Ο βαθμός στον οποίο ο νεαρός Μπόρις Τζόνσον ενθάρρυνε την καμπάνια επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα αποκαλύπτεται σε επιστολές που έγραψε ο μετέπειτα πρωθυπουργός στη γυναίκα που ταυτίστηκε με την πρωτοβουλία, τη Μελίνα Μερκούρη.
Σε μια εύγλωττη πρόζα όπου περιέγραφε τη ζέση του προς τον «σκοπό», ο Τζόνσον, τότε πρόεδρος της Ένωσης της Οξφόρδης (Oxford Union) ενθάρρυνε με θέρμη την Ελληνίδα υπουργό Πολιτισμού να θέσει την υπόθεση επαναπατρισμού των Γλυπτών ενώπιον της κοινωνίας, υποστηρίζοντας πως η συμμετοχή της (κοινωνίας) στη δημόσια αντιπαράθεση «θα ήταν ένα σημαντικό βήμα στην εκστρατεία σας».
«Αν η κίνηση είναι επιτυχής, και είμαι σίγουρος πως θα είναι, θα ήταν ένα σαφές μήνυμα στην βρετανική κυβέρνηση πως η πολιτική της είναι μη αποδεκτή στους πολιτισμένους ανθρώπους» έγραφε στις 10 Μαρτίου του 1986, καλώντας τη Μερκούρη να μιλήσει στην Ένωση, τον Σύλλογο Φοιτητών της Οξφόρδης, τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου.
«Θεωρώ πως η πλειονότητα των φοιτητών συμφωνεί μαζί μου όταν λέω πως δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος τα Ελγίνεια Μάρμαρα, οι πιο σπουδαίοι και εξαίσιοι στον υπερθετικό θησαυροί του αρχαίου κόσμου σε εμάς, να μην επιστρέψουν αμέσως από το βρετανικό μουσείο στο νόμιμο σπίτι τους, την Αθήνα» σημείωνε.
Ο Τζόνσον πάντα αναγνώριζε τη σπουδαιότητα των Γλυπτών, σχολιάζει η αρθρογράφος Έλενα Σμιθ στον Guardian, ωστόσο, τα χρόνια που ακολούθησαν, η ρητορική του άλλαξε άρδην.
Τόσο ως δήμαρχος Λονδίνου, όσο και ως πρωθυπουργός, ακολούθησε την πεπατημένη των βρετανικών κυβερνήσεων, εμμένοντας στο ότι οι αρχαιότητες «αποκτήθηκαν νομικώς θεμιτά από τον λόρδο Έλγιν, κάτω από τους ανάλογους νόμους της εποχής».
Έχοντας ανασυρθεί από τη βιβλιοθήκη της Οξφόρδης από τον Γιάννη Ανδριτσόπουλο, τον ανταποκριτή της εφημερίδας «Τα Νέα» στο Λονδίνο, οι επιστολές όχι μόνο μαρτυρούν την αλλαγή 180 μοιρών της ρητορικής του Τζόνσον, αλλά και το ρόλο του στην «ανάφλεξη» μιας εκστρατείας που τότε βρισκόταν στα σπάργανα.
Η Μερκούρη ήταν η πρώτη που ανακοίνωσε πως η Αθήνα θα αιτούνταν επισήμως τον επαναπατρισμό των Γλυπτών κατά τη σύνοδο των υπουργών Πολιτισμού στον ΟΗΕ, το 1982. Τότε, η ίδια αναζητούσε φίλιες φωνές και υποστηρικτές στη Βρετανία.
Τον περασμένο Νοέμβριο, ο Τζόνσον είπε στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι τα Γλυπτά αποκτήθηκαν νόμιμα και πρέπει να παραμείνουν στο Λονδίνο. Επέμεινε δε, στο ότι ήταν ζήτημα διαχείρισης τού βρετανικού μουσείου να λύσει το ζήτημα με την ελληνική κυβέρνηση.
Με πληροφορίες από Guardian