Η καλλιέργεια φυτών σε δοχεία με νερό δεν είναι κάτι νέο, τα περισσότερα φυτά εσωτερικού χώρου μπορούν να πολλαπλασιαστούν με μοσχεύματα, κόβοντας ένα κλαδάκι και βάζοντάς το στο νερό μέχρι να βγάλει ρίζες.
Τον τελευταίο καιρό, όμως, η υδροπονία, η μόνιμη καλλιέργεια στο νερό, έχει γίνει κάτι σαν μανία γιατί είναι εύκολη, πρακτική και έχει και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Mε τον κατάλληλο συνδυασμό φυτών και δοχείων μπορείς να αλλάξεις εντελώς την εικόνα ενός χώρου, όσο μικρός κι αν είναι αυτός και με οποιεσδήποτε συνθήκες.
Στις βόρειες χώρες η υδροπονία είναι μια τάση που έγινε πολύ δημοφιλής μέσα στην καραντίνα και είναι σε μεγάλη άνοδο, το καταλαβαίνεις ακόμα και από τα αντικείμενα που προσφέρονται πλέον στα πωλητήρια των μουσείων σύγχρονης τέχνης που περιλαμβάνουν μεγάλη ποικιλία από δοχεία και κιτ υδροπονικής καλλιέργειας. Είτε τα γνωρίζεις όλα αυτά είτε όχι, περπατώντας στην Ιπποκράτους είναι αδύνατο να μη σταθείς μπροστά στη βιτρίνα του Organic Growshop, ενός μαγαζιού που είναι ο παράδεισος του καλλιεργητή φυτών κυρίως εσωτερικού χώρου αλλά και εξωτερικού, παρότι δεν είναι ένα τυπικό ανθοπωλείο.
Ο συνδυασμός φυτών καλλιεργημένων σε φιάλες με νερό, αερόφυτων σε πρωτότυπα βαζάκια και terrariums είναι κάτι που δεν έχεις ξαναδεί στην Αθήνα και όντως είναι το μοναδικό μαγαζί με τόσο μεγάλη ποικιλία από τις συγκεκριμένες καλλιέργειες. Οι άνθρωποι που τρέχουν το μαγαζί έχουν εμπειρία δεκαπέντε χρόνων από τα μαγαζιά της Θεσσαλονίκης και τον περασμένο Αύγουστο αποφάσισαν να κατέβουν και στην Αθήνα.
Η υδροπονική καλλιέργεια χωρίς χώμα, σε χαλίκια αργίλου, δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας ήταν υδροπονία, αλλά είναι ένας τρόπος να εξοικονομήσεις χρόνο και χρήμα, γιατί εξοικονομείς το 95% του νερού που θα χρειαζόσουν για το ίδιο φυτό σε χώμα, γλιτώνεις τις ασθένειες του χώματος και τα ζιζάνια.
«Όλο και πιο πολύς κόσμος ασχολείται με φυτά, ειδικά μετά την καραντίνα ήταν πολλοί οι άνθρωποι που πήραν φυτά και κατοικίδιο, κυρίως φυτά», λέει ο Νέστορας.
«Στο Organic Growshop ασχολούμαστε με τα φυτά, αλλά δεν είμαστε ανθοπωλείο, δεν έχουμε γλαστράκια και άνθη, το αντικείμενό μας είναι ξεκάθαρα ο εξοπλισμός για καλλιέργεια μέσα στο σπίτι και έξω, δηλαδή βοηθητικές λάμπες για τον χειμώνα ή για μέρη που δεν έχουν αρκετό φυσικό φως, για φυτά που είναι πιο πολύ φωτοαπαιτητικά, λιπάσματα για υδροπονία, για αεροπονία, ξηραντήρια, εξειδικευμένα λιπάσματα για καλύτερη ανθοφορία και καλύτερη κάρπιση – και στην Αθήνα έχουμε terrariums και μπονσάι (λιγκούστρουμ, σιζίγκιουμ, που ανθίζουν κιόλας την άνοιξη, φτελιές).
Μπήκαμε στη διαδικασία να φέρουμε απ’ το εξωτερικό όλα αυτά που δεν τα βρίσκεις εύκολα εδώ, με ένα πολύ μικρό κέρδος, μόνο για να υπάρχει συντήρηση των φυτών. Το κάναμε πρώτα απ’ όλα από προσωπικό ενδιαφέρον, επειδή αγαπάμε τα φυτά.
Ο λόγος που ασχολήθηκα με αυτήν τη δουλειά, έτσι κι αλλιώς, ήταν η αγάπη μου για τα φυτά. Θυμάσαι την ταινία του Γούντι Άλεν Small Time Crooks που ετοίμαζαν ένα ριφιφί και για να έχουν πρόσβαση στην τράπεζα άνοιξαν δίπλα μαγαζί με μπισκοτάκια και έγιναν πλούσιοι από τα μπισκοτάκια; Όλα αυτά που φέραμε εγώ τα είδα σαν μπισκοτάκια, ότι έχουμε το κανονικό μας αντικείμενο, όμως φέρνουμε και τα μπισκοτάκια. Ε, σε πληροφορώ ότι τα μπισκοτάκια πάνε πολύ καλύτερα από το κανονικό μας αντικείμενο!».
Μου δείχνει τα σαρκοφάγα φυτά που έχει σε terrarium με μια λάμπα να τα φωτίζει. «Είναι πάρα πολύ εύκολο να συντηρήσεις ένα φυτό έτσι», λέει.
«Το φυτό μέσα στο terrarium θεωρητικά είναι αυτοσυντηρούμενο, δεν θέλει τίποτα, μόνο φως. Είναι ένα κλειστό περιβάλλον που δημιουργεί φυσικές συνθήκες, επειδή είναι κλειστό το καπάκι συντηρεί την υγρασία που προκαλείται από την εξάτμιση των φύλλων και του χώματος και γίνεται ανακύκλωση. Θεωρητικά δεν θέλει ποτέ πότισμα, αλλά επειδή είναι κλειστά με φελλό που αναπνέει θέλουν λίγο νερό ανά διαστήματα για να τα βοηθάς με την υγρασία τους. Τα περισσότερα φυτά που φιλοξενούνται σε terrarium δεν είναι φωτοφυλλικά, δεν θέλουν άμεση έκθεση στο φως, είναι σκιάς, αν δεν υπάρχει φωτεινό παράθυρο χωρίς άμεσο ήλιο μπορείς να τα τοποθετήσεις κάτω από ειδική λάμπα.
Μετά μου γεννήθηκε ένα πάθος για τα αερόφυτα. Έκανα κάποια εισαγωγή και άρχισα να ψάχνω στα παλαιοπωλεία βαζάκια για να τα φιλοξενήσουν. Βρήκα κάποια από γιαπωνέζικη πορσελάνη, από ιταλικό αλάβαστρο, ασήμι σφυρήλατο στο χέρι, κάποια ξύλινα χειροποίητα από τη Φλώρινα και έγιναν μοναδικοί συνδυασμοί. Τα αερόφυτα διατηρούνται πολύ εύκολα, δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις, θέλουν ψέκασμα κάθε τόσο και ένα βάφτισμα στο νερό και μετά ανάποδα κρέμασμα για να μη μείνει νερό στα εσωτερικά φύλλα. Μία φορά στις δέκα μέρες αρκεί. Κάποια ανθοφορούν, και μάλιστα με πολύ όμορφα λουλούδια.
Τα φυτά που διατηρείς στο νερό δεν χρειάζονται τίποτε άλλο, μόνο να ρυθμίζεις το PH τους (γιατί κάθε φυτό έχει άλλες απαιτήσεις), τα Pistia stratiotes π.χ., που μοιάζουν με μαρούλια και κάνουν πολύ ωραίες αποικίες, θέλουν πιο όξινο περιβάλλον. Το πολύ-πολύ να προσθέσεις κάτι στο νερό για να μη δημιουργηθούν βακτήρια στις ρίζες, γενικά είναι φυτά που δεν έχουν δυσκολίες, όπως πόθοι, καλαθέες, συγγόνια, μπαμπού. Να σου πω, επίσης, ότι η έννοια «φυτό εσωτερικού χώρου» δεν υφίσταται, δεν είναι κανένα φυτό προορισμένο να ζει μέσα στο σπίτι. Έτσι, πρέπει να βοηθήσεις να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες φωτός και υγρασίας.
Την υγρασία την έχουν μέσα στο κλειστό δοχείο, διαφορετικά θέλουν ψέκασμα, κάποια θέλουν πιο συχνά ψέκασμα απ' ό,τι πότισμα, γιατί απορροφούν το νερό από τα φύλλα. Για το φως όμως πρέπει να φροντίσεις εσύ, να βάλεις μια τεχνητή λάμπα και να τα έχεις κάτω από φως σε ένα ράφι όλο τον χειμώνα, αν το φυσικό φως στο σπίτι δεν είναι αρκετό.
Ο τεχνητός φωτισμός χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, η πρώτη είναι για φυτά που μόνο βλασταίνουν, οπότε το φως πρέπει να είναι μπλε-λευκό, και η δεύτερη γι' αυτά που ανθίζουν, και σε αυτή την περίπτωση το φως είναι κόκκινο. Υπάρχει και η λάμπα dual, που είναι και για άνθιση και για ανάπτυξη, 42 watt, ιδανική για ένα ράφι. Κοστίζει ογδόντα ευρώ. Υπάρχουν λάμπες σε διάφορες ποιότητες και μεγέθη για τα φυτά μέσα στο σπίτι.
Η υδροπονική καλλιέργεια χωρίς χώμα, σε χαλίκια αργίλου, δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας ήταν υδροπονία, αλλά είναι ένας τρόπος να εξοικονομήσεις χρόνο και χρήμα, γιατί εξοικονομείς το 95% του νερού που θα χρειαζόσουν για το ίδιο φυτό σε χώμα, γλιτώνεις τις ασθένειες του χώματος και τα ζιζάνια. Δίνεις στο φυτό μόνο το λίπασμα που χρειάζεται. Βέβαια, δεν μπορούν να ζήσουν όλα τα φυτά υδροπονικά».
Στο Organic Growshop μπορείς να βρεις θαλάμους καλλιέργειας για σημεία στο σπίτι που δεν έχουν καθόλου φως αλλά και πολλά (πάρα πολλά) και εξειδικευμένα λιπάσματα που μπορούν πραγματικά να αναστήσουν ένα φυτό.
«Είμαστε λάτρεις της οργανικής, βιολογικής καλλιέργειας, οπότε προωθούμε τέτοιου τύπου λιπάσματα, το Guanokalong από κουτσουλιά νυχτερίδας π.χ. που έχει πολύ καλή αποδέσμευση και πολύ καλή απορρόφηση από το φυτό, λιπάσματα από παντζάρι, ταμπλέτες που βάζεις απ’ την αρχή στο χώμα και δεν χρειάζεται καμία άλλη θρέψη το φυτό, είτε είναι απαιτητικό σε ανθοφορία είτε σε βλάστηση, αλλά υπάρχει και πιο χημική λίπανση για όταν μπαίνουμε σε μια διαδικασία να μπουστάρουμε στιγμιαία το φυτό, πολύ πιο ισχυρή από την οργανική καλλιέργεια.
Είναι δουλειά, σκοπός μας όμως δεν είναι η μεγιστοποίηση του οικονομικού κέρδους αλλά του ηθικού, του πνευματικού, του ψυχολογικού. Δηλαδή θέλουμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε και να το γουστάρουμε...».
Organic Growshop, Ιπποκράτους 188