ΕΚΘΕΣΗ
Μελίνα Μερκούρη: Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς
Μία από τις πιο ακτινοβόλες προσωπικότητες που έβγαλε η Ελλάδα, η Μελίνα Μερκούρη, έχει αφήσει το δικό της δυναμικό στίγμα τόσο στον κινηματογράφο, με ταινίες όπως το Ποτέ την Κυριακή, το Στέλλα και το Τοπ Καπί, όσο και στην πολιτική, έχοντας μείνει κυρίως γνωστή για τη θητεία της στο υπουργείο Πολιτισμού, τη διεκδίκηση των μαρμάρων του Παρθενώνα αλλά και τη θεσμοθέτηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Για την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννησή της, που ήταν πέρσι, η Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη διοργανώνουν μια μεγάλη έκθεση που διόλου τυχαία εγκαινιάζεται στις 18 Ιανουαρίου, μια και το 18 είναι αριθμός που συμβόλιζε πολλά για εκείνη: στις 18 έπεφταν τα δικά της γενέθλια και του Ζιλ Ντασέν, ο γάμος τους έγινε αυτή την ημερομηνία και όλες οι πρεμιέρες τους κανονίζονταν για τις 18 του εκάστοτε μήνα. Η έκθεση, που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων εκθέματα που έρχονται για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας, θα χωρίζεται σε τρεις ενότητες: οι δύο αφορούν την πορεία της Μερκούρη στο θέατρο και τον κινηματογράφο και η τρίτη απαρτίζεται από τεκμήρια γύρω από την πολιτική της δράση.
18/1-11/3, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, Πειραιώς 100, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη, με προκράτηση δελτίων εισόδου
ΣΙΝΕΜΑ
Αφιέρωμα στον Θόδωρο Αγγελόπουλο
Ακριβώς μία δεκαετία μετά τον άδικο χαμό του σπουδαίου Έλληνα κινηματογραφιστή Θόδωρου Αγγελόπουλου, το Γαλλικό Ινστιτούτο ετοιμάζει μια βραδιά-φόρο τιμής στον σκηνοθέτη που έκανε γνωστό το ελληνικό σινεμά σε ολόκληρο τον κόσμο στο Auditorium Theo Angelopoulos. Ο Αγγελόπουλος υπήρξε ο πιο σημαντικός Έλληνας σκηνοθέτης που μνημονεύεται ανάμεσα στους σπουδαίους δημιουργούς του παγκόσμιου σινεμά. Άφησε το δικό του αποτύπωμα, καταφέρνοντας μέσα από τον φακό του τη λεγόμενη «χωροποίηση του χρόνου», όπως αντίστοιχα έκαναν σκηνοθέτες σαν τον Ιάπωνα Γιασουχίρο Όζου.
24/1, Γαλλικό Ινστιτούτο της Ελλάδος, Σίνα 31, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη
«The Runner» - A Boy Harsher Film
Για την πέμπτη του δουλειά, το dark wave ντουέτο των Boy Harsher στράφηκε σε μια μεγάλη του αγάπη, το σινεμά. Το «The Runner» δεν θα είναι απλώς ένα άλμπουμ, αλλά το soundtrack της ομώνυμης μικρού μήκους ταινίας σε παραγωγή, σενάριο και σκηνοθεσία των ίδιων των Boy Harsher. Η ταινία, που παντρεύει το horror με το αντισυμβατικό ντοκιμαντέρ και καταπιάνεται με τη διαδικασία ηχογράφησης που ακολουθεί το σχήμα, θα προβληθεί για μια βραδιά στην Αθήνα, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.
21/1, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, Αθήνα, είσοδος: 7 ευρώ
I am Afro Greek: Black portraiture in Greece
Με την αφροελληνική κοινότητα να έχει γίνει πλέον αναπόσπαστο μέρος την ελληνικής εθνογραφίας, η Adéọlá Naomi Adérè̩mí, που ερευνά ζητήματα γλώσσας, αυτοπροσδιορισμού και ταυτότητας, στράφηκε το 2017 στην εξέταση και έρευνα του όρου «Αφροέλληνας». Ένα χρόνο αργότερα, μαζί με την Jackie Abhulimen προχώρησε σε μια σειρά συνεντεύξεων σε Αφροέλληνες γύρω από τον ρατσισμό, την ταυτότητα αλλά και την οικοδόμηση ενός έθνους με νέους όρους. Από αυτές προέκυψε το ντοκιμαντέρ «I am Afro Greek: Black Portraiture in Greece» το οποίο και θα προβληθεί διαδικτυακά από το State of Concept, στο πλαίσιο της έκθεσης «Kapwani Kiwanga: Deposits». Μετά την προβολή θα ακολουθήσει διαδικτυακή συζήτηση με τους Jerome Kaluta, Jessica Anosike και Adéọlá Naomi Adérè̩mí.
20/1, διαδικτυακά μέσω Facebook, χωρίς αντίτιμο
ΣΙΝΕΜΑ - ΟΠΕΡΑ
ORFEAS2021
Τα ΦΥΤΑ, έχοντας ως βάση τον μύθο του Ορφέα, δημιούργησαν μια queer sci-fi βίντεο όπερα που μετά την προβολή της στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κάνει πρεμιέρα και στην Αθήνα με δύο προβολές. Ο Ορφέας είναι ο πρώτος γκέι πρωθυπουργός της Ελλάδας και, κόντρα στο τσιτάτο «Live your myth in Greece», προασπίζεται τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, έχοντας απέναντί του μια alt-right δυστοπία την εποχή της μετα-αλήθειας. Με όχημα τον πειραματισμό, στοιχεία μπαρόκ μελοδράματος, DIY κολάζ, ποστ-ίντερνετ αισθητικής και εικονικής πραγματικότητας, το «ORFEAS2021» θέλει να πει μια ρετρο-φουτουριστική ιστορία ουτοπικών οραμάτων, ιδεολογικών συγκρούσεων, υπερφυσικών ηγετών και απολυταρχικού θεάματος, επηρεασμένη από τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου (Zackie Oh), στον οποίο και αφιερώνεται η όπερα.
26/1, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, Αθήνα, είσοδος: 5-7 ευρώ
ΜΟΥΣΙΚΗ
Cosmos: Christian Löffler & Ergon Ensemble
Ο ανήσυχος παραγωγός και συνθέτης Christian Löffler ετοιμάζει τις αποσκευές του για την Αθήνα, για μια εμφάνιση διαφορετική απ’ ό,τι τον έχουμε συνηθίσει, στην οποία θα «παντρευτούν» ετερόκλητοι μουσικοί κόσμοι. Στον πρόσφατο δίσκο του «Parallels», που κυκλοφόρησε στην Deutsche Grammophon, ο Γερμανός έμπλεξε την downtempo αισθητική με συνθέσεις κλασικών δημιουργών, όπως ο Beethoven και ο Bach. Τις χρονικές και αισθητικές αποστάσεις έρχεται να γεφυρώσει ο Löffler και σε αυτή του την εμφάνιση, έχοντας στο πλάι του το Ergon Ensemble, ένα σχήμα που εδώ και 14 χρόνια έχει αφιερωθεί στην παρουσίαση αβανγκάρντ μουσικής του εικοστού και εικοστού πρώτου αιώνα.
24/1, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, Καλλιθέα, είσοδος 10-20 ευρώ
Lighthouse Sessions: Νίκος Ξυδάκης
Η σειρά συναυλιών Lighthouse Sessions επιστρέφει και φέτος στο ΚΠΙΣΝ για να παρουσιάσει τα μουσικά πορτρέτα εκλεκτών καλεσμένων. Κάθε φορά ο συνθέτης και ντράμερ Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης καλεί μουσικούς σε έναν διπλό διάλογο: από τη μια το μουσικό πάντρεμα ειδών φαινομενικά παράταιρων, όπως τα ρεμπέτικα, η τζαζ και η κλασική μουσική, και από την άλλη οι πραγματικές συζητήσεις γύρω από το μουσικό σύμπαν των καλεσμένων. Στο πρώτο αυτό Lighthouse Session (που θα διεξαχθεί με παρουσία κοινού, αλλά θα μεταδοθεί και διαδικτυακά) καλεσμένος είναι ο γνωστός συνθέτης Νίκος Ξυδάκης, που θα εγκαινιάσει τα sessions, για να ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες ο Ορφέας Περίδης και η Έλλη Πασπαλά.
23/1, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, Καλλιθέα, είσοδος: 5-10 ευρώ
ΘΕΑΤΡΟ
Κόκκινα Φανάρια
Μετά από την πολύ μεγάλη επιτυχία της μεταφοράς του Άνθρωποι και Ποντίκια του Τζον Στάινμπεκ, ο Βασίλης Μπισμπίκης και η Ομάδα Cartel ετοιμάζονται να ανεβάσουν τα Κόκκινα Φανάρια, τα οποία θα ανάψουν σε queer αποχρώσεις. Το έργο, που γράφτηκε αρχικά για το θέατρο από τον Αλέκο Γαλανό και είχε τον τίτλο Το σπίτι με τα κόκκινα φανάρια, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1963, από τον Βασίλη Γεωργιάδη, με πρωταγωνίστρια την Τζένη Καρέζη και στη νέα του εκδοχή γίνεται ακόμα πιο τολμηρό, με τη Μαντάμ Παρί και τα κορίτσια της να ανοίγουν την κουρτίνα του μπαρ τους για να αφηγηθούν τις ιστορίες τους.
22/1-27/2, Τεχνοχώρος Cartel, Λεγάκη 7, Αγ. Ιωάννη Ρέντη, είσοδος 15-20 ευρώ
Η Αυλή των Θαυμάτων, του Ιάκωβου Καμπανέλλη, σε σκηνοθεσία Χρήστου Σουγάρη
Το κλασικό θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη Η αυλή των θαυμάτων ανεβαίνει σε μια συμπαραγωγή του πολιτιστικού οργανισμού Λυκόφως με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του βραβευμένου με το βραβείο «Κάρολος Κουν» Χρήστου Σουγάρη. Η μουσική είναι του Στέφανου Κορκολή, τους στίχους των τραγουδιών υπογράφει ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος και τις χορογραφίες αναλαμβάνει ο Φωκάς Ευαγγελινός, μαζί με έναν 17μελή, προσεκτικά επιλεγμένο θίασο. Το θεατρικό έργο του Καμπανέλλη, που παρουσιάστηκε πρώτη φορά το 1957 από το Θέατρο Τέχνης, πραγματεύεται τη συνεχή προσπάθεια του Έλληνα να ξεπεράσει τη φτώχεια και να σπάσει τα στενά γεωγραφικά δεσμά που τον ορίζουν μέσα από μια υψηλή ηθογραφία χαρακτήρων.
9-25/2, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη 1, Αθήνα, είσοδος: 9-50 ευρώ
Η Μεταμόρφωση, του Φραντς Κάφκα, σε σκηνοθεσία Τάσου Σαγρή
Για τρίτη χρονιά ο Τάσος Σαγρής μεταφέρει στο θεατρικό σανίδι τη Μεταμόρφωση του Κάφκα, ένα από τα πιο εμβληματικά λογοτεχνικά κείμενα που γράφτηκαν ποτέ. Στο έργο ένας υπάλληλος που ζει εδώ και δέκα χρόνια τη Μέρα της Μαρμότας δεν μπορεί να συνεχίσει να επαναλαμβάνει τις ίδιες μηχανικές κινήσεις κι έτσι βουλιάζει σε μια απραξία που τον μεταμορφώνει σε παράσιτο. Μέσα από αυτήν τη φαινομενική ακινησία ο Φραντς Κάφκα θέλει τελικά να αντιστρέψει τους όρους και να κάνει την απραξία μέσο αντίστασης σε μια κοινωνική συνθήκη που επιβάλλεται εξαρχής στους ανθρώπους του δυτικού πολιτισμού.
22/1-16/4, Θέατρο Πόρτα, λεωφ. Μεσογείων 59, Αμπελόκηποι, είσοδος: 10-11 ευρώ
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Ιάσων Μολφέσης (1925-2009)
Έναν από τους πιο σημαντικούς μεταπολεμικούς ζωγράφους και γλύπτες, τον Ιάσονα Μολφέση, που έζησε και δημιούργησε με βάση του κυρίως το Παρίσι πρόκειται να ξανασυστήσουν στο κοινό οι Kalfayan Galleries στην Αθήνα με αυτήν την έκθεση αλλά και κάποιες που έπονται. Πρόκειται για την πρώτη ατομική παρουσίαση του έργου του εικαστικού μετά τον θάνατό του. Ο Μολφέσης διακρίθηκε για την εικαστική του πρωτοπορία, μια και η τεχνολογία της εποχής τού κέντρισε το ενδιαφέρον τόσο ώστε να χρησιμοποιήσει στο έργο του τη γλώσσα των υπολογιστών για να δομήσει το δικό του ιδιαίτερο καλλιτεχνικό σύμπαν.
20/1-5/3, Kalfayan Galleries, Χάριτος 11, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη
Ματιές στην ελληνική τέχνη του 20ού αιώνα
Μια μεγάλη έκθεση που επιχειρεί να συγκεντρώσει μερικούς από τους πιο εμβληματικούς Έλληνες ζωγράφους και γλύπτες του εικοστού αιώνα, προερχόμενους από ένα ευρύ χρονολογικά και ιστορικά φάσμα, αλλά και από διαφορετικές τεχνοτροπίες και κατευθύνσεις διοργανώνει η γκαλερί Σκουφά, ώστε να δει τον εικοστό αιώνα μέσα από τις καλλιτεχνικές του εξελίξεις. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν έργα δεκάδων σημαντικών Ελλήνων εικαστικών, μεταξύ των οποίων οι Αλέξης Ακριθάκης, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Νίκος Εγγονόπουλος, Μποστ, Γιάννης Μόραλης, Ευγένιος Σπαθάρης, Γιάννης Τσαρούχης.
20/1-12/2, Γκαλερί Σκουφά, Σκουφά 4, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Φωτογραφικά Ζεύγη 2022
Κάποιες φορές οι δρόμοι της ζωής και της φωτογραφίας συναντιούνται, όπως στην περίπτωση του Σπύρου Πλουτάρχου και του Γιάννη Ζήση, δύο φωτογράφων, έργα των οποίων θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε στην 11η ετήσια διοργάνωση των «Φωτογραφικών Ζευγών» στην γκαλερί Κέννεντυ της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Τους φωτογράφους παρουσιάζει ο Πλάτων Ριβέλλης, θεωρητικός της φωτογραφίας αλλά και ιδρυτής του «Φωτογραφικού Κύκλου», από τον οποίο προέρχονται οι δύο συμμετέχοντες, παρομοιάζοντας την ποιητική φωτογραφία τους με το παιδικό παιχνίδι, καθώς προκύπτει από έναν συνδυασμό της συγκέντρωσης και του ανέμελου.
Έως 10/2, Ελληνοαμερικανική Ένωση, Μασσαλίας 22, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη