Δύο ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti δημοσίευσε κατά λάθος ένα άρθρο που πανηγύριζε για την αστραπιαία νίκη της χώρας επί του Κιέβου, κομπάζοντας ότι "η περίοδος της διχοτόμησης του ρωσικού λαού φτάνει στο τέλος της".
Μετά από έναν αιματηρό μήνα πολέμου, μετά την αποκάλυψη ενδείξεων για εγκλήματα πολέμου σε πόλεις όπως η Μπούτσα και η Μποροντιάνκα, η γλώσσα στο ίδιο έντυπο έγινε ακόμη πιο ακραία, με εκκλήσεις για κοινωνικές εκκαθαρίσεις και "επανεκπαίδευση" των κατοίκων, που σύμφωνα με δυτικούς παρατηρητές θα μπορούσαν να προκαλέσουν περαιτέρω βιαιοπραγίες.
"Ο ουκρανισμός είναι ένα τεχνητό αντιρωσικό κατασκεύασμα που δεν έχει δική του πολιτισμική υπόσταση, ένα υποδεέστερο στοιχείο ενός εξωγενούς και ξένου πολιτισμού", έγραψε ένας αρθρογράφος του RIA Novosti αυτή την εβδομάδα. Η "επανεκπαίδευση" της Ουκρανίας θα μπορούσε να διαρκέσει μια γενιά, έγραψε, προσθέτοντας ότι "εκτός από τις υψηλότερες βαθμίδες, ένας σημαντικός αριθμός απλών ανθρώπων ευθύνεται στο ότι είναι παθητικοί ναζί και συνεργοί των ναζί".
Ακόμα και το όνομα Ουκρανία πρέπει να εξαλειφθεί, υποστηρίζει το άρθρο.
Ολοένα και περισσότερο, τα media της Ρωσίας προωθούν τους ισχυρισμούς ότι ένα σημαντικό τμήμα της ουκρανικής κοινωνίας βρίσκεται υπό την επιρροή ακροδεξιών ιδεολογιών, αποδίδοντας τη σθεναρή αντίσταση της Ουκρανίας σε κάποιο είδος μαζικής ψύχωσης και όχι σε νόμιμη οργή για τη ρωσική εισβολή.
Οι απόψεις που κάποτε περιορίζονταν σε περιθωριακές εκδόσεις στη Ρωσία έχουν περάσει στα mainstream μέσα και έχουν ακουστεί στην prime time τηλεόραση, καθώς το διακύβευμα του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ενταθεί. Δυτικοί παρατηρητές έχουν αρχίσει να ανησυχούν ότι η γλώσσα μπορεί να ενθαρρύνει την κακοποίηση των αμάχων από τους Ρώσους στρατιώτες.
"Αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο για ένα δικαστήριο κατά των Ρώσων εγκληματιών πολέμου που θα γίνει στο μέλλον", δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, επικαλούμενος το άρθρο του RIA Novosti. Ένας από τους συνεργάτες του κατηγόρησε το πρακτορείο ειδήσεων ότι καλεί σε μαζική δολοφονία ουκρανών πολιτών.
Άμαχοι στην Ουκρανία έχουν αναφέρει ότι Ρώσοι στρατιώτες τούς ανέφεραν θεωρίες συνωμοσίας για εργαστήρια βιολογικών όπλων, ισχυριζόμενοι ότι ήρθαν μόνο για να τους "καθαρίσουν από τη βρωμιά".
"Αυτού του είδους τα σχόλια δημιουργούν πραγματικά ένα ακόμη πιο τοξικό περιβάλλον πληροφόρησης", δήλωσε δυτικός αξιωματούχος και θα μπορούσαν να "συμβάλουν απολύτως" στην κακοποίηση αμάχων στην Ουκρανία. "Η ευθύνη γι' αυτό, φυσικά, ανήκει στους δράστες των πράξεων, αλλά ανήκει και στη ρωσική ηγεσία", πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Ολοένα και περισσότερο, η τάξη των κονδυλοφόρων της Ρωσίας προωθεί τους ισχυρισμούς ότι ένα σημαντικό τμήμα της ουκρανικής κοινωνίας βρίσκεται υπό την επιρροή ακροδεξιών ιδεολογιών, αποδίδοντας τη σθεναρή αντίσταση της Ουκρανίας σε κάποιο είδος μαζικής ψύχωσης και όχι σε νόμιμη οργή για τη ρωσική εισβολή.
"Προς μεγάλη μου φρίκη, και προς μεγάλη μου λύπη, βλέπω ότι ένα σημαντικό ποσοστό του ουκρανικού λαού έχει παραδοθεί στην τρέλα του ναζισμού", δήλωσε η Μαργκαρίτα Σιμονιάν, επικεφαλής του ειδησεογραφικού δικτύου RT, κατά τη διάρκεια μιας εθνικής εμβέλειας εκπομπής στο κανάλι NTV. "Ότι είναι σε τέτοια μαζική κλίμακα!"
Αναλυτές αποδίδουν την κλιμάκωση της ρωσικής ρητορικής στην αποτυχία του ρωσικού πολέμου στα πρώτα του στάδια, καθώς και τις εικόνες διαδηλώσεων σε πόλεις κατά των ρωσικών δυνάμεων κατοχής.
Αρχικά οι Ρώσοι πίστευαν ότι "η αποναζιστικοποίηση" θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέσω της αλλαγής καθεστώτος και οι Ουκρανοί θα έπρεπε να απελευθερωθούν", έγραψε ο Γκρεγκ Γιουντίνιν, ένας Ρώσος κοινωνιολόγος, αυτή την εβδομάδα. "Προφανώς, αυτή η αντίληψη διαψεύστηκε όταν οι Ουκρανοί άρχισαν να αντιστέκονται γενναία. Ένα φυσικό συμπέρασμα από αυτό: Οι Ουκρανοί αποδείχθηκε ότι είναι βαθιά μολυσμένοι από τον ναζισμό".
Καθώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει καλέσει τους αξιωματούχους του να αντιδράσουν στον "πόλεμο πληροφοριών" της Δύσης, υποστηρίζοντας ότι οι αναφορές για τις θηριωδίες στην Μπούτσα ήταν σκηνοθετημένες, η κυβερνητική γραμμή πλησιάζει ολοένα τις πιο ακραίες απόψεις στη ρωσική ειδησεογραφία.
Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας, δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει την ίδια μοίρα με τη ναζιστική Γερμανία, μια άποψη που έμοιαζε πολύ με εκείνη που γράφτηκε στη στήλη που δημοσίευσε το RIA Novosti λίγες ημέρες νωρίτερα.
"Δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ουκρανία, η οποία έχει μετατραπεί νοητικά σε Τρίτο Ράιχ ... θα υποστεί την ίδια μοίρα", έγραψε ο Μεντβέντεφ σε ένα μήνυμα που μοιράστηκε στο Telegram. "Αυτή είναι η μοίρα της, αυτής της Ουκρανίας"!
Με στοιχεία από την Guardian