Μισή ντουζίνα τεχνοκρατών στα άδυτα της Standard & Poors αποφάσισαν την περασμένη Παρασκευή να υποβαθμίσουν την πιστοληπτική ικανότητα των ΗΠΑ για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας. Όμως παρά το παγκόσμιο και μεγάλο ενδιαφέρον για την απόφαση του οργανισμού, γράφουν οι New York Times τα χείλη παραμένουν σφραγισμένα για το τι συνέβη κατά τις συζητήσεις που οδήγησαν στην υποβάθμιση. Τα άτομα που πήραν την απόφαση δεν είναι γνωστά, παρά μόνο στους υπουργούς Οικονομικών. Στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, η S&P αρνήθηκε να πει αν η απόφαση ήταν ομόφωνη ή να προσδιορίσει τα μέλη της επιτροπής που ψήφισαν υπέρ της υποβάθμισης, αρνήθηκε ακόμη να πει και πόσοι άνθρωποι συμμετείχαν σε αυτή την επιτροπή.
Αυτή η απόφαση για υποβάθμιση των ΗΠΑ, έχει εγείρει ερωτηματικά σχετικά με την απόφαση του οργανισμού, αλλά και γενικότερα για το ρόλο του στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Αναζωογόνησε ακόμη τις επικρίσεις όσων αντιδρούν στο ρόλο των οργανισμών αξιολόγησης, οι οποίοι θυμίζουν την αποτυχία της S&P να προβλέψει την οικονομική κρίση του 2008.
Από την πλευρά της η S&P υπερασπίστηκε την απόφαση της και συνέχισε να κρατά κλειστό το στόμα για τις εσωτερικές της διαβουλεύσεις. Δεν υπάρχει εκτιμητής για τους εκτιμητές.
Όταν η εκπρόσωπος του Οίκου Catherine Mathis ρωτήθηκε γιατί οι εκτιμητές κρύβονται πίσω από μια μυστικοπαθή επιτροπή απάντησε: “Το κάνουμε αυτό για να διατηρείται η ανεξαρτησία μας με τον ίδιο τρόπο που η συντακτική ομάδα των NY Times δεν συζητά τα όσα λέγονται όταν παίρνει τις αποφάσεις της”. Η κυρία Mathis ξέρει καλά το “παιχνίδι” αφού ήταν μέχρι πριν δυο χρόνια εκπρόσωπος των Times. Η ίδια διαβεβαίωσε πάντως ότι η εταιρία έχει πολλούς ελέγχους και πως ο εμπορικός της ρόλος δεν έχει σχέση με τον αναλυτικό ρόλο της στις αγορές.
“Ο ρόλος μας-είπε- είναι να επισημαίνουμε το ρίσκο όταν το βλέπουμε και για το χρέος της Αμερικής είχαμε επικοινωνία ανταλλάσσοντας απόψεις για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.”
Οι τρεις άνθρωποι οι οποίοι συσχετίζονται πάντως με την ιστορική υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ, που κλόνισε την παγκόσμια οικονομία είναι ο κύριος David Beers(αριστερά στη φωτό με το δεξί του χέρι, τον κύριο Chambers), επικεφαλής όλου του κυρίαρχου τμήματος αξιολογήσεων του Οίκου, ο αναπληρωτής του John Chambers και ο Nicola Swann, ένας αναλυτής ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις αξιολογήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά και των Βερμούδων.
Οι τρεις αυτοί κύριοι με έδρα διαφορετικά μέρη του κόσμου έχουν περάσει το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας τους αναλύοντας αριθμούς και οικονομικές καταστάσεις κρατών στην S&P. Οι μέρες τους γεμίζουν συνήθως με αριθμούς και συζητήσεις με επενδυτές και αξιωματούχους χωρών για προϋπολογισμούς και εκθέσεις αξιολόγησης. Σύμφωνα με όσα λένε άνθρωποι που έχουν εργαστεί μαζί τους είναι υπερήφανοι για την ανεξαρτησία των αξιολογήσεων τους.
“Το να κινηθείς πρώτος, όπως έκανε η S&P στην Ισλανδία είναι καλό, το να είσαι ο τελευταίος που θα εκτιμήσεις μια κατάσταση είναι πάντα κακό”, δηλώνει ο οικονομικός διευθυντής εταιρίας που κάνει αναλύσεις Philip Alexander. Ο Αlexander εργάστηκε δίπλα στον Beers στο Λονδίνο, μαζί με μια ντουζίνα τεχνοκρατών που έπαιζε μπάντμιντον μερικές φορές σε ένα κοντινό γήπεδο. Θυμάται τον κύριο Beers, ο οποίος εργαζόταν νωρίτερα για τη Salomon Brothers και την Bankers Trust να μιλάει το 2005 στο τηλέφωνο με ένα θυμωμένο επενδυτή και να υπερασπίζεται την απόφαση του για αναβάθμιση της Αργεντινής η οποία είχε αθετήσει τις υποχρεώσεις της και αναδιαρθρώσει το εθνικό της χρέος, προκαλώντας απώλειες τους ομολογιούχους. “Υπερασπίστηκε τα κριτήρια που τον οδήγησαν σε αυτή την απόφαση. Ήταν έτοιμος να χρησιμοποιήσει όλα τα όπλα του”.
Θυμάται επίσης ο κύριος Αlexander, την περίπτωση της Ιταλίας όταν πριν από μερικά χρόνια η S&P υποβάθμισε την πιστοληπτική της ικανότητα. “Τότε ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, έστειλε ένα ευχαριστήριο e-mail στον οργανισμό, λέγοντας ότι προειδοποιούσε για καιρό την κυβέρνηση του ότι αυτό θα συνέβαινε.