Διευρύνεται η χρήση του αντιικού φαρμάκου remdesivir σε ασθενείς με λοίμωξη Covid-19
Συνέντευξη της Κατερίνας Αργυράκη, παθολόγου-λοιμωξιολόγου, επιμελήτριας Α’ στην Παθολογική Κλινική Λοιμώξεων Α’ Covid-19 του Νοσοκομείου «Η Σωτηρία».
Με περισσότερα όπλα στη φαρέτρα και πολύ μεγαλύτερη εμπειρία οι γιατροί της πρώτης γραμμής βοηθούν τους ασθενείς να νικήσουν τη λοίμωξη του κορωνοϊού. Για τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και το ιατρικό οπλοστάσιο που διαρκώς διευρύνεται, χάρη στην πρόοδο της επιστήμης, μιλά η Κατερίνα Αργυράκη, παθολόγος-λοιμωξιολόγος, επιμελήτρια Α' στην Κλινική Λοιμώξεων Covid Α' του Νοσοκομείου «Η Σωτηρία».
— Η διετής πλέον εμπειρία στη μάχη με την πανδημία βοήθησε να βελτιωθούν τα νοσοκομειακά πρωτόκολλα;
Τα πρωτόκολλα έχουν βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με το πρώτο κύμα. Σήμερα ξέρουμε ποιοι ασθενείς κινδυνεύουν περισσότερο, πότε ένας ασθενής πρέπει να νοσηλευτεί. Για τα άτομα που δεν χρειάζονται νοσηλεία, αλλά έχουν παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσηση σήμερα είναι στη διάθεσή μας και από του στόματος αντιικά φάρμακα που μπορούν να δοθούν και στο σπίτι στους ασθενείς αυτούς.
Για όσους χρειάζονται νοσηλεία και έχουν αναπνευστική ανεπάρκεια, οπότε χρειάζονται χορήγηση συμπληρωματικού οξυγόνου (οξυγονοθεραπεία), χορηγείται ενδοφλέβια δεξαμεθαζόνη για 10 ημέρες, καθώς και ρεμδεσιβίρη (remdesivir). Η ρεμδεσιβίρη έχει νόημα να δίνεται σε ασθενείς που έρχονται έγκαιρα στο νοσοκομείο και όχι μετά από πολλές μέρες νόσησης. Επίσης, δίνεται θρομβοπροφύλαξη με ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους.
Τα άτομα που έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό έναντι της Covid-19 νοσούν πολύ πιο ήπια.
Σε ασθενείς που επιδεινώνονται και έχουν αυξημένους δείκτες φλεγμονής με σοβαρή νόσο και ανάγκη για οξυγόνο σε υψηλή ροή μπορούν ανά περίπτωση να δοθούν και βιολογικοί παράγοντες (baricitinib ή tocilizumab ή anakinra).
Στη ΜΕΘ δίνεται η ρεμδεσιβίρη για συνέχιση νοσηλείας που έχει ξεκινήσει στο τμήμα Covid, όχι αν κάποιος ασθενής εισαχθεί κατευθείαν στην Εντατική.
Τέλος, αναμένουμε τα μονοκλωνικά αντισώματα που να είναι αποτελεσματικά και έναντι του στελέχους Όμικρον, καθώς δεν είναι ακόμα διαθέσιμα.
— Ποιες είναι οι σημαντικότερες βελτιώσεις που έφερε η ανάπτυξη νέων φαρμάκων, η εμπειρία και άλλοι παράγοντες; Ποιοι θα μπορούσαν να είναι αυτοί οι παράγοντες;
Πλέον βλέπουμε πιο ήπια περιστατικά με μικρότερης διάρκειας νοσηλείες λίγων ημερών, που αφορούν κυρίως εμβολιασμένους ασθενείς που περνούν τη νόσο πιο ήπια. Προφανώς, σε αυτό βοηθούν και τα φάρμακα και τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας, κυρίως όμως έχει βοηθήσει ο εμβολιασμός. Επίσης το ότι έχουμε πλέον στη φαρέτρα πολλά όπλα, και μάλιστα για διαφορετικά στάδια της νόσου, ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου του ασθενούς. Έτσι μπορούμε να εξατομικεύσουμε τη θεραπεία. Σε γενικές γραμμές, εφαρμόζονται οι οδηγίες της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, που είναι εύκολα προσβάσιμες στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας.
— Η ρεμδεσιβίρη είναι το πρώτο αντιικό φάρμακο που εγκρίθηκε για χρήση σε νοσηλευόμενους ασθενείς. Πρόσφατα η χρήση της επεκτάθηκε και εκτός νοσοκομείου, με βάση τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες. Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί με αυτόν τον τρόπο;
Η ρεμδεσιβίρη μπορεί να χορηγηθεί και σε ενήλικες που νοσούν από Covid-19 ήπια έως μέτρια, δεν χρειάζονται νοσηλεία και έχουν παράγοντες κινδύνου για εξέλιξη σε σοβαρή νόσο (για παράδειγμα ηλικιωμένοι, ανοσοκατεσταλμένοι κ.λπ.), δηλαδή ως πρώιμη θεραπεία για την αποφυγή της προόδου σε σοβαρή νόσο. Στην περίπτωση αυτή το σχήμα είναι τριήμερο. Επειδή το φάρμακο είναι ενδοφλέβιο, δίνεται μόνο εντός του νοσοκομείου, άρα ο ασθενής πρέπει να έρθει σε τμήματα βραχείας νοσηλείας για τη χορήγησή του. Δηλαδή η ρεμδεσιβίρη, με την επέκταση της ένδειξης που έλαβε, μπορεί να χορηγηθεί στον ίδιο πληθυσμό που δίνονται και τα από του στόματος αντιικά δισκία νιρματρελβίρη/ριτοναβίρη και μολνουπιραβίρη που συστήνονται σε ασθενείς με ήπια-μέτρια νόσο και παράγοντες κινδύνου για εξέλιξη, κατόπιν αιτήσεως από τον θεράποντα ιατρό στην ειδική πλατφόρμα. Άρα ο ασθενής με παράγοντες κινδύνου μπορεί να πάρει τα αντιικά δισκία στο σπίτι, με εντολή γιατρού.
Επίσης, το τριήμερο αυτό σχήμα μπορεί να δοθεί σε ενήλικες ασθενείς υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση, που νοσηλεύονται ήδη για άλλη αιτία εκτός της λοίμωξης Covid-19, υπό τον όρο ότι νοσούν ήπια-μέτρια και έχουν παράγοντες κινδύνου για πρόοδο σε σοβαρή νόσο.
Ειδικά τμήματα για τη χορήγηση της ρεμδεσιβίρης
Καθώς το σχήμα χορήγησης της ρεμδεσιβίρης σε μη νοσηλευόμενους ασθενείς είναι τριήμερο και απαιτεί μεταφορά τους στο νοσοκομείο, ο καθηγητής Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας του ΕΚΠΑ Θοδωρής Βασιλακόπουλος επισημαίνει την ανάγκη δημιουργίας ειδικών τμημάτων εκτός νοσοκομείων για τη χορήγηση του ενδοφλέβιου φαρμάκου, χωρίς να απαιτείται μεταφορά των ασθενών στο νοσοκομείο και βραχεία νοσηλεία την εποχή της πανδημίας.