Το TikTok διαμορφώνει την οικονομική συνείδηση της Gen Z, καθώς -ιδίως οι νέοι κάτων των 30 ετών- ενημερώνονται εν πολλοίς από τα «βιντεάκια» που βλέπουν στην συγκεκριμένη πλατφόρμα.
Μεταξύ άλλων, όπως επισημαίνει η αμερικανική εφημερίδα The Wall Street Journal, οι νέοι ενημερώνονται και για τα χρήματα από το TikTok και αυτό διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο αποταμιεύουν, ξοδεύουν και εξετάζουν τις οικονομικές τους προοπτικές, όπως εξηγούν οικονομολόγοι.
Η Caitlyn Sprinkle, 27 ετών, μιλά στη Wall Street Journal και περιγράφει το feed στο TikTok της ως ένα μείγμα οικονομικής κατήφειας και καταναλωτισμού. Υπάρχουν βίντεο που προειδοποιούν για τα δεινά του χρέους, ακολουθούμενα από influencers που επιδεικνύουν τα ψώνια τους για προϊόντα περιποίησης δέρματος ή τσάντες. Η Sprinkle, μια οικονομική αναλύτρια σε εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων στο Νάσβιλ, χρησιμοποιεί μια εφαρμογή προϋπολογισμού και μαγειρεύει στο σπίτι τον τελευταίο καιρό για να εξοικονομήσει χρήματα και να μπορεί να αντέξει οικονομικά τα πράγματα που νιώθει ότι πρέπει να αγοράσει, όπως μοδάτα κολάν που βρίσκει στο TikTok. «Ανάμεσα στο TikTok και στο να έχεις τους φίλους σου κοντά σου, πιέζεσαι να αγοράσεις πράγματα επειδή θέλεις να ταιριάξεις», λέει. «Αυτό συνέβαινε πάντα, αλλά με το TikTok είναι πιο εμφανές».
Το ράλι των μετοχών, η αύξηση των μισθών και η αγορά εργασίας υποδηλώνουν ότι η οικονομία στις ΗΠΑ είναι ισχυρότερη από ό,τι ήταν εδώ και χρόνια. Οι νεότεροι επαγγελματίες με τα χαμηλότερα εισοδήματα δεν αισθάνονται έτσι, όμως – εν μέρει διότι πολλοί από αυτούς είναι ήδη χρεωμένοι και εν μέρει λόγω αυτού που βλέπουν στο TikTok. Παρόλο που η πλατφόρμα βρίσκεται αντιμέτωπη ακόμα και με απαγόρευση στις ΗΠΑ, παραμένει μια τεράστια πολιτιστική δύναμη που διαμορφώνει τις αποφάσεις και τις απόψεις των νεαρών ενηλίκων. Περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες στις ΗΠΑ, ηλικίας 18 έως 34 ετών, χρησιμοποιούν TikTok, σύμφωνα με το Pew Research Center, ενώ περίπου ένας στους τρεις ηλικίας 29 ετών και κάτω δηλώνει ότι ενημερώνεται τακτικά από το TikTok - ένα ποσοστό που το 2020 ήταν κάτω από 10%.
Χαρτογραφώντας το «παράδοξο» του TikTok, η Wall Street Journal αναρωτιέται τι συμβαίνει «όταν η κύρια πηγή ειδήσεων λέει ότι κανείς στη γενιά σας δεν θα μπορεί να αγοράσει σπίτι, οι τιμές των τροφίμων ξεφεύγουν από τον έλεγχο και το χρέος πιστωτικών καρτών είναι αναπόφευκτο — αλλά και ότι οι τσάντες Louis Vuitton των 2.500$ και οι ενυδατικές κρέμες 70$ είναι, όπως λένε πολλά βίντεο, 'απαραίτητα';». Ειδικοί επί των οικονομικών, αλλά και νέοι καταναλωτές συμφωνούν πως το αποτέλεσμα είναι σύγχυση, με μια δόση μελαγχολίας. Οι κάτω των 30 ετών αναλαμβάνουν χρέη καθώς ασπάζονται μια παλιά ιδέα: Εάν η προοπτική είναι κακή, γιατί να μην απολαύσουμε τη ζωή τώρα;
Το TikTok δημιουργεί μια αποσύνδεση μεταξύ του πόσο ευκατάστατοι είναι οι νέοι ενήλικες και πώς πιστεύουν ότι τα πάνε, σύμφωνα με οικονομολόγους και τους ίδιους τους 20άρηδες. Αυτή η αποσύνδεση οδήγησε σε έναν όρο που χρησιμοποιούν οι οικονομικοί σύμβουλοι για να περιγράψουν τη διαστρεβλωμένη άποψη των νεαρών ενηλίκων για την οικονομική τους ευημερία: «Χρηματική Δυσμορφία».
Η Έβελιν Χιντάλγκο, 29 ετών, βγάζει τα προς το ζην ως δημιουργός περιεχομένου πλήρους απασχόλησης, αφού απολύθηκε από τη δουλειά της πριν από περίπου ένα χρόνο. Ενώ δηλώνει ότι είναι μαμά με χαμηλό προϋπολογισμό, το feed στο TikTok τής δείχνει συχνά τα μοντέρνα αντικείμενα που θα ήθελε να είχε ή μια ζωή που φαίνεται απίστευτα μακριά από τη δική της, όπως το να έχει ένα μεγάλο, όμορφο σπίτι. «Δεν νιώθεις ότι ο κανόνας είναι το φυσιολογικό σου», λέει η ίδια για τη ζωή της. Ζει στο Nashville με τον σύζυγό της και τον 20 μηνών γιο της, αλλά καθώς κοιτάζει την οικονομία στο TikTok και σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το feed της μοιάζει «μοιρασμένη στη μέση», μεταξύ εκείνων που ζουν μια αξιοζήλευτη ζωή και εκείνων που αγωνίζονται.
Τα ανάμεικτα οικονομικά συναισθήματα της Gen Z θα μπορούσαν να έχουν επίδραση στο αποτέλεσμα των εκλογών αυτό το φθινόπωρο στις ΗΠΑ, αλλά ο μεγαλύτερος αντίκτυπος θα μπορούσε να είναι στη μακροπρόθεσμη οικονομική τους υγεία, λένε οι οικονομολόγοι στη Wall Street Journal. Το αίσθημα οικονομικής αβεβαιότητας μπορεί να οδηγήσει σε κακές επιλογές, όπως στην αύξηση του χρέους στις πιστωτικές κάρτες.
Κατά τα τελευταία δύο χρόνια, τα μέλη της Gen Z - που περιλαμβάνει όσους έχουν γεννηθεί μεταξύ 1997 και 2012 - ουσιαστικά διπλασίασαν το χρέος τους χωρίς στεγαστικά δάνεια, κατά περίπου επιπλέον 11.000 $ κατά μέσο όρο, σύμφωνα με το LendingTree. Ωστόσο, οι νεότεροι ενήλικες Αμερικανοί - όσοι γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1990 - είδαν τον μέσο πλούτο τους να υπερτετραπλασιάζεται σε περισσότερα από 40.000 $ μεταξύ 2019 και 2022, σύμφωνα με την Federal Reserve Bank of St. Αυτό έχει ξεπεράσει τους ρυθμούς ανάπτυξης για τις προηγούμενες γενιές σε παρόμοια ηλικία, λέει ο Lowell Ricketts, επιστήμονας επεξεργασίας δεδομένων. Ενώ πολλοί δείκτες ενηλικίωσης, όπως η ιδιοκτησία σπιτιού, μοιάζουν απρόσιτοι, οι νεαροί ενήλικες καρπώνονται τα οφέλη από το τρέχον οικονομικό κλίμα, λέει η Monique Morrissey, ανώτερη οικονομολόγος στο Economic Policy Institute, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό οικονομικής έρευνας και πολιτικής. «Η Gen Z και οι νεότεροι millennials ζουν στα σύννεφα και μπορεί να μην συνειδητοποιούν ότι επωφελούνται από μια σφιχτή αγορά εργασίας που οδήγησε σε μια ασυνήθιστα ταχεία αύξηση των πραγματικών μισθών για τους νεότερους και τους χαμηλότερους μισθούς», λέει. Στη σύγχυση, προσθέτει η ίδια η οικονομία. Οι εργοδότες των ΗΠΑ πρόσθεσαν εποχικά προσαρμοσμένες 175.000 θέσεις εργασίας τον Απρίλιο, λιγότεες από τον Μάρτιο και κάτω από τις 240.000 που ανέμεναν οι οικονομολόγοι, και η ανεργία αυξήθηκε στο 3,9%, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ.
Η Sprinkle, η οποία μοιράζεται το διαμέρισμά της με έναν συγκάτοικο, λέει ότι θα ήθελε να αποκτήσει ένα δικό της σπίτι μια μέρα, αλλά αυτό μοιάζει, για την ώρα, με μακρινό όνειρο. «Πρέπει να έχεις ένα επίπεδο ευτυχίας και το να μπορείς να κάνεις τα πράγματα που θέλεις και να αγοράσεις αυτά που θέλεις είναι μέρος του. Αποθηκεύω όλα τα χρήματά μου για το μέλλον; Όχι. Προσπαθώ να ζω περισσότερο τη στιγμή», εξηγεί τον τρόπο που σκέφτεται και ζει.
Με πληροφορίες από The Wall Street Journal
