Ηλίας Λογοθέτης (1939 - 2024): Ένας εργάτης του θεάτρου και του σινεμά που δεν υπήρξε σνομπ

Ηλίας Λογοθέτης: Ένας κάτοικος εντός της γλώσσας του Βιζυηνού Facebook Twitter
Ο Ηλίας Λογοθέτης στην ταινία Το μόνον της ζωής του ταξείδιον
0

Τι πιο ταιριαστό κινηματογραφικό ντεμπούτο για έναν γνήσιο Λευκαδίτη από το ρόλο του Επτανήσιου αστυνομικού Φάντε στη Βαβυλωνία του 1970, τη μεταφορά του έργου του Δημητρίου Βυζαντίου- μοναδική ευκαιρία της ανάδειξης του σπάνιου υποκριτικού και μουσικού ταλέντου του Ηλία Λογοθέτη.

Είχε προηγηθεί η μακρά του θητεία στο Θέατρο Τέχνης, στο οποίο μπήκε κυριολεκτικά εν μια νυκτί, προσπερνώντας τις εξετάσεις και χωρίς ουσιαστικά να φοιτήσει, γιατί απήγγειλε δυο σονέτα και άφησε άφωνη την επιτροπή. Την ιδιαίτερη πατρίδα του τη θεωρούσε μάνα που τον γέννησε και μητριά που τον παράτησε, ή, αν το δούμε αλλιώς, τον άφησε ελεύθερο να πάρει τον δρόμο του (αν έμενε εκεί, μάλλον θα γινόταν κουκουτσάς, ή θα πουλούσε παγούρια, όπως είχε δηλώσει).

Οι σπουδές στην Πάντειο δεν τον συγκίνησαν, κι όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, ούτε και το θέατρο, όσο οι τρεις μεγάλες του αγάπες, τα μαθηματικά, ο έρωτας και η όπερα. Τα δυο πρώτα παρέμειναν στην καρδιά του, το τρίτο έγινε απωθημένο που δεν ήθελε να σκαλίζει. Τον χώρο που τον έκανε γνωστό και υπηρέτησε για πάνω από μισό αιώνα ανέκαθεν τον θεωρούσε ένα μοναχικό βάσανο, και με την τάση για ερημιτισμό, κατάφερε να περιφρουρήσει τη θεατρική ταλαιπωρία για να μην καταντήσει αγυρτεία, ενδεχομένως εννοώντας την ευκολία και τον ευτελισμό.

Μπορεί ο Ηλίας Λογοθέτης να αισθανόταν συχνά μετέωρος σε μια no man’s land, αλλά στην τελευταία φάση της καριέρας του βρήκε το ιδανικό καταφύγιο στις λέξεις, τις ανάσες και τον ρυθμό του Γεωργίου Βιζυηνού.

Το πέτυχε θριαμβευτικά, με τέτοια άνεση επί σκηνής που καμιά φορά απορούσες για το αν προσπαθούσε πραγματικά ή του προέκυπτε φυσικά- εννοείται πως με κόπο και σπουδή δούλευε κάθε ρόλο, όντας μεγάλος θιασώτης των προβών και της καλλιτεχνικής ζύμωσης. Ένας άνθρωπος με θεόσταλτη αντίληψη των έργων και των χαρακτήρων που αναλάμβανε αποδείχθηκε ένας από τους λιγότερο σνομπ εργάτες στο διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο που διέσχισε από τη δεκαετία του 60 ως τις μέρες μας. 

Ηλίας Λογοθέτης: Ένας κάτοικος εντός της γλώσσας του Βιζυηνού Facebook Twitter
Αφίσα της ταινίας Βαβυλωνία (1970). Σε πρώτο πλάνο διακρίνεται ο Ηλίας Λογοθέτης στον ρόλο του Επτανήσιου αστυνομικού Φάντε.

Θαύμαζε τους γίγαντες του ελληνικού θεάτρου και του παλιού εγχώριου σινεμά, κι όχι μόνο τους προφανείς και προβεβλημένους, αλλά τον Αλέκο Λειβαδίτη, τον Κούλη Στολίγκα, τον Χατζηχρήστο και τον Μπουρνέλη. Με τους περισσότερους πρόλαβε να συνεργαστεί, τους τιμούσε, τους σεβόταν, χάζευε την τεχνική τους και μνημόνευε πάντα την έμπρακτη και πνευματική γενναιοδωρία τους. Αν και πίστευε πως δεν έκανε αρκετό, ή σπουδαίο σινεμά, έπαιξε δίπλα στον Θανάση Βέγγο, σε φαρσοκωμωδίες και μπαλαφάρες, στα Παιδιά της Χελιδόνας, όπου και τιμήθηκε για δεύτερη φορά στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, αν και δεν πίστευε στην ουσιαστική εγκυρότητα των βραβείων, σε ταινίες του Περράκη, του Ινδαρέ, του Μπουλμέτη, του Λυκουρέση και του Πανουσόπουλου στο Τοπίο στην Ομίχλη και το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού του φίλου του και «μοναχικού δημιουργού» Θόδωρου Αγγελόπουλου, με τον οποίο δεν το έφερε η μοίρα να συνεργαστούν στο φιλμ που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει.

Ηλίας Λογοθέτης: Ένας κάτοικος εντός της γλώσσας του Βιζυηνού Facebook Twitter
Στο Τοπίο στην Ομίχλη του Θ. Αγγελόπουλου

Κι ενώ έπαιξε σε πάρα πολλές σειρές, κλέβοντας την παράσταση πολύ πρόσφατα στον τελευταίο κύκλο του Έτερος Εγώ του Σωτήρη Τσαφούλια, στο θέατρο άφησε αληθινά την σφραγίδα του, παίζοντας σχεδόν τα πάντα, από αρχαίο δράμα και κωμωδία μέχρι επιθεωρήσεις και μιούζικαλ. Το διαπεραστικό γαλανό βλέμμα και οι αξέχαστες παύσεις που ξαναγεννούσαν τα κείμενα και έδιναν γόνιμο χώρο για ανατροπές και εκρήξεις δεν άφησαν ασυγκίνητο ούτε και τον Χάρολντ Πίντερ, όταν ο Νομπελίστας συγγραφέας παρακολούθησε τον Σπούνερ που έπλασε στη Νεκρή Ζώνη και τον συνεχάρη δυο φορές στο φινάλε, διερωτώμενος πώς, αν και «μεσόγειος» συνέλαβε συναισθηματικά τον καθαρά βρετανικό τύπο του φλύαρου καλεσμένου σε μια ατελείωτη βραδιά μέθης, υποτιθέμενης ποίησης και διαρκούς αυταπάτης.

Ηλίας Λογοθέτης: Ένας κάτοικος εντός της γλώσσας του Βιζυηνού Facebook Twitter
Ηλίας Λογοθέτης, Μαρία Ζαχαρή στο Αμάρτημα της Μητρός μου

Μπορεί ο Ηλίας Λογοθέτης να αισθανόταν συχνά μετέωρος σε μια no man’s land, αλλά στην τελευταία φάση της καριέρας του βρήκε το ιδανικό καταφύγιο στις λέξεις, τις ανάσες και τον ρυθμό του Γεωργίου Βιζυηνού. Πρώτα στο Μόνον της Ζωής του Ταξίδιον, την υπέροχη ταινία του Λάκη Παπαστάθη και κυρίως στο Αμάρτημα της Μητρός μου, που ανέβηκε επί σειρά ετών, κάτω από την επιμέλεια της συζύγου του, ηθοποιού και σκηνοθέτιδος Μαρίας Ζαχαρή. Κατοικώντας εντός του Βιζυηνού, και μετά τον Κουν, τον Πίντερ και τον Γιάννη Χρήστου, (η φιλία τους τον συνέδεσε με το στέρεο σύμπαν των αριθμών και το μυστήριο της μεταφυσικής), βρήκε έναν σταθμό που τον γέμισε, στην ανάπαυλα των διαβασμάτων του και των αδιάκοπων συναντήσεών του με κείμενα, μεταφράσεις, παραστάσεις και ποιήματα. 

Λόγιος και αιθέριος, ο σπουδαίος ερμηνευτής Ηλίας Λογοθέτης έφυγε από τη ζωή στα 84 του χρόνια.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Δεν είμαι ασεβής, ούτε ιδιοσυγκρασιακή ούτε αιρετική»

Θέατρο / «Δεν είμαι ασεβής, ούτε ιδιοσυγκρασιακή, ούτε αιρετική»

Μετά την Ορέστεια του Στρίντμπεργκ και τις πρόβες για το έργο του Βασίλη Βηλαρά, η Λένα Κιτσοπούλου μιλάει για προσδοκίες και αποφάσεις, για επιτυχίες και απορρίψεις, για το «σύστημα» μέσα στο οποίο δουλεύει και για όλους εκείνους τους χαρακτηρισμούς που της αποδίδουν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Με Μαρμαρινό, Κουρεντζή, Ράσσε, Mouawad και Ζυλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Πολιτισμός / Μαρμαρινός, Κουρεντζής, Ράσε, Mouawad και Ζιλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Καλλιτέχνες με ιστορικό ίχνος στην Επίδαυρο θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους δίπλα σε ξένους και άλλους Έλληνες δημιουργούς, ενώ στις 19 Ιουλίου θα ακούσουμε την ορχήστρα Utopia υπό τη διεύθυνση του Θ. Κουρεντζή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει τον εαυτό του;      

Θέατρο / Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει επιτυχημένα τον εαυτό του;      

«Αν θες να αναμετρηθείς με κάτι, αν θες να πας στην ουσία, πρέπει να πονέσεις» – Κριτική για την πολυσυζητημένη παράσταση «Merde!» των Βασίλη Μαγουλιώτη και Γιώργου Κουτλή στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ο Γιάννος Περλέγκας βρίσκει τη χαρά της δημιουργίας στη φλόγα για συνύπαρξη

Θέατρο / «Έχω νιώσει ακατάλληλος και παρωχημένος δεινόσαυρος μέσα στο θεατρικό τοπίο που αλλάζει»

Με αφορμή το έργο του Μπέρνχαρντ «Η δύναμη της συνήθειας», ο Γιάννος Περλέγκας μιλά με ταπεινότητα και πάθος για το θέατρο, με το οποίο συνεχίζει να παλεύει και που διαρκώς τον νικά. Αυτό, όμως, είναι που τον κρατά ζωντανό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άρης Χριστοφέλλης

Όπερα / «Ακόμα και όσοι θαυμάζουν σχεδόν ειδωλολατρικά την Κάλλας, λίγα γνωρίζουν για την τέχνη της»

Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, επιστημονικός σύμβουλος του ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας», εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η θρυλική σοπράνο παραμένει μια ανυπέρβλητη καλλιτέχνιδα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Αργυρώ Χιώτη: Ένα «αουτσάιντερ» στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου

Θέατρο / Αργυρώ Χιώτη: Ένα «αουτσάιντερ» στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου

Ποια είναι τα προσωπικά της στοιχήματα και ποιες είναι οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Εθνικού - η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει αυτή τη θέση από το 1994.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Κληρονομιά μας, ένα πανόραμα της και της ιστορίας των γκέι ανδρών

Θέατρο / «Η κληρονομιά μας»: Η ιστορία της gay κοινότητας γίνεται ένα συγκινητικό θεατρικό έργο

Ο Γιάννης Μόσχος σκηνοθετεί το έργο του Αμερικανού συγγραφέα Μάθιου Λόπεζ, ένα έργο με αφετηρία την γκέι ζωή που αφορά την αγάπη και την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων, είτε ομόφυλες είτε ετερόφυλες, τα όνειρα, τους φόβους και τα ματαιωμένα σχέδια. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια απρόβλεπτη συζήτηση για τη σεξουαλικότητα με τη Γαλήνη Χατζηπασχάλη

Θέατρο / Γαλήνη Χατζηπασχάλη: «Δεν μιλάμε για τα σεξουαλικά βοηθήματα κι ας πουλιούνται εκατομμύρια δονητές»

Πρωταγωνιστεί στο «Στο διπλανό δωμάτιο ή το έργο του δονητή», μια παράσταση που φωτίζει το πώς, ακόμη και σήμερα, δυσκολευόμαστε να μιλήσουμε ανοιχτά για το σεξ. Με αφορμή το έργο, κάναμε μια απρόβλεπτη συζήτηση με την αγαπημένη ηθοποιό για τα ταμπού, την εμμηνόπαυση και τη γυναικεία σεξουαλική χειραφέτηση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Mάνα Κουράγιο στο Εθνικό: Πόσο «κουράγιο» πια;

Θέατρο / Mάνα Κουράγιο στο Εθνικό: Πόσο «κουράγιο» πια;

Mια επιμελής εικονογράφηση του μπρεχτικού αριστουργήματος εκτυλίσσεται ενώπιόν μας, χωρίς να δονείται από καμία εσωτερική αναγκαιότητα - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση που σκηνοθετεί ο Στάθης Λιβαθινός.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Βαρόνος “Φ”»: Ένας καταχρεωμένος «ευγενής» σε μια τρελή κωμωδία εξαπάτησης

Θέατρο / Ένας καταχρεωμένος «ευγενής» σε μια τρελή κωμωδία εξαπάτησης

Πιάνοντας το νήμα από την ιδέα μιας καυστικής κωμωδίας ηθών του 1870 που μιλά για την απάτη, η ιστορία ενός ψευτοευγενούς στην παράσταση «Βαρόνος “Φ”» φτάνει στη σύγχρονη υποκρισία και στον εαυτό που θέλουμε να δείχνουμε στην κοινωνία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το ΜΑΜΙ είναι ένα ποίημα για τις ζωές των γυναικών

Θέατρο / «ΜΑΜΙ»: Εικόνες από τη ζωή μιας μητέρας

Το ποιητικό σύμπαν του 26χρονου σκηνοθέτη που μας μάγεψε με το «Goodbye Linditta», εστιάζει αυτήν τη φορά στην ιστορία μιας γυναίκας μέσα από τα μάτια ενός αγοριού που δεν θέλει να τη θεοποιήσει αλλά να την παρατηρήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Τομά Ζολί στην Αθήνα: Ποιος είναι ο προκλητικός, ανατρεπτικός τελετάρχης των Ολυμπιακών Αγώνων

Θέατρο / O Τομά Ζολί στην Αθήνα: Ποιος είναι ο προκλητικός, ανατρεπτικός τελετάρχης των Ολυμπιακών Αγώνων

Ο πολυσυζητημένος σκηνοθέτης της τελετής έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, που έγινε διάσημος για τις φιλόδοξες, μεγαλειώδεις παραστάσεις του, πιστεύει απόλυτα στη μαγική δύναμη του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Αντικείμενα»: Μια παράσταση για τη υπόθεση των αδερφών Παπέν

Θέατρο / Μια παράσταση για τις εξουσιαστικές σχέσεις και ένα φρικτό έγκλημα

Στην παράσταση «Αντικείμενα», ο Γιάννης Αποσκίτης, ο Γιώργος Κατσής και ο Πάνος Παπαδόπουλος αφηγούνται με ένα δικό τους πρωτότυπο έργο μια ιστορία που κρύβεται στην υπόθεση των αδερφών Παπέν, αλλά δεν έχει ακόμα γραφτεί.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ