαμε και βιώνουμε που εν τέλει δεν είναι και τόσο εξωπραγματική, συναντώ κάποια γνωστή της μητέρας μου και πηγαίνοντας να την χαιρετήσω αγκαλιάζοντάς την μου λέει ότι καλύτερα να μη χαιρετηθούμε γιατί ένιωθε λίγο κρυωμένη – μετέπειτα κατάλαβα ότι ήταν η πρώτη μου επαφή με το περιβόητο και σωτήριο όπως αποδείχτηκε social distancing –. Συνεχίζοντας την πορεία μου προς το σπίτι ένα μήνυμα στο messenger από τον καλύτερο μου φίλο με κάνει να σταματήσω να το διαβάσω, καθώς ήταν ένα δημοσίευμα που έλεγε για κλείσιμο σχολείων και σχολών. Η δική μου απάντηση «Όντως;;; Αποκλείεται.», γυρίζοντας σπίτι είχε βγει ήδη επίσημη κυβερνητική ανακοίνωση ότι κλείνουν σχολεία και σχολές για περίπου δύο εβδομάδες. Και μετά αρχίζουν οι ανακοινώσεις για τις ευπαθείς ομάδες σπίτι και συστάσεις για μεγάλη προσοχή και όλοι σχεδόν να μην μπορούμε να πιστέψουμε τι γίνεται. Ήδη είχε αρχίσει να ψιθυρίζεται ότι θα μπει όλη η χώρα σταδιακά σε καραντίνα. Λίγες ημέρες μετά – πλέον για να είμαι ειλικρινής δεν θυμάμαι καν ημερομηνίες – κλείνουν τα μαγαζιά εστίασης, τα εμπορικά καταστήματα, καφέ, μπαρ και ένα σωρό άλλες υπηρεσίες ανθρώπινων δραστηριοτήτων και χώροι ψυχαγωγίας. Το δεύτερο σοκ μετά το κλείσιμο των σχολείων που δεν άργησε να διαδεχθεί το τρίτο και ακόμα μεγαλύτερο σοκ της καθολικής απαγόρευσης της κυκλοφορίας με επιβολή προστίμων για τους παραβάτες και τη χρήση του σχεδόν λυτρωτικού και ταυτόχρονα καταπιεστικού 13033 και των κωδικών μετακίνησης για συγκεκριμένες μόνο δραστηριότητες εκτός των σπιτιών μας. Ως δια μαγείας οι ελευθερίες μας είχαν νοσήσει από τον ύπουλο τελικά ίο, ευτυχώς για εμάς αυτές και όχι εμείς. Γιατί όσο είμαστε καλά εμείς, θα έρθουν πάλι πίσω – και να που έρχονται –.
Κάνοντας έναν απολογισμό αυτής λοιπόν της άσχημης παρένθεσης – εμπειρίας ζωής, το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό είναι το εξής: Τίποτα δεν είναι δεδομένο και αυτονόητο στη ζωή. Εκτίμησέ το, κάνε το να αξίζει, σεβάσου το και αγωνίσου γι'αυτό. Αυτό σε επίπεδο θεωρητικό. Στην πράξη όμως, ο σίγουρα δύσκολος περιορισμός, με έκανε να μάθω περισσότερα πράγματα για εμένα και τα θέλω μου.
Και ξαφνικά όλοι στα σπίτια μας. Κλεισμένοι, τρομαγμένοι, απογοητευμένοι, ανήσυχοι ή σχεδόν αποσβολωμένοι. Γράφοντας παρατηρώ ότι για την τελευταία ημέρα που ζούσαμε χωρίς περιορισμούς θυμάμαι κάθε λεπτομέρεια, ενώ οι σχεδόν δυο μήνες περιορισμών συμπυκνώθηκαν σε λίγες γραμμές. Ίσως και γιατί αυτός ο πρωτόγνωρος πολύς χρόνος που μας δόθηκε έμοιαζε κάπως ατελείωτος, αλλά και συμπυκνωμένος ταυτόχρονα ήταν σαν η κάθε ημέρα να ήταν η ίδια χρονικά, οι ημέρες περνούσαν, αλλά ο χρόνος ήταν σαν να είχε παγώσει ή σταματήσει. Στην αρχή φόβος για την υγεία μας, ειδικά των ευπαθών ομάδων μετέπειτα για τις δουλειές και τη ζωή μας. Οι ανακοινώσεις των αρμοδίων έγιναν μέρος της καθημερινότητάς μας, άλλοτε με άσχημα νέα – δυστυχώς τελείως αλώβητοι δεν βγήκαμε και χάσαμε συνανθρώπους μας – και άλλοτε με καλά και αισιόδοξα νέα, ευτυχώς για όλους μας τα πράγματα εξελίχθηκαν παραπάνω και από θετικά. Το μένουμε σπίτι τελικά αποδείχτηκε το καλύτερο φάρμακο πρόληψης στην παρούσα φάση.
Από σήμερα παίρνουμε ξανά πίσω σταδιακά την ελευθερία μας και στοχάζομαι αν και τι αποκόμισα από όλη αυτή την πρωτόγνωρη σχεδόν εξωπραγματικά κινηματογραφική εμπειρία. Κάνοντας έναν απολογισμό αυτής λοιπόν της άσχημης παρένθεσης – εμπειρίας ζωής, το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό είναι το εξής: Τίποτα δεν είναι δεδομένο και αυτονόητο στη ζωή.. Εκτίμησέ το, κάνε το να αξίζει, σεβάσου το και αγωνίσου γι'αυτό. Αυτό σε επίπεδο θεωρητικό. Στην πράξη όμως, ο σίγουρα δύσκολος περιορισμός, με έκανε να μάθω περισσότερα πράγματα για εμένα και τα θέλω μου – αμφιβάλλω αν μας δόθηκαν ποτέ σχεδόν δυο μήνες χωρίς να κάνουμε τίποτα ως ενήλικες –. Με έκανε, επίσης, να καταλάβω πόσο σπουδαία και όμορφα είναι από τα πιο απλά καθημερινά πράγματα μέχρι και τα πιο σύνθετα που η ταχύτατη ζωή μας προσπερνά. Ένας καφές με φίλους, η τυχαία συνάντηση με έναν γνωστό στο δρόμο, μια άσκοπη βόλτα μέσα στη βουή ζωντάνιας της πόλης, η καθημερινή επαφή με την παρέα μου, μια μάζωξη σε ένα φιλικό σπίτι, μια βόλτα στα μαγαζιά, μια βόλτα με μεγάλη παρέα, ένα αξέχαστο πάρτι, μια εκδρομή, ένα χαλαρό ποτό στο στέκι μας, ένα βράδυ για φαγητό με τα αδέρφια μου, ένα φιλί, μια αγκαλιά με τους αγαπημένους μας ανθρώπους, τα πηγαδάκια στη σχολή με τις παρέες μας, τα μαθήματα στις αίθουσες και στα αμφιθέατρα, μια βόλτα στην όμορφη παραλία της πόλης μου, που άνοιξε ξανά για το κοινό πριν λίγες μέρες – ίσως και να ήταν προσωπικά για εμένα από τα πιο δύσκολα μέτρα καθώς σε κάθε Βολιώτη, η ψυχή του χωρίζεται μεταξύ βουνού και θάλασσας, και ιδίως η παραλία αποτελεί κομμάτι της καθημερινότητάς μας τουλάχιστον για τους σπουδάζοντες όπως εγώ.
Επίσης, με έκανε να ανακαλύψω δραστηριότητες που οι καθημερινές μου υποχρεώσεις τις είχαν θάψει στη λήθη των χρόνων. Έπιασα ξανά στα χέρια μου τα μολύβια και το μπλοκ σχεδίου μου που είχα πάνω από μια δεκαετία να τα ακουμπήσω, όπως και τις μαγειρικές κουτάλες – νεοεισερχόμενη ενασχόληση – που τελικά τις πιάσαμε σχεδόν όλοι. Επίσης, συνειδητοποίησα τι θα πει ευθύνη για τους άλλους, ζώντας με δύο γονείς σε ευπαθείς ομάδες έπρεπε να στερηθώ ακόμα περισσότερα και από όσα επέβαλλαν οι περιορισμοί. Αφιέρωσα πιο πολύ χρόνο σε εμένα – μεγάλη πολυτέλεια – στην εποχή που ζούμε, αλλά και στους γονείς μου μια σχέση που θεωρούμε πολλές φορές δεδομένη, αλλά που δεν είναι τελικά καθόλου έτσι. Έκανα μαζί τους περισσότερα πράγματα, από όσα έχω να κάνω από το σύνολο των εφηβικών μου χρόνων μέχρι και πριν δύο μήνες, μέσα σε δύο μήνες και τους γνώρισα καλύτερα ως ανθρώπους και όχι μόνο ως γονείς, – τελικά είναι καλοί άνθρωποι – όπως έλεγε και ένα εύστοχο διαδικτυακό αστείο. Συνειδητοποίησα ποιοι πραγματικά μου έλειψαν από την καθημερινότητά μου, αλλά και ποιοι συνέχισαν να βρίσκονται σε αυτή ακόμα περισσότερο με κάθε εφικτό τρόπο και κάτω από αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Εκτίμησα παραπάνω την ελευθερία μου, ένα αγαθό για το οποίο δεν αγωνίστηκα ποτέ όπως προηγούμενες γενιές και το θεωρούσα σχεδόν ακλόνητο. Δεν είναι καθόλου έτσι, θέλει καθημερινό αγώνα και ανυπέρβλητο αίσθημα ευθύνης ατομικής και συλλογικής. Αν συνεχίσω να απαριθμώ πράγματα και καταστάσεις ίσως και να μη τελειώσω ποτέ αυτό το άρθρο, γιατί τελικά είναι πολλά αυτά που μου έλειψαν, αλλά εξίσου πολλά και αυτά που έμαθα και θα συνεχίσω να μαθαίνω.
Δοκιμαστήκαμε και εμείς και οι αντοχές μας σκληρά και απρόσμενα. Αλλά μάθαμε. Όλοι μάθαμε και από κάτι ή και πολλά. Οι άνθρωποι πολλές φορές χρειάζονται μεγάλες δοκιμασίες για να μάθουν, για να πάνε ένα βήμα πιο μπροστά. Και ξέρετε κάτι πρέπει να μας πούμε ένα μπράβο που τα καταφέραμε όλοι και να επιβραβεύσουμε όλη την προσπάθειά μας, σεβόμενοι αυτή και εφαρμόζοντας για όσο χρειάζεται όσα την κάνανε επιτυχημένη. Και όσα δύσκολα και να έρθουν πάλι ενωμένοι και μπορούμε και θα τα καταφέρουμε.
Το χρονικό μιας άσχημης παρένθεσης στις ζωές μας, όπως συμβαίνει πάντα στην ιστορία των ανθρώπων δεν είναι ικανό να σταματήσει τη ζωή. Η ζωή πάντα μα πάντα θα συνεχίζεται και θα κερδίζει. Και εμείς και αυτή. Κλείνω αυτόν τον απολογισμό με προσμονή για τις αγκαλιές που θα έρθουν μαζί με τις πιο όμορφες ημέρες για όλους μας!
* Η Φροσούλα Κίτσιου είναι Φοιτήτρια Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Παν/μιο Θεσσαλίας
σχόλια