Στις 11-13 Απριλίου, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει μια επιλογή πρόσφατα αποκατεστημένων κινηματογραφικών αριστουργημάτων από πέντε χώρες, σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Μπολόνια στην Ιταλία, τις Ταινιοθήκες της Ελβετίας, της Πορτογαλίας, της Σερβίας και τα εργαστήρια τους, με την υποστήριξη του Goethe-Institut Athen.
Ανάμεσα στις ταινίες που θα προβληθούν βρίσκεται και η αποκατεστημένη κόπια της Μήδειας του Παζολίνι: δεν πρόκειται απλώς για μια διασκευή του ευριπίδειου δράματος, αλλά μια τολμηρή επανεφεύρεση του μύθου, μέσα από το προσωπικό και βαθιά συμβολικό βλέμμα του δημιουργού. Η ταινία του 1969 λειτουργεί σαν ένας επίλογος στη θεματική πορεία που είχε ξεκινήσει ο ίδιος με τον Βασιλιά Οιδίποδα — έναν κύκλο που εδώ κλείνει, όχι με λύτρωση, αλλά με σιωπηλή έκρηξη. Ο Παζολίνι διαχωρίζει τη Μήδεια σε δύο πλευρές: τη «πολιτισμένη» Ελληνίδα και την «άγρια» βάρβαρη — μια ενσάρκωση της σύγκρουσης ανάμεσα στο αρχέγονο και το δομημένο, στο ένστικτο και τη λογική. Δεν ενδιαφέρεται να αφηγηθεί απλώς μια τραγωδία· ενδιαφέρεται να αναδείξει την εσωτερική διάσπαση του σύγχρονου ανθρώπου.
Με ελάχιστους διαλόγους και σκηνές που μοιάζουν να αιωρούνται ανάμεσα στο όνειρο και την τελετουργία, η αφήγηση εξελίσσεται κυρίως μέσα από εικόνες και συμβολισμούς. Η υπερβατική μορφή της Κάλλας ενισχύει τη μυστηριακή αύρα της ταινίας, σε μια εμφάνιση που έμελλε να είναι η μοναδική της στον κινηματογράφο. Πιστός στο ύφος του, ο Παζολίνι δημιουργεί ένα φιλμ που δεν χωράει σε καλούπια: ένα ποιητικό έργο για τη σύγκρουση πολιτισμών, την απώλεια ταυτότητας και τη συνύπαρξη του πρωτόγονου και του πολιτισμένου κόσμου.
Το τριήμερο αφιέρωμα «Θησαυροί Ταινιοθηκών» φιλοδοξεί να αναδείξει το έργο αποκατάστασης των ταινιοθηκών και των εργαστηρίων τους, τη στενή συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών αρχείων, τη σύνδεσή τους με το κορυφαίο φεστιβάλ Cinema Ritrovato της Ταινιοθήκης της Μπολόνια και βέβαια τις προοπτικές που ανοίγονται με την ίδρυση του υπερσύγχρονου Εργαστηρίου Ψηφιακής Αποκατάστασης Ταινιών της Ταινιοθήκης της Ελλάδος.
Εκλεκτοί καλεσμένοι από τα πέντε αρχεία θα προλογίσουν τις ταινίες και το Σάββατο 12/4 (Ινστιτούτο Γκαίτε, 12 μ.μ.) θα συμμετάσχουν σε ένα στρογγυλό τραπέζι με θέμα την διαχείριση της κινηματογραφικής κληρονομιάς.
Εκτός από τη «Μήδεια» θα προβληθούν oι ταινίες: Η Παναγία της Κρουαζέτ του Daniel Schmid, Ξαβιέρ του Manuel Mozos, Ενέδρα του Živojin Pavlović αλλά και το Χάππυ Νταίη του Παντελή Βούλγαρη, το πρώτο επίτευγμα του νεοσύστατου Εργαστηρίου Ψηφιακής Αποκατάστασης Ταινιών της Ταινιοθήκης της Ελλάδος και πρώτο έγχρωμο φιλμ που αποκαθίσταται από την ΤΤΕ, το οποίο στο αφιέρωμα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην αποκατεστημένη κόπια της ταινίας σε 35mm. Η προβολή του Χάππυ Νταίη θα είναι δωρεάν για το κοινό.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Παρασκευή 11/4
21:00 Χάππυ Νταίη / Happy Day (1976, 105’)
Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης
Ηθοποιοί: Γιώργος Μοσχίδης, Ζωρζ Σαρρή, Σταύρος Καλάρογλου
Είσοδος μόνο με προσκλήσεις / Only by invitation. Θα προηγηθεί κοκτέιλ στις 19.00
Σάββατο 12/4
18:00 Η Παναγία της Κρουαζέτ / Notre Dame de la Croisette (1981, 59’)
Σκηνοθεσία: Daniel Schmid
Ηθοποιοί: Bulle Ogier, Kyra Nijinsky, Bob Rafelson
Εισηγείται ο Nicola Ricordel
19:30 Ξαβιέρ / Xavier (1991-2001, 91’)
Σκηνοθεσία: Manuel Mozos
Ηθοποιοί: Pedro Hestnes, Isabel Ruth, Cristina Carvalhal
Εισηγείται η Inês Viana
21:30 Μήδεια / Medea (1969, 110’)
Σκηνοθεσία: Pier Paolo Pasolini
Ηθοποιοί: Maria Callas, Massimo Girotti, Laurent Terzieff
Εισηγείται η Cecilia Cenciarelli
Κυριακή 13/4
19:30 Ενέδρα / Zaseda / The ambush (1969, 76’)
Σκηνοθεσία: Živojin Pavlović
Ηθοποιοί: Milena Dravić, Ivica Vidović, Severin Bjelić
Εισηγείται ο Aleksandar Erdeljanović
21:30 Χάππυ Νταίη / Happy Day (1976, 105’)
Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης
Ηθοποιοί: Γιώργος Μοσχίδης, Ζωρζ Σαρρή, Σταύρος Καλάρογλου
Εισηγείται η Ηλέκτρα Βενάκη
Το στρογγυλό τραπέζι
Ινστιτούτο Γκαίτε/Goethe-Institut Athen
Σάββατο 12/4
12:00 Συζήτηση στρογγυλής τράπεζας / Roundtable discussion
Διαχείριση κινηματογραφικής κληρονομιάς: Αξιολογώντας διαφορετικά μοντέλα συνεργασίας και χρηματοδότησης μεταξύ Ταινιοθηκών, Εργαστηρίων και Φεστιβάλ.
Συνομιλούν:
Λεωνίδας Χριστόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος, ΕΚΚΟΜΕΔ «Δημιουργική Ελλάδα»
Inês Viana, Φιλμικές συλλογές και Αποκτήματα, Ταινιοθήκη της Πορτογαλίας - Μουσείο Κινηματογράφου
Aleksandar Erdeljanović, Διευθυντής του Αρχείου, Ταινιοθήκη Γιουγκοσλαβίας (Βελιγράδι)
Cecilia Cenciarelli, Διευθύντρια του Τμήματος Έρευνας και Ειδικών Έργων, Ταινιοθήκη της Μπολόνια, μέλος του καλλιτεχνικού διευθυντηρίου του Φεστιβάλ Cinema Ritrovato, και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της FIAF
Elena Tammaccaro, Εκτελεστική Διευθύντρια, Εργαστήριο L’Immagine Ritrovata
Céline Ruivo, Συντηρήτρια φιλμ, Διδάκτωρ στο ULB (Βρυξέλλες), Αντιπρόεδρος Domitor, Συνεργάτρια Εργαστηρίου Ψηφιακής Αποκατάστασης Ταινιών, Ταινιοθήκη της Ελλάδος
Ηλέκτρα Βενάκη / Electra Venaki, Συντονίστρια Εργαστηρίου Ψηφιακής Αποκατάστασης, Ταινιοθήκη της Ελλάδος
Nicola Ricordel, Διευθυντής συντήρησης, αποκατάστασης και ψηφιοποίησης, Ταινιοθήκη της Ελβετίας
Συντονισμός:
Μαρία Κομνηνού, Ομότιμη Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας και Πολιτικής Επικοινωνίας, Πρόεδρος Δ.Σ., Ταινιοθήκη της Ελλάδος
Θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία (Ελληνικά - Αγγλικά)
ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ
*Ξαβιέρ / Xavier
(1991-2001, Πορτογαλία)
Μια από τις καλύτερες πορτογαλικές ταινίες της δεκαετίας του 1990, η οποία, λόγω διαφόρων περιστάσεων, ολοκληρώθηκε και προβλήθηκε για πρώτη φορά μόλις το 2003, πάνω από μια δεκαετία μετά το πέρας των γυρισμάτων της. Τοποθετημένο σε μια Λισαβόνα που συνδιαλέγεται, απευθείας ή έμμεσα, με τα κλασικά “Πράσινα χρόνια” του Πάουλο Ρόσα, το φιλμ είναι μια βαθύτατα τρυφερή ματιά σε μια νεολαία διχασμένη ανάμεσα στον αστικό και τον αγροτικό κόσμο.
Έγχρωμη
Σκηνοθεσία: Manuel Mozos
Σενάριο: Manuel Mozos, Jorge Silva Melo, Manuela Viegas
Ηθοποιοί: Pedro Hestnes, Isabel Ruth, Cristina Carvalhal
Διάρκεια: 91
Η ταινία έχει αποκατασταθεί ψηφιακά από την Ταινιοθήκη της Πορτογαλίας-Μουσείο Κινηματογράφου, με την υποστήριξη του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
*Μήδεια / Medea
(1969, Ιταλία - Γαλλία - Γερμανία)
Η ευριπίδεια τραγωδία προδομένου έρωτα και αλληλοσπαραγμού σε ελεύθερη διασκευή από τον Παζολίνι, με φόντο τα υποβλητικά τοπία της Καππαδοκίας και πρωταγωνίστρια την Μαρία Κάλλας, την θρυλική Μήδεια στην όπερα του Κερουμπίνι. Ο δημιουργός χρησιμοποιεί τον αρχαιοελληνικό μύθο για να σχολιάσει την αδυναμία διαχείρισης από τον σύγχρονο άνθρωπο των ματαιωμένων προσδοκιών του λόγω της σκληρότητας της κοινωνίας και των αρσενικών στερεοτύπων.
Έγχρωμη
Σενάριο & Σκηνοθεσί: Pier Paolo Pasolini
Ηθοποιοί: Maria Callas, Massimo Girotti, Laurent Terzieff
Διάρκεια: 110’
Η ταινία έχει αποκατασταθεί ψηφιακά από την Fondazione Cineteca di Bologna, σε συνεργασία με την Minerva Pictures, στο εργαστήριο της L’Immagine Ritrovata
*Ενέδρα / Zaseda / The ambush
(1969, Γιουγκοσλαβία)
Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την απελευθέρωση της Σερβίας, ένας νεαρός ιδεαλιστής αφοσιώνεται στο Κόμμα, σύντομα όμως εμπλέκεται σε πολιτικά παιχνίδια που θα τον κάνουν να αναθεωρήσει τις θέσεις του. Κορυφαίο δείγμα του Γιουγκοσλάβικου Μαύρου Κύματος, το φιλμ του Ζίβοτζιν Πάβλοβιτς αναμειγνύει μοτίβα από δύο διηγήματα (του ιδίου και του Αντόνιε Ισάκοβιτς) για να σκιαγραφήσει τις απαρχές του κομουνιστικού καθεστώτος στην πολύπαθη βαλκανική χώρα.
Ασπρόμαυρη
Σενάριο & Σκηνοθεσία: Živojin Pavlović
Ηθοποιοί: Milena Dravić, Ivica Vidović, Severin Bjelić
Διάρκεια: 76’
Η ταινία έχει αποκατασταθεί ψηφιακά από την Ταινιοθήκη της Γιουγκοσλαβίας, σε συνεργασία με την Centar Film
*Η Παναγία της Κρουαζέτ / Notre Dame de la Croisette
(1981, Ελβετία)
Μια γυναίκα πηγαίνει για πρώτη φορά στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών για να πραγματοποιήσει το παλιό της όνειρο, αλλά, χαμένη στο χάος του και ανίκανη να βγάλει εισιτήρια, καταλήγει να παρακολουθεί τα τεκταινόμενα στην τηλεόραση από το δωμάτιο του ξενοδοχείου της. Μια περιήγηση στην ευρωπαϊκή κινηματογραφική Μέκκα της λάμψης και του φθόνου, που ακροβατεί άψογα ανάμεσα στη μυθοπλασία και την τεκμηρίωση.
Ασπρόμαυρη
Σενάριο & Σκηνοθεσία: Daniel Schmid
Ηθοποιοί: Bulle Ogier, Kyra Nijinsky, Bob Rafelson
Διάρκεια: 59’
Η ταινία έχει αποκατασταθεί ψηφιακά από την Ταινιοθήκη της Ελβετίας
*Χάππυ Νταίη / Happy Day
(1976, Ελλάδα)
Σε ένα νησί, που το καίει ο ήλιος και το δέρνουν οι άνεμοι, ένα στρατόπεδο πολιτικών κρατουμένων περιμένει την επίσκεψη της «μεγάλης μητέρας», ετοιμάζοντας προς τιμήν της μια γιορτή. Ένας κρατούμενος, που αρνιέται επίμονα να δηλώσει μεταμέλεια, εξαφανίζεται, και οι Αρχές του στρατοπέδου τον δηλώνουν νεκρό, ως αυτόχειρα. Όμως, τη μέρα την επίσημης επίσκεψης και κατά τη διάρκεια της γιορτής, ο «νεκρός» εμφανίζεται.
Έγχρωμη
Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης
Σενάριο: Παντελής Bούλγαρης (βασισμένο στο μυθιστόρημα “Ο λοιμός” του Αντρέα Φραγκιά)
Ηθοποιοί: Γιώργος Μοσχίδης, Ζωρζ Σαρρή, Σταύρος Καλάρογλου, Κωνσταντίνος Τζούμας
Διάρκεια: 105’
Η ψηφιοποίηση σε 4Κ πραγματοποιήθηκε από το έργο «SUB.4.7 – Εργαστήριο Ψηφιακής Αποκατάστασης Ταινιών της Ταινιοθήκης της Ελλάδος», με τη χρηματοδότηση της Next Generation EU, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, σε συνεργασία με το εργαστήριο L’Immagine Ritrovata.
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ: 6 ευρώ (γενική είσοδος).
Η Ταινιοθήκη της Ελλάδας προσφέρει την δυνατότητα online κράτησης εισιτηρίων εδώ.
Ταινιοθήκη της Ελλάδος
Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, μετρό Κεραμεικός, τηλ. 210 3612046