ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ ΕΠΙΚΡΙΣΕΙΣ ακούγονται διαχρονικά για το Ισραήλ. Ο ωμός ή λανθάνων αντισημιτισμός επηρεάζει συχνά τις γνώμες που εκφέρονται για την ισραηλινή κοινωνία, καθιστώντας δύσκολη τη διαμόρφωση μιας διαυγής ματιάς ως προς το τι συμβαίνει πραγματικά. Όμως τώρα η κατάσταση είναι όντως πρωτοφανής για την ιστορία του Ισραήλ.
Η επόμενη κυβέρνηση του Ισραήλ αναμένεται να είναι η πιο ακροδεξιά και η πιο θρησκευτική κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ. Γιατί παρά το ότι το κόμμα του Μπενιαμίν Νετανιάχου είναι ως επί το πλείστον κοσμικό, όλοι οι υπόλοιποι ενδεχόμενοι σύμμαχοί του προέρχονται από θρησκευτικά κόμματα.
Μεταξύ όμως όλων των επίδοξων συμμάχων του ξεχωρίζει ένα όνομα: Itamar Ben-Gvir. Ο Joshua Leifer, με άρθρο του στους New York Times, τον χαρακτηρίζει ως έναν «επικίνδυνο εξτρεμιστή». Παρόμοιους χαρακτηρισμούς του επιφυλάσσουν και οι Dov Lieber ,Shayndi Raice και Aaron Boxerman σε άρθρο τους στη Wall Street Journal.
Ο 46χρονος Ben-Gvir είναι επικεφαλής μαζί με τον 42χρονο Bezalel Smotrich του υπερεθνικιστικού Religious Zionist Party. Το Θρησκευτικό Σιωνιστικό Κόμμα κατάφερε να κερδίσει την 3η θέση στις τελευταίες εκλογές, με 14 έδρες σε σύνολο 120 εδρών, και είναι έτοιμο να συμμετάσχει σε μια συγκυβέρνηση με το κεντροδεξιό Likud του Νετανιάχου, που κατέλαβε 32 έδρες.
Σε διάγγελμά του το ο Νετανιάχου δήλωσε σχετικά: «Αφού τελειώσουν οι εκλογές και κατακαθίσει η σκόνη από τη μάχη μεταξύ των στρατοπέδων, πρέπει να βγούμε από τα χαρακώματα και να μάθουμε να συνεργαζόμαστε». Όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η πολυδιασπασμένη ισραηλινή ακροδεξιά θα μπορέσει όντως να συνεργαστεί και να συγκυβερνήσει. Ο Νετανιάχου έχει 28 μέρες στη διάθεσή του, και μια δυνατότητα επέκτασης άλλων 14 ημερών, για να σχηματίσει κυβέρνηση.
Ποιος είναι όμως ο Itamar Ben-Gvir που φιγουράρει στα διεθνή μέσα ως ένας επικίνδυνος εξτρεμιστής;
Ο Ben-Gvir είναι ένας δικηγόρος που έχει δεχτεί δεκάδες καταγγελίες για ρητορική μίσους εναντίον των Αράβων. Ο 46χρονος, μέχρι την είσοδό του στην κεντρική πολιτική σκηνή διατηρούσε στο σαλόνι του ένα πορτρέτο του αμερικανοϊσραηλινού τρομοκράτη Baruch Goldstein. Ο Goldstein είχε σκοτώσει το 1994 29 μουσουλμάνους προσκυνητές στο τζαμί που βρίσκεται στον Τάφο των Πατριαρχών, ενώ είχε τραυματίσει 125 άλλους, περιστατικό που έμεινε στην ιστορία ως η Σφαγή της Χεβρώνας.
Το 1995 ο Ben-Gvir απείλησε τον τότε πρωθυπουργό του Ισραήλ, Yitzhak Rabin, έχοντας κλέψει το διακριτικό διακοσμητικό σήμα από το αυτοκίνητό του, λέγοντας σύμφωνα με ρεπορτάζ της Haaretz «φτάσαμε στο αυτοκίνητό του και θα φτάσουμε και σ’ αυτόν». Δύο εβδομάδες μετά ο Rabin δολοφονείται από τον επίσης ακροδεξιό Yigal Amir. Ένα χρόνο πριν, τo 1994, μαζί με τον Γιάσερ Αραφάτ και τον Σιμόν Πέρες, ο Yitzhak Rabin είχε τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, για τη συμβολή του στις συμφωνίες του Όσλο.
Παρά το ότι οι γονείς του Itamar Ben-Gvir ήταν κοσμικοί –η μητέρα του μάλιστα είχε και κουρδική καταγωγή- ο ίδιος προσηλυτίστηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης Ιντιφάντας (1987-93). Αφού εντάχθηκε αρχικά στο Moledet, ένα ακροδεξιό κόμμα που το ’88 κέρδισε δύο έδρες στην Κνέσετ (το κοινοβούλιο του Ισραήλ), στη συνέχεια μεταπήδησε στο ακόμα πιο ριζοσπαστικό κόμμα της ακροδεξιάς «Καχ».
Εκεί συντόνιζε ομάδες ακροδεξιών, ενώ ισχυριζόταν ότι είχε μάλιστα συλληφθεί σε ηλικία 14 ετών για αυτή του τη δράση. Όταν στα 18 του κλήθηκε να υπηρετήσει στον ισραηλινό στρατό, αποβλήθηκε από αυτόν λόγω του ακροδεξιού του υπόβαθρου.
Το 1985 απαγορεύεται στο Καχ να συμμετάσχει στις εκλογές και κάποια από τα μέλη του καταφεύγουν σε βίαιες μεθόδους. Το 1994 μετά από την προαναφερθείσα σφαγή της Χεβρώνας, η Ισραηλινή κυβέρνηση ανακηρύσσει το Καχ σε τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Καχανισμός μέχρι το 2019 στερείται κάθε πολιτικής νομιμοποίησης, έχοντας προσπαθήσει ανεπιτυχώς στο μεσοδιάστημα οι οπαδοί του, να πάρουν κάποια έδρα στην Κνέσετ. Το 2019 είναι η χρονιά που ο Νετανιάχου κάνει ένα άνοιγμα προς τα δεξιά, προσπαθώντας να κερδίσει ψήφους από τους καχανιστές. Μετά από μια απόφαση δικαστηρίου ο υποψήφιος των καχανιστών Ben Ari, εμποδίζεται τελικά να συμμετάσχει στις λίστες υποψηφίων στις εκλογές.
Το 2021 είναι τελικά η χρονιά που ο Itamar Ben-Gvir κερδίζει μια έδρα για τους καχανιστές, συμμετέχοντας στο Religious Zionist Party. Οι ΗΠΑ από το 1997 είχαν καταχωρημένο το Καχ στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων. Πριν λίγους όμως μήνες, το Μάιο του 2022, το αφαιρούν από αυτή τη λίστα, μια κίνηση που κατηγορήθηκε από πολλούς σαν ένα κλείσιμο του ματιού στην Ισραηλινή ακροδεξιά.
Ο Itamar Ben-Gvir θέλει να μπει επικεφαλής των αστυνομικών δυνάμεων. Υποστηρίζει την ευκολότερη χρήση πυροβόλων όπλων εναντίον Παλαιστίνιων διαδηλωτών (όχι όμως και Ισραηλινών εποίκων, που συχνά χρησιμοποιούν βία κατά των αστυνομικών δυνάμεων). Στις 13 Οκτωβρίου, σε μια προεκλογική επίδειξη προθέσεων, βρέθηκε σε απόσταση 25 μέτρων από διαδηλωτές, κρατώντας το όπλο του.
בן גביר שולף אקדח הערב בשייח ג׳ראח לאחר שהושלכו לכיוונו אבנים וקורא לשוטרים, שבעיקר ניסו להרחיק אותו מהזירה, לפתוח באש חיה. קרדיט: זושא לוסטיג, חדשות כל העולם pic.twitter.com/rftwPsHV1c
— דפנה ליאל (@DaphnaLiel) October 13, 2022
Η γενικότερη στρατηγική της ακροδεξιάς στην οποία μετέχει ο Ben-Gvir ήταν η σταδιακή λείανση των πιο ωμών εκφράσεών της, πράγμα που της επέτρεψε να επιβιώσει και να αναπτυχθεί, κινούμενη στα όρια της νομιμότητας ή πέρα από αυτά. Αντί για παράδειγμα να ζητά την άσκηση βίας εναντίον των Παλαιστινίων, υπερασπίζεται προσχηματικά τη νόμιμη χρήση βίας των αστυνομικών δυνάμεων.
Η συγκεκριμένη ακροδεξιά προσπαθεί να μην δηλώνει τελείως ωμά το μίσος της προς τους Άραβες, αν και ο ίδιος ο Ben-Gvir έχει καταφέρει να εκδιωχθεί από την Κνέσετ όταν αποκάλεσε «τρομοκράτη» ένα Ισραηλινό Άραβα, μέλος του κοινοβουλίου.
Μετά από το ευνοϊκό αποτέλεσμα των εκλογών για το Religious Zionist Party, οι οπαδοί του βγήκαν να πανηγυρίσουν στους δρόμους του Ισραήλ. Οι ηγέτες τους είχαν φροντίσει να τους νουθετήσουν κατάλληλα. Αντί για «θάνατο στους Παλαιστίνιους» φώναζαν «θάνατος στους τρομοκράτες».
