Υπό τη σκιά της πανδημίας του Covid-19 και μέσα σε όλη την υπερπληροφόρηση που προσπαθούμε όλοι να φιλτράρουμε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα άτομα με διαβήτη είναι ιδιαιτέρως επιρρεπή σε λοιμώξεις και στην εμφάνιση επιπλοκών από αυτές. Σε αυτό προσβλέπει η καμπάνια «Ίντα είναι το σάκχαρο;» που σκοπό έχει να βοηθήσει τους Κρητικούς αλλά και όλους τους Έλληνες να ανακαλύψουν όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουν για τον διαβήτη, με τη βοήθεια διακεκριμένων επιστημόνων που ζουν και δραστηριοποιούνται στο νησί.
Αυτή τη στιγμή στην Κρήτη, το νησί που γέννησε την κρητική δίαιτα, αυτό το πρότυπο διατροφής σε παγκόσμιο επίπεδο, υπολογίζεται ότι υπάρχουν 56.000 άνθρωποι με διαβήτη. Αριθμός διόλου ανεξάρτητος από την αύξηση των ατόμων με παχυσαρκία, που στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι ανέρχονται στο 20% στα άτομα ηλικίας μεγαλύτερης από τα 20 έτη, ενώ εκτιμάται ότι το 2030 το ποσοστό του πληθυσμού με παχυσαρκία στη χώρα θα διπλασιαστεί και θα ξεπεράσει το 40% των ατόμων αυτής της ηλικιακής ομάδας! Παγκοσμίως, μάλιστα, 1 στα 11 άτομα νοσεί ουσιαστικά με διαβήτη, ενώ από αυτούς που νοσούν 1 στους 2 δε το γνωρίζει. Ο διαβήτης συνιστά δηλαδή μία πραγματική παγκόσμια επιδημία.
«Σκοπός μας ήταν να έρθουμε στην Κρήτη και να κάνουμε ακριβώς ότι κάναμε σε όλες τις εκστρατείες μας», εξηγεί η Αναστασία Καφούση της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Με Οδηγό τον Διαβήτη». «Να ενημερώσουμε και να κάνουμε δωρεάν εξετάσεις, ενημερωτικές ομιλίες και δρώμενα, με σκοπό τη γνώση και την ενδυνάμωση των πολιτών απέναντι στη νόσο του σακχαρώδους διαβήτη. Επειδή λόγω της πανδημίας αυτό δεν ήταν εφικτό, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε την διαδικτυακή μας καμπάνια με τίτλο "Ίντα είναι το σάκχαρο;", με πρεσβευτές διακεκριμένους επιστήμονες που ζουν και δραστηριοποιούνται στο νησί, αλλά και διάσημους Κρητικούς. Καμπάνια που υποστηρίζουν οι εταιρείες Pfizer, Ascensia Diabetes Care και Οικογένεια Χριστοδούλου».
Το 2014 και για 36 ημέρες, ο οργανισμός είχε πραγματοποιήσει ένα ταξίδι σε 18 περιοχές της Ελλάδας. Το 2015 οργάνωσε και παρουσίασε την ενημερωτική καμπάνια «Διάδωσέ το» με σκοπό την εξάπλωση μηνυμάτων πρόληψης, κατανόησης και αντιμετώπισης της νόσου σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό, ενώ από το 2016 μέχρι και σήμερα η «Με Οδηγό τον Διαβήτη» έχει πραγματοποιήσει δωρεάν εξετάσεις, ενημερωτικές Ομιλίες και δρώμενα στη νησιωτική χώρα - ειδικότερα σε νησιά άγονης γραμμής - με σκοπό τη γνώση και την ενδυνάμωση των πολιτών απέναντι στη νόσο του σακχαρώδους διαβήτη.
«Έχουμε καταφέρει να κάνουμε ένα πολύ μεγάλο βήμα στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και αποτελεί μονόδρομο για εμάς η συνέχιση του έργου», προσθέτει η κυρία Καφούση, «με μοναδικό σκοπό να φτάσουμε και στον τελευταίο πολίτη της χώρας μας προκειμένου να του προσφέρουμε ενημέρωση, εκπαίδευση και να μεταλαμπαδεύσουμε την αναγκαιότητα της πρόληψης. Στον οργανισμό μας πιστεύουμε πως η Γνώση είναι Δύναμη και η Πρόληψη Ασπίδα. Όλα αυτά τα χρόνια και μέσα από τις δράσεις που έχουμε πραγματοποιήσει, έχουμε δει την ανάγκη του κόσμου να μάθει πραγματικά τι είναι το σάκχαρο, αλλά και τη θέληση του ανθρώπου που έχει σάκχαρο να διαχειριστεί, μαζί φυσικά και με τις οδηγίες του γιατρού του, με επιτυχία το διαβήτη του. Και από την άλλη, ανθρώπους που δεν νοσούν να μάθουν ώστε να μπορούν να θωρακίσουν τον εαυτό τους».
—Γιατί όμως τα άτομα με διαβήτη θεωρούνται πιο επιρρεπή στις λοιμώξεις;
«Οι διαβητικοί έχουν μία δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού τους συστήματος, κυρίως της μη ειδικής ανοσίας, και αυτό τους κάνει πιο ευπαθείς σε μια πλειάδα λοιμώξεων», μας εξηγεί ο Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας- Λοιμώξεων στην Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής της Παθολογικής Κλινικής ΠΑ.Γ.Ν.Η., Διαμαντής Κοφτερίδης.
«Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι λοιμώξεις του ουροποιητικού, του δέρματος, και του αναπνευστικού. Η προαναφερθείσα ευπάθεια σχετίζεται τόσο με την συχνότερη εμφάνιση των λοιμώξεων, όσο και με τη βαρύτερη πορεία με την οποία αυτές διαδράμουν στους διαβητικούς σε σχέση με όσους δεν πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ).
Όπως και για κάθε άλλο νόσημα, έτσι και για τις λοιμώξεις ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι ο εμβολιασμός».
«Ο εμβολιασμός των ατόμων με διαβήτη για τη γρίπη είναι πολύ σημαντικός», τονίζει. «Θα πρέπει όλοι οι άνθρωποι, και όχι μόνο τα άτομα με διαβήτη, το σύνολο του πληθυσμού, να εμβολιαστούν για τη γρίπη. Οι ασθενείς με ΣΔ εάν νοσήσουν από γρίπη έχουν 6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσηλευτούν στο νοσοκομείο, έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακού επεισοδίου ή εγκεφαλικού και 3 φορές υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από ό,τι οι ασθενείς χωρίς ΣΔ».
—Κάθε χρόνο αλλά ειδικά για φέτος, ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι επιτακτικός. Ακόμα και για την περίπτωση όπου κάποιος ασθενής έχει παραλείψει να το κάνει από τα τέλη Οκτωβρίου έως τις αρχές Νοεμβρίου, ο καθηγητής επισημαίνει πως το εμβόλιο συστήνεται ανεπιφύλακτα. Και με το εμβόλιο για τον κορωνοϊό, τι γίνεται;
«Τα άτομα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές όπως είναι οι ασθενείς με ΣΔ θα πρέπει να εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα», αναλύει. «Αυτό αναμένεται να εξειδικευτεί τις επόμενες ημέρες. Τα εμβόλια όπως γνωρίζετε δεν έχουν πάρει ακόμα έγκριση στην Ευρώπη. Η Αγγλία και η Αμερική έχουν δώσει επίσημη έγκριση για την έναρξη εμβολιασμών. Επομένως θα περιμένουμε τις επίσημες οδηγίες. Πάντως τα εμβόλια μέχρι σήμερα έχουν αποδειχθεί ασφαλή. Τόσο το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου και της γρίπης, όσο και τα υπόλοιπα. Τώρα όσον αφορά στο καινούριο εμβόλιο για τον κορωνοϊό, οι μελέτες μέχρι σήμερα δείχνουν ότι πρόκειται για ένα ασφαλές εμβόλιο».
Επειδή ένα άτομο με διαβήτη κινδυνεύει να παρουσιάσει σοβαρή λοίμωξη από κορωνοϊό περισσότερο σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, το κυριότερο βήμα που θα πρέπει να κάνει σε σχέση με την άμυνα του οργανισμού του είναι να διατηρήσει όσο καλύτερα γίνεται τη ρύθμιση του σακχάρου του. Αυτό είναι που θα βοηθήσει σημαντικά στην καλύτερη ανταπόκριση στη λοίμωξη.
—Σε οποιαδήποτε περίπτωση πάντως, οι συνθήκες δεν αφήνουν περιθώρια για θεωρίες συνωμοσίας.
«Υπάρχουν αρκετοί μύθοι σχετικά με τους εμβολιασμούς και αυτό είναι ένα θέμα, κυρίως γιατί πρόκειται για φόβους χωρίς επαρκή τεκμηρίωση», σημειώνει ο κύριος Κοφτερίδης. «Πολλοί άνθρωποι φοβούνται ότι το εμβόλιο μπορεί να προκαλέσει νόσο, ή ότι μπορεί να έχει απώτερες επιπλοκές, ή ότι δεν προστατεύει. Έχουν ακουστεί διάφορα κατά καιρούς, όμως τίποτα από όλα αυτά δεν έχει τεκμηριωθεί. Όλο το πρόγραμμα εμβολιασμού θα πρέπει να τηρείται από τους γιατρούς των ενηλίκων και το μήνυμα είναι ότι τα άτομα με διαβήτη πρέπει να κάνουν όλα τα εμβόλια που συστήνονται από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών. Τα εμβόλια σώζουν ζωές».
Καταλήγοντας, επειδή ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 πολύ συχνά συνδυάζεται με την παχυσαρκία, τα άτομα που έχουν και πολύ υψηλό σάκχαρο και πολλά περιττά κιλά είναι δίπλα ευπαθή στις λοιμώξεις γιατί το πάχος τροποποιεί την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και γι' αυτό πρέπει να είναι πολύ συνεπή στην πραγματοποίηση των επιβεβλημένων εμβολίων.