«Η εκκλησία ήταν ενήμερη για το έργο του καλλιτέχνη», δήλωσε στη LiFO η επιμελήτρια της έκθεσης του καλλιτέχνη Θάνου Κυριακίδη (aka Blind Adam), The end. After Before, στην Κατακόμβη, στα υπόγεια της Ρώσικης Εκκλησίας, στην οδό Φιλελλήνων που θα άνοιγε στο κοινό χθες 30 Μαΐου, Μαρία Μαραγκού.
«Οι Ρώσοι ιερείς είδαν το ντοσιέ του καλλιτέχνη και το σύνολο της δουλειάς του» δήλωσε στην επικοινωνία που είχαμε μαζί της πριν από λίγο. «Είχαμε άδεια και από την αρχαιολογική υπηρεσία αφού ο χώρος ανήκει στο υπουργείο Πολιτισμού και υπήρχε και η σχετική άδεια από την αρμόδια υπηρεσία. Οι ιερείς μάς ανακοίνωσαν την απόφασή τους όταν είδαν την έκθεση στημένη, λίγο πριν ανοίξει. Αιτιολόγησαν την απόφαση λέγοντας ότι δεν έχουν καμία σχέση με το περιβάλλον της εκκλησίας, είναι μαύρα και ανίερα» είπε η κ. Μαραγκού.
Στην πολύχρονη πορεία της κ. Μαραγκού αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά αλλά, όπως λέει, «χαίρομαι γιατί τελικά πρέπει να τα δει όλα κανείς. Το δικό μας το ποίμνιο είναι συντηρητικό και δεν θα μπορούσε να αντέξει αυτό το θέαμα, μας είπαν. Εμείς αυτό τον χώρο τον μάθαμε πρόσφατα και είναι ένας χώρος άγνωστος για τους περισσότερους Αθηναίους. Ψάχνοντας για ενδιαφέροντες χώρους τον ανακαλύψαμε πριν από ένα-δυο χρόνια και μάλιστα πιστέψαμε ότι θα ήταν μια ευκαιρία να γίνει γνωστός, μια ευκαιρία και για τη Ρώσικη Εκκλησία αλλά και για τον κόσμο, αλλά δείχνει να μην τους αφορά» σημειώνει η κ. Μαραγκού.
«Αυτό που έχει μεγάλη σημασία στην τέχνη και την επιμέλεια είναι η διαφορά που έχει η φωτογραφία του έργου τέχνης από το ίδιο το έργο, σε συνάρτηση με τον χώρο για τον οποίο προορίζεται. Τα έργα στον χώρο είναι αρμονικά και εξαιρετικά και αποτελούν μια εμπειρία για όποιον έρθει σε επαφή με αυτά. Στη φωτογραφία πιθανώς τα πέρασαν για κάτι διακοσμητικό, ίσως γι' αυτό συμφώνησαν και μας άφησαν να τα στήσουμε» προσθέτει.
«Μετά το σοκ για την ακύρωση της έκθεσης The end. After Before στην κατακόμβη της Ρωσικής Εκκλησίας, νιώθω πληρότητα και ευτυχία που πέρασα και περνώ, τη ζωή μου με την τέχνη. Το έργο τέχνης, σε μια φωτογραφία, πραγματικά διαφέρει σε σχέση με τον χώρο για τον οποίο σχεδιάστηκε όχι ως αντικείμενο αλλά ως στοιχείο, οργανικά αναπόσπαστο. Χαίρομαι που δούλεψα με ένα καλλιτέχνη σαν τον Βlind Adam, χαίρομαι για τον χώρο και τα έργα, χαίρομαι, τέλος, για τη δύναμη που άσκησαν, τόσο δυνατή, ώστε να χαρακτηριστούν σχεδόν "σατανικά". Κατά τα άλλα, βοήθειά μας» δήλωσε η κ. Μαρία Μαραγκού.
Φυσικά, όπως όλα δείχνουν, τα γλυπτά του Θάνου Κυριακίδη, το Metamorphosis, ένα αλλόκοτο φίδι που μοιάζει να του πέφτουν τα λέπια, με κεφάλι και ουρά ζώου, και το Paganka, μία φιγούρα που παραπέμπει σε τοτέμ, φτιαγμένη από ένα κολάζ υλικών, δύο από τα χαρακτηριστικά έργα της έκθεσης, αλλά και το Volcanic #8, που θυμίζει υπερμεγέθη σκληροτράχηλη καρδιά και αναφέρεται στο θεϊκό έγκλημα, καθώς και το Killer God, δύο δαιμονικά χέρια, έργα εμπνευσμένα από τα κείμενα των επαναστατών ποιητών, δεν άρεσαν καθόλου στους ιερείς που τα θεώρησαν ακατάλληλα για τον χώρο.
Με αυτή την έκθεση ο Κυριακίδης έχει επιχειρήσει να φωτίσει τη σχέση του ανθρώπου με το θείο και το χθόνιο καθώς και την αιώνια αναμέτρηση των δυνάμεων του καλού και του κακού, εντός του. Την αφήγησή της συνθέτουν μία σειρά από γλυπτικά έργα που προσπαθούν να αφυπνίσουν το υπαρξιακό και φαντασιακό πεδίο του θεατή. Τα υλικά τους, τόσο φυσικά (κοράλλια, κοχύλια, ηφαιστειογενείς πέτρες, σφουγγάρια, οστά, ξύλα) όσο και τεχνητά (PVC, καουτσούκ, σίδερο, αλουμίνιο), έχουν υποστεί επεξεργασία ώστε να μην είναι ευδιάκριτη η αρχική τους μορφή.
Στην Κατακόμβη, που είναι δύσκολος στην πρόσβαση χώρος, συνυπάρχουν το ιερό του Λυκείου Απόλλωνα, οι πεσμένες κολόνες, με τα απομεινάρια των λουτρών, το Βυζαντινό Μνημείο του 11ου αιώνα, το οστεοφυλάκιο του Αγίου Νικοδήμου, η μετέπειτα «Αγία Τριάδα». Δίπλα σε αυτά τα σπαράγματα του παρελθόντος, τα έργα του Kυριακίδη ως σπαράγματα του 21ου αιώνα θα συμβίωναν με τα πεπερασμένα. Ένα ψηφιδωτό που με δυσκολία φαίνεται, αλλά υπάρχει, τα οστά των πρώτοκτητόρων του 11ου αιώνα, μία παράσταση αρχαίας δεξίωσης όπου ο νεκρός αποχαιρετά τους οικείους του.
Η περιήγηση στην κατακόμβη της Ρωσικής Εκκλησίας με το ιερό του Απόλλωνα, τα αρχαία μάρμαρα και μωσαϊκά, τα οστεοφυλάκια αγίων, σε συνδυασμό με τα έργα του Βlind Adam, τα οποία μοιάζουν σαν να ήταν από πάντα εκεί, φιλοδοξούσε να δημιουργήσει μία ιδιαίτερα φορτισμένη εμπειρία για τον επισκέπτη ο οποίος καλείται να αγγίξει την αλήθεια της ψυχής του.