Οι άνθρωποι γίνονται πιο επιλεκτικοί στις φιλίες τους, όσο περνούν τα χρόνια. Το ίδιο ισχύει και για τους χιμπατζήδες, διαπίστωσαν για πρώτη φορά με έρευνά τους Αμερικανοί επιστήμονες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την Αλεξάντρα Ροζάτι του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, κατέληξαν ότι οι αρσενικοί χιμπατζήδες δείχνουν και αυτή κοινωνική επιλεκτικότητα, η οποία σχετίζεται με την ηλικία.
Οι συντάκτες της έρευνας άντλησαν δεδομένα από 78.000 ώρες παρατήρησης στο εθνικό πάρκο Κιμπάλε στην Ουγκάντα, από το 1995 έως το 2016. Στο στόχαστρο ήταν η κοινωνική συμπεριφορά 21 αρσενικών χιμπατζήδων από 15 έως 58 ετών. Επελέγησαν τα αρσενικά, γιατί παραμένουν στις κοινότητες στις οποίες γεννήθηκαν, ενώ η πλειονότητα των θηλυκών σκορπίζουν σε νέες ομάδες.
Πέρα από το γεγονός ότι ο χιμπατζής είναι ο στενότερος «συγγενής» του ανθρώπου από το ζωικό βασίλειο, αποτελεί το ιδανικό είδος για τη σύγκριση με τον άνθρωπο γιατί ζει πολλά χρόνια- μερικές φορές μέχρι τα 60- και έχει μεγάλο εύρος επιλογής για τις φιλίες του.
Τα αρσενικά καθαρίζουν το ένα το άλλο, κυνηγούν και μοιράζονται το γεύμα, κάνουν μαζί περιπολία στα όρια των περιοχών τους και σχηματίζουν συμμαχίες για να ανέβουν ψηλότερα στις «βαθμίδες» της ομάδας τους και να διατηρηθούν σε αυτό το επίπεδο.
Για να μελετήσουν τις προτιμήσεις τους, οι ερευνητές ανέπτυξαν έναν δείκτη σχέσης που βασίστηκε στο πόσο συχνά ένα αρσενικό ήταν σε απόσταση μικρότερη των 5 μέτρων από άλλο, σε σύγκριση με το πόσο συνδέονταν με άλλα μέλη της ομάδας. Οι επιστήμονες δημιούργησαν τρεις κατηγορίες: αμοιβαίες φιλίες- όταν και οι δύο έδειχναν προτίμηση να κάθονται μαζί- μονόπλευρες φιλίες και η απουσία φιλικής σχέσης.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι μεγαλύτεροι χιμπατζήδες είχαν σημαντικά περισσότερο αυθεντικές φιλίες από ότι οι νεότεροι, στους οποίους οι απόπειρες φιλίας ήταν πιο συχνά μονόπλευρες. Για παράδειγμα, ένας 40χρονος είχε κατά μέσο όρο έως και τρεις φορές περισσότερες φιλίες υψηλής ποιότητας και κατά ένα τρίτο μονόπλευρες φιλίες, σε σύγκριση με έναν 15χρονο χιμπατζή.
Επίσης διαπιστώθηκε ότι οι άνω των 35 ετών περιποιούνταν τους πραγματικούς φίλους τους, ενώ εμπλέκονταν σε λιγότερο επιθετική συμπεριφορά απέναντι σε άλλους της ομάδας- δάγκωμα, χτύπημα, κυνηγητό- όσο μεγάλωναν.
Τέλος, οι μεγαλύτεροι περνούσαν περισσότερο χρόνο μόνοι τους σε σύγκριση με τους νεότερους και όταν επέλεγαν να κάνουν παρέα, ήταν με σημαντικούς κοινωνικούς συντρόφους.
Στη θεωρία, καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει επικεντρώνεται στους μεγαλύτερους και πιο σημαντικούς φίλους, αντί να αναζητά νέους, επειδή αντιλαμβάνεται περισσότερο το αίσθημα της θνητότητας. Όμως, από τη στιγμή που οι χιμπατζήδες πιθανότατα δεν έχουν την ικανότητα μιας τέτοιας αντίληψης, ίσως παίζουν ρόλο διαφορετικοί παράγοντες, όπως η μείωση της συναισθηματικής αντιδραστικότητας, σημείωσαν οι ερευνητές. Επίσης, οι ισχυρές φιλίες μπορεί να βοηθούν τους χιμπατζήδες που γερνάνε να συνεχίσουν να ευημερούν, παρά την εξασθένηση της υγείας και του κοινωνικού στάτους τους, επεσήμαναν ακόμη οι επιστήμονες.
Με πληροφορίες από AFP