Έξαρση της ιλαράς στην Ευρώπη δείχνουν τα διεθνή επιδημιολογικά δεδομένα, καθώς εντός του 2023 καταγράφηκαν 2.361 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 23 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναλυτικά, τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς δηλώθηκαν στη Ρουμανία (1.755) και ακολουθούν οι: Αυστρία (186), Γαλλία (118), Γερμανία (82), Βέλγιο (69), Πολωνία (37), Ιταλία (44), Ισπανία (13) και Σουηδία (11). Οι υπόλοιπες χώρες έχουν δηλώσει στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα λιγότερα από 10 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, όμως ήδη τον περασμένο μήνα, από 5-6/02/2024, δηλώθηκαν 1.861 νέα ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς από εννέα χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από αυτά, τα 1.737 καταγράφηκαν στη Ρουμανία, ενώ τα υπόλοιπα 124 επιβεβαιωμένα κρούσματα δηλώθηκαν από την Αυστρία (27), την Εσθονία (1), την Γερμανία (18), την Ουγγαρία (6), την Ισλανδία (1), την Ιρλανδία (1), την Ιταλία (27) και την Πορτογαλία (6). Τρία επιβεβαιωμένα κρούσματα έχουν δηλωθεί και στην Ελλάδα.
Από την αρχή του 2024, έχουν δηλωθεί 4 θάνατοι σχετιζόμενοι με ιλαρά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ιδιαίτερη προσοχή συνιστάται στους ταξιδιώτες στην Ρουμανία.
Έξαρση ιλαράς σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης
Μέσα στον Ιανουάριο του 2024 δηλώθηκαν δύο επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς στην Ελβετία, ενώ τα ΜΜΕ της χώρας ανέφεραν συρροή έξι επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε διεθνές εκπαιδευτικό ίδρυμα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσα στο 2023 δηλώθηκαν 368 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς.
Από 1/01- 31/12 2023 δηλώθηκαν μέσω του περιφερειακού γραφείου του ΠΟΥ Ευρώπης- WHO/EURO, 40.299 κρούσματα σε χώρες εκτός ΕΕ και κυρίως στο Καζακστάν (13.662), τη Ρωσία (10.954), το Κιργιστάν (5.486), την Τουρκία (4.559), το Αζερμπαϊτζάν (3.316), το Ουζμπεκιστάν (1.026), και την Αρμενία (518).
Έξαρση ιλαράς: Επιβεβαίωση πλήρους εμβολιαστικής κάλυψης
Στο πλαίσιο της εγρήγορσης του υπουργείου Υγείας και του ΕΟΔΥ, με στόχο την αντιμετώπιση ενδεχόμενης αύξησης κρουσμάτων ιλαράς στον ελληνικό πληθυσμό, οι ταξιδιώτες, παιδιά και ενήλικες, σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων συστήνεται να επιβεβαιώνουν τον πλήρη εμβολιασμό τους με δύο δόσεις του μικτού εμβολίου ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) πριν το ταξίδι.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά. Επισημαίνεται ότι οι ταξιδιώτες, παιδιά και ενήλικες, στο εξωτερικό, σκόπιμο είναι να ελέγχουν και να επικαιροποιούν τον βασικό εμβολιασμό τους για όλα τα απαιτούμενα εμβόλια, σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού.
Τι είναι η ιλαρά και ποια είναι τα συμπτώματα
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η ιλαρά είναι ιογενής λοίμωξη υψηλής μεταδοτικότητας που οφείλεται στον ομώνυμο ιό. Εκδηλώνεται σε τρία στάδια, το πρόδρομο (καταρροϊκό), με πυρετό, έντονα καταρροϊκά συμπτώματα (δακρύρροια, ρινόρροια, πταρμό), βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία, το εξανθηματικό, που διαρκεί 5-6 ημέρες και χαρακτηρίζεται από έκθυση κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος και το στάδιο της αποδρομής με πτώση του πυρετού και εξαφάνιση του εξανθήματος.
Η μετάδοση της ιλαράς γίνεται κυρίως αερογενώς από άτομο σε άτομο με σταγονίδια που αποβάλλουν οι ασθενείς και σπανιότερα με αντικείμενα που μολύνθηκαν πολύ πρόσφατα από ρινικές και φαρυγγικές εκκρίσεις.
Περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς έχουν μια ή περισσότερες επιπλοκές, σοβαρότερες από τις οποίες είναι η πνευμονία (που αποτελεί και τη συχνότερη αιτία θανάτου), η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα (7%), η οξεία εγκεφαλίτιδα (0,1%), ενώ οι ενήλικες νοσούν σπάνια από ιλαρά αλλά σοβαρότερα από τα παιδιά. Οι επιπλοκές αφορούν κυρίως το αναπνευστικό: πνευμονία (30%), μέση πυώδης ωτίτιδα (29%), ιγμορίτιδα (25%). Η νόσηση κατά την εγκυμοσύνη σχετίζεται με αποβολή του εμβρύου, πρόωρο τοκετό, χαμηλού βάρους γέννησης νεογνό. Θάνατοι από ιλαρά έχουν αναφερθεί σε ανεπτυγμένες χώρες σε 1-2‰ των κρουσμάτων. Η θνητότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες αγγίζει το 25%.
Τα κρούσματα ιλαράς εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης, ενώ πριν την εφαρμογή συστηματικού εμβολιασμού παρατηρούνταν επιδημικά κύματα κάθε 2-3 χρόνια και τα κρούσματα ανέρχονταν σε 100 εκατομμύρια. Μετά την εφαρμογή του εμβολιασμού, σε χώρες με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη μειώθηκε η επίπτωση της νόσου έως 98% και σταμάτησε η εμφάνιση επιδημικών κύκλων.
Σήμερα η νόσος προσβάλλει μη εμβολιασμένα παιδιά και ενήλικες και επιδημικές εξάρσεις συμβαίνουν όταν αυξηθεί το ποσοστό επίνοσων στον παιδικό πληθυσμό.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ, ΕΟΔΥ