Ένα σχολικό μπούλινγκ τον τράβηξε στις εθνικοσοσιαλιστικές ιδέες. Στέλεχος της Χρυσής Αυγής, τακτικός αρθρογράφος στην ιστοσελίδα της οργάνωσης και βασικός ομιλητής στις εκδηλώσεις της έναν καιρό, ο Ηλίας Σταύρου διατέλεσε επιστημονικός συνεργάτης της στη Βουλή επί ενάμιση χρόνο προτού μεταστραφεί και τα «βροντήξει», βλέποντας κιόλας την κατάσταση να εκτροχιάζεται επικίνδυνα μέσα σε ένα κρεσέντο βίας, μίσους και αλαζονείας που κορυφώθηκε με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.
Η κατάθεσή του ως μάρτυρα κατηγορία τόσο στο ανακριτικό στάδιο όσο και στο δικαστήριο αργότερα, καθώς επίσης τα στοιχεία που προσκόμισε συνέβαλαν σημαντικά στην καταδικαστική απόφαση που έστειλε την ηγεσία της στη φυλακή, χαρακτηρίζοντάς την και επίσημα εγκληματική οργάνωση. Ήταν, ταυτόχρονα, μια λυτρωτική και για τον ίδιο πράξη: «Νιώθω μέσα μου ντροπή για το πολιτικά εγκληματικό παρελθόν μου...» έλεγε στον Alpha στις 11/9/14, χαρακτηρίζοντας τη ΧΑ «συμμορία δολοφόνων».
Χρειάστηκε, λέει σήμερα, πολύς εσωτερικός αγώνας για ξεπεράσει όλη εκείνη τη σκοτεινή εμπειρία και να ανακάμψει προσωπικά και κοινωνικά. Μέχρι πρόσφατα, μάλιστα, σπάνια μιλούσε δημόσια γι' αυτή. Απελευθερωμένος πλέον από τους «δαίμονές» του, έχει ξαναβρεί τον βηματισμό του και διαβιεί μαζί με τη σύζυγό του Μαρία –η οποία τον στήριξε, καθώς αναφέρει, πολύ στη δοκιμασία αυτή– στην ιδιαίτερη πατρίδα του τη Βέροια όπου δικηγορεί. Εξακολουθεί, εντούτοις, να προσέχει τις διατυπώσεις του καθώς υπάρχουν ακόμα δικαστικές εκκρεμότητες με πρώην «συντρόφους» του.
Ο άνθρωπος ο οποίος εμφανίζεται σε βίντεο που κυκλοφορεί ακόμα στο YouTube να υπερασπίζεται το «δίκαιο του αίματος» λέγοντας ότι αλλοδαποί και ομοφυλόφιλοι δεν έχουν καμία θέση στη νέα, φυλετικά «καθαρή» Ελλάδα που οραματίζονταν οι ομοϊδεάτες του (15/2/13) χαρακτηρίζει σήμερα τον εθνικοσοσιαλισμό «μια ηλίθια ιδεολογία για να διαθέτουν κάποιοι, που μόνη πραγματική ιδεολογία τους είναι το τομάρι τους, πειθήνια όργανα για να υπηρετούν τους σκοτεινούς σκοπούς τους». Μια ιδεολογία άρρηκτα συνυφασμένη με τη Χρυσή Αυγή παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς των κατηγορούμενων μελών της, όπως υπογραμμίζει.
Στη μακρά τηλεφωνική συνομιλία που είχαμε μου αφηγήθηκε όλο το στόρι της εμπλοκής του με τον ναζισμό και τη ΧΑ, τα όσα είδε, άκουσε κι έζησε ως μέλος της, το πώς μεταμελήθηκε κι απομακρύνθηκε από την οργάνωση –μια όχι εύκολη διαδικασία– για να οδηγηθεί αυτοβούλως να καταθέσει εντέλει εναντίον της.
Μορφώματα σαν τη ΧΑ εκμεταλλεύονται τις ανησυχίες των πιτσιρικάδων και την τάση τους να ανήκουν σε μια ομάδα ώστε να νιώθουν προστατευμένοι και δυνατοί, τους παγιδεύουν και γεμίζουν την ψυχή και το μυαλό τους με μίσος και ρατσισμό για οτιδήποτε διαφορετικό, Εβραίους, μαύρους, αριστερούς, ομοφυλόφιλους ... Όλα αυτά για μια ηλίθια ιδεολογία και για να διαθέτουν κάποιοι, που μόνη πραγματική ιδεολογία τους είναι το τομάρι τους, πειθήνια όργανα για να υπηρετούν τους σκοτεινούς σκοπούς τους.
«Σε ένα νέο παιδί θα έλεγα να μην την πατήσει όπως εγώ. Μορφώματα σαν τη ΧΑ εκμεταλλεύονται τις ανησυχίες των πιτσιρικάδων και την τάση τους να ανήκουν σε μια ομάδα ώστε να νιώθουν προστατευμένοι και δυνατοί, τους παγιδεύουν και γεμίζουν την ψυχή και το μυαλό τους με μίσος και ρατσισμό για οτιδήποτε διαφορετικό... Ας συνδράμουμε όλοι να βγει προς τα έξω το πραγματικό πρόσωπο του φασισμού ώστε κανείς που εμπλέκεται σε τέτοιες οργανώσεις να μην μπορεί πλέον να πει "δεν ήξερα"», ήταν η τελευταία του κουβέντα.
Έχει πει ξεκάθαρα ότι εκείνο που τον τράβηξε αρχικά στη Χρυσή Αυγή ήταν ακριβώς ο εθνικοσοσιαλιστικός της ιδεολογικός προσανατολισμός, αυτός δηλαδή που οι κατηγορούμενοι απαρνούνταν διαρκώς, ήταν όμως απόλυτα αποδεκτός στους κόλπους της όπως αποδεικνύουν πλήθος βίντεο, φωτογραφίες και κείμενα – ο ίδιος άλλωστε είχε καταθέσει μέρος του υλικού αυτού. «Ο εθνικοσοσιαλισμός ήταν πράγματι ο πυρήνας της ιδεολογίας τους. Στις συζητήσεις μεταξύ τους, στις ομιλίες κ.λπ. οι αναφορές στον Χίτλερ και τη Γερμανία του Μεσοπολέμου ως πρότυπο ήταν κάτι σύνηθες» επιβεβαιώνει.
«Δηλαδή μόνο ναζί "με τη βούλα" δεχόντουσαν;». «Όχι, ελάχιστοι δήλωναν εξαρχής συνειδητοί εθνικοσοσιαλιστές, όπως εγώ π.χ. Όταν έρχονταν στα γραφεία διάφοροι νοσταλγοί της χούντας ή άλλοι σκληροπυρηνικοί δεξιοί "πατριώτες", προκειμένου να τους κρατήσουν για βοηθητικό προσωπικό, τους λέγανε αυτά που θα ήθελαν να ακούσουν. Μεταξύ τους όμως, τους κοροϊδεύανε, τους θεωρούσανε ξεπερασμένους, γραφικούς... Γρήγορα, βέβαια, καταλάβαιναν και οι πλέον άσχετοι τι ακριβώς παιζόταν. Ήταν κάτι σαν κοινό μυστικό». Ωραία, κι αν κάποιος, παρά ταύτα, εξανίστατο «ρε παιδιά, είπαμε, όχι και ναζί», τι κάνατε; «Ε, τότε τον απομακρύνανε με τρόπο...».
Είναι αλήθεια ότι η ΧΑ, παρά τις ιδεολογικές της συγγένειες με την «παραδοσιακή», την «εθνικόφρονα» ακροδεξιά, διακήρυσσε ότι αυτή ήταν το «μέλλον», το «νέο αίμα», που όχι μόνο δεν θα απολογούνταν πλέον για το παρελθόν αλλά θα το έκανε σημαία και καμάρι: «Εμείς δεν είμαστε Λεπέν, είμαστε η σπορά των ηττημένων του '45, οι εθνικιστές, οι εθνικοσοσιαλιστές, οι φασίστες!» δήλωνε ευθαρσώς ο Μιχαλολιάκος στα τότε κεντρικά γραφεία της ΧΑ στον σταθμό Λαρίσης στις 3/3/12, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές που την ανέδειξαν τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη. Στις 12/9 μάλιστα της επόμενης χρονιάς η ΧΑ θα φτάσει να διεκδικήσει την πρωτοκαθεδρία της δεξιάς παράταξης όταν «τάγμα εφόδου» με επικεφαλής τους Κασιδιάρη-Παναγιώταρο δημιουργούν επεισόδια στον Μελιγαλά σε εκδήλωση για την επέτειο της ομώνυμης μάχη ΕΛΑΣ-Ταγματασφαλιτών το '44. Καθύβρισαν και προπηλάκισαν επισήμους, στελέχη άλλων εθνικιστικών οργανώσεων, αλλά και τον προσκείμενο στη ΝΔ δήμαρχο Οιχαλίας Φίλιππο Μπάμη (που, πάντως, καταθέτοντας στο δικαστήριο στις 6/6/17 ανακάλεσε μιλώντας για μια απλή «αναμπουμπούλα», κι ας του άρπαξαν το μικρόφωνο από τα χέρια σπρώχνοντάς τον, όπως φαίνεται και στα σχετικά βίντεο).
Επαναλαμβάνει ότι ερέθισμα για να στραφεί στις ναζιστικές ιδέες υπήρξε ένα κακό παιδικό βίωμα: «Στη λαϊκή γειτονιά που μεγάλωσα και πήγα σχολείο, στις εργατικές συνοικίες της Βέροιας, είχα πολλούς μετανάστες συμμαθητές, κυρίως Πόντιους ομογενείς. Υπήρχαν, λοιπόν, κάποια λίγο μεγαλύτερα παιδιά που με χτυπούσαν και κλέβανε το χαρτζιλίκι από εμένα κι άλλα παιδιά "του χεριού" τους, συνέβαινε δε οι δράστες να είναι όλοι γόνοι μεταναστών».
«Υπήρξες θύμα μπούλινγκ, δηλαδή...». «Ακριβώς. Ήμουνα τότε 10-11 χρονών και στο παιδικό μου μυαλό ο ξένος ταυτίστηκε με την απειλή... Άρχισαν να με έλκουν ρατσιστικές ιδέες και συνθήματα ξενοφοβικά που έβρισκα στο Ίντερνετ, κατ' αρχάς. Μια μέρα, θα ήταν άνοιξη ή φθινόπωρο του 2000, Β' Γυμνασίου πήγαινα, καθώς κοίταζα στο περίπτερο τις κρεμασμένες εφημερίδες, τις αθλητικές βασικά, βλέπω σε μια εξ αυτών έναν τίτλο "Έξω οι ξένοι". Κοντοστάθηκα να δω καλύτερα κι ένας μεγαλύτερος συμμαθητής μου που ήταν παραδίπλα μού κάνει "φιλαράκι, τη Χρυσή Αυγή διαβάζεις;". "Εεε, δεν ξέρω, έτσι κοιτάω..." απάντησα διστακτικά. "Περίμενε", μου λέει – πάει, την αγοράζει και τη βάζει στη σάκα μου. Πίσω στο σπίτι, την "ξεκοκάλισα" και το ενδιαφέρον μου άρχισε να φουντώνει – νόμιζα πως είχα βρει αυτό ακριβώς που έψαχνα».
Δεν ακούγονται παράλογες οι εξηγήσεις του. Το μπούλινγκ σε άγουρη ηλικία μπορεί να σε κάνει υποτακτικό και φοβισμένο, μπορεί πάλι να σε ωθήσει να γίνεις εσύ με τη σειρά σου το κτήνος, ειδικά αν δεν έχεις στηρίγματα ή αφορμές κι ερεθίσματα να εκτιμήσεις αλλιώς τα πράγματα.
Αλλά είχε άραγε «ρεύμα» τότε στη Βέροια η ΧΑ; «Όχι, ποτέ δεν απέκτησε, παρότι έδινε αναλογικά υψηλά εκλογικά ποσοστά στον ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη π.χ. Οι ψηφοφόροι αυτοί όμως ήταν συντηρητικοί και θρησκόληπτοι μεν, όχι όμως ακτιβιστές ούτε των άκρων... Γραφεία της ΧΑ άνοιξαν στη Βέροια μόλις το '17, όμως γρήγορα έκλεισαν, όχι με τον πιο κόσμιο τρόπο, αν με εννοείς!» λέει. Μαθαίνω ότι η Τ.Ο. Ημαθίας της ΧΑ συστεγαζόταν με την Τ.Ο. Πέλλας στην Κρύα Βρύση που είχε μια κάποια «παράδοση», αφού εδώ έδρευε στην Κατοχή το Ελληνικό Εθελοντικό Σώμα του «φον» Γεωργίου Πούλου. Φανατικός ναζί, περιβόητος για τις ωμότητές του, διέφυγε μετά τον πόλεμο στην Αυστρία, συνελήφθη από τους Αμερικανούς, καταδικάστηκε σε θάνατο από το Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης κι εκτελέστηκε στο Γουδί τον Ιούνιο του '49 – είχε διαπράξει τόσα εγκλήματα ώστε ήταν αδύνατο να τη γλιτώσει με κάποια ή και καθόλου χρόνια στη φυλακή, όπως ένα σωρό άλλοι συνεργάτες των κατακτητών.
«Και καλά, οι δικοί σου πώς αντέδρασαν; Γιατί θα το έμαθαν κάποια στιγμή φαντάζομαι» του λέω. «Οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν μόλις 8 ετών... Όντας μοναχογιός, λογοδοτούσα μόνο στη μάνα μου. Δημοκρατική γυναίκα, καθηγήτρια, της γενιάς του Πολυτεχνείου, θύμωσε πολύ και προσπάθησε να με αποτρέψει, όταν όμως είδε ότι δεν γινόταν, αναγκαστικά συμβιβάστηκε. Μου ζήτησε απλώς να μη λέω παραέξω τι πιστεύω και γίνει ρεζίλι στο σχολείο. Τον Οκτώβριο του '04 μπήκα στη Νομική Θεσσαλονίκης, έγινα πιο ανεξάρτητος και παράλληλα με τις σπουδές μου από τον Γενάρη του '05 ασχολούμουν με τα της οργάνωσης στην Ημαθία».
«Η οποία όμως δεν είχε και μεγάλη επιρροή στην περιοχή, μου είπες» παρεμβαίνω. «Όντως, μέχρι τις εκλογές του 2010 τουλάχιστον δεν ήμασταν παρά 15-20 γραφικοί τύποι που μαζευόμασταν κάθε Παρασκευή και λέγαμε τα δικά μας. Με την είσοδο όμως του Μιχαλολιάκου στον δήμο Αθηναίων άρχισε να μαζεύεται περισσότερος κόσμος και στις επαρχιακές τοπικές. Από Μάιο του '10 μέχρι Φλεβάρη του '11 υπηρέτησα τη θητεία μου στην Κύπρο. Επιστρέφοντας, εντυπωσιάστηκα που είδα τόσες καινούργιες "φάτσες". "Τι γίνεται εδώ, ρε συ;" λέω του Φώτη του Γραικού, βουλευτή αργότερα στη Β' Θεσσαλονίκης. "Βλέπεις; Ανεβαίνουμε!" μου είπε ενθουσιασμένος.
«Και τι κόσμος ήταν αυτός;». «Όλων των ηλικιών, μικρομεσαίοι νοικοκυραίοι, λαϊκοί... Έντονο ήταν πλέον και το γυναικείο στοιχείο, που μέχρι τότε περιοριζόταν σε κάποιες συζύγους και φιλενάδες οι οποίες έρχονταν περισσότερο για τον χαβαλέ. Όμως η καινούργια αυτή φουρνιά ήθελε να εμπλακεί συνειδητά στην οργάνωση, να συμμετέχει ενεργά σε δράσεις όπως διανομή φυλλαδίων, αφισοκολλήσεις, πωλήσεις εντύπων μας κ.ά. Αποφασίζουμε λοιπόν –χρησιμοποιώ πληθυντικό γιατί πλέον ήμουν από τους βασικούς ομιλητές στις εκδηλώσεις της ΧΑ πανελλαδικά, καθότι λίγοι είχαν υψηλό μορφωτικό επίπεδο και ευχέρεια λόγου– να αποφεύγουμε ευθείες αναφορές στον εθνικοσοσιαλισμό ή να το κάνουμε συγκαλυμμένα».
Για τη συγκρότηση των πυρήνων, ωστόσο, θέλανε, λέει, άτομα που να αντιλαμβάνονται τι ακριβώς παίζει: «Τα δόκιμα μέλη κατηχούνταν στην υπεροχή της λευκής φυλής, στο μίσος κατά των Εβραίων, στην ανωτερότητα του ελληνικού έθνους και εν γένει στις αρχές, αξίες και αντιλήψεις του εθνικοσοσιαλισμού» κατέθετε επί λέξει ο ίδιος στο δικαστήριο.
ΉΤΑΝ η εποχή που η ΧΑ, παρότι προκαλούσε ολοένα περισσότερο, λόγω και έργω, αφενός απολάμβανε μια ιδιότυπη ασυλία από τις διωκτικές και δικαστικές αρχές, αφετέρου είχε αρχίσει να προβάλλεται από πολλά μέσα με αφελείς, στην καλύτερη, όρους εναλλακτικού λαϊφστάιλ. Οι χρυσαυγίτες αποθρασύνονταν διαρκώς, τα Τάγματα Εφόδου δρούσαν ακόμα και μέρα μεσημέρι, οι επιθέσεις σε μετανάστες, αντιφασίστες και λοιπούς «στόχους» πύκνωναν. Ο ίδιος, άραγε, συμμετείχε ποτέ σε τέτοια σκηνικά; «Όχι, ποτέ» επιμένει. «Είχα άλλα ενδιαφέροντα, όντας και φοιτητής Νομικής, δεν θεωρούσα καν εξάλλου ότι χτυπώντας στον δρόμο σε ανύποπτους ξένους θα αντιμετωπίζαμε τη "λαθρομετανάστευση". Πίστευα κιόλας ότι επρόκειτο για μεμονωμένες ενέργειες θερμόαιμων, όχι για μια συστηματική πρακτική με τη σύμφωνη γνώμη και ενθάρρυνση της ηγεσίας. Άκουγα να λένε "κοπανήσαμε δύο αναρχικούς έξω από την τάδε κατάληψη" ή "την πέσαμε σε κάτι Αλβανούς εκεί πέρα" αλλά εγώ, έλεγα μέσα μου, ανήκω στην κομματική ελίτ, τη διανόηση, δεν σχετίζομαι με αυτούς τους "κανίβαλους"» απαντά. Σύμφωνα κιόλας με την κατάθεσή του, «υπήρχε η γενικότερη άποψη ότι όταν εμείς επιτεθούμε σε αλλοδαπούς όχι μόνο δεν θα υφιστάμεθα οποιαδήποτε συνέπεια, αλλά αντίθετα θα επιβραβευόμασταν. Εξάλλου οι επιθέσεις αυτές αποτελούσαν ένα είδος παρασήμου».
Ανήκε λοιπόν, καθώς λέει, σε μια «ελίτ» που ένιπτε υποκριτικά τας χείρας της, αφήνοντας τις «βρομοδουλειές» στους «παρακατιανούς». Τον ρωτάω αν σταδιακά η ΧΑ «μαλάκωσε» με τους Αλβανούς, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια επιτίθονταν σχεδόν αποκλειστικά σε Ασιάτες και Αφρικανούς. Παρότι το μακρινό '86 άρθρο δημοσιευμένο στο περιοδικό «Χρυσή Αυγή» (τεύχος 8) διακήρυσσε την «ακλόνητη ομοαιμία Ελλήνων και Αλβανών-Αρβανιτών», οι δεύτεροι ήταν προσφιλής στόχος: από το πογκρόμ του Σεπτεμβρίου του '04 μετά τον ποδοσφαιρικό αγώνα Αλβανίας-Ελλάδας, όπου συμμετείχαν και χρυσαυγίτες, μέχρι τις "αλβανικές κωλοτρυπίδες" του μαινόμενου Παναγιώταρου έξω από το θέατρο Χυτήριο στην παράσταση "Corpus Christi" του Ελληνοαλβανού Λαέρτη Βασιλείου το '12 – μάλιστα στο ερωτηματολόγιο της «1ης Θεωρητικής Άσκησης Πυρήνων Υποδοχής» το οποίο περιέχεται στη δικογραφία, η Αλβανία περιλαμβάνονταν στους πέντε προς επιλογή υποψήφιους «υπ' αριθμόν 1 εχθρούς του ελληνισμού», μαζί με Τουρκία, ΗΠΑ, Ισραήλ και Εβραίους (εν συνόλω).
Πραγματικά άσβεστο μίσος νιώθαμε για τους απανταχού Εβραίους, τους οποίους θεωρούσαμε κατάρα της ανθρωπότητας και επιθυμούσαμε διακαώς την ολοκληρωτική τους εξάλειψη. Ένα μίσος απόλυτο, παράλογο. Μέχρι και για τις διαφορές μας με τους Τούρκους, τους Εβραίους κατηγορούσαμε!
«Κοίτα να δεις», απαντά, «τους Αλβανούς οι ιδεολόγοι της οργάνωσης τους θεωρούσαμε επίσης μέλη της Αρίας φυλής, άσχετα τι λέγαμε παραέξω ή τι πίστευαν οι "ούγκανοι" οπαδοί μας. Ο ίδιος ο Μιχαλολιάκος, τον Φλεβάρη του '09, καθώς συντρώγαμε μαζί του κάποια στελέχη σε μια ταβέρνα στη Θεσσαλονίκη ύστερα από ομιλία του, μας έλεγε ότι "οι Αλβανοί διαθέτουν περισσότερη ζωτικότητα σε σχέση με μας και είναι μια πολύ καλή ένεση άριου αίματος" κι ότι "εμείς δεν έχουμε κανένα φυλετικό πρόβλημα μαζί τους, έχουμε με την κατοχή της Β. Ηπείρου και τις διεκδικήσεις στην Τσαμουριά"...».
Ακόμα όμως και με τους Πακιστανούς, τους Άραβες, τους μουσουλμάνους γενικά δεν είχανε, λέει, θέμα όσο παραμένανε στις χώρες τους, απλώς δεν θέλανε οι ράτσες τους να "μολύνουν" τη δική μας. «Φυσικά, τέτοιες "λεπτές" διαφορές δεν γίνονταν αντιληπτές από τον μέσο οπαδό ή κατώτερα στελέχη τύπου Πατέλη, ούτε το επιδιώκαμε... Πραγματικά άσβεστο μίσος νιώθαμε για τους απανταχού Εβραίους, τους οποίους θεωρούσαμε κατάρα της ανθρωπότητας και επιθυμούσαμε διακαώς την ολοκληρωτική τους εξάλειψη. Ένα μίσος απόλυτο, παράλογο. Μέχρι και για τις διαφορές μας με τους Τούρκους, τους Εβραίους κατηγορούσαμε!» συνεχίζει.
Είναι φυσικά γνωστό ότι ο Μιχαλολιάκος συμμεριζόταν απόλυτα το σχιζοφρενικό μίσος του Χίτλερ για τους Εβραίους: «Είμαστε οι μαχητές που θα ακονίσουν, αν χρειαστεί, τις ξιφολόγχες στα πεζοδρόμια για να απελευθερώσουμε τις πατρίδες μας από τον Εβραίο που έχει καθίσει στο σβέρκο ολόκληρου του κόσμου» κόμπαζε στην «ιστορική» ομιλία της 3/3/12 στα κεντρικά. «Οι άλλοι στη Θεσσαλονίκη πήρανε το τρενάκι και πήγαν ταξιδάκι. Ένα ωραίο μαγευτικό ταξίδι σε ένα πανέμορφο τοπίο για χειμερινές διακοπές με ψηλές καμινάδες...» έλεγε σε άλλη ομιλία του το '13 στη συμπρωτεύουσα – όλα αυτά τα ντοκουμέντα βρέθηκαν στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή του.
Επιθέσεις της ΧΑ σε Εβραίους δεν έχουν καταγραφεί, εβραϊκά μνημεία και νεκροταφεία ανά την Ελλάδα έχουν όμως βανδαλιστεί επανειλημμένα, με τους δράστες να υπογράφουν με ναζιστικά σύμβολα. Το τελευταίο κρούσμα συνέβη λίγα μόλις εικοσιτετράωρα προτού εκδοθεί η απόφαση του δικαστηρίου, οπότε ναζιστικά συνθήματα και σύμβολο που χρησιμοποιεί και η ΧΑ αναγράφηκαν στον εξωτερικό τοίχο του Εβραϊκού Νεκροταφείου Αθηνών – πράξη που η οργάνωση, ευρισκόμενη πια βέβαια στο χείλος του γκρεμού, κατήγγειλε ως «ολοφάνερη προβοκάτσια».
«Πότε και πώς βρέθηκες στη Βουλή;» συνεχίζω. «Αρχές Ιουλίου του '12 μου τηλεφωνεί ο Κασιδιάρης και μου λέει "κατέβα", όπερ σήμαινε να έρθω άμεσα Αθήνα. Το τι με ήθελε, το έμαθα επιτόπου. Σε δυο μέρες είχα αναλάβει επιστημονικός συνεργάτης του Πολύβιου Ζησιμόπουλου. Τυπικά, βεβαίως, γιατί ουσιαστικά στο γραφείο της βουλής δουλεύαμε όλοι για όλους – φαντάσου ότι του Ζησιμόπουλου δεν του έγραψα ούτε μία επερώτηση, αυτό ήταν αρμοδιότητα του Άγγελου Ιωάννου. Πολλή δουλειά και κολλητή παρέα έκανα με τον Αρτέμη Ματθαιόπουλο. Παρέμεινα στη θέση αυτή κάπου ενάμιση χρόνο...».
Διαπίστωσε άραγε στο διάστημα αυτό, πέραν των τυπικών, επαφές χρυσαυγιτών βουλευτών με πολιτικούς άλλων κομμάτων; Πιθανότατα υπήρχαν, αποκρίνεται, «όμως θα ήταν μυστικές και θα τις γνώριζε μόνο ένας στενός κύκλος ηγετικών στελεχών. Ο οποίος βέβαια δεν ήθελε να μάθουν οι οπαδοί μας ότι προδίδουμε τις αρχές μας...». Κι ο Μπαλτάκος; «Χαιρετιόμασταν και μαζί συχνά καθώς τα γραφεία της ΧΑ ήταν απέναντι από το πρωθυπουργικό γραφείο, τίποτε παραπάνω όμως. Οι "εμπιστευτικές" συνομιλίες του με την ηγεσία μας δεν ήταν φυσικά ψέμα, όπως αποδείχθηκε και από την ανταλλαγή μηνυμάτων του Μπαλτάκου με τον Ζούπο, τον ιδιαίτερο του Κασιδιάρη» λέει.
ΒΑΘΙΑ ΑΝΑΠΝΟΗ. «Είσαι λοιπόν επιστημονικός συνεργάτης της ΧΑ στη βουλή, αφοσιωμένος ιδεολόγος και τα λοιπά. Πότε και γιατί αρχίζεις να παίρνεις ανάποδες στροφές;». Αυτό, απαντά, έγινε σταδιακά: «Δεν ξεγίνεσαι εθνικοσοσιαλιστής αυθημερόν, ούτε εγκατέλειπες έτσι εύκολα την οργάνωση. Έβλεπα όμως το ένα βίαιο σκηνικό να διαδέχεται το άλλο. Πεσίματα εδώ, πεσίματα εκεί, ακόμα και σε επίπεδο βουλευτών, όπως με τους Γερμενή-Ηλιόπουλο στη Ραφήνα (σ.σ. επίθεση σε αλλοδαπούς μικροπωλητές, Σεπτέμβριος '12) και τον Μπαρμπαρούση στο Αγρίνιο (σ.σ. Μάιος '13, επιχείρησε να καταθέσει δικό του στεφάνι στο πέρας εκδήλωσης για τον διωγμό των Ποντίων). Ε, άμα έχεις λίγο μυαλό και τυγχάνεις και δικηγόρος, όσο "κολλημένος" και να είσαι, αρχίζεις να ανησυχείς, κάτσε, λες, εδώ γίνονται συνεχόμενες έκνομες ενέργειες σε κοινή θέα και η ηγεσία του κόμματος επαίρεται και πανηγυρίζει, αντί να τις καταδικάσει έστω τυπικά, πού θα πάει αυτό;». Τότε, λέει, συνειδητοποίησε ότι όλα αυτά δεν ήταν «τυχαία» ή περιθωριακά συμβάντα, αλλά κεντρική πολιτική γραμμή. Σε απόλυτη γνώση του Μιχαλολιάκου, εννοείται, δίχως εντολή του οποίου δεν κουνιόταν φύλλο, συμπληρώνει.
Ομολογεί, εντούτοις, ότι δεν ένιωθε ακόμα καμία τύψη για τα θύματα των επιθέσεων: «Όχι, δεν λυπόμουν τους κακομοίρηδες μετανάστες που δέρναμε, το έβλεπα, όμως, τελείως λάθος πολιτικά... Δεν ήθελα, επιπλέον, να ρισκάρω το ποινικό μου μητρώο, να "λούζομαι" συμπεριφορές άλλων και να υπονομεύσω το επαγγελματικό και πολιτικό μου μέλλον. Είχα, μάλιστα, κάποια τηλέφωνα από συντοπίτες "τι καραγκιοζιλίκια είν' αυτά, γι΄αυτό σε ψηφίσαμε;", μου λέγανε, ένας παπάς, μάλιστα, όταν έμαθε για τα αντιχριστιανικά τραγούδια του Γερμενή, μου τηλεφώνησε λέγοντας "ντρέπομαι που σε γνώρισα". Τα ίδια και συνάδελφοι δικηγόροι που ανήκαν μεν σε άλλους πολιτικούς χώρους αλλά διατηρούσαμε καλές σχέσεις...».
Αντιλαμβανόμενος λοιπόν ότι το πράγμα «χοντραίνει» επικίνδυνα και με γνώμονα το δικό του συμφέρον κατ' αρχάς, άλλαξε τροπάριο: «Ενώ το β' μισό του '12 έγραφα τακτικότατα στην ιστοσελίδα της Χρυσής Αυγής, ξαφνικά έπαψα. Σταμάτησα επίσης με διάφορες προφάσεις τις δημόσιες εμφανίσεις μου. Εντέλει συνέταξα επιστολή παραίτησης από το πόστο μου στη βουλή, επικαλούμενος προσωπικούς λόγους. Την παρέδωσε στον Μιχαλολιάκο ο Γερμενής, για να λάβω από την Ουρανία την απάντηση ότι "το αίτημα απορρίπτεται"».
Με την εικόνα της ΧΑ να ξεφτίζει πλέον μέσα του «ψηφίδα-ψηφίδα», σκεφτόταν, λέει, πλέον άλλους τρόπους διότι μια ξαφνική αποχώρηση ήταν παρακινδυνευμένη, πόσο μάλλον που η ΧΑ βρισκόταν στο απόγειο της δύναμής της. Αλλά το κλίμα είχε βαρύνει, η συνεργασία είχε ουσιαστικά διακοπεί και ξεκινούσε ένας «πόλεμος νεύρων»: «Άρχισαν τα στραβοκοιτάγματα και οι απειλές τύπου "πρόσεχε τις κινήσεις σου", "άνθρωποι είμαστε, ατυχήματα παθαίνουμε" κ.λπ. Μετά και τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα τον Σεπτέμβριο του '13, η απόφασή μου για αποχώρηση ενισχύεται ακόμα περισσότερο. Την 1η Δεκεμβρίου την ανακοινώνω επίσημα στους συνεργάτες μου στη βουλή, ζητώ να τη διαβιβάσουν αρμοδίως, ξενοικιάζω και την επομένη αναχωρώ για Βέροια».
Όχι πως τον σόκαρε ακριβώς η δολοφονία του Παύλου, ήτανε, μου λέει, πεπεισμένος πως κάποια στιγμή θα γίνει η «στραβή». Είχαν άλλωστε προηγηθεί οι άγριες επιθέσεις στους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ και τους Αιγύπτιους ψαράδες, όπου από τύχη δεν υπήρξε νεκρός, και βέβαια ο Λουκμάν. Μέσα στη ΧΑ παραδέχονταν, θα πει, ευθέως μεταξύ τους ότι, ναι, ο φονιάς ήταν άνθρωπος του κόμματος, παρουσιαζόταν όμως σαν μια «κακιά στιγμή» για την οποία η ηγεσία δεν έφερε καμία ευθύνη.
«Πίσω λοιπόν άρον-άρον στην ιδιαίτερη πατρίδα σου... Πώς ήταν η επιστροφή σου;». «Μεγάλη δοκιμασία... όχι ότι δεν μου άξιζε» απαντά. «Έμεινα ένα εξάμηνο κλεισμένος σπίτι. Διέκοψα κάθε επικοινωνία με τον έξω κόσμο, έκλεισα κινητό, σόσιαλ μίντια, όλα, ούτε καν εργαζόμουν. Προσπαθούσα να ξεχάσω όλη αυτή την ιστορία, να δω τι λάθη έκανα, να ξαναβρώ τον βηματισμό μου ως άνθρωπος...». Υπήρξαν απειλές ή ενοχλήσεις; «Άρχισαν να καλούν στο σταθερό μας τηλέφωνο που σήκωνε η μητέρα μου βρίζοντας και απειλώντας, ώσπου το αποσύνδεσα κι αυτό... Όλες μου τις επικοινωνίες με τον έξω κόσμο τις ανέλαβε η γυναίκα μου, η Μαρία, που μου στάθηκε πολύ – όχι, εκείνη δεν σχετιζόταν με τη ΧΑ ούτε ασχολούνταν με τα πολιτικά γενικότερα» διευκρινίζει. «Όταν μάλιστα, τον Μάιο του '14, είδα στην τηλεόραση τον Μπούκουρα να λέει στη βουλή μυξοκλαίγοντας ότι τάχα εμείς δεν έχουμε καμία σχέση με τον Χίτλερ και τους ναζί, έβαλα τα γέλια. Είχαμε κάνει μαζί Πάσχα σε ένα σπίτι στα Εξαμίλια Κορινθίας, στο γλέντι χαιρετάγαμε ναζιστικά, οι σβάστικες "πρώτη μούρη" και τώρα το παίζει Κινέζος. Τέτοιους ανθρώπους θεωρούσα συντρόφους; Πλήρης απομυθοποίηση...».
Λίγο νωρίτερα, στις 12/4/14, είχε πεθάνει η μητέρα του. Την ημέρα της κηδείας της, με το φέρετρο ακόμα στο σπίτι, ήρθε, λέει, κάποιος, τον οποίο είχε μάλιστα προσωπικά στρατολογήσει, για να του μεταφέρει τάχα τα συλλυπητήρια του κόμματος, «εμφανώς ειρωνικά με σκοπό να προκληθεί επεισόδιο». «Δεν του απάντησα τότε, το έκανα αργότερα με άλλο τρόπο. Το επεισόδιο όμως εκείνο συνέτεινε πολύ στην απόφασή μου να καταθέσω όλη την αλήθεια γι' αυτούς ενώπιον των ανακριτικών αρχών, εκτός που δεν γινόταν να ζω διαπαντός σε τέσσερις τοίχους» συνεχίζει.
Η ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ είχε αρχίσει: Έναν μήνα μετά, έδινε την πρώτη του κατάθεση στις αρμόδιες ανακρίτριες. «Αμέσως μετά τηλεφώνησα στη γυναίκα μου, της είπα να μαζέψει ό,τι άλλο αποδεικτικό υλικό υπήρχε σπίτι –προκηρύξεις, φυλλάδια, αποκόμματα εφημερίδων, φωτογραφίες, βίντεο κ.λπ. – και να έρθει να με βρει... Με δική της μάλιστα πρωτοβουλία, κατέθεσε κι εκείνη στο ανακριτικό γραφείο ό,τι γνώριζε» συμπληρώνει. Ο Σταύρου ξεκίνησε να καταθέτει στο δικαστήριο στις 17/9/17, ανήμερα της 4ης επετείου της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα και συνέχισε για τέσσερις ακόμα συνεδριάσεις. [Όλη του η κατάθεση εδώ].
Λίγο αργότερα θα υποβάλει μήνυση κατά Μιχαλολιάκου και Κασιδιάρη για συκοφαντική δυσφήμιση: «Είχαν προηγηθεί δύο "απαντητικά" στην κατάθεσή μου κείμενα στην ιστοσελίδα της οργάνωσης όπου με βγάζανε ρουφιάνο και ψυχασθενή. Ούτε όμως εκεί, ούτε όταν κατέθετα στο δικαστήριο τόλμησαν να αμφισβητήσουν επί της ουσίας τα λεγόμενά μου...». Στη μήνυση η οποία ύστερα από πολλές αναβολές εκδικάστηκε στις 27/11/2019, ο Μιχαλολιάκος αθωώθηκε αλλά καταδικάστηκε ο Κασιδιάρης που άσκησε έφεση – η νέα δικάσιμος εκκρεμεί. Μήνυση του κάνανε κι εκείνοι επειδή τους αποκάλεσε συκοφάντες, όμως η υπόθεση δεν έφτασε καν στο ακροατήριο, μου λέει.
«Σημασία έχει ότι είχα επιτέλους συνειδητοποιήσει πως οι επιλογές μου μέχρι το '13 ήταν τελείως λάθος, ότι ο εθνικοσοσιαλισμός είναι όχι μόνο μια ιδεολογία μίσους αλλά και μια παγίδα ώστε κάποιοι "ξύπνιοι" να σε κάνουν υποχείριο των δικών τους επιδιώξεων... Άνθρωποι θρασύδειλοι, που βρίσκουν πεδίο δράσης μόνο όταν τους το αφήνεις ελεύθερο. Μου στοίχισε, ξέρεις, πολύ όλη αυτή η ιστορία, προσωπικά, κοινωνικά και επαγγελματικά. Έχασα φίλους, πελάτες, είχα ενοχές... Χαίρομαι τουλάχιστον που οι καταθέσεις μου βοήθησαν να αποδοθεί δικαιοσύνη», συνεχίζει.
Έχει κάτι άλλο να προσθέσει; Ναι, ότι εύχεται να μην την πατήσει άλλο νέο παιδί όπως αυτός. «Μορφώματα σαν τη ΧΑ εκμεταλλεύονται τις ανησυχίες των πιτσιρικάδων και την τάση τους να ανήκουν σε μια ομάδα ώστε να νιώθουν προστατευμένοι και δυνατοί, τους παγιδεύουν και γεμίζουν την ψυχή και το μυαλό τους με μίσος και ρατσισμό για οτιδήποτε διαφορετικό, Εβραίους, μαύρους, αριστερούς, ομοφυλόφιλους ... Όλα αυτά για μια ηλίθια ιδεολογία και για να διαθέτουν κάποιοι, που μόνη πραγματική ιδεολογία τους είναι το τομάρι τους, πειθήνια όργανα για να υπηρετούν τους σκοτεινούς σκοπούς τους» υπογραμμίζει.
Αναρωτιόταν, λέει, συχνά, βλέποντας τους κατηγορούμενους στο εδώλιο, «πώς διάολο αποδέχθηκαν τόσοι άνθρωποι να εγκληματήσουν και να καταστρέψουν τις ζωές άλλων και τη δική τους μαζί για χάρη ενός επηρμένου φαφλατά... Όχι πως δεν υπάρχουν προσωπικές ευθύνες, είναι όμως τελικά πολύ εύκολο να παρασυρθείς, ειδικά σε νεαρές ηλικίες. Ας συνδράμουμε όλοι να βγει προς τα έξω το πραγματικό πρόσωπο του φασισμού ώστε κανείς που εμπλέκεται σε τέτοιες οργανώσεις να μην μπορεί πλέον να πει "δεν ήξερα"».
