To Facebook δέχεται ολοένα και περισσότερα πυρά για τον αντίκτυπο που έχεις στου νέους ηλικιακά χρήστες, και τις προσπάθειες της πλατφόρμας να δημιουργήσει προϊόντα για παιδιά.
Όπως αποκαλύπτει η Wall Street Journal, εδώ και χρόνια, στο εσωτερικό της εταιρείας καταστρώνονται στρατηγικές για να προσελκύσουν παιδιά στην προεφηβεία τους, πέρα από όσα έχουν γίνει δημοσίως γνωστά για το Instagram Kids, καθώς το Facebook φοβάται ότι θα μπορούσε να χάσει μια νέα γενιά χρηστών, κρίσιμη για το μέλλον της πλατφόρμας.
Εσωτερικά έγγραφα που έχει στη διάθεσή της η εφημερίδα, δείχνουν πως η εταιρεία επάνδρωσε μία ομάδα για να μελετήσει προέφηβους, θέτοντας ως στόχο, σε βάθος τριετίας, να δημιουργήσει περισσότερα προϊόντα για αυτή την ηλικιακή ομάδα. Μάλιστα τύπωσε και έγγραφα με την στρατηγική των μακροπρόθεσμων επιχειρηματικών ευκαιριών και, σε μία παρουσίαση, διερευνούσε την δυνατότητα προσέλκυσης παιδιών, μέσα από διαδικτυακές συναντήσεις για gaming.
«Γιατί νοιαζόμαστε για τους εφήβους;» αναρωτιόταν ένας από τους συγγραφείς αυτών των στρατηγικών το 2020. «Επειδή είναι ένα πολύτιμο, αλλά ανεκμετάλλευτο κοινό».
Το Facebook δεν είναι η μόνη τεχνολογική εταιρεία που θέλει να προσελκύει παιδιά και έρχεται αντιμέτωπη με έρευνες των ελεγκτικών αρχών. Σχεδόν όλες οι πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων, μεταξύ των οποίων, το TikTok και το YouTube, έχουν νομικά και ρυθμιστικά προβλήματα για τον τρόπο που οι ανήλικοι χρησιμοποιούν τα προϊόντα τους. Στις ΗΠΑ, απαγορεύεται η συλλογή δεδομένων για παιδιά κάτω των 13 ετών και οι αρμόδιες αρχές επικρίνουν την ανεπαρκή στάση των social media, που δεν φροντίζουν περισσότερο για την προστασία των παιδιών από «αρπακτικά» και επιβλαβές περιεχόμενο.
Τα ντοκουμέντα που παρουσιάζει η Wall Street Journal δείχνουν πως ο ανταγωνισμός από το Snapchat και το TikTok, πιέζει την εταιρεία να αναζητήσει τρόπους προσέλκυσης νέων ηλικιακά χρηστών. Επιτροπή της Γερουσίας ερευνά τώρα τον αντίκτυπο που έχει στην ψυχική υγεία το Instagram, μετά και από αφιέρωμα της Journal για τις αρνητικές συνέπειες σε εφήβους και κυρίως κορίτσια.
Την περασμένη Δευτέρα, ο επικεφαλής του Instagram, Adam Mosseri, δήλωσε πως η εταιρεία θα διέκοπτε την ανάπτυξη μιας εκδοχής για παιδιά, γνωστής ως Instagram Kids. Όπως είπε, η εταιρεία χρειαζόταν χρόνο για να μιλήσει με γονείς, ειδικούς και νομοθέτες πριν προχωρήσει. Παράλληλα προειδοποιούσε πως πολλοί ανήλικοι χρήστες μπορούν απλώς να δηλώσουν ψευδή ηλικία και να φτιάξουν προφίλ, αφού η χρήση του Instagram «απαγορεύεται» σε παιδιά κάτω των 13 ετών.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, το Facebook έχει θέσει ως ένα από τα «μεγάλα στοιχήματα», όπως τα αποκαλεί, τον σχεδιασμό προϊόντων για παιδιά στην προεφηβεία, σύμφωνα με έγγραφο που επικαλείται η Wall Street Journal.
Σε περισσότερες από 12 μελέτες που έγιναν την ίδια χρονική περίοδο, το Facebook επιχείρησε να κατανοήσει ποια προϊόντα μπορεί να έχουν απήχηση σε παιδιά ηλικίας 10 έως 12 ετών, πώς αυτή η ηλικιακή κατηγορία αντιμετωπίζει ανταγωνιστικές πλατφόρμες και τι απασχολεί τους γονείς τους.
«Με την αφθονία τάμπλετ και τηλεφώνων παντού, τα παιδιά συνδέονται στο Διαδίκτυο ακόμα και από την ηλικία των έξι ετών. Δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε αυτό και έχουμε την υποχρέωση να βρούμε λύση», σημειώνεται σε εμπιστευτικό έγγραφο του 2018. «Να φανταστούμε μία εμπειρία του Facebook για τη νεότητα».
Νωρίτερα μέσα στην χρονιά, ένας ερευνητής του Facebook παρουσίασε σε συναδέλφους του μια νέα προσέγγιση για το σκεπτικό που θα πρέπει να υιοθετήσει η εταιρεία, κατά τον σχεδιασμό προϊόντων για παιδιά. Σύμφωνα με το πλάνο του, αντί το Facebook να προσφέρει δύο κατηγορίες προϊόντων - για χρήστες άνω των 13 ετών και μία εφαρμογή messenger για παιδιά - θα έπρεπε να προσαρμόσει τις υπηρεσίες του, έχοντας κατά νου έξι διαφορετικές ηλικιακές κατηγορίες:
-τους ενηλίκους
-τους εφήβους 16 ετών και άνω
-τους εφήβους 13 έως 15 ετών
-παιδιά 10 έως 12 ετών
-παιδιά 5 έως 9 ετών και
-παιδιά από 0 έως 4 ετών.
Σε γραπτή ανακοίνωσή του πάντως, ο εκπρόσωπος του Facebook Andy Stone, δήλωσε πως το γράφημα ήταν απλώς μία κατηγοριοποίηση των σταδίων της παιδικής ηλικίας για εσωτερική διαβούλευση.
Δεν είναι σπάνιο οι εταιρείες να αναζητούν πελάτες μεταξύ των ανηλίκων, αλλά το ζήτημα είναι πιο ευαίσθητο για τον γίγαντα των social media: Το Facebook και το Instagram θεωρητικά απαγορεύουν στα παιδιά να χρησιμοποιούν τις εφαρμογές τους πριν την εφηβεία, αλλά το μέλλον της εταιρείας εξαρτάται τελικά από την προσέλκυση τους.
«Αν τα παιδιά είναι κάτω των 13 ετών, δεν επιτρέπεται να μπαίνουν το Instagram και δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες μας», δηλώνει ο Mosseri, απαντώντας στις αποκαλύψεις της WSJ. «Δεν είναι ούτε νέο, ούτε μυστικό, πως οι εταιρείες social media προσπαθούν να κατανοήσουν πως οι έφηβοι και οι προ-έφηβοι χρησιμοποιούν την τεχνολογία. Όπως όλες οι τεχνολογικές εταιρείες, φυσικά, θέλουμε να έχουμε απήχηση στην επόμενη γενιά, αλλά αυτό είναι τελείως διαφορετικό από την εσφαλμένη υπόθεση πως εν γνώσει μας επιχειρούμε να προσελκύσουμε άτομα που δεν είναι αρκετά μεγάλα για να χρησιμοποιούν τις εφαρμογές μας».
Ο Mosseri προσθέτει πως η πλατφόρμα αφαίρεσε περισσότερους από 600.000 λογαριασμούς που παραβίαζαν τα όρια ηλικίας, μόλις τους τελευταίους τρεις μήνες.
Το Messenger Kids
Η πρώτη κίνηση του Facebook, για προϊόντα προορισμένα για παιδιά, ήταν το 2017 με το λανσάρισμα του Messenger Kids, μια εφαρμογή για chat και βιντεοκλήσεις με γονικό έλεγχο. Σύμφωνα με τους δημιουργούς του app, ήταν σχεδιασμένο για τις ηλικίες 6 έως 12 ετών και πληρούσε τις νομικές προϋποθέσεις σχετικά με την συλλογή δεδομένων. Το Facebook ήλπιζε πως με αυτό το φιλικό προς την οικογένεια προϊόν, θα έθετε τα θεμέλια ώστε τα παιδιά να προτιμήσουν τελικά και άλλες πλατφόρμες του Facebook, σύμφωνα με τα ντοκουμέντα που επικαλείται η WSJ.
«Ο απώτερος στόχος μας είναι τα πρωτεία στους εφήβους των ΗΠΑ, που μπορεί να οδηγήσει στο να κερδίσουμε και άλλους εφήβους», αναφέρεται σε ένα από τα ντοκουμέντα.
Τα παιδιά προτιμούν το TikTok
Την ίδια όμως χρονιά, οι ερευνητές αγοράς του Facebook διαπίστωσαν μια αδυναμία στο πλάνο: το ενδιαφέρον για το Messenger Kids υποχωρούσε μετά την ηλικία των 10 ετών, και οι έφηβοι θεωρούσαν το Facebook ένα ιστότοπο για «μεγάλους». Μάλιστα δεν ενδιαφέρονταν ούτε για το Instagram σε αυτή τη φάση για την «αυτοπαρουσίαση» τους, όπως τονιζόταν σε ένα έγγραφο. Το Instagram ήταν σε αυτό το επίπεδο ευάλωτο στις προκλήσεις που έθετε το Snapchat, που συγκέντρωνε έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό παιδιών στην προεφηβεία.
«Είναι ευχάριστο, αστείο, «χαζό» και δημιουργικό - φτιαγμένο αποκλειστικά για αυτούς», σχολίαζαν για το Snapchat στην παρουσίαση του 2017, προειδοποιώντας πως η χρήση social media ήταν «δεδομένη» για τους εφήβους. Η άνοδος του TikTok ενέτεινε την πίεση, με το κυρίως προϊόν του Facebook να μην θεωρείται πια ανταγωνιστική επιλογή μεταξύ των εφήβων.
Η διείσδυση του Facebook στις ηλικίες των εφήβων είναι χαμηλή, και η προσέλκυση φαίνεται να επιβραδύνεται», αναφέρει έγγραφο του Μαρτίου του 2021. Στις ΗΠΑ, ο καθημερινός αριθμός εφήβων που μπαίνουν στο Facebook, μειώθηκε κατά 19% τα τελευταία δύο έτη, σύμφωνα με άλλο ντοκουμέντο, που προέβλεπε πως το νούμερο θα έπεφτε επιπλέον 45% ως το 2023.
Έρευνα του Κέντρου Ερευνών Pew από το 2020, εντόπισε ότι μεταξύ των παιδιών ηλικίας 9 εώς 11 ετών, το 30% απάντησε ότι χρησιμοποιούσε το TikTok, το 22% προτιμά το Snapchat, το 11% το Instagram και μόλις το 6% στο Facebook.
Το Facebook στηρίζεται στο Instagram για να «συλλέξει» νέους χρήστες, ελπίζοντας πως θα μετακινηθούν καθώς μεγαλώνουν και στην μεγάλη πλατφόρμα. Παρότι μια έρευνα του 2021 βρήκε πως το Instagram εξακολουθούσε να έχει απήχηση στους εφήβους, διαπιστώθηκε πως ο ρυθμός των αναρτήσεων είχε μειωθεί και οι νέοι ξόδευαν τον διπλάσιο ή και τον τριπλάσιο χρόνο στο TikTok.
Έκθεση σε σεξ, ναρκωτικά και αγνώστους
Η χρήση των social media από παιδιά, τα εξέθεσε κατά το παρελθόν σε περιεχόμενο που προοριζόταν για ενηλίκους. Έρευνα της WSJ είχε διαπιστώσει πως ο αλγόριθμος του TikTok προωθούσε βίντεο με σεξουαλικό περιεχόμενο και εικόνες σχετικές με χρήση ναρκωτικών σε λογαριασμούς δηλωμένων ανηλίκων. Το 2019, και το Facebook είχε παραδεχθεί πως ένα λάθος σχεδιασμού επέτρεπε σε νέους χρήστες του Messenger Kids να συμμετέχουν σε ομαδικές συνομιλίες με αγνώστους.
Ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση για το Facebook είναι το γεγονός πως παρότι οι γονείς δηλώνουν ότι θα ένιωθαν πιο άνετα αν τα παιδιά του χρησιμοποιούσαν το κλασικό Facebook, οι νέοι δεν αισθάνονται πως η εφαρμογή είναι φτιαγμένοι για αυτούς.
Μία ομάδα του Facebook έκανε συνεντεύξεις σε παιδιά, προσπαθώντας να διερευνήσει τις ευκαιρίες να προτιμήσουν την εφαρμογή Messenger Kids, σύμφωνα με εσωτερική παρουσίαση του 2019 με τίτλο «Εξερευνώντας τα ραντεβού για παιχνίδι ως μοχλό ανάπτυξης». Στο αρχείο σημειωνόταν ότι γονείς εξέφραζαν την ανησυχία τους για την συγκεκριμένη ιδέα.
Άλλες ομάδες πρότειναν πως ενδεχομένως να έχουν απήχηση στους εφήβους προϊόντα που περιλαμβάνουν τεστ και παιχνίδια, τα οποία θα ωθούσαν τους νέους να συνδεθούν όταν πασχίζουν να ξεκινήσουν μια κουβέντα. Παράλληλα εξερευνούσαν τις επιπλέον δυνατότητες να ενημερώνουν τους χρήστες για το κατά πόσο οι φίλοι τους είναι διαθέσιμοι να αλληλεπιδράσουν μαζί τους.
Σε μία μελέτη για την ενδο-οικογενειακή δυναμική, ένας ερευνητής του Facebook ειδικός για την «εμπειρία των χρηστών», ανακάλυψε πως παρότι έφηβοι συχνά ενέπνεαν νεότερους συγγενείς τους να μπουν στο Instagram, οι ίδιοι έφηβοι συμβούλευαν τους μικρότερους να μην μοιράζονται τόσο συχνά υλικό, και να μην αναρτούν πράγματα για τα οποία θα μετάνιωναν αργότερα.
«Πρέπει να κατανοήσουμε αν αυτή η επίδραση σε παιδιά στην προεφηβεία είναι μεγάλης κλίμακας», έγραψε ο ερευνητής σε ένα αρχείο που αναρτήθηκε στον πίνακα εσωτερικής επικοινωνίας του Facebook φέτος. «Αν είναι διαδεδομένο οι έφηβοι να αποθαρρύνουν τους προ-έφηβους από το να αναρτούν υλικό, υπάρχουν προφανείς επιπλοκές για την την δημιουργία και το οικοσύστημα, μεσομακροπρόθεσμα, καθώς τα παιδιά στην προεφηβεία είναι η επόμενη γενιά που θα έρθει στην πλατφόρμα».
Η παρουσίαση χαρακτήριζε πάντως «μύθο του Instagram» την ανησυχία των εφήβων για υπερβολικές αναρτήσεις. Οι ερευνητές σημείωναν πως το να προσελκύσουν τα παιδιά θα ήταν «η μισή πρόκληση». Η άλλη μισή θα ήταν να πείσουν τους γονείς των παιδιών ότι τα προϊόντα τους είναι ασφαλή για αυτά.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal
