Η ικανότητα του πρωθυπουργού της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο να επανεφευρίσκει τον εαυτό του τον κράτησε στην κορυφή της πολιτικής της Σλοβακίας παρά τα επανειλημμένα σκάνδαλα.
Τώρα οι γιατροί δίνουν μάχη για να σώσουν τη ζωή του Ρομπερτ Φίτσο αφότου ένας 71χρονος λογοτέχνης αποπειράθηκε χτες να τον σκοτώσει, σε μία μικρή πόλη της Σλοβακίας, μετά από μια κυβερνητική συνεδρίαση σε μια μικρή πόλη. Η αμαύρωση του δημόσιου προφίλ του ήρθε το 2018, όταν μαζικές διαδηλώσεις τον ανάγκασαν σε παραίτηση μετά τη δολοφονία του ερευνητή δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ και της αρραβωνιαστικιάς του. Απευθυνόμενος στον τότε πρόεδρο Αντρέι Κίσκα - έναν από τους πολλούς πολιτικούς εχθρούς - υποσχέθηκε να επιστρέψει στην πολιτική: «Δεν πάω πουθενά. Μην ανησυχείς», είπε.
Και είχε δίκιο.
Αρχικά, έκπληκτος από την ξαφνική πτώση – και έχοντας αντικατασταθεί από τον προστατευόμενο του κόμματός του, Πέτερ Πελεγκρίνι - ο Φίτσο φαινόταν να κατευθύνεται προς την πολιτική άβυσσο. Μετά από μια ταπεινωτική εκλογική ήττα για το αριστερό τους κόμμα Smer, ο Πελεγκρίνι τον εγκατέλειψε, σχηματίζοντας ένα νέο κεντροαριστερό κόμμα, το Hlas.
Αλλά η κρίση του Covid δημιούργησε νέες ευκαιρίες για τον Ρόμπερτ Φίτσο. Άρχισε να εμφανίζεται σε μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στους περιορισμούς της κεντροδεξιάς κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Αυτές οι διαδηλώσεις έγιναν όλο και πιο άναρχες και βίαιες. Ο Φίτσο στάθηκε επικεφαλής τους, ξεσηκώνοντας τα θυμωμένα πλήθη με τον τηλεβόα στο χέρι, και μάλιστα κάποια στιγμή συνελήφθη.
Καθώς ο Covid έσβησε από τα πρωτοσέλιδα, βρήκε έναν νέο σκοπό - την Ουκρανία. Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου 2023 κερδήθηκαν - εν μέρει - με τη δέσμευση να μη στείλουν «ούτε μία δόση πυρομαχικών» στο Κίεβο, υποσχόμενος να αντιστρέψει την πολιτική της σλοβακικής κυβέρνησης να εξοπλίζει την Ουκρανία με οβίδες πυροβολικού, βαριά όπλα, ακόμη και μαχητικά αεροσκάφη. Και αφού κέρδισε αυτές τις εκλογές, σχηματίζοντας συνασπισμό με τον Πέτερ Πελεγκρίνι - τον άνθρωπο που τον είχε προδώσει - καθώς και το υπερεθνικιστικό Εθνικό Κόμμα της Σλοβακίας - υπερασπίστηκε και μάλιστα ενίσχυσε τη ρητορική του επί αυτής της πολιτικής.
Τον Φεβρουάριο, καθώς ο κόσμος ασχολούνταν με τη δεύτερη επέτειο της σύγκρουσης, ο κ. Φίκο επανέλαβε την αντίθεσή του στην πολιτική του οπλισμού του Κιέβου από τη Δύση. Δεν υπήρχε στρατιωτική λύση στη σύγκρουση, είπε, και η αποστολή όπλων στην Ουκρανία, μόνο θα γέμιζε τάφους στα νεκροταφεία της χώρας. Η Ρωσία δεν θα εγκαταλείψει ποτέ την Κριμαία, ή τα τμήματα της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς που έχει καταλάβει, και αντ' αυτού το Κίεβο θα πρέπει να καταθέσει τα όπλα και να μηνύσει για ειρήνη, είπε. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, είπε ο Φίτσο, είχε «δαιμονοποιηθεί λανθασμένα» από τη Δύση.
Κατά τη διάρκεια των έξι μηνών που βρίσκεται αυτή τη φορά στην εξουσία, αυτός και οι σύμμαχοί του στη συμμαχία έχουν επιτεθεί στα θεσμικά όργανα της Σλοβακίας. Η μεταρρύθμιση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης περιελάμβανε την κατάργηση της Ειδικής Εισαγγελίας, που δημιουργήθηκε πριν από 20 χρόνια για τη διερεύνηση σοβαρών εγκλημάτων και διαφθοράς. Το γραφείο επέβλεπε την υπόθεση με τη δολοφονία Κούτσιακ, και έξι χρόνια μετά, η εξασφάλιση μιας καταδίκης φαίνεται τώρα πιο μακρινή από ποτέ.
Ο εθνικός ραδιοτηλεοπτικός σταθμός - RTVS - πρόκειται να κλείσει τον Ιούνιο και να αντικατασταθεί με νέο φορέα με νέο διευθυντή. Ο Φίτσο λέει ότι το RTVS δεν μπορεί να είναι αντικειμενικό καθώς βρίσκεται σε μόνιμη σύγκρουση με την κυβέρνησή του και αυτή η «μη βιώσιμη» κατάσταση μπορεί να διορθωθεί μόνο με την αντικατάστασή του. Παρατηρητές - συμπεριλαμβανομένης της αντιπολίτευσης, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ραδιοφωνικής Ένωσης - έχουν προειδοποιήσει ότι η κίνηση θα ήταν πλήγμα για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στη Σλοβακία.
Το κοινοβούλιο είχε αρχίσει να συζητά σοβαρά την πρόταση το πρωί της Τετάρτης όταν κυκλοφόρησε η είδηση για τον πυροβολισμό. Μια διαδήλωση της αντιπολίτευσης κατά της πρότασης ακυρώθηκε γρήγορα. Οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης ότι ο δράστης είχε κίνητρο να διαμαρτυρηθεί για την κίνηση να κλείσει το RTVS δεν έχουν επιβεβαιωθεί. Εν τω μεταξύ, ένας Ούγγρος ερευνητής δημοσιογράφος είπε ότι ο άνδρας είχε προηγουμένως συνδεθεί με μια φιλορωσική παραστρατιωτική ομάδα.
Πέραν αυτών αν ο 59χρονος Φίτσο τα καταφέρει, πιθανότατα θα αντλήσει νέα δύναμη από αυτή την απόπειρα κατά της ζωής του. Εν μέσω των εκκλήσεων για ηρεμία και τερματισμό της μίσους ρητορικής, οι στενότεροι πολιτικοί σύμμαχοί του ρίχνουν ήδη την ευθύνη καθαρά στη φιλελεύθερη αντιπολίτευση και στα μέσα ενημέρωσης. Ένας σύμμαχος του συνασπισμού – ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αντρέι Ντάνκο – είπε ότι η χώρα οδεύει προς «πολιτικό πόλεμο». Η πολιτική θερμοκρασία έχει σίγουρα ανέβει στη Σλοβακία από τότε που σχημάτισε την τέταρτη κυβέρνησή του τον Οκτώβριο. Αλλά αυτός ο πυροβολισμός ωθεί τη χώρα σε μια εντελώς αχαρτογράφητη περιοχή.
Με πληροφορίες από BBC
